نیچه و شوپنهاور

تشبیه و تمثیلی که شوپنهاور برای مقایسه ظرفیت ذهنی درد که ثابت است با انگیزه های بیرونی که در واقع همان صورت های تغییرپذیرند به کار می‌برد: "آن انگیزه بیرونی برای اندوه در رجوع به این صرفا همان چیزیست که تاولی چرکین برای بدن است که تمامی اخلاط ناجوری که در حالت عادی در سرتاسر بدن پخش می‌شدند به آن موضع کشیده می‌شوند. درد موجود در سرشت ما برای این دوره زمانی که از این رو نمی‌تواند مرتفع شود در ده‌ها نقطه‌ای که به دلایل بیرونی رنج ما وابسته نیستند پخش می‌شود. آن درد در هیئت ده‌ها رنج و نگرانی کوچک در خصوص اموری ظاهر می‌شود که اکنون اصلا متوجه آن‌ها نمی شویم زیرا ظرفیت‌مان برای درد پیش از این به واسطه آن شرهای بزرگی که تمامی رنج‌هایی را که در حالت عادی پراکنده بود در یک نقطه مجتمع کرده پر شده است. این نکته نیز که، هنگامی که اضطرابی عظیم و پریشان کننده عاقبت با سرانجامی مساعد از سینه برداشته شود دیگری بی‌درنگ جای آن را می‌گیرد، با این امر در توافق است. زمینه کامل این اضطراب دیگر از پیش عملا وجود داشته اما نمی‌توانسته به شکل اضطرابی وارد آگاهی شود زیرا آگاهی دیگر ظرفیتی برای آن نداشته. از این رو این زمینه برای اضطراب صرفا به عنوان یک صورت تار و مرموز نادیده در افق نهایی آگاهی باقی مانده بود. اما اکنون چون فضا مهیاست، این زمینه‌ی آماده بی‌درنگ پیش می‌آید و سریر بیم بزرگ عمر را اشغال می‌کند..." "ارتور شوپتهاور/جهان همچون اراده و تصور/ترجمه رضا ولی‌یاری/جلد دوم"

هرکس تنهایی را دوست نمی دارد دوستدار آزادی هم نیست زیرا فقط در تنهایی آزادیم. #آرتور_شوپنهاور

.

💥 تفاوت میان خودپسندی و غرور در نزد شوپنهاور تفاوت میان خودپسندی و غرور این است که غرور، اعتقادی راسخ به ارزش فوق العاده خویش در زمینه‌ای خاص است، اما خودپسندی، خواست ایجاد چنین اعتقادی در دیگران است و معمولا با این آرزوی نهان همراه است که در نهایت، خود نیز بتوانیم به همان اعتقاد برسیم. بنابراین، غرور از درون انسان نشأت می‌گیرد و در نتیجه، قدردانی مستقیم از خویشتن است، اما خودپسندی کوششی است برای جلب قدردانی از بیرون، یعنی دستیابی غیرمستقیم به قدردانی است. از این رو خودپسندی، آدمی را پرگو و غرور کم گو می‌کند. اما فرد خودپسند باید بداند احترامی که طالب آن است، با سکوت مداوم، آسان تر و مطمئن تر میتوان به دست آورد تا با سخن گفتن، حتی اگر زیباترین سخنان باشد. آدمی نمی‌تواند عمداً مغرور باشد، بلکه فقط می‌تواند تظاهر به غرور کند، اما در این صورت هم مانند کسی که نقشی را ایفا می‌کند، به زودی واقعیتش برملا می‌گردد، زیرا فقط اعتقاد ثابت عمیق و تزلزل‌ناپذیر به امتیازات و ارزش های برتر خویش، آدمی را مغرور می‌کند. ممکن است این اعتقاد نادرست باشد یا فقط بر پایه امتیازات بیرونی و قراردادی استوار باشد ـــ با این‌همه اگر واقعا و به‌طور جدی وجود داشته باشد، خدشه ناپذیر است، زیرا غرور، در اعتقاد ریشه دارد و مانند همه انواع شناخت، تحت انقیاد ما نیست. وحشتناک‌ترین دشمن آن، به عبارت دیگر بزرگترین مانع آن، خودپسندی است که خواستار تحسین و تمجید از جانب دیگران است تا احترام به خویش را بر این شالوده بنا کند، حال آنکه اساس غرور، اعتقادی به خویشتن است که از پیش وجود دارد. غرور دائماً مورد سرزنش و تقبیح قرار می‌گیرد، اما گمان می‌کنم این کار را کسانی می‌کنند که خود، دلیلی برای مغرور بودن ندارند، اگر بی‌شرمی و حماقت اکثر انسان‌ها را در نظر بگیریم، به این نتیجه می‌رسیم که کسی که دارای هرگونه برتری است، باید تفاوت خود و دیگران را مدنظر داشته باشد تا دیگران آن را به کلی فراموش نکنند زیرا اگر چنین کسی از روی پاکی و خوش قلبی، امتیازات خود را نادیده بگیرد و با آنان طوری بیامیزد که گویی در ردیف آنهاست، باور می‌کنند و با او مثل هم‌سنخ خویش رفتار می‌کنند. این نکته را بخصوص به کسانی توصیه میکنم که دارای بالاترین مزیت: یعنی مزیت واقعی هستند که عبارت است از خصوصیات برتر شخصیتی. آنچه را هوراس می‌گوید نباید مردود شمرد: "غروری را که شایسته آنی بر خود روا دار" درباب حکمت زندگی فصل چهارم

تو کانال واتساپ از حافظ و عصیانگری‌ش علیه آخوندیسم گفتیم، خیام و سعدی و مولانا هم این نقد آخوندیسم رو داشتن که به نوبت می‌خونیم. اینجا لمس کنید و بشنوید 🫴 https://whatsapp.com/channel/0029VagmLjFKGGG8jYPuMN1O

« وصیت نامه‌ی آرتور شوپنهاور » هنوز هم می‌توان درباره‌ی وصیت شوپنهاور صحبت کرد، چرا که وصیت نامه‌ی او نیز مانند هر تصمیم دیگری که در زندگی اش اتخاذ کرده، خاصِ خود اوست. این سند نیز بر وسواسش به رعایت ایجاز صحه می‌گذارد. در اینجا به ذکر چند نکته از وصیت نامه‌ی او اکتفا می‌کنیم : Date obolum Belisario این عنوان عجیب وصیت نامه‌ی اوست که شوپنهاور شناسان تا امروز نیز درباره‌ی معنای آن به نتیجه‌ی واحدی نرسیده‌اند معنای جمله تقریباً چنین چیزی خواهد شد : «به بلیسار یک ابولوس بدهید!» این عبارت ما را به یاد سرنوشت افسانه‌ایِ بلیسار فرمانده‌ی لشکر بیزانس می‌اندازد که سزار یوستینیانِ ناسپاس از فرط حسادت به شهرت او، دستور داد وی را کور کنند تا مجبور شود گدایی پیشه کند. شاید شوپنهاور با مطرح کردن این شخصیت، خواسته است اشاره کند که در قبال تمامی زحماتی که متحمل شده و در  اِزایش جز ناسپاسی ندیده است، از دنیا گله دارد...

🔺️ ادامه: اینکه شوپنهاور نیز مانند " گوته " مخالفتی غریزی با هر نوع نقض قوانین حقوقی موجود داشت و به ویژه با طغیان عنان گسیخته‌ی مردم اصولا هر نوع قیام مردمی مخالف بود، به خصوص اگر چنین قیامی با شکستن قوانین توأم می‌شد کاملا قابل درک است، چون شوپنهاور تحقیر بسیاری نسبت به انسانهای متوسط احساس می‌کرد. این تحقیر از آنجا ناشی می‌شد که او انگیزه‌های مبهم آنان، خود شیفتگی‌ها و انگیزه‌های اشرافی‌گری متظاهرانه‌ی ایشان را می‌شناخت و اساساً به درونی‌ترین دلیل و انگیزه‌های نهفته‌ی این رفتارها نیز وقوف داشت. شوپنهاور از پشت پنجره‌ی خانه‌اش شاهد نبردهای خیابانی فرانکفورت بود و بینشی که از قبلِ این مشاهده کسب کرده بود، انزجار این اندیشمند اشرافی را نسبت به اوباش مسلط بر اوضاع، بیشتر و بیشتر می‌کرد. البته تصمیم گیری او در وصیت نامه‌اش ریشه در این تفکرات نداشت، بلکه ناشی از ناراحتی او از بی‌توجهی به معلولان و بازماندگان کشته‌های این ناآرامی‌ها بود. تمامی اینها فطرت نیک او را به ما می‌نمایاند. در دیگر بخش‌های وصیت نامه نیز شاهد این « فطرت پاک » هستیم. در زمان نگارش وصیت نامه، خویشاوندان نزدیک شوپنهاور که می‌توانستند از او ارث ببرند، همه درگذشته بودند و او تنها اقوامی با نسبت دور داشت که گاهی نیز از آنان حمایت کرده بود. از میان آنان تعداد کمی در مضیقه بودند. از آن میان برای فرزندان یکی از پسر عموهایش مبلغ قابل توجهی در وصیت نامه‌اش منظور کرد. برای  مارگارتا اِشنپ [ خدمتکار شوپنهاور ] نیز به پاس خدماتش طی سالیان طولانی، مقرری مادام العمر تعیین کرد و افزون بر آن، تمامی اثاثیه، لباس‌ها، تختخواب‌ها، ملافه‌ها و نقره‌جاتش را هم به او بخشید. مقرری اضافه‌ای را هم برای مارگارتا در صورت قبول مراقبت از « سگ  پودلش » در نظر گرفت. البته اگر مارگارتا مایل به قبول سگ نمی‌شد، این وظیفه را باید دکتر گوینر و یا آگوست گابریل کیلتسر، کارمند بانک، بر عهده می‌گرفتند. اگر این دو هم مایل به قبول این مسئولیت نمی‌شدند، « باید فرد محترمی که یاد مرا گرامی می‌دارد »، سگ را می‌پذیرفت. مقرری برای  کارولینه مدون ، « معشوقه‌ی سابقش » در برلین، هم از قبل لحاظ شده بود. کتابخانه‌اش را به مجری وصایایش، دکتر گوینر [ اولین زندگی نامه نویس شوپنهاور ]، بخشیده و برای هر یک از دوستان دیگر هم یک یادگاری در نظر گرفته بود. [ با وجود این فطرت پاک ]، دیدهای منفی نسبت به شوپنهاور وجود داشت و تعجبی ندارد هنگامی که شوپنهاور این پرسش را مطرح می‌کند : « آیا غروری هست که من آن را جریحه دار نکرده باشم ؟». و او کسی بود که در همه‌ی عمر هیچ‌گاه این سرآمدِ تمامی شناخت‌ها را فراموش نکرد : «نمی‌توان هم در خدمت دنیا بود  و هم در خدمت حقیقت.» مراسم تدفین رسمی آرتور شوپنهاور با حضور جمع کوچکی از افرادی بسیار متفاوت برگزار شد. بنا بر خواست او، جسدش در « تابوت کوچکی از چوب بلوط مقاوم » در مقبره‌ای قرار گرفت که سنگ گرانیتی به درازای چهار تا پنج پا آن را می‌پوشاند. بر این سنگ [ به خواست خود او ] تنها نام آرتور شوپنهاور حک شده و مطلقا هیچ عبارت، تاریخ و کلمه‌ی دیگری بر آن نگاشته نشده است. در پاسخ به گوینر که از او پرسیده بود، دوست دارد آرامگاهش در کجا باشد، گفته بود : «فرقی نمی‌کند، به هر حال مرا خواهند یافت.» شوپنهاور هنگام وداع گفت : رسیدن به عدم مطلق برایم نعمتی خواهد بود، اما متأسفانه مرگ نیز دریچه‌ای به آن نمی‌گشاید. هر چه پیش آید، خوش آید، مهم آن است که وجدانی روشنگر دارم. 📚 بر گرفته از کتاب #آرتور_شوپنهاور اثر #والتر_آبندروت ▪️ عکس از مقبره‌ی آرتور شوپنهاور در حیاط دانشگاه "گوته" در شهر فرانکفورت آلمان ✔ @Schopenhauer_Page

