هاروت و ماروت

ربّی یوحنان گفت: حرام است که آدمی شب به دیگری سلام کند، مبادا [کسی که در تاریکی به او سلام کرده] دیو باشد. تلمود سنهدرین ۴۴ الف پيامبر گفت: هرگاه کسی از شما وارد خانۀ خود شد، سلام کند تا فرشتگان با او انس گیرند. بحارالانوار ۲۵: ۷ @Harut_Marut

رسم خواجه کردن میان کاهنان ایزدبانو کوبله در آسیای صغیر رایج بود. رومیان با نفرت از این رسم یاد می‌کردند و نزد یهودیان نیز خواجگان جایگاهی پست داشتند. به سبب همین جایگاه پست است که اشیعا ۵۶: ۵ می‌گوید در آخرالزمان خواجگانی که احکام خداوند را نگاه دارند، «نامی بهتر از پسران و دختران خواهم بخشید، نامی جاودان.» این مضمونی رایج در کتاب مقدس است که فرودستان در آخرالزمان جایگاه بلندی خواهند یافت. بر همین اساس، انجیل متی به نقل از عیسی نیز که باور داشت در آستانۀ آخرالزمان زندگی می‌کند، می‌گوید: عیسی گفت: «بعضی از شکم مادر خواجه متولد شده‌اند؛ بعضی به دست مردم خواجه گشته‌اند؛ و برخی نیز به‌خاطر ملکوت آسمان خود را خواجه می‌کنند. هر که می‌تواند این را بپذیرد، بگذار چنین کند.» (متّی ۱۹: ۱۲) بعضی محققان بر اساس این آیه از انجیل احتمال داده‌اند که عیسی به واقع خود را خواجه کرده بود یا دست‌کم در زمان نگارش انجیل متّی شایعه بوده که این کار را کرده است و این آیه، منعکس‌کنندۀ این باور قدیمی است. بر همین اساس بعضی مسیحیان در طول تاریخ دست به خواجه کردن خود می‌زدند. یوسیبیوس، مورخ مسیحی، نقل می‌کند که اوریگن یکی از بزرگترین مفسران و الهیدانان مسیحی، در جوانی با خواندن سخن عیسی، خود را خواجه کرده است. این عمل تا آغاز قرن ۲۰ همچنان میان بعضی از راهبان روس صورت می‌گرفت. اینان به پیروی از سخن عیسی باور داشتند که که خواجگی به جای ختنه، نشانۀ عهد جدید خداوند است. خواجه کردن خود میان مسیحیان نخستین، آن اندازه رایج بود که شورای نیقیه در قرن چهارم میلادی کشیش شدن کسانی که خود را خواجه کرده‌اند، ممنوع کرد تا بدین ترتیب مسیحیان را از این عمل باز دارد. در مقابل، قدیس آگوستین و اکثر مسیحیان در قرون وسطی، سخن مسیح را به معنی «تجرّد» می‌گرفتند: خواجه گشتن برای ملکوت آسمان نه با مثله کردن جسمانی، بلکه با ارادۀ روحانی صورت می‌گیرد. از همین جا تجرّد کشیشان و راهبان باب شد. کشیشان و راهبان به هنگام تشرّف باید سوگند تجرّد می‌خوردند. در دوران نهضت اصلاح دینی، مارتین لوتر با تجرّد اجباری کشیشان مخالفت کرد. لوتر گفت مسیح هیچ گاه نگفت که این خواجگی برای ملکوت آسمان امری اجباری برای تمام کشیشان است، بلکه موهبتی مختص به بعضی اشخاص نادر است. همان طور که عیسی تأکید می‌کند «هر که می‌تواند این را بپذیرد، بگذار چنین کند». در نتیجۀ این آموزه مارتین لوتر خود سوگند تجرّدش را شکست و با راهبه‌ای که او نیز سوگند تجرّدش را شکسته بود ازدواج کرد و کشیشان پروتستان از آن پس، تجرّد را کنار گذاشتند. منبع: Matthew Through The Centuries Ian Boxall @Harut_Marut

