برگی از تاریخ

روغن ریخته نذر امام زاده شد! روابط عمومی کاخ گلستان اعلام کرد در راستای شعارِ "«موزه‌ها برای آموزش و پژوهش"، تصمیم دارد مجموعه "آلبوم‌های سایه" را با کیفیت بالاتری و با دسته‌بندی پوشه‌ها به صورت عمومی منتشر کند. البته مشخص نیست چرا تا یک هفته قبل و پیش از درز این مجموعه، چنین تصمیمی گرفته نشده بود!

از توییتر: لینک زیر مجموعهء بی نظیری از عکسهای قاجاریست؛ عکسهایی که اطلاعات فوق العاده ای در زمینهء فرش، بافته ها، مردم شناسی، معماری و شهر سازی ، تزئینات و سازه های چوبی و مانند اون رو در بر داره و توسط دوست ناشناسی با یک نامه به دست ما رسیده. فرستنده، با تقبیح رفتار ‏مجموعه دارانی‌که اسناد مهم تاریخی را "حبس" میکنند نوشته بودند که این تصاویر را رایگان برای علاقمندان به هنر و فرهنگ ایران منتشر میکنند. همچنین شرط استفاده از این مجموعه را این موضوع ذکر کرده بودند که هر نفر رایگان و بی قید و شرط فایل تصاویر را به چند نفر دیگر ارسال کند https://drive.google.com/drive/mobile/folders/1XVE6EGD8kYnR2G8rR_Dc0JKYi9ykA0vg?usp=drive_link

شادی عمومی پس از اعلام خبر آزادی خرمشهر از اشغال ارتش عراق. سوم خرداد ۱۳۶۱ ، عکس از مرکز اسناد انقلاب اسلامی (از توییتر آقای ملیحی)

گر حکم شود که مست گیرند! ادوارد براون، ایران‌شناس مشهور بریتانیایی که در نیمه دوم قرن نوزدهم به ایران آماده بود، در کتاب خود نوشته است: "از جمله اطلاعاتی که به من رسیده، این است که حکمران جدید یزد، دو نفر را به جرم شراب‌خواری اعدام کرده است. من ضمن ابراز تعجب از این موضوع، این نکته را اضافه کردم که اگر حاکم شیراز هم بخواهد چنین کاری بکند، دیگر کسی در شیراز باقی نمی‌ماند!" طرف صحبت من گفت بله، ولی خدا را شکر اینجا شیراز نیست! منبع: ادوارد براون، یک‌ سال در میان ایرانیان، ص 376

☝️ 👇👇 ملاصدرا و فردوسی: حالا که دیروز روز فردوسی و چند روز دیگر روز ملاصدرا است، این حکایت را هم از ملاصدرا درباره‌ی فردوسی نقل کنم. اولا ملاصدرا در اسفار هم، هر جا نام از فردوسی می‌برد با صفت «قدوسی» از او یاد می‌کند مثلاً ج دوم اسفار ص ۳۳۴ و قال فردوسي القدوسي في ديباجة كتابه- جهان را بلندى و پستى توئى‌ ندانم چه‌ای هر چه هستى توئى‌ اما ملاصدرا کتابی هم به نام «المبدأ والمعاد» دارد که دو حکایت از فردوسی آورده: در حکایت اول می‌گوید: و گفته‌اند که چون فردوسی شاهنامه‌اش را به نام سلطان محمود تألیف کرد و آن سلطان پاس آن حق را بر وی به جای نیاورد، تنگنایی بر دل فردوسی عارض گشت. پس از آن بود که رستم را در خواب بدید که رستم در رؤیا خطاب به فردوسی گفت: که تو در دیوان خویش مرا بسیار ستوده‌ای، و من در شمار مُردگانم و توانم نیست که سپاس حق تو به جای آورم؛ لیک به فلان مکان برو و آنجا را مقداری حفر کن، که آنجا گنجینه‌ای خواهی یافت، از بهر خود برگیر. از آن پس بود که فردوسی پیوسته می‌گفت: به واقع رستم پس از مرگش هم از سلطان محمود در زمان زندگی‌اش کریم‌تر و سخاوتمند‌تر است. °•اما نقدی که بر این حکایت به نظر می‌رسد اینکه صدرالمتالهین این حکایت را از قول صاحب «المطالب العالیه» نقل کرده که همان ابن‌حجر عسقلانی است که از متعصبان اهل سنت است، از طرفی او هم با (قیل) این حکایت را نقل کرده یعنی نقلی نامعتبر است و به ذم شبه مدح شبیه‌تر است‌ و با این حکایت به نوعی به نقد روافض پرداخته که سبکسرانه به هر خوابی اعتماد می‌کنند و آن را نقل می‌کنند. چنانکه این بخش کتاب ملاصدرا هم به اعتبار خواب و رؤياها تعلق دارد. اما مضمون و چکیده حکایت دوم ملاصدرا این است که معروف است: شیخ ابوالقاسم نامی حاضر نشد که بر جنازه‌ی فردوسی نماز گذارد چون معتقد بود که او به مدح شاهان پارس اقدام کرده که مجوسی بوده‌اند. اما شبی فردوسی را به خواب در بهشت می‌بیند که جایی بس عالی رتبه دارد و سر و هیأتی بس با شکوه و مجلل!؛ دلیل آن احوال را از فردوسی جویا می‌شود و او پاسخ می‌دهد که به خاطر این تک بیت از من درگذشتند و آمرزیدند، آنجا که گفته‌ام: جهان را بلندی و پستی تویی ندانم چه‌ای هرچه هستی تویی! ملاصدرا درباره‌ی این بیت می‌گوید: این یعنی که حق تمامت هستی و هستی تام است. °•اما باز اینجا نقدی رواست که این بیت بنابر پژوهش‌های نسخه‌شناسی قطعا از بیت‌های پسینی و الحاقی به شاهنامه است که تنها در سه نسخه، آن هم نسخه‌های مربوط به قرن هشتم و نهم افزوده شده که آنها هم طبق قرائن، متأثر از حکایات عامیانه‌ای بوده‌اند که امثال ظفرنامه حمدالله مستوفی و مرصادالعباد ساخته و پرداخته‌اند.

معرفی کتاب "سقوط فرقه دموکرات آذربایجان" مترجم: کاوه بیات ناشر: شیرازه فراز و فرود حکومت فرقه دموکرات آذربایجان در فاصله پاییز 1324 تا پاییز سال بعد یکی از مهم‌ترین وقایع تاریخ معاصر ایران است، ولی آنچه این واقعه را از دیگر تحوّلات مشابهی که در همان ایّام در دیگر حوزه‌های تحت اشغال شوروی در اروپای شرقی و مرکزی جریان داشت، متمایز می‌کند بخش پایانی آن است، یعنی عقب‌نشینی روس‌ها از حوزه تحت‌اشغال آنها در آذربایجان و آنگاه سقوط یک‌شبه حکومتی که روس‌ها پنج سال صرف تهیه و برپایی آن کرده بودند.آنچه در این مجموعه ارائه می‌شود گزارش‌هایی است از این ماجرا به قلم مقامات سیاسی ایالات متحده و بریتانیا در همان دوره. دانلود بخشی از کتاب

و باز هم رد شدن از زیر جسد برای باردار شدن! کارستِن نیبور جهانگرد آلمانی که در زمان کریم خان به ایران آمده بود، در سفرنامه خود نوشته است: "دربارۀ عقايد خرافاتى ساكنين اين جزيره(خارک) اشاره به مطلب زير هم خالى از فايده نيست. چندسال پيش سربازى يكى از فرماندهان خود را به قتل رسانيد. پس از اين قتل دست او را قطع كردند و خودش را به دار آويختند. به محض قطع شدن دست قاتل، زنهاى زيادى به محل اجراى حكم آمدند، تا كمى از خون قاتل را به دست بياورند و بعد خودشان را به شن‌هاى خون‌آلود ماليدند و وقتى قاتل در بالاى دار قرار گرفت، زنها در زير دار به حركت درآمدند. آنها معتقد بودند، به اين ترتيب مى‌توانند بچه‌دار بشوند. هلنديها با شگفت‌زدگى شاهد اين جريان بودند. سفرنامه نیبور، ترجمه پرویز رجبی، ص 192

روزنامه اطلاعات، 18 اردیبهشت 1359 فرخ‌رو پارسا، نخستین وزیر زن ایرانی، اعدام شد. فرخ‌روی پارسا، پزشک، آموزگار، استاد دانشگاه، فعال حقوق زنان و سیاستمدار ایرانی بود. وی در کابینه دوم و سوم امیرعباس هویدا از ۱۳۴۷ تا ۱۳۵۴ به‌عنوان وزیر آموزش و پرورش ایران فعالیت می‌کرد. او نخستین مدیرکل زن در ایران در سال ۱۳۳۹، از نخستین زن‌های راه‌یافته به مجلس شورای ملی و نخستین زن ایرانی بود که در دوران حکومت پهلوی به مقام وزارت رسید. او در سال ۱۳۴۲ نماینده تهران در دوره ۲۱ مجلس شورای ملی بود

روزنامه کیهان، 15 اردیبهشت 1358؛ ادامه تغییر نام‌های خیابان‌های تهران خیابان آریامهر ⬅️ دکتر فاطمی بلوار پهلوی ⬅️ میرداماد خیابان سپهبد زاهدی ⬅️ سرلشکر قرنی خیابان سپهبد رزم‌آرا ⬅️ فداییان اسلام خیابان سوم اسفند ⬅️ سرگرد سخایی خیابان قوام‌السلطنه ⬅️ 30 تیر خیابان تاج ⬅️ ستارخان خیابان سلطنت‌آباد ⬅️ پاسداران میدان کندی ⬅️ توحید خیابان فرح ⬅️ سهروردی بزرگراه شاهنشاهی ⬅️ مدرس

امان از عقرب‌های کاشان! آدام اولئاریوس، دبیرِ سفیر ارسالی فریدریش سوم به شاه صفی در مورد عقرب‌های کاشان نوشته است: هيچ شهرى در تمام ايران به اندازۀ كاشان عقرب فراوان ندارد و از اين‌رو است كه ايرانى‌ها وقتى بد كسى را بخواهند به او مى‌گويند: "عقرب كاشان به دستت زند." اهالى کاشان مى‌گويند اگر غريبى به كاشان آمد و چند بار اين جمله كه "من غريبم" را بگويد. عقرب‌ها او را نمى‌گزند. بعضی از ایرانیان اعتقاد دارند اگر بلافاصله بعد از عقرب زدگی، الاغی شروع به عرعر کند، درد تسکین می‌یابد. دوستان ما به شوخی به هم می‌گفتند اگر عقربی آنها را نیش زد و الاغی در دسترس نبود، یکی از آنها به جای الاغ عرعر کند تا درد و سوزش نیش عقرب برطرف شود. سفرنامه اولئاریوس، ص 532