İbrahim Nebioglu

Costanza de Ferrara tərəfindən hazırlanmış Fatih Sultan Mehmet medalyonlarının ilk nümunələrindən biri. Fatehin portretini çevrələyən yazıda “Türklərin İmperatoru Osmanlı Sultanı Mehmet” həkk olunub. “National Gallery of Art” qalereyası, Vaşinqton

9 yaşında hafiz, 12 yaşında padişah oldu, 21 yaşında İstanbulu fəth etdi. 7 dil bilirdi, 30 illik iqtidarında 2 imperatorluq, 14 dövlət, 4 krallıq, 11 knyazlıq yıxdı. "Onlar Bosfor boğazını zəncirləyəcək qədər zəkidirsə, biz də gəmiləri qurudan keçirəcək qədər dəliyik" deyən Fatih Sultan Mehmet Hanın 1453-cü ildə Konstantiniyyeni fəth edib İstanbul yapdığı gündür 29 may..

Bütün Dünya bir ölkə olsaydı onun paytaxtı İstanbul olurdu. –Napoleon Bu gün Konstantinopolun 29 may 1453 tarixində Osmanlı İmperatorluğu tərəfindən fəth edilərək İstanbul yapıldığı gündür.

Biz ilə yevropalıların fərqi Yevropalılar ağappaq və tərtəmiz bir libas kimidirlər. Biz də kirdən rəngi məlum olmayan mündəris bir paltar kimiyik. Odur ki, haman ağ və tərtəmiz paltarın üstə bir balaca ləkə düşəndə, o saat məlum eləyir, amma kirli paltarın üstünə min o qədər ləkə düşsün, məlum eləməz. O səbəbdəndir ki, məsələn, Firəngistanda birisi ildə, ayda bazarda bir güllə atanda qəzetlər bir həftə o barədə danışırlar, camaat böyük həyəcana düşür... Halbuki bizim yerdə gündə beş-altı adam öldürürlər, heç kəsin qulağına girmir... Ağappaq qar kimi təmiz bir pencəyin üstünə bir damcı mürəkkəb düşərsə, yarım verstən məlum eləyər, amma bizim bədənimizdəki çirkin paltarın üstünə bir girvənkə mazur tök, bir addımdan məlum eləməz... –Üzeyir Bəy Hacıbəyli

Mehmet Emin bey! Ben dünyaya senden üç sene erken göz açtım. Lakin tüm Türk dünyasında cumhuriyet bayrağını ilk defâ Azerbaycan'da sen kaldırdın. Bayrak inmesin diye ben senin elinden alıp Türkiye üzerinde dalgalandırdım: inmez demişsin, inmeyecektir. –Mustafa Kemal ATATÜRK

Məmməd Əmin Rəsulzadənin öz mübarək səsi ilə

Sən ellər toyusan, ellər bayramı, Könüllər mülkünün laləzarısan. Mən səndən almışam eşqi, ilhamı, Sən şair ömrünün ilk baharısan… 27 may dahi şairimiz Səməd Vurğunun vəfat etdiyi gündür. Mayın 28-i isə Respublika günü, ən əziz bayramımızdır bizim. Bu qısa yazıya ölməz şairimizin “Oktyabr” şeirindən misralarla başladım. Deyəcəksiniz ki, heç yeridirmi inqilab (oxu: çevriliş) haqqında yazılmış bir şeiri xatırlatmaq. Yeridir, həm də çox yeridir… Əslində bu şeiri uzun illərdir Səməd Vurğunu tənqid və hətta təhqir edən nadanlar üçün paylaşıram. Və deyirəm ki, əvvəlcə “Oktyabr” şeirinin gözəlliyinə, oradaki təsvirlərə, ifadələrə və əsərin energetikasına baxsınlar. Və düşünsünlər ki, 1956-cı ildə əlli yaşına qədər deyil, bir az irəli yaşlara – məsələn, “ottepel” (оттепель) dövrünə qədər yaşasaydı, o dəhşətli basqı və buxovdan az da olsa qurtulsaydı görün daha nələr yaradardı… Səməd Vurğuna illərdir olmazın sözünü yazan, yerli-yersiz adını hallandıran bu adamlar yığılıb 28 may gününü ikicə misra ilə vəsf edə biliblərmi?... Cumhuriyyət bayramında “eşq və ilham alıb, onu ömürlərinə Bahar kimi” yaza biliblərmi?... Poeziyamızın, Ana dilimizin göylərə baş çəkən zirvəsini sonsuz sevgi ilə yad edirəm!

Danışıq dilində birinin işinin çətin olduğunu zarafatla “atom parçalayır” deyirik. Atomu əsil parçalayan isə bu gün doğum günü olan britaniyalı fizik Con Kokkroftdur (ing. John Cockcroft, 1897 - 1967). O, nüvə fizikası sahəsindəki əsaslı işləri ilə tanınan görkəmli alim, Nobel mükafatı laureatı olub. Kokkroft 1932-də "süni sürətləndiricilərin köməyi ilə atom nüvələrinin parçalamasına görə" bu ən prestijli mükafata layiq görülmüşdü…

Günaydın, gözəl Galatasaraylılar!

Qədim yunan riyaziyyatçısı İskəndəriyyəli Diofant (Diophantus, 201-285) eramızın III əsrində "Arifmetika" adlı silisilə kitablar yazdı. Orijinal 13 kitabdan günümüzə yalnız bəziləri gəlib çatmışdır. Ancaq onlar belə Ferma kimi riyaziyyatçılara dərindən təsir etmişlər.