GoudenToekomst🏆

#MotivationMonday 💪🏻 ——————————————————— “The meeting of preparation with opportunity generates the offspring we call luck.” ——————————————————— Als je voorbereid bent, zal er een keer een mogelijkheid komen om daarvan te profiteren. Wees proactief; zo maak je gebruik van kansen. Geluk overkomt je niet, geluk is het resultaat van ontwikkeling op een specifiek gebied.

Algemeen onderwerp 🧠 Uit boek: 12 Rules for Life ——————————————————— Leer om actief te luisteren naar anderen. ——————————————————— In het vorige bericht hebben we het erover gehad dat het waardevol is om te praten met anderen om kritisch te kunnen denken. Praten met anderen stimuleert over het algemeen namelijk het denken op een goede manier. In zijn boek beschrijft Jordan Peterson echter dat niet alle vormen van conversaties hier een positief effect op hebben. Hij beschrijft hier een aantal voorbeelden van, deze zal ik nu uitwerken. Het is dus belangrijk om deze vormen van conversaties zoveel mogelijk te vermijden, ze dragen namelijk niet positief bij aan je ontwikkeling. Om de voorbeelden overzichtelijk te houden, zal ik gebruikmaken van de personen A en B. Persoon A begint met het vertellen van iets wat hij of zij heeft meegemaakt, het is een interessant verhaal om naar te luisteren. Persoon B heeft een drang om ook interessant te zijn en bedenkt snel iets wat beter/interessanter is en vertelt dit vervolgens. Waarschijnlijk ken je wel iemand die dit veel doet, misschien herken je het wel bij jezelf. Als persoon A bijvoorbeeld na de zomervakantie iets leuks zou vertellen over zijn of haar vakantie, zou persoon B direct iets ‘leukers’ vertellen over zijn of haar vakantie zonder veel interesse te tonen in het verhaal van A. De volgende vorm van conversatie lijkt hier redelijk op. Dit is een gesprek waarbij persoon A en B helemaal niet naar elkaar luisteren. Als de één praat, is de ander ondertussen aan het bedenken wat hij of zij daarna wil zeggen. Omdat er niet geluisterd wordt door beide personen, verloopt het gesprek stroef met abrupte overgangen naar andere onderwerpen. Omdat beide personen niet luisteren, weten ze ook niet welke reactie aan het einde van een verhaal gepast is. Daarom (glim)lachen veel mensen in zo’n geval; dit is namelijk vaak een reactie die wel gepast is. De kans is groot dat je dit zelf wel eens toepast als je niet meer goed weet wat iemand anders heeft gezegd. De laatste vorm van conversatie, is een conversatie waarbij iemand gelijk probeert te krijgen. Persoon A valt persoon B aan als hij of zij een andere mening heeft, persoon A gebruikt veel selectieve informatie om zijn of haar standpunt te verdedigen en persoon A probeert mogelijk indruk te maken op andere mensen die luisteren. Persoon A wil in dit geval juist dat je niet denkt, dat je gewoon klakkeloos met hem of haar instemt op basis van de selectieve informatie die hij of zij verschaft. Persoon A staat zelf niet open voor andere meningen, er vindt geen leerproces plaats. Echt actief luisteren is iets wat maar weinig mensen doen. Een waardevolle vorm van een conversatie is bijvoorbeeld een groep mensen die gezamenlijk een probleem probeert op te lossen, zonder dat leden van de groep de anderen willen overtuigen van hun eigen mening. Als iedereen ervoor openstaat om goed te luisteren naar de anderen, kan er een waardevolle conversatie plaatsvinden. Iedereen is bereid om te leren en denkt ook dat wat de anderen gaan zeggen waardevol kan zijn. Jordan Peterson beschrijft dat het continu zoeken naar kennis de hoogste vorm van wijsheid is. Je kan van bijna iedereen wel wat leren, dus luister goed. Misschien zal je van sommige mensen vooral leren hoe je dingen zelf niet aan wilt pakken, maar ook dat is waardevol. Als je met iemand praat, focus dan echt op wat de ander zegt. Laat je gedachten niet afdwalen en hou je niet bezig met wat je zelf wilt zeggen. Bedenken wat je zelf wilt zeggen en echt luisteren gaan niet samen. Sta daarnaast open voor andere meningen. Zie het als een verrijking op je eigen kennis als iemand een hele andere mening heeft met betrekking tot een specifiek onderwerp. Van bijna iedereen valt wat te leren als je echt luistert. Het werkt ook goed om af en toe te herhalen wat de ander heeft gezegd of om dit samen te vatten. Zo laat je aan de ander weten dat je het goed hebt begrepen en zo voelt je gesprekspartner zich gehoord.

