فرامتنی

#پیشنهاد_فیلم یک روز بخصوص.۱۹۷۷ با بازی سوفیا لورن و مارچلو ماستوریانی کارگردانی اتوره اسکولا و تهیه کنندگی کارلو پونتی(همسر لورن) ساخته شده و اوج بازی دو هنرپیشه در میانسالی و پختگیشون هست که اثر خوبی را ایجاد کرده. داستان فیلم دوران اوج قدرت فاشیزم و موسولینی در ایتالیا را بیان و نقد می کنه و در روز سفر هیتلر به رم اتفاق می افتد که مردم شیفته فاشیزم برای استقبال از او همگی به مرکز شهر می روند و همسر و شش فرزند آنتونیو با بازی لورن هم رفته اند وی که خود نیز این سیستم را دوست دارد تنها در خانه می ماند و اتفاقی با همسایه اش با بازی ماستوریانی آشنا می شود که فردی مخالف فاشیزم است و به این مراسم نرفته لیکن این روز به احساسی ترین روز زندگی زن تبدیل می شود... فیلم در ستایش زندگی و عشق است و هرچند نقد تندی بر فاشیزم محسوب می شود لیکن نشان می دهد آنچه مهم است و در جریان، زندگی است و اگرچه آن حکومت در ایتالیا سعی کرده که انسانهایی توده وار و فاقد حس فردی را مطلوب نشان دهد لیکن چشمه های محبت و عشق وزندگی نیز جریان داشته و همین امر نهایتاپیروز است. بهترین بازی دو هنرپیشه مشهور تاریخ ایتالیا راببینید.

گل هاي رنگارنگ شماره 225: (در نغمه ي افشاري) اواز:استاد اکبر گلپایگانی با همكاري: استاد مرتضي خان محجوبي و بانو مرضیه غزل اواز:فخرالدین عراقی گوينده: روشنك   درآمد با همنوازي پيانو   شعر: در كوي خرابات كسي را كه نياز است هشياري و مستي همه عين نماز است   اسرار خرابات به جز مست نداند هشيار چه داند كه در اين كوي چه راز است   خواهي كه درون حرم عشق خرامي در ميكده بنشين كه ره كعبه دراز است   از ميكده ها ناله دلسوز برآمد در زمزمه عشق ندانم كه چه ساز است انتهاي برنامه با اجراي ترانه با صداي بانو مرضيه   🐬@faramatni

🐬@faramatni پوچگرایی یا پذیرش پوچی؟ 🐬 بسیار و بسیار از من می پرسند که آخر تو با این نگرش فرامتنیک به هستی ، که عالم را حادثه ای اتفاقی می بینی و هستی را بی هیچ هدف غائی و انسان را ارگانیسمی بی هیچ آخرت و رستاخیزی که در آن این همه رنج آدمی را نه اجری در پی است و نه پاداشی، چگونه این همه شادمانه زندگی می کنی و همواره انرژی عجیبی برای کار و تلاش و مطالعه و نوشتن و تحقیق و پژوهش داری؟ مگر نه اینکه اغلب فیلسوفان و روشنفکران و هنرمندانی که متوجه پوچی جهان می شوند ، یا افسرده می گردند و دست از جهان می شویند، و یا خودکشی می کنند. راز این همه شوق و شعف تو به زندگی با وجود پوچ دانستن هستی چیست؟ 🐬 سوال درستی می کنند، اما آنچه شاید نمی دانند در مرز باریکی است که بین پوچگرائی و پذیرش پوچی وجود دارد. شاید فرق نگرش من و خیام و اپیکور و تمامی همفکران فرامتن مان با نیهیلیست ها در درک همین مرز باریک است. پوچگرایان دنبال هدفی غائی در جهان می گردند درست مثل دینداران و مومنان ، اما چون این جهان را علیرغم تمامی دردها و رنجها و شادیها و فرازها و فرودهایش ، بی هدف می یابند ، سرخورده می شوند و اندوهگین می گردند ، اندوهی فلسفی که چاره اش یا در پیوستن به نیستی است ( خودکشی) یا خود را از بازی بی هدف و پوچ هستی خارج کردن ( افسردگی یا انزوای مطلق ). اما پذیرش پوچی موضوعی کاملا متفاوت است. از منظری فرامتن حیات، اتفاقی است در دل اتفاقی بزرگتر به نام هستی که هیچ یک را هدفی غائی در پی نیست. آنچه هست اتفاق است در پی اتفاق با قوانین خاص همین اتفاق ها ، اما این نگرش هرگز به پوچگرایی منتهی نمی شود و دلیلش آن است که در نگرش فرامتنی اصل بر پذیرش هستی است با تمامی نقص ها و زیبایی هایش. یاس فلسفی حاصل انتظار هدفمندی کارگاه هستی بوده است که نیست ، اما برای کسی که نقص و بی هدفی ویژگی هستی است و حیات، حادثه ای اتفاقی، دیگر چه جای یاس و اندوه؟ تنها می توان از این اتفاق مثبت خوشحال و شادمان بود و در نهایت شوق و شعف از لحظه لحظه زیستن لذت برد. حکایت ما حکایت میهمانانی است که از سر اتفاق به یک جشن عظیم دعوت شده اند ، می توان از این جشن کناره گرفت ، می توان آن را یک بازی بیهوده دانست و خود را از جمع جدا کرد و در گوشه ای زانوها را در بغل فشرد و غمین بود ، و می توان با پذیرش اینکه این جشن تنها فرصتی کوتاه برای لذت بردن از شادی و رقص و موسیقی است ، همپای تمامی عناصر حیات رقصید و خندید و لذت برد، بی هیچ اندوه و اضطرابی از پایان. در حقیقت تفاوت این شادی و آن اندوه در کشف پوچی هستی نیست ، در پذیرش این پوچی است. به قول خیام : خیام! اگر ز باده مستی خوش باش با ماهرخی اگر نشستی ، خوش باش چون آخرکار این جهان نیستی است انگار که نیستی. چو هستی ، خوش باش #انوش 🐬@faramatni