از‌ کجا شروع‌ کنیم به خواندن فروید؟ از همینجا @Sigmund_freudd1939

👆👆👆 #از_شوپنهاور_بیاموزیم هرچه آدمی به علت شرایط ذهنی یا عینی کمتر مجبور به تماس با دیگران باشد، در وضع بهتری است. مضرات تنهایی و عزلت را اگر نمی‌شود یکجا احساس کرد، لااقل می‌توان حدود آن را تشخیص داد. اما جمع موذی است؛ زیرا در پس ظاهر تفریح، مراوده و لذت معاشرت و جز اینها، زیان های جبران ناپذیری را پنهان می‌کند. از چیزهای اساسی که جوانان باید بیاموزند یکی این است که تنهایی را تحمل کنند، زیرا سرچشمه ی سعادت و آرامش روح است. از همه‌ی این ها نتیجه می‌شود که هرکس که به خود متکی و در همه‌ی امور خودبسا باشد، در وضعیت بسیار خوبی بسر می‌برد. حتی #سیسرون می‌گوید؛ «هرکس که فقط به خود وابسته است و می‌تواند به خود قناعت کند، باید انسان خوشبختی باشد». به علاوه هرچه آدمی کیفیت های بیشتری در خود داشته باشد، از دیگران بی نیاز تر است. احساس خودبسایی کامل، در انسان‌های صاحب ارزش و غنای درونی مانع از آن می‌شود که در هم نشینی با دیگران، آنطور که جمع از آنان انتظار دارد، ارزش و غنای خود را فدا کنند‌، چه رسد به اینکه با انکار کردن خود در پی معاشرت با دیگران باشند. عکس این خصوصیات مردم عادی را بسیار معاشرتی و قابل انطباق می کند، زیرا دیگران را بهتر از خود می‌توانند تحمل کنند. علاوه بر این، در جهان به ارزشهای واقعی اعتنایی نمی‌کنند و به آنچه اعتنا می‌کنند، ارزشی ندارد. انزوای انسانهای شایسته و ممتاز، هم علت این امر است و هم نتیجه ی آن. بنابر آنچه گفته شد، روش خردمندانه ی زندگی برای هر کسی که ارزشی در درون خود دارد این است که در صورت لزوم نیازهای خویش را محدود کند تا بتواند آزادی خود را نگاه دارد یا گسترش دهد و از آنجا که آدمی ناگزیر با همنوعان خود سر و کار دارد بهتر است تا آنجا که ممکن است آنانرا به زندگی خصوصی خود راه ندهد. #آرتور_شوپنهاور #در_باب_حکمت_زندگی #تنهایی 🆔 @abouzar_shariati