Het is belangrijk dat je kiest voor een investeringsstrategie en je hier niet van laat afleiden. Als aandelen zoals NVIDIA alleen maar lijken te stijgen, kan het verleidelijk zijn om af te wijken van je strategie. Helaas pakt dit vaak niet goed uit.

Update beurs 📈 ——————————————————— Hierbij een nieuwe beursupdate. De afgelopen tijd heeft bijna iedereen het over NVIDIA en daarom wil ik hier in deze update ook even aandacht aan besteden. Waarom iedereen het heeft over NVIDIA is niet moeilijk te verklaren, ondanks dat het aandeel hoog gewaardeerd lijkt, blijft het maar stijgen. Ik heb even teruggezocht en iets meer dan een jaar geleden noemde ik NVIDIA voor het eerst in een bericht. Destijds was ik van mening dat het leek op een bubbel door de sterke hype rondom AI. Sindsdien is de koers meer dan 200% gestegen en daarmee zou je kunnen stellen dat ik het (tot nu toe) niet bij het juiste eind had. Een belangrijke vraag die je nu zou kunnen stellen is of ik een fout heb gemaakt door NVIDIA niet te kopen. Dit is heel goed mogelijk. Ik heb het bedrijf echter nooit uitgebreid geanalyseerd; ik heb alleen aangegeven dat door de hype en de hoge waardering, het veel weghad van een bubbel. In dit bericht wil ik het erover hebben hoe je investeringsfouten kan identificeren, dit is namelijk vaak niet al te makkelijk. Je moet je realiseren dat investeren een ‘spel van kansen’ is. Dit wil niet zeggen dat investeren bijna hetzelfde is als gokken, maar dit wil wel zeggen dat de uitkomsten onzeker zijn. Als belegger kan je zorgen dat de kansen in je voordeel zijn en als je dan genoeg gediversifieerd bent, zal je het waarschijnlijk goed doen op de lange termijn. Als je investeert in een aandeel, is er een verdeling van mogelijke uitkomsten in de toekomst qua rendement. Het is uiteraard onmogelijk om een exacte kansverdeling te maken van de uitkomsten, maar als belegger zal je hier toch een algemeen beeld van moeten schetsen. Stel je voor dat je bij een aandeel vanaf een specifieke koers inschat dat de kans 10% is dat het aandeel verdubbelt over de komende 5 jaar, 40% dat de koers vrijwel gelijk blijft en 50% dat de koers daalt. Als dit overzicht de uitkomst is van je analyse, is de kans groot dat je het aandeel niet koopt. Echter, als de koers vervolgens wel verdubbelt de komende 5 jaar zijn er twee mogelijkheden. Als eerste is het mogelijk dat je analyse incorrect was, dat je bijvoorbeeld iets hebt gemist. In zo’n geval zou je het jezelf kunnen aanrekenen als een fout. Het is dan belangrijk om te identificeren wat je fout precies was, zodat dit je een betere belegger kan maken in de toekomst. Als tweede is het mogelijk dat je analyse correct was, maar simpelweg die kans van 10% de realiteit is geworden. Dit betekent dat je op het moment correct had vastgesteld dat de risico-rendementsverhouding van het aandeel niet interessant genoeg was, maar uiteindelijk is het aandeel wel gestegen. In zo’n geval kan je jezelf dit niet als fout aanrekenen. Het is juist belangrijk om dit te weten in zo’n situatie, zodat je geen verkeerde lessen voor de toekomst meeneemt. Zoals ik al zei weet ik niet van welke van de twee er bij NVIDIA sprake is in mijn geval, daar heb ik het bedrijf nooit uitgebreid genoeg voor geanalyseerd. Als ik kijk naar het sentiment, voelt NVIDIA voor mij nog steeds aan als een bubbel. Als jij wil proberen om alle populaire aandelen mee te pakken, dan wens ik je veel succes. Dan denk ik dat je in deze groep niet aan het juiste adres bent. Voor iedereen die een positie in NVIDIA heeft, hoop ik dat het goed afloopt, maar meestal leiden hoge waarderingen en een extreem positief sentiment tot slechte resultaten op de lange termijn. Persoonlijk maakt het mij niet veel uit wat de koers van NVIDIA gaat doen in de toekomst. Het valt niet onder het type aandelen waar ik naar kijk. Ik probeer juist laag gewaardeerde aandelen te ontdekken waar niemand naar omkijkt of iedereen ‘haat’. Bedrijven die hard groeien vind ik vaak moeilijk te waarderen, daarom blijf ik hier doorgaans bij uit de buurt. Uiteraard is aan jou de keuze wat voor investeringsstrategie het beste bij je past, het is heel goed mogelijk dat jij het juist wel leuk vindt om bedrijven die hard groeien te waarderen.

Algemeen onderwerp 🧠 Uit boek: 12 Rules for Life ——————————————————— Kritisch denken is waardevol om rationele beslissingen te nemen. ——————————————————— In zijn boek besteedt Jordan Peterson aandacht aan hoe mensen denken en waarom denken zo belangrijk is. Als mens moet je kritisch denken, anders zou je allerlei fouten maken. Goed over dingen nadenken houdt ons op het juiste pad. Als mens hebben wij een speciale vaardigheid om simulaties te maken. Zoals Jordan Peterson in zijn boek beschrijft, is er geen enkel dier wat hiertoe in staat is. We kunnen onszelf simuleren in de wereld en kijken naar de consequenties van onze acties. Dit gebruiken we veel, bewust of onbewust, om te bepalen wat we beter wel en niet kunnen doen. Als we een belangrijke beslissing moeten maken, simuleren we in ons hoofd de verschillende opties. Dit helpt ons om een rationele beslissing te nemen. Jordan Peterson legt uit dat we eigenlijk gebruikmaken van een soort avatar van onszelf. Als die avatar in onze simulatie een goed leven heeft, doen we hem na. Als de avatar geen goed leven heeft, doen we niet wat hij deed. Echt denken is volgens Jordan Peterson zeldzaam en gaat nog een stap verder dan de simulatie. Denken gaat om het luisteren naar jezelf. Om kritisch te denken moet je twee personen tegelijk ‘zijn’ en deze twee personen het oneens laten zijn. Als je bijvoorbeeld moet kiezen tussen twee opties, zal je een stemmetje moeten hebben wat voor de ene optie is en een stemmetje wat voor de andere optie is. Dit betekent dus dat je zo objectief mogelijk de twee opties afweegt, zonder van tevoren al te neigen naar een specifieke optie. Denk aan het analyseren van aandelen. De meeste mensen zoeken naar bedrijven die een missie hebben waar ze achterstaan. In principe is dit prima, maar vaak zorgt dit ervoor dat investeerders vanaf het begin van de analyse al ‘biased’ zijn. Oftewel, door hun enthousiasme zien ze vooral de positieve dingen en zijn ze ‘blind’ voor de negatieve dingen. Uiteraard kan het omgekeerde ook gebeuren als je bijvoorbeeld denkt dat een bedrijf geen goede toekomst zal hebben, dan zal je waarschijnlijk vooral de negatieve dingen zien. Dit is niet hoe je op een goede manier kritisch denkt. Zoals beschreven draait echt denken erom dat je jezelf zowel een voorstander als tegenstander laat zijn. Je weegt beide kanten zo objectief mogelijk af om op een rationele manier tot een investeringsbeslissing te komen. Voor de meeste mensen is het enorm lastig om twee mensen tegelijk te ‘zijn’. Daarom is voor veel mensen praten de manier waarop ze denken. Als je iemand hebt om tegen te praten, hoef je ineens nog maar één persoon te zijn. Een tweede persoon kan je denkproces testen, vaak zelfs zonder veel te zeggen. Denk aan het voorbeeld wat ik net gaf over de aandelenanalyse waarbij iemand aan het begin al erg enthousiast is. Stel je nu voor dat deze persoon de aankoop van het aandeel gaat bespreken met iemand anders. Waarschijnlijk zal de persoon dan veel beter rekening houden met mogelijke tegenargumenten en daardoor meer oog krijgen voor de negatieve aspecten. Ik ben van mening dat kritisch denken een hele belangrijke vaardigheid is. Denk maar aan het vermogen om foutieve informatie van waardevolle informatie te kunnen onderscheiden. Kritisch denken zal je helpen bij het maken van goede weloverwogen beslissingen, op eigenlijk alle domeinen van je leven. Ons vermogen om simulaties uit te voeren in ons hoofd vormt hier de basis voor. Denk weer aan het selecteren van aandelen. Je kan de risico’s van investeringen identificeren, je kan bedenken wat er fout kan gaan en deze scenario’s vervolgens simuleren. Om uiteindelijk goede beslissingen te nemen, werkt het goed om zaken te simplificeren. Dit is bijvoorbeeld de reden waarom het doorgaans een goed teken is als je in één zin kan beschrijven waarom iets een goede investering gaat zijn.

#MotivationMonday 💪🏻 ——————————————————— “Success is the sum of small efforts, repeated day in and day out.” ——————————————————— Het zijn vaak de kleine gewoontes die je consistent blijft uitvoeren, die leiden tot de grote resultaten. Denk aan het kleine deel van je salaris wat je opzijzet om te investeren, wat op de lange termijn kan uitgroeien tot een groot vermogen. Je ziet dit ook binnen andere domeinen; het effect van iedere dag sporten zie je niet na een week terug, maar na een aantal jaar zal je het absoluut zien als je jezelf vergelijkt met leeftijdsgenoten. Consistentie is de sleutel, de meeste mensen zijn niet in staat specifieke gewoontes jarenlang te blijven uitvoeren.

Bewustwording is een belangrijke stap richting het consistent spreken van de waarheid. In de maatschappij zie je leugens op financieel gebied ook op een meer impliciete manier terug. Denk aan mensen met een slechte financiële situatie die wel dure merkkleding dragen om het te doen lijken alsof ze veel geld hebben. Eerlijkheid is enorm belangrijk. Als je mensen volgt die financiële informatie delen, is het belangrijk om te kijken hoe eerlijk deze mensen zijn. Geven ze bijvoorbeeld aan dat ze er een financieel belang bij hebben als jij klikt op een bepaalde link? Eerlijkheid is vaak een goede indicatie voor de kwaliteit van informatie van dergelijke mensen. Mensen die vrijwel alleen positieve resultaten laten zien (denk aan rendement op de beurs) en fouten/negatieve resultaten verdoezelen, zijn vaak onbetrouwbaar.

Algemeen onderwerp 🧠 Uit boek: 12 Rules for Life ——————————————————— Train jezelf om geen leugens te verkondigen. ——————————————————— In zijn boek komt Jordan Peterson er vele malen op terug hoe belangrijk het is om de waarheid te spreken, om niet te liegen. Het consistent spreken van de waarheid kan je zien als een vaardigheid, een vaardigheid die niet veel mensen beheersen helaas. Over het algemeen vertellen mensen namelijk enorm veel leugens, variërend van kleine leugens tot grote leugens. In dit bericht zal ik het effect bespreken van liegen en probeer ik een link te maken naar de financiële wereld. Jordan Peterson beschrijft in zijn boek dat hij na een tijdje zelf tot de realisatie kwam dat veel van wat hij zei, niet waar was. Vaak had hij motieven om de waarheid een beetje aan te passen in zijn voordeel, om discussies te kunnen winnen en om te krijgen wat hij wou bijvoorbeeld. Misschien herken je jezelf hier wel een beetje in als je eerlijk naar jezelf kijkt. Het komt nou eenmaal veel voor. Als je weet dat je eigenlijk ongelijk hebt, ben je dan bijvoorbeeld bereid om een beetje te liegen om een discussie te kunnen winnen? Of pas je verhalen aan om ze net wat leuker te maken? Of misschien denk je dat het beter is voor iemand om tegen hem of haar te liegen? Er zijn enorm veel redenen om te liegen, de ene leugen is uiteraard erger dan de ander, maar alles valt onder liegen. Jordan Peterson legt uit dat hij na de constatering dat hij vaak leugens vertelde, is begonnen met het oefenen van het spreken van de waarheid. Voor hem is dit enorm waardevol geweest zoals hij beschrijft in zijn boek. Vooral op momenten waarop hij niet goed wist wat hij moest zeggen, kwam dit goed van pas. Als je het even niet meer weet, is de waarheid altijd een optie. Soms niet de fijnste optie op de korte termijn, maar op de lange termijn vaak wel. Het probleem van leugens is dat ze vaak leiden tot meer leugens. Een kleine leugen lijkt misschien niet zo kwalijk, maar zo’n kleine leugen leidt vaak tot meer leugens om de waarheid niet aan het licht te laten komen. Als je eenmaal een leugen hebt verteld, zal je hier regelmatig meer leugens aan moeten toevoegen om de oorspronkelijke leugen te verdedigen. Zo raak je steeds verder van de waarheid verwijderd en graaf je jezelf steeds verder in. Het levert ook problemen op als iemand een leugen van je ontdekt, iemand zal je dan minder vertrouwen. Als iemand weet dat je tegen hem of haar gelogen hebt, zal diegene ervan uitgaan dat je dit vaker doet. Ook als het gaat om een kleine leugen, zal iemand zich toch afvragen of je niet ook liegt over belangrijke zaken. Na zo’n incident zal het moeilijk zijn voor iemand om je nog te vertrouwen in de toekomst. Zo leidt liegen dus tot slechtere relaties. Goede relaties zijn gebaseerd op vertrouwen. Vertrouwen dat je de waarheid vertelt, ook als het iemand pijn doet. Soms is het makkelijk om pijn op de korte termijn te voorkomen door te liegen; denk eraan als je iets slechts hebt gedaan of je iemand wilt beschermen bijvoorbeeld. Echter, door juist direct eerlijk te zijn, leren mensen dat je te vertrouwen bent. Het is heel belangrijk dat de mensen die belangrijk voor je zijn dit weten. In zijn boek legt Jordan Peterson uit hoe mensen op een zeer slechte manier kunnen transformeren als ze succesvol leugens verkondigen. Iemand die leugens vertelt en ermee wegkomt, zal arrogant worden en zich superieur voelen. Ze weten namelijk dat ze iedereen alles wijs kunnen maken. Ze hebben ‘controle’ over de waarheid, geen wonder dat ze zich dan superieur voelen. Diep van binnen weten deze mensen echter dondersgoed dat het niet echt is, met elke leugen verliezen ze meer vertrouwen in zichzelf. Er is dan ook genoeg wetenschappelijk bewijs dat liegen slecht voor je is. Zo blijkt liegen verschillende negatieve effecten op je gezondheid te hebben (https://faculty.haas.berkeley.edu/dana_carney/physio.dishonesty.pdf). Probeer je bewust te worden van momenten waarop je liegt of de waarheid een klein beetje in je voordeel aanpast.

Mijn verwachting is dat crypto, als het blijft bestaan, op de lange termijn een soortgelijk rendement zal laten zien. Uiteraard is het rendement de afgelopen 10 jaar veel hoger geweest, dit had echter vooral te maken met de relatief kleine marktkapitalisatie. Net als goud mist Bitcoin de dubbele factor waarbij er winst wordt gemaakt. Naar mijn mening is er dus geen reden om aan te nemen dat Bitcoin meer rendement op zal leveren dan aandelen over de komende 20 jaar. Persoonlijk zie ik zaken als goud en Bitcoin daarom meer als een ‘short term play’. Erin investeren wanneer niemand het interessant vindt (en de prijs laag staat) kan een hoog rendement opleveren. Op de lange termijn heb je de statistieken echter niet in je voordeel. Op dit moment is er naar mijn mening bij zowel goud als Bitcoin geen sprake van dat de prijzen laag staan en er niet naar omgekeken wordt. Het is wel interessant om dit in de gaten te houden en zulke momenten te identificeren. Persoonlijk zou ik echter nooit een groot deel van mijn portfolio alloceren in zo’n ‘short term play’. Een voordeel van goud en Bitcoin is dat ze zich beide niet laten aantasten door economische omstandigheden. Uiteraard kunnen de prijzen fluctueren op basis van economische omstandigheden, maar 1 Bitcoin blijft 1 Bitcoin en 1 kg goud blijft 1 kg goud. Bedrijven daarentegen kunnen ten onder gaan door slechte economische omstandigheden. Daarom worden grondstoffen vaak ook als goede investeringen gezien ten tijde van onzekere economische omstandigheden. Dit kan een belangrijke reden zijn dat Michael Burry in het eerste kwartaal van dit jaar een relatief grote positie heeft ingenomen in een fonds wat investeert in goud. Hij voorziet problemen voor de Amerikaanse economie en als dit inderdaad zo uitkomt, kan hij hier mogelijk van profiteren met deze investering. Ik wil afsluiten met een opmerking over de risico-rendementsverhouding van crypto tegenover goud. Goud heeft een veel langere geschiedenis ten opzichte van crypto en een hogere marktkapitalisatie. Hierdoor kan je stellen dat het toekomstige rendement van goud waarschijnlijk niet hoog gaat zijn, maar het risico wel laag is. Omdat crypto een lagere marktkapitalisatie heeft, kan er meer reden zijn voor opportunisme qua rendement. Voor Bitcoin bijvoorbeeld is er veel minder geld nodig ten opzichte van goud om de prijs te laten verdubbelen. Hier staat wel tegenover dat investeren in crypto een hoger risico met zich meedraagt.