اين قافله عمر عجب ميگذرد ! ... رباعیات خیام ... با دکلمه زنده ياد احمد شاملو و صدای استاد محمدرضا شجریان 🐬 @faramatni

🐬@faramatni گذری کوتاه و فرامتنیک به رباعیات خیام : 🐬 بی تردید خیام نخستین انسان فرامتن ایران است ، به گواهی رباعیاتش که با تمام کوتاهی و اندکی ، جان جهانی را آتش زده است ، رباعیات خیام ـ نه آنچه براو منتسب شده است ـ پر است از سوالات ساختار شکن و فرامتنیک و دعوت به سبک زندگی فرامتن ، نمونه های ذیل گواهی کوچک بر این ادعاست: (این رباعی ها فقط نمونه های کوچکی از دریای بیکران اندیشه ی فرامتنیک خیامند و تحلیل های بیشتر را می گذارم برای آینده ای که فرصتی مهیا شود): 🐬 خیام نخستین دانشمند ایرانی است که سوالاتی ساختارشکن می کند : در دایره‌ای که آمد و رفتن ماست او را نه بدایت نه نهایت پیداست کس می نزند دمی در این معنی راست کاین آمدن از کجا و رفتن به کجاست؟ 🐬 همچنین او نخستین اندیشمندی است که ادعای بی نقص بودن جهان خلقت را که ورد زبان فلاسفه زمان و دلیل آنها بر وجود خالق حکیم بوده است ، به چالش می کشد ، با زبانی بسیار ساده : چون نیست ز هر چه هست جز باد بدست چون هست بهرچه هست نقصان و شکست انگار که هرچه هست در عالم، نیست پندار که هرچه نیست در عالم، هست 🐬 و این در دوره ای که تمام حکیمان و فیلسوفان دنیا را بر منتهای نظم و بی نقصی و بی کاستی می دانستند ، شجاعانه ترین طریقه اندیشه ورزی بود. او دقیقا برای این کارش از تکنیکهای فرامتنیک استفاده می کند ، یعنی با استنادات خود عالمان دینی، اندیشه شان را به پرسش می کشد: دارنده چو ترکیب طبایع آراست از بهر چه او فکندش اندر کم و کاست گر نیک آمد شکستن از بهر چه بود ورنیک نیامد این صور عیب کراست 🐬 او سپس به صراحت اعلام می کند که حتی یک مست هم پیاله ی خود را به عمد نمی شکند ، چه برسد به یک آفریننده حکیم که بخواهد آفریده های خود را دوباره نابود کند: ترکیب پیاله‌ای که درهم پیوست بشکستن آن روا نمیدارد مست چندین سر و پای نازنین از سر و دست از مهر که پیوست و به کین که شکست 🐬 او سپس به شیوه ای فرامتن ، ضمن احترام به عقاید دینی و مذهبی دیگران ، دلایل خود را برای یک سبک زندگی رندانه به تعبیر حافظ ـ که درک لحظه و دم غنیمت شماری و لذت بردن از اکنون را بهترین شیوه زندگی می داند ـ اعلام می دارد: گویند کسان بهشت با حور خوش است من میگویم که آب انگور خوش است این نقد بگیر و دست از آن نسیه بدار کاواز دهل شنیدن از دور خوش است 🐬 و سرانجام او جهان را با سراسر نقص هایش پذیرا می شود و لذت بردن از زندگی را با وجود تمامی کاستی ها و تلخ کامی هایش تنها راه رهایی از اضطرابها و ناامیدی ها می بیند و نهایتا در سبک زندگی اینجا و اکنون خویش تسکین و قرار می یابد ، با آرامشی که خاص انسانهای فرامتن است : چون عمر به سر رسد چه بغداد و چه بلخ پیمانه چو پر شود چه شیرین و چه تلخ می نوش که بعد از من و تو ماه بسی از سَلخ به غٌرّه آید از غره به سلخ #انوش 🐬@faramatni

۲۸ اردیبهشت روز بزرگداشت حکیم عمر خیام نیشابوری دانشمند نامدار ایرانی (فیلسوف،ریاضی‌دان،ستاره‌شناس و رباعی سرا) 🐬@faramatni

🐬@faramatni هدیه کانال فرامتنی به تمامی ماه رویان و ماه اندیشان: چهار رباعی از خیام ، نخستین شاعر فرامتن ایران زمین؛ 🐬🐬🐬 چون عهده نمی شود کسی فردا را حالی خوش کن تو این دل شیدا را می نوش به ماهتاب ای ماه که ماه بسیار بتابد و نیابد ما را 🐬🐬🐬 چون عمر به سر رسد چه بغداد و چه بلخ پیمانه چو پر شود چه شيرين و چه تلخ خوش باش که بعد از من و تو ماه  بسی از سـلخ  بـه غره  آیــد،   از  غـره   به سلخ 🐬🐬🐬 خیام اگر ز باده مستی خوش باش با ماهرخی اگر نشستی خوش باش چون عاقبت کار جهان نیستی است انگار که نیستی چو هستی خوش باش 🐬🐬🐬 از هر چه به جز می است کوتاهی به می هم ز کف بتان خرگاهی به مستی و قلندری و گمراهی به یک جرعه ی می ز ماه تا ماهی به 🐬@faramatni

مستند عمر خيام، این مستند نخستین فیلمی است که به گزارش نگاه جهانی به خیام در تاریخ معاصر به‌ویژه در جامعه بریتانیا و آمریکا می‌پردازد @tefkrinn

🐬@faramatni ♈️ عمر خیّام #دکترمحمدرضاسرگلزایی 🐬 نیم ساعت به اذان ظهر مانده بود و ما به دیوار مسجد اُموی دمشق تکیه زده بودیم. یک پدر و دختر ژاپنی برای بازدید آمده بودند و مشغول عکس گرفتن بودند. پیرمرد اشاره کرد که اگر می شود از آن دو عکس بگیرم. بلند شدم و با لبخند به سمت شان رفتیم، دوربین را که می گرفتم حال و احوالی کردیم و گفتم که سال قبل ژاپن بودم. گل از گُلش شکفت، استاد دانشگاهی در اوزاکا بود. همین ماجرا باعث شد که بعد از عکسبرداری کنار من و همسفرم بنشینند و من از خاطرات یوکوهاما تعریف کردم. از فستیوال موسیقی شب های آگوست که گروه های موسیقی مشغول نوازندگی در معابر هستند و مردم دورشان جمع می شوند. از پارک ساحلی یوکوهاما که عشّاق جوان دو به دو روی چمن هایش می نشینند و یک گیتاریست جوان بی توجه به آنچه اطرافش می گذرد، آرام آرام گیتار می نوازد و اقیانوس با همه ی بزرگی اش در سکوت گوش می دهد. « ناکامورا » خوشحال بود که من از ژاپن خوشم آمده، دوست داشت چیزی از ایران بگوید که تلافی شود، کمی فکر کرد و گفت: « عمر خیّام !» و من این بار گل از گل ام شکفت. در سفر اوّل ارمنستان شبی در جستجوی آدرسی گم شده بودم، به تمامی ناشناس و غریب. مردی با چهره ی شکسته و لباس کار مندرس وجعبه ابزاری در دست میگذشت، پنجاه شصت سالی عمر داشت، سلام کردم و آدرس پرسیدم ، پرسید: «اهل کجایی؟» گفتم: «ایران» گل از گل اش شکفت و فوری گفت: «عمر خیّام ! عمر خیّام !» تعجب کردم که خیّام را میشناسد، نه فارسی میدانست و نه انگلیسی! رباعیّات خیّام را به روسی خوانده بود. خیّام را ما ایرانیان کمتر از مولانا و حافظ ارج می نهیم زیرا خیّام تفکّر «خوش خیالانه ی عