Pozitiff Repablik

​​Yoshligimdan ITga bo‘lgan qiziqish bo‘lgan. Shu qiziqish ortidan diniy taʼlim dargohida o‘qisakda, arab tili grammatikasini o‘rgatishga ko‘mak beruvchi Tahlil nomli android ilova tayyorladik. Mubashshir Ahmad Ustoz bundan xabar topib, bizni oldilariga chaqirdilar. Nima yordam kerakligi haqida so‘radilar, bu kabi zamonaviy ilmlarni yoyish kerakli, bu ishni ayni biz qilishimiz kerakligi haqida gaplashdik. Shundan so‘ng Azon.uz ochildi, domla u yerga meni ham taklif qildilar. Men Mubashshir domladan millatini, Vatanini, dinini yaxshi ko‘rishni o‘rgandim. O‘zlari ham shundaylar va bizni ham shunga targ‘ib etardilar. Mendan baʼzida xayriya ishlar haqida, bugungi erishilgan natijalar haqida so‘rashsa albatta bu o‘rinda Mubashshir Ahmad domlani birinchilardan bo‘lib eslab o‘taman. Maʼlumot o‘rnida aytib o‘taman, “Najot Taʼlim” shu kungacha 4 mlrd so‘mdan ziyod hech qanday shartlarsiz xayriya taʼlimini amalga oshirdi. Bugungi kunda 3000 dan ziyod yoshlar “Najot Taʼlim” sababli dasturlash, dizayn, SMM kabi yo‘nalishlarda o‘z ish o‘rniga ega bo‘lishdi. O‘z ishini qanday yaxshi ko‘rishni, maqsad sari katta qadamlar tashlashni, millatini, vatanini dinini yaxshi ko‘rishni aynan Mubashshir Ahmad ustozdan o‘rgandim. Bugun domlaning gaplarini atayin bilib turib teskari tomonga burishyapti. Har bir gapidan xato topishga urinishyapti. Musulmon do‘stlarim, aka-uka, opa-singillarimga eslatib o‘tishni istar edim, provakatsiyaga uchmang! Do‘st va dushmanni yaxshilab tanib oling! Mubashshir Ahmad qanday odam deyilsa, ikkalanmasdan aytishim mumkinki, agar oldilaridan o‘tib shu postni yozmoqchiman, deganimda shaxsiyatimni himoya qilmang, chalg‘imang bu narsalarga, ishingizni qiling, degan bo‘lardilar! Men bu postim orqali xusumatchi va tuhmatchilarning fikri o‘zgarishi haqida o‘ylaganim yo‘q. Lekin o‘qiyotgan odamlarni ogohlikka chaqirib qo‘ymoqchiman xolos. Alloh taolo to‘g‘ri yo‘ldan adashtirmasin!

Azizlar barchangizga Qurbon Hayitib muborak bo'lsin!

Бўлаётган ишлар мени унчалик ғамга сола олмаётибди. Чунки йигирма беш йилдан бери одамнинг дийдаси қотиб бўлган, унданда даҳшатли тарихларни кузатишга улгурдик. Бир неча бор "имкониятлар ойнаси" очилди-ю, ёпилди. Бу ҳам ҳайратли нарса эмас. Мени қайғуга кўпроқ солаётган нарса - ёшларнинг ўксиниши. Ўксиниш кутув билан реаллик тўқнашганда бўлади. Реаллик билан тўқнашув тажриба келтиради. Ва бу тажриба одамни ўзгартиради. Ҳудди мени, тенгқурларимни ва каттароқларни ўзгартиргандек. Аммо яхши томон ўзгардикми? Ёшларда самимийлик кучли, ҳаётий тажриба эса оз бўлади. Катталарда тескариси. Тажрибаси ортган сари самимийлиги сўниб, ҳудбинлиги ортаверади. Ҳудбин одам етакчи бўла оладими? Ҳудбин "тажрибаси"нинг қиймати қанчалик баланд? У ёш самимийликни заҳри эмасми? Ёшларга айтадиган биргина тилагим бор. Ана шу самимийликни асраб авайланг! Билим тажриба ортираверинг, ишланг, ҳаракат қилинг, билим олинг ва энг муҳими тафаккур қилинг. Ўз қўрқувингизни яхшлилаб кузатинг, манбасига қаранг. Қўрқув биз "тажрибали билимдон катталар"дан келмаётибдими? Олдингизда улкан билимлар, имкониятлар уммони очиқ туриб, келиб-келиб, бизга қарайсизми? Тенгқурларим ва каттароқ акаларга гап: тан олайлик, биз эплай олмадик. Кимдир қўрқди, кимдир қўрқмай ҳаракат қилиб қўрқиб қолганлар тарафидан ташлаб қўйилди ва бошқа қўрққанлар тарафидан таланди. Каттароқ авлоднинг тили қисиқлигини тан олиш вақти келгвн. Мана шу тан олиш, эҳтимол, самимийлик зарраларини сақлаб қолар. Ёшларга яна бир мурожаатим: тушкунлик ҳиссининг ижобий тарафи бор, бу - "қандай яшамоқ керак?" деган жиддий саволни туғдириши. Бу саволни кўпроқ беринг. Саволни қанчалик кўпроқ берсангиз, бу ҳақда кўп ўйлаб, кўп ўқиб, кўп фикр юритиб, фикрларинингизни кўп баён қилиб, ўзаро тортишиб, муҳокама қилсангиз, эҳтимол керакли жавобларга чиқарсиз. Аммо жавобни биздан кутманг. Биз шунчаки нима қилишни билмадик ва билмаймиз. Яхшилаб шу сўзларимни тушуна олсангиз, қанчалик эркин эканлигингизни, қувватингиз ва имкониятингизни мўллигини аниқ кўра оласиз. Шунда самимийлигингиз каттароқ ғайратингизга йўл очади, ўзингизга бўлган ишончни кучайтиради, ирода фалажи кетиб, теран назар, дадил меҳнатга ундайди. Бу ёшларга кўрсатма эмас, бу - тилак, эски хато тузоқларга тушиб қолмасликни тилаш изҳори. @Subnazar

Кўп ўзбек хонадонларида қизларни ўқитиш (институт, коллеж ва ҳоказода) масаласига салбий жиҳатдан қаралади. Институтда ўқиса, бузилиб кетади, деб ўйлашади. Тўғри, умуман бегона шаҳарга ёш қизларни бирор кимсасиз, ёлғиз ўзини юбориб қўйиш шундай оқибатларга олиб келиши мумкин. Аммо, мен ёзмоқчи бўлаётган мавзу ўзим яшайдиган Тошкент шаҳрида яшовчи кўп оилаларнинг қизларни ўқитмаслик керак, улар уйда ўтириши керак, деган янглишроқ тушунчага эга бўлиб қолганликлари ҳақидадир. Баъзилар уйда ҳам ўқитса бўлади дейишади. Лекин, бу жуда қийин иш. Бир институт бера оладиган билим ва дунёқарашни уй ичида бериш осон эмас. Ундан ташқари, бу гапни айтадиганлар уйда ҳам қизларини ўқитмайдилар одатда. Уйда ҳам ўқиш ва билим олишда давом этадиганлар аслида зиёли хонадон вакиллари бўлишади. Уларнинг хонадонида шундай илмий муҳит мавжуд бўлади. Боз устига, бузилиб кетиш бу фақат институтда ўқишгагина боғлиқ бўлган нарса эмас. Балки, бу оилавий муҳит, тарбия ва ота-онанинг фарзандга бўлган эътибори ёхуд иҳмолига боғлиқ бўлган ҳолатдир. Агар тарбияси бузилиб кетадиган бўлса, мактабда ҳам бузилиб кетиши мумкин. Аллоҳ асрасин. Қизингиз рўмол ўраб, намоз ўқигани билан замона билимларидан бир шингилдан бўлса ҳам бохабар бўлмаса, китоб мутолаа қилмаса, унинг онгидаги бўшлиқни фойдасиз нарсалар эгаллаб олиши мумкин. Масалан, кўп вақтини телефонга сарфлаши, турли бетайин видеолар, сериаллар кўриши ёки дунёқараши тор, билимсиз бўлиб қолиши, ғийбатчиликка мойил бўлиб қолиши мумкин. Ўқиганларда дунёқараш кенглиги ва устунлик сезилади жуда кўп жиҳатдан. Ҳатто, турмушга чиқиб бола катта қилишда, уни парваришлашда, дарсларига ёрдам беришда ҳам ўқиган аёлларнинг устунлиги яққол кўринади. Бу масаланинг бир тарафи. Иккинчи тарафи эса мутахассислиги бўлмаган аёл тақдир тақозоси билан бирор золим эрга учраб қолса ва у билан яшаш тоқат қилиб бўлмас даражага келиб қолса, олган билими бўйича ишлаб пул топа оладиган лаёқати йўқлиги учун унинг зулмига чидаб яшашга маҳкум бўлиб қолиши ёки ажрашган тақдирда ҳам сирф пул учун, болаларини боқа олиш учун яна бир золимнинг ёки оила масаласига жиддий қарамайдиган, шунчаки, нафсу ҳавоси учунгина уйланадиган худбиннинг тузоғига тушиб қолиши мумкин, иккинчи ёки учинчи бўлиб. Шу тариқа, ундан чиқиб, бунга, бундан чиқиб унга тегиш одатий ҳол бўлиб қолади ва бу орада унинг шахсияти, иффати, ғурури ва ҳаёси парчаланиб кетади. Албатта, ҳаммада ҳам ундай эмас. Аммо, шу ҳолатлар ҳам бор. Аёлларнинг бундай хорликларга рўбарў бўлишига бир тарафдан ота-оналар ва адолатсиз урф-одатлар ҳам сабаб. Кўп ҳолатда қиз болага меросдан ўз улуши ажратилмайди. Ўғил болага қилинган инъомлар қизларга қилинмайди. Агар қизи қайтариб юборилса, ўз уйида ҳам сиғиндидек бўлиб қолади. Бу ҳолатни кўргач, у аёл отасининг уйида ўтиролмайди ва нима қилиб бўлса ҳам, кимга тегиб бўлса ҳам у уйдан чиқиб кетишга ҳаракат қилади. Бу ҳолатдан эса айримлар фойдаланиб қолади. Ваҳоланки, ҳадиси шарифда қайтарилган қизни икром қилиш, унга инфоқ-эҳсон қилиш энг афзал садақа дейилган. Зеро, мана шунда у карамли ҳаёт кечиради. Моддий ҳолати учунгина эрга тегишга мажбур бўлиб қолмайди. Балки, ўзи каби карамли инсондан совчи келганда ўз хоҳиш-ихтиёри билан турмуш қуради. Машҳур саҳобий Суроқа ибн Молик (разияллоҳу анҳу)дан ривоят қилинган ҳадиси шарифда келишича, Набий (соллаллоҳу алайҳи ва саллам) шундай дедилар: «أَلَا أَدُلُّكُمْ عَلَى أَفْضَلِ الصَّدَقَةِ؟ ابْنَتُكَ مَرْدُودَةً إِلَيْكَ لَيْسَ لَهَا كَاسِبٌ غَيْرُكَ» ". رَوَاهُ ابْنُ مَاجَهْ. Маъноси: "сизларни энг афзал садақага далолат қилайми? (У) сендан бўлак пул топувчиси (боқувчиси) бўлмаган ҳолда сенга қайтарилган қизинг(га қилганинг инфоқ-эҳсон)дир". Ибн Можа ривояти. Айтганча, институт деганда иллоки, дунёвий фанлар тушунилмайди. Дунёвий фанлар билан бир қаторда диний билимлар берадиган институтлар, илоҳиёт факультетлари, Тошкент ислом институти, Ўзбекистон халқаро ислом академияси ҳам назарда тутилмоқда. Тошкент Давлат Шарқшунослик Университетида ҳам кўп диндор қизлар, бемалол ҳижоб ўраган ҳолда ўқийдилар.

Хулоса сифатида айтмоқчи бўлган нарсам шуки, қизларимизга ҳам таълим олиш имкониятини яратиб беришимиз керак. Диний билим билан бир қаторда дунёвий фанларни, замонамиз билимларини ўқитишга ҳам эҳтиёжимиз ва эҳтиёжлари бор. Ўз замонаси билимларидан ортда қолган ҳолда яшаб бўлмайди. Бунинг салбий оқибати албатта унинг ўзига ва фарзандларига таъсир кўрсатади. Институтда ўқишдан мақсад айнан келажакда фазога ракета учириш ёки Нобель мукофотини қўлга киритиш эмас. Ҳеч бўлмаганда дунёқарашни кенгайтириш учун ҳам ўқилади. Келажакда ким нима деса кўр-кўрона эргашиб кетмайдиган, ўз мустақил фикри ва ақлий мезонига эга бўлган маърифатли шахс бўлиб етишиш учун ҳам ўқилади. Жоҳиллардан бўлиб қолмаслик учун ҳам ўқиш керак. (С) Алишер Султонхўжаев

Chet eldagi tarixiy merosilarmiz qachon qaytariladi? Yaqinda Incheon shahriga qisqa safarga borib, gidning hikoyasi asosida bir o'zim uchun qiziq ma'lumotga duch keldim. 1392-1910-yillarda Koreyada hukmronlik qilgan Choson davlati qirollik xonadoni qo'lyozma va yilnomalari yaqingacha Fransiya milliy kutubxonasida saqlangan ekan. 2011-yil aprelda Koreya o'sha qo'lyozmalarni Fransiyadan "qarzga" olib qaytarib olib kelishgan ekan. Gap shundaki, mazkur qo'lyozmalar bundan 150 yilcha muqaddam (1866-yilda) Koreyadan fransuzlar tomonidan (o'g'irlab) olib ketilgan, lekin o'tgan asrning oxirigacha ularning aynan qayerda ekani noma'lum bo'lgan ekan. 1975-yilda Park Byeong-Sen ismli Parijdagi koreys talaba (bu ayol o'sha vaqtda Fransiya milliy kutubxonasida oddiy xodim sifatida ishlagan) kutubxonada uzoq qidirishdan so'ng Choson qo'lyozmalarini o'sha yerdan topadi. Bu haqda Koreya hukumati xabardor qilinadi va mazkur kitoblarni Koreyaga qaytarish harakati boshlab yuboriladi. 1992-yilda Fransiyadagi Koreya elchixonasi Fransiyadan kitoblarni Koreyaga qaytarish uchun so'rov yuboradi. 1993-yilda o'sha vaqtdagi Fransiya prezidenti Mitteran Fransiyaning TGV texnologiyali tezyurar poyezdlarini Koreyaga savdosini yo'lga qo'yish uchun Seulga tashrif buyurgan vaqtda o'zi bilan Choson qirollik qo'lyozmalaridan birini olib keladi va Fransiyaga qaytganida qolganlarini ham qaytarishni va'da beradi (va Koreyada tezyurar poyezdlar yetkazib berilishi uchun tenderda "g'olib" ham bo'lishadi). Lekin, Fransiyaga qaytgan Mitteran va'dasining ustidan chiqa olmaydi, kutubxona unga qarshi chiqadi va qonunga ko'ra prezident kitoblarni qaytara olmasligi ma'lum bo'ladi. Shundan so'ng, muzokaralar yana o'tkazilib, nihoyat 2011-yilda aprelda Fransiya 297ta Choson davridagi qo'lyozmani Koreyaga 50 yildan keyin qaytib berish sharti bilan beradi. Hozirda mazkur qo'lyozmalar qarzga emas, butunlay Koreyada qoldirish yo'llari qidirilmoqda. Ha aytgandek, mazkur qo'lyozmalarni topgan Park Byeong-Sen keyinchalik Fransiyada doktorlik qilib, tarixchi bo'lgan, Fransiya fuqarosiga aylangan va o'sha kitoblar axiyri Koreyaga qaytganidan 5-6 oy keyin vafot etgan, ya'ni unga o'sha kunlarni ko'rish nasib qilgan. Buning menga qiziq tomoni 2ta: 1) O'zbekistonning ham juda ko'p tarixiy meroslari Rossiya, Buyuk Britaniya, Fransiya va boshqa davlatlarda hamda ular deyarli Koreyaniki bilan bir xil vaqtda vatanimizdan olib chiqib ketilgan. Mazkur meros bizga tegishli va qaytarilishi kerak. Buning uchun esa albatta harakat qilinishi kerak. 2) Yaqinda bir yangilik eshitgandim. Adashmasam O'zbekiston Fanlar akademiyasi kutubxonasi yoki boshqa qaysidir universitet kutubxonasida saqlangan bir qancha tarixiy kitoblar yo'qolib qolibdi. Boshqalarda uncha ko'p emas, borini ham o'ziga yig'ishtirishga urinayotganda, bizda ular yo'qolayotgani achinarli. @pstvR

Shu ishni avvalroq qilish kerak edi. Mayli, hechdan ko'ra kech yaxshi. https://t.me/gorizont_uz/9342

Бу одам Путиннинг қарийб сўзчиси бўлиб қолди, Жириновскийдан кейин. Агар улар шундай фикрлашаётган бўлса, ҳаммамиз масъулмиз, ҳаммамиз давлатимиз мустақиллиги ва келажагига жавобгармиз! Раҳбар ва сиёсатчилар сиёсатларини, аскар ва ҳарбийлар қурол-яроғларини, олим ва зиёлилар сўз ва фикрларини, ҳамда ватандошлар онгларини уларга қарши созласинлар! Кеча қозоқ бовурларимиз, сиёсатдонидан тортиб оддий ватандошигача, россиялик армани-дашноқнинг таҳдидига муносиб жавоб ва норозиликларини изҳор этишди ва тўғри қилишди. Биз ҳам бу белорус диктаторнинг алжирашига муносиб жавоб қилишимиз керак. Ташқи ишлар масъуллари ва сенаторларимиздан баёнот, сиёсатшуносларимиздан бу жирканч фикр таҳлили ва оддий ватандошларимиздан қарши муносабат кутиб қоламан. Ўзим бу янги ясама иттифоқ ғоясини кескин қоралайман! Мазкур ғоя амалга ошмаслиги учун имконимда бўлган бор кучимни сарфлайман! Янги қуллик занжирини бўйнига илишни хоҳламаган барча билан ҳамкор ва иттифоқчиман! Ҳаммани ҳушёрлик ва фаолликка чорлайман @MubashshirAhmad

Agar kitobni o'qigan bo'lsangiz, siz ham ishtirok eting. Ishtirokchilar kamligi uchun g'olib bo'lish ehtimolingiz yuqori :)

Tanlov boshlanmoqda, @pstvRG guruhiga kirib, qatnashishingiz mumkin.