دیانویا

به بهانه روز جهانی فلسفه فلسفه، زندگی و سیاست به باور آیزایا برلین، فیلسوف آزادی‌گرای انگلیسی _روس‌تبار سده بیستم، کار فیلسوفان خواه با علوم طبیعی سروکار یابند و خواه با مسائل اخلاقی یا سیاسی یا صرفا شخصی، همین فعالیت بی‌اجر ولی همیشه خطیر و از نظر اجتماعی خطرناک و از لحاظ فکری دشوار و غالبا دردناک است. هدف فلسفه همیشه یکی است: یاری به انسان‌ها تا خود را بهتر درک کنند و در فضایی باز و روشن، و نه عنان‌گسیخته‌ و پریشان و آشفته در تاریکی، پای به عرصه عمل بگذارند. او دقیقا بر پایه همین دیدگاه‌ها، معتقد بود که کارل مارکس فیلسوف نیست. زیرا، آن‌گونه که خیلی پیش‌تر از او، فیلسوفی چون راسل در کتابش "مسائل فلسفه" در فصل "ارزش فلسفه" بدان چنین اشاره می‌کند: 《ارزش فلسفه بیشتر به واسطه عدم قطعیت آن است که فکر ما را توسعه می‌دهد تا از قیدوبندها و عادت جبری رهایی یابیم و نهایتا آن جزمیت قرین به کبر و نخوت کسانی را که هرگز به قلمرو شک آزادگر قدم ننهاده‌اند زایل سازد》. برلین، بر این نظر بود که ریشه دمکراسی و کمونیزم هر دو به عقل‌گرایی سده هجدهم می‌رسد، یعنی این اعتقاد که به همه مسائل، از جمله مسائل سیاست و اخلاق، می‌توان مانند مسائل علوم و ریاضیات با استفاده درست از عقل یا مشاهده درست طبیعت، با یقین مطلق پاسخ داد. بنابراین، در سده هجدهم بود که مردم به این باور رسیدند که طلب آزادی و برابری و برادری کاری عقلانی (یا همان فلسفی) است. چنان‌که، خیلی پیش‌تر از وی، توکویل اشاره کرده بود که روش فلسفی در سده هجدهم به نیروی حاکم بر جهان، دست‌کم در خودفهمی انسان بدل گشته بود. درحالی‌که ساختن زندگی سیاسی بر صورت عقل فلسفی در گذشته صرفا امکانی نظری و مختص افراد انگشت‌شماری از اندیش‌مندان به شمار می‌آمد، اکنون به موضوع روزمره‌ی بحثای‌ پرشور میان تمامی طبقات جامعه بدل شده بود که ناشی از تأسیس و استقرار دمکراسی است و به همین‌جهت به آسانی در تمام اروپا ریشه دواند و در دگرگونی قیافه آن بسیار موثر مواقع شدند. همین نگرش را یاسپرس هم پی می‌گیرد و معتقد است که هر فلسفه‌ای در نمود سیاسی خود نشان می‌دهد که چیست. و این امر تصادفی و جنبی نیست بلکه اهمیت محوری دارد. بر سبیل تصادف نبود که ناسیونال سوسیالیزم و بلشویزم هردو فلسفه را بزرگترین دشمن روحی و فکری خود می‌شمردند. بنابراین، به‌زعم یاسپرس اصلا گزاف نیست اگر بگوئیم زندگی و فلسفه کاملا سیاسی است و هیچ‌ فلسفه‌ای بدون نگرش سیاسی نیست. چنان‌که، ژرف‌اندیشی‌های اغلب فیلسوفان بر این مهم صحه‌ می‌گذارند. #روز_جهانی_فلسفه #عدم_قطعیت #برلین #راسل

🖊ویدئو سیاست‌نامه 📚 آیا فلسفه، علم است؟ 📥پروفسور تیموتی ویلیامسون فیلسوف بریتانیایی و استاد دانشگاه آکسفورد پاسخ می‌دهد. @goftemaann 🦉

اطلاعیه اول دهمین دوره همایش بین المللی دانشجویی فلسفه (۱۴۰۲) گروه فلسفه و انجمن علمی-دانشجویی فلسفه دانشگاه تربیت مدرس با همکاری گروه و انجمن علمی-دانشجویی دانشکده فلسفه دانشگاه ادیان و مذاهب دهمین همایش دانشجویی فلسفه را در ۱۵ و ۱۶ آذر ۱۴۰۲ برگزار می‌کنند. از دانشجویان و فارغ‌التحصیلان رشته فلسفه و رشته‌های مرتبط (شامل تمام گرایش‌های فلسفه و رشته‌های کلام و ادیان و عرفان و رشته‌های حوزوی) دعوت می‌کنیم مقالات خود را برای ارزیابی به ایمیل همایش به آدرس ایمیل همایش به آدرس [email protected] ارسال کنند. توضیحات تکمیلی در سایت: jphil.ir

. کارل یاسپرس، در ایده دانشگاه بیان می‌کند که دانشگاه جایی‌ست که در آن می‌توان #حقیقت را به نحو نامشروط در همه اشکالش جست‌وجو کرد. و همه اشکال پژوهش باید در خدمت حقیقت باشند. به‌طوری‌که، قواعد و ایده‌های فکری، تاثیر و کارآیی خود را از حقیقت می‌گیرند. و ارتباط خود چیزی نیست جز دنباله‌ای از جست‌وجوی حقیقت. در واقع، ارتباط حقیقت را با آزمودن #کارآیی‌اش می‌آزماید‌. به همین دلیل نیز، روش ارتباط در دانشگاه مبتنی بر #مسئولیت_فکری همه اعضای آن است. پس، گشوده بودن در قبال ایده دانشگاه بخشی از نوعی #سبک_زندگی است. این شیوه، خواست پژوهش و کاوش بی‌حدوحصر، اجازه‌دادن به عقل برای بسط و #توسعه_نامحدود، داشتن #ذهنی_گشوده، به پرسش کشیدن #همه‌چیز، حفظ و حراست از حقیقت در هر شرایطی و البته جرئت #دانستن را داشتن و خطرات آن را پذیرفتن است. او به وضوح این نگرش تاریک‌بینانه که تنها آن جهان‌بینی‌ای که از آن حرف می‌زنیم باید در دانشگاه اجازه بروز یابد و در نتیجه عقاید مخالفان دانشگاه باید مورد #استنطاق قرار گیرد را مصداق بارز #نقض کردن ایده دانشگاه می‌داند. زیرا، به باور او دانشگاه #جهان‌بینی اعضا را مورد استنطاق قرار نمی‌دهد بلکه #دستاوردها و #مواضع_فکریشان‌ را می‌کاود. پر واضح است که در چنین برداشتی، دانشگاه با مسلک‌های مختلف، کلیساها و گروه‌های متعصب که تلاش می‌کنند دیدگاه خود را بر دیگران تحمیل کنند، فرق دارد، زیرا دانشگاه محیطی است که می‌خواهد صرفا در #آزادی رشد کند و حاضر است #بمیرد ولی با #محافظه‌کاری از مواجهه با #ایده‌های_ناآشنا‌ نگریزد و از #جدال_فکری که محل واقعی #بنیادهاست‌ صرف‌نظر نکند. در نتیجه، دانشگاه باید کسانی را بپذیرد که #قربانی_فکری هستند، چرا که دانشگاه خواستار حیاتی پویاست نه ایستا و راکد. ولی متأسفانه دانشگاه در این سرزمین، با هر چیزی در ارتباط و دادوستد است، جز حقیقت، صداقت، آزادی و مسئولیت فکری و نعش بی‌جان آن چنان تحت آماج و جولان گروه‌ها و افراد بله‌قربان‌گو افتاده است که با هر چیز دیگری ارتباط دارند جز دانشگاه و اصول آن ... دانش‌گاهی که روزگاری جای برجسته‌ترین چهره‌های علمی و شخصیت‌های سیاسی این سرزمین بود. اما، امروز محل کوتوله‌های‌ست که جایزه انتحاری می‌دهند. #دانشگاه #ایده_دانشگاه #کارل_یاسپرس #حقیقت #آزادی #مسئولیت_فکری #دکترای_افتخاری

دکتر میرشمس‌الدین ادیب سلطانی در 92 سالگی، دیده از جهان فروبست ... قدر و اعتبار او آنقدر برجسته و بالا بود که به بیان اغلب فرزانگان فلسفی معاصر ایران همچو محمدعلی مرادی که خود اندیش‌مندی یگانه بود، "ما در ترجمه یک استاندارد جهانی بیشتر نداریم و آن هم کسی جز ادیب سلطانی نیست". و به بیان او، اینکه از ادیب سلطانی حرفی زده نمی‌شود، یکی از همان انحطاط‌هایی‌ست که ما بدان دچاریم، هر چند در این سرای سفله‌پروری، قدر ندیدن و بر صدر ننشستن کسانی چون او چندان هم بی‌راه نیست، مهم‌تر اینکه او اهل دارودسته‌‌بازی و حواری‌پروری نبود. یادش مانا نامش جاودان راهش پر رهرو #ادیب_سلطانی #میرشمس‌الدین_ادیب‌سلطانی #مترجم_استاندارد #فلسفه #فیلسوف

به بهانه گرامی‌داشت روز شیخ‌الرئیس 《اندیشه ابن‌سینا و فارابی: پیوستگی‌ها و گسستگی‌ها》 به همت موئسسه حکمت و فلسفه ایران زمان، یکم شهریور ماه ۱۴۰۲

پس اینجا باید یک #دستمریزاد‌ بسیار ویژه و حسابی به جناب آقای #هاتف عزیز بگوییم که یک تنه علیه ستم و زوری که بر ایشان رفت اعلام دادخواهی کردند! علی‌رغم سختی‌ها و هزینه‌هایی که بر ایشان ممکن بود وارد بیاید، چرا که مقابله کردن با زور و قدرت قدرتمندان برای کسی که سلاحی جز قلم ندارد واقعا هزینه‌بر و دشوار است! پس مرحبا به جناب هاتف که باعث شد شما نسبت به خطاها و اشتباهات آگاهانه خود، هشیار گردید و بدان معترف گردید! گاهی توان و اجماع عمومی و قدرت‌بی‌قدرتان آنقدر عظیم می‌شود که چونان طوفان کسی جلودار آن نیست ... باشد که درس عبرتی گردد برای آنانی که زیر لوای خدمت، چماغ منت را بر سر خادمان قلم‌ به دست بی‌ادعا می‌کوبند. پس، زنده‌باد‌ قلمی که زورش این‌چنین تیز و بُرنده‌ست ....

‌ ‌‌پیرو اظهارات مترجم محترم آقای مهدی هاتف در صفحه‌ی اینستاگرام خود که در انصاف نیوز هم بازنشر یافته است، نشر نی لازم می‌داند به اطلاع مخاطبان خود برساند ۱. می‌پذیریم که وقتی کتابی قابل‌انتشار و ویرایش‌پذیر تشخیص داده می‌شود و با مترجم/مؤلف آن قرارداد بسته می‌شود، هزینه‌ی ویرایش چون سایر هزینه‌های تولید کتاب برعهده ناشر است. گنجاندن ماده‌ای در قرارداد‌های نشر نی مبنی بر دریافت بخشی از هزینه‌های ویرایش از مؤلف/مترجم از اساس اشتباه بوده است. نشر نی از بابت این اشتباه متأسف است و از همه‌ی مؤلفان و مترجمان محترم طرف قرارداد خود و نیز عامه‌ی مخاطبان نشر نی عذرخواهی می‌کند. ۲. نشر نی به طور خاص از آقای مهدی هاتف و همکاران دیگری که چنین مشکلی برایشان پیش آمده عذرخواهی می‌کند و وظیفه‌ی خود می‌داند به نحو مقتضی موضوع را حل و جبران مافات کند.