خام‌نوشته‌ها

همینگوی گفته بود تمام زنان زیبایی که می‌شناسم دارند پیر می‌شوند. به این فکر می‌کنم که جهان چگونه آیینه‌وار آنچه در ما رخ می‌دهد را جایی در بیرون نشانمان می‌دهد. همین است که دست و دلباز‌ها را دست و دلبازها دوست دارند اما چشم تنگ‌ها به آنها انگ ولخرجی می‌زنند. همین است که همان‌وقت که دیگری را بیش از همیشه دوست داریم، دوست‌داشتنی‌تر از هر وقت می‌شویم. همین است که زمان‌هایی که از عالم و آدم نفرت داریم، دور و برمان خلوت می‌شود. همین است که وقت‌هایی که فکر می‌کنیم بالاخره یکی از راه رسیده که ما را درک می‌کند، خودمان یکی را پیدا کرده‌ایم که درکش می‌کنیم. چیزی شبیه همینگوی که خطوط صورت خود را در چهره دیگران می‌دید.

باور؟ یا ...؟ اسرائیل و روسیه آشکارا نشان دادند، میزان تحمل غیرخود، در حکومت‌هایی که بر مبنای «یک باور یا شعار» شکل می‌گیرند، تا کجاست! هرگاه فرصت را مناسب، ابزارشان را کارآمد و قدرت خود را کافی بیابند و حیرت نکنید وقتی که می‌بینید: مرزها و اصول ایشان را نه آن شعار و باور، که تنها همین سه شرط است که تعیین می‌کند. به عبارت روشنتر: به محض آنکه آب ببینند، برای پریدن در لجن‌زار بی‌آبرویی و شناگری در دریای جنایت، هیچ قابلیتی را کم و کسر ندارند. امروز برای همه از آفتاب عیان‌تر است که: اینان، به بهانهٔ کمترین تهدید و برای حفظ منافع لحظه‌ای و کوتاه مدت خود، لحظه‌ای در ذبح همان باورها و شعارها نیز تردید نمی‌کنند، شرم رسوایی و حفظ کمترین حدی از وجهه و اعتبار، در نگاهشان، چیزی جز شوخی‌هایی زشت و لفاظی‌های ابلهانه نیست. گوش‌های اینان بدهکار هیچ اصلاحی نیست، و به هیچ مصالحه‌ای پایبند نیستند. ✍ حمید فتح‌اللهی‌پور ۲۱ اردیبهشت ۰۲ #دیدگاه T.me/khamneveshteha

انکار کردن نخچیران بر خرگوش در تاخیر رفتن بر شیر نخچیران ایمان داشتند که بالاخره شیر از خوردنشان سیر خواهد شد دلایلشان کم نبود همه عقلای صاحب اندیشه می‌گفتند: بالاخره زورگویان هم عقل و احساس دارند، عمق مظلومیت اهالی را در این حرکت داوطلبانه خواهد دید بزرگترهای پرتجربه پند می‌دادند: بالاخره روزی سلطان اعظم و درندگان اطرافش شرم خواهند کرد، از اینکه فدایی‌های پیشکشی ما، این جوانان بی‌دفاع و دست‌وپا بسته را، بی‌هیچ گناهی به خاک و خون بکشند نظر علما این بود که: بالاخره در میان این خونخواران هم یک عاقلی پیدا می‌شود تا جلوی این وحشی‌گری و خشونت زشت را بگیرد و با نهیبش «وجدان» این دارودسته را بیدار کند همه موجودات تنومند و قوی، با کوه عضلات خود به دیگران قوت قلب می‌دادند که: بالاخره از خشم و خروش ناگهانی ما خواهند هراسید و دست و پایشان را جمع خواهند کرد آری، قرن‌هاست که نخچیران، چشم‌به‌راه آن روز موعود، صدای هر خرگوشی را که این نظم و آرامش را برهم زند، به دست خود خاموش کرده‌اند زیرا نیک می‌دانند: «امنیت» کالای ارزشمندی است و هیچ موجودی هم بدون «امید به آمدن روزهای خوب»، زنده نمی‌ماند. ✍ سخنگر ۱۸ اردیبهشت ۰۳ #قطعه T.me/khamneveshteha

یاد موسی که نور بیضا تابیده از یمینَش خوفیش مانده بر دل، در عینِ صد یقینَش آنگه که لب گشاید، جان در سخن درآید کفش‌ات بکَن که آنجا تقدیس شد زمینَش از خود درآ، رها کن تدبیر را و بگذر وارد شو با تمام‌ات در دام و در کمینَش آن چوب خشکِ مرده در دست تو چه باشد؟ بنداز تا شود حَی زانفاس آتشینَش یارِ سفر چه خواهی، در امنِ دوست؟ کانجا آغوش رب، حریم و یزدان بُوَد قرینَش رو رو به این نشانه، از سوی من بخوانش شاید که پند گیرد فرعون و ساحرینَش باشد که یاد آرد آن را که با منَش بود صبح ازل، وفا و پیمان اولینَش با او بگو که هستی، من داده‌ام جهان را کِبر است اسب شیطان، هیهات سرنشینَش بگشا دو چشم خوابت، نور فلاح بینی ورنه که غرقه سازد امواج آهنینَش آن کس که رو بتابد از «کوکب هدایت» دستان ز غم بساید در شام آخرینَش آزاد کن کسان را، آباد کن تو جان را تا بشنوی سروشِ آوای آفرینَش راهی که او گشاید، گر چاه بینی اول دریا ز هم شکافد، در روز واپسینَش ✍️ حمید فتح‌الهی‌پور ١۶ دی ٩٩ ✅ برداشتی آزاد از مجموعه آیات سوره طه در مورد داستان موسی و فرعون https://www.instagram.com/p/CJq-Sjtg-a1/?igshid=112rpw73qd0tv T.me/khamneveshteha