از حسن بن علی پرسیدند: عقل چیست؟ گفت: جام اندوه را جرعه جرعه فرو دادن. اَمالی صدوق حدیث ۱۰۴۲ @Harut_Marut

آدم و حوا از چه درختی خوردند؟ ربّی مئیر گفت: گندم. چون مردی سفیه باشد، مردم می‌گویند: «نان گندم نخورده.» ربّی شموئل پسر ربّی ییصحاق به ربّی زِرا گفت: «چگونه گندم می‌تواند درخت باشد؟» ربّی زِرا گفت: «در باغ عدن ساقه‌های گندم مانند درخت بودند و به بلندی سروهای لبنان می‌روییدند.» ربّی یهودا بَر ایلای گفت: انگور. زیرا مکتوب است: «انگورهایشان زهرآگین است و خوشه‌هایشان تلخ.» (تثنیه ۳۲: ۳۲) آن خوشه‌های انگور تلخی را به جهان وارد کردند. ربّی اَبّا گفت: بالنگ. زیرا مکتوب است: «زن دید که آن درخت خوش خوراک است.» (پیدایش ۳: ۶) برو و بنگر کدام درخت در جهان است که چوب خوراکی داشته باشد؟ تنها بالنگ چنین است. ربّی یوسه گفت: انجیر. با حکایتی تمثیلی توضیح خواهم داد: پسر پادشاهی با کنیز پادشاه آمیخت. چون پادشاه شنید، پسرش را از جایگاه والایش محروم کرد و از قصر بیرون انداخت. پسر به کنیزان پناه برد اما هیچ یک او را پناه ندادند. اما آن زن که با او آمیخته بود، در به رویش گشود و او را پناه داد. همین طور چون آدم از درخت خورد، خدا او را از جایگاه والایش محروم کرد و از باغ عدن بیرون انداخت. آدم به درختان پناه برد، اما هیچ یک او را پناه ندادند. اما درخت انجیر در به رویش گشود و او را پناه داد، چنان که مکتوب است: «پس برگ‌های انجیر به هم دوخته، پوششی برای خود ساختند.» (پیدایش ۳: ۷) میدراش ربّا پیدایش ربّا ۱۵: ۷ @Harut_Marut

ریشۀ «گلگل» در عبری یعنی چرخیدن، از همین رو تناسخ در عبری «گیلگول» خوانده می‌شود و افلاک «گَلگَل». از این جا به هر چیز گِرد گفتند «گَلگِلِت» از جمله چرخ، تپه و جمجمه. ریشۀ جمجمۀ عربی از همین جاست و تنها حرف «ل» در عربی به «م» تبدیل شده است. اناجیل می‌گویند نام تپه‌ای که مسیح بر آن تصلیب شد «جُلجُتا» بود و اناجیل این کلمه را جمجمه ترجمه می‌کنند. بعدها مفسران مسیحی بحث کردند که وجه تسمیۀ تپه به جمجمه چه بود؟ برخی گفتند جمجمۀ آدم در زیر آن تپه دفن شده بود، از این رو به آن تپه جمجمه می‌گفتند. چون مسیح مصلوب شد خونش بر جمجمۀ آدم ریخت و گناه آدم با خون مسیح پاک شد. اما گفتیم که در زبان عبری هر چیز گِرد را گلگلت می‌خوانند، از جمله تپه. ممکن است جلجتا نیز در اصل تنها به معنی تپه بوده باشد، اما در طول زمان به اشتباه تصور شده که معنی آن جمجمه است. اما ممکنه این کلمه صرفاً به معنی تپه بوده باشه. منبع: A comprehensive etymological dictionary of the Hebrew language Ernest Klein @Harut_Marut

اَمیمار گفت: «ساحرۀ اعظم به من آموخت: هر کس با ساحره‌ای مواجه شد، بگوید: گیست بریزد، نانت بسوزد.» تلمود پِساحیم: ۱۱۰ الف @Harut_Marut