حجاب اجباری تراز حکمرانی «حکومت اقلیت» عقيل دغاقله بعضی پروژه‌ها محکوم به شکست هستند. خیلی تلاش نمی‌خواهد تا کسی متوجه شود. حجاب اجباری یکی از این پروژه‌های شکست خورده است. اما در عین بدیهی بودن این گزاره، حکومت باز نیروهای انتظامی را به خیابان‌ها فرستاده تا این پروژه تحمیلی را به پیش ببرد. برای بسیاری از ما این رفتار حکومت غیر قابل فهم است. علامت تعجب بر آن می‌گذاریم. آخر چه کسی در سایه‌ی یک جنگ خارجی جبهه‌ای در درون می‌گشاید؟ چه کسی در باتلاق بحران‌های فزاینده به جنگ زنان می‌رود، مگر آنکه خِرد از دست داده باشد؟ اما آنچه برای ما غیر عقلانی می‌نماید، برای کسی که زمام قدرت را در دست دارد کاملا عقلانی است. بنابراین رویکرد مفید‌تر، به جای استهزاء حکمرانان، این است که از سیاست تحمیل حجاب برای فهم دیگر کنش‌های آنان استفاده کنیم. به عبارتی دیگر به جای آنکه به راحتی برچسب غیر عقلانی به این رفتارهای خشونت آمیز و ضد زن بزنیم، سعی کنیم بفهمیم که آنها در حال انجام چه کاری هستند، چه عقلانیتی برای این کارهایشان دارند و چرا؟ پاسخ من به سئوالات فوق این است که این رفتارها برای حکومتی که خود را اقلیت می‌داند منطقی هستند. حکمرانان امروز، یا بهتر است بگویم هسته سخت قدرت، به این باور رسیده اند که ایدئولوژی مذهب محور به شکل جدی در میان اکثریت مردم تضعیف شده است. جامعه از آن گذر کرده است. آنان که زمام امور را در اختیار دارند تصور می‌کنند که راهی برای بازگشت این هژمونی دینی- حداقل در آینده نزدیک- وجود ندارد. در عین حال، آنان باور دارند که هنوز یک اقلیت موثر و شبه منسجمی وجود دارد که می‌توانند با اتکا به آن حکمرانی کنند. بدین معنا آنها می‌دانند که یک حکومت اقلیت هستند با یک پایگاه اجتماعی مشخص. این پایگاه اجتماعی شامل بخشی از اقشار مذهبی، حوزویان و روحانیون، گروه‌های اسلامی و شیعی منطقه، لایه‌های مذهبی طبقه متوسط، بخشی از مردم فقیر و تهیدست است و گروه‌هایی از روستاییان است. این اقشار را دست کم نباید گرفت. آنها در عین نارضایتی از حکومت، پایگاه اجتماعی آن نیز هستند. آنچه این گروه‌ها را به حکومت وصل می‌کند تعهد به خوانش مذهبی‌ای است که از قضا حکومت در طی چند دهه‌ی اخیر به آن دامن زده است. راهپیمایی اربعین یکی از نمادهای قدرت موثر این بخش های مذهبی جامعه است. نقش این گروه‌ها (و حتی وجود آنها) از سوی بسیاری از تحلیلگران نادیده گرفته می‌شود. تصور می‌شود همه جامعه سکولار یا ضد دین شده است. یا آنکه نارضایتی‌ها همه را از حکومت رانده است و آنها را به نیروهای انقلابی تبدیل کرده است. اما جمهوری اسلامی این افسانه روشنفکری را نخریده است و بنابراین بر مذهب و اقشار مذهبی سرمایه گذاری ویژه‌ای کرده است. جمهوری اسلامی خوب می‌داند که در فضای امروز این پایگاه اجتماعی تنها خانه او است. به همین دلیل است که آیت الله خامنه‌ای در سخنرانی‌های اخیر خود مدام بر بحث های مذهب، مناسک، حجاب اجباری و حتی نقد روزه خواری پرداخته است. او خوب می‌داند که مخاطبش چه کسی است؛ همان اقلیت کلیدی. پروژه تحمیل حجاب، پروژه مسجد سازی در پارک‌ها، تداوم پروژه‌های سانسور کتاب و فیلم و تاکید بر ظواهر و مناسک همه در این راستا قابل فهم هستند. آنکس که حکم می‌راند از این طریق دنبال احیاء، بازسازی و بسیج سازی پایگاه ارگانیک حکومت است. شاید تاکید بر تحمیل مناسک تنها کاری باشد که می‌تواند آنتی دوت فساد و ناکارآمدی حکومت باشد و بتواند جلوی فرسایش این پایگاه را بگیرد. به همین دلیل است که به میزانی که ناکارآمدی‌های حکومت و فساد آن بیشتر می‌شود، تاکید بر آن پروژه‌های تحمیلی نیز بیشتر می‌شود. برای آنها سوال این است که چگونه با این همه خرابکاری و فساد می‌توان باز آن پیرمرد روستایی، آن جوان یا نوجوان مذهبی، آن زن فقیر دیندار، آن روحانی، آن مرجع، یا آن شبه نظامی ایرانی یا غیر ایرانی را در کنار خود حفظ کرد. در زمانه‌ای که قادر نیستند جلوی آن فساد و ناکارآمدی را بگیرند، پاسخ به این سئوالات در همین تاکید بر سیاست‌های تحمیلی مناسک، در تحمیل حجاب، در مسجد سازی بیشتر، در مبارزه با روزه خواری، در پروپاگانداهای مذهبی. کنشگری ضد دین بخشی از اپوزیسیون نیز البته انرژی، توان و معنای بیشتری به این پروژه حکومت می‌دهد. نکته آخر اینکه اظهار نظرهای ضد و نقیض مسئولان نباید ما را به این نتیجه برساند که با یک بی‌حکومتی یا عدم انسجام در حکومت روبرو هستیم. واقعیت این است اکثر مسئولان بخشی از طبقه متوسط شده‌اند و خانواده هایشان با آن ارزش‌های مذهبی فاصله گرفته‌اند. بنابراین خود آنان نمی‌توانند بفهمند چه در حال رخ دادن است. اما این هسته سخت قدرت است که به این تصور رسیده است که دیگر حکمرانی بدون جلب نظر این اقلیت باقیمانده دیگر ممکن نیست. @Tafakkor

ظاهراً این احساس فراگیرتر از آنی است که تصور می‌کردم. T.me/khamneveshteha

ای رحیم و ای کریم بی‌نیاز پشت خاموشی تو می‌دانی و راز تنگ شد عالم، چو دشت سینه‌ام چشم ما بگشا و یا راهی بساز ✍ سخنگر ۱۱ اردیبهشت ۰۳ #شعر T.me/khamneveshteha

مردمان هر چه بدهکارتر طلبکارتر! T.me/khamneveshteha