بنا به کتاب مقدس، «خدا انسان را به صورت خود آفرید.» (پیدایش ۱: ۲۷) از آن جا که ما صورت خدا هستیم، می‌توانیم خدا را با نگاه به درونمان بیابیم. عیسی گفت: «ملکوت خدا در درون شماست.» (انجیل لوقا ۱۷: ۲۱) از آن جا که انسان، خواه زن و خواه مرد، خواه گناهکار و خواه بی گناه، به صورت خداست، کلمنت اسکندرانی می‌گوید: «هر گاه برادر یا خواهرتان را می‌بینید، خدا را دیده‌اید»، و ایواگریوس اهل پونتوس تعلیم می‌داد: «ما باید هر کس را به منزلۀ خود خدا به شمار آوریم.» از همین روست که کشیش در کلیسا، نه تنها به شمایل عیسی بخور تقدیم می‌کند، بلکه بخور را در بین حاضران می‌گرداند و صورت خدا را در هر شخص تقدیس می‌کند. کلیسای ارتدوکس تیموتی وئر @Harut_Marut

خدا با موسی از میان بوتۀ خار سخن گفت، زیرا بوتۀ خار بیش از دیگر گیاهان رنج می‌رساند. هر گاه پرنده‌ای در آن گیر کند، بدنش پاره پاره خواهد شد. خدا نیز خواست به موسی بگوید هر گاه مردمان در رنجند، من نیز در رنجم، چنان که مکتوب است: «در تمامی رنج‌های ایشان، او نیز رنج کشید.» (اشعیا ۶۳: ۹) میدراش ربّا خروج ربّا ۲: ۵ @Harut_Marut

🖍 نطقیات برگزار می‌کند: 📢 دوره آشنایی با یهودیت 👤 آموزگار: استاد فؤاد دانش‌پژوه ( دانش‌آموخته ادیان ) 🗓 یکشنبه‌ها از ساعت ۲۰ تا ۲۱ ( دوازده جلسه ) 👈 برای آشنایی با استاد دانش‌پژوه به صفحه ایشان در ایکس ( توییتر ) مراجعه کنید: 🐣 ایکس ( توییتر ): فؤاد 🔴 معرفی دوره: در این دوره، به بررسی تاریخ یهودیت خواهیم پرداخت و ریشه‌های آن را از روایات کتاب مقدس تا عصر جدید جستجو می کنیم. طی این دوره وقایع و جنبش‌های کلیدی که هویت و آیین یهودی را در طول اعصار شکل داده‌اند، با هم مرور خواهیم کرد. ما همچنین به تاریخ نگارش و تدوین کتاب مقدس خواهیم پرداخت و در مورد تفاسیر مختلفی که در طول قرن‌ها نوشته شده‌اند، به ویژه تلمود، متن محوری یهودیت خاخامی، بحث خواهیم کرد. علاوه بر این، ما به قبالا، سنت عرفانی یهود خواهیم پرداخت و ریشه‌های این جنبش را پیگیری خواهیم کرد. 📘 منابع دوره: در طول این دوره، ما از منابع و دیدگاه‌های مختلف بهره خواهیم برد تا درک عمیق‌تری از فرهنگ، باورها و آیین‌های یهودی به دست آوریم. از جمله منابع ما در این مسیر عبارت‌اند از: - «یهودیت، بررسی تاریخی» اثر ایزیدور اپستاین - «آیین‌ها و باورهای یهودی» اثر الن آنترمن - «باستان‌شناسی کتاب مقدس» اثر اسرائیل فینکلشتاین - کتاب «Who Wrote the Bible» اثر ریچارد فریدمن - «سیری در تلمود» اثر آدین اشتاین سالتز - «گرایش‌ها و مکاتب اصلی عرفان یهود» اثر گرشوم شولم #دوره‌های_آموزشی_نطقیات 📞 برای ثبت‌نام و مشاوره در خصوص دوره لطفا با آیدی زیر تماس بگیرید: t.me/nutqiyyat_admin ♦️♦️♦️ ✉️ t.me/nutqiyyat 📷 Instagram.com/nutqiyyat 📹 https://youtube.com/@nutqiyyat

رأس حکمت، ترس خداست. مزامیر ۱۱۱: ۱۰ رَأسُ الْحِكمَةِ مَخَافَةُ الله. تفسیر نورالثقلین ۴: ۲۰۸ @Harut_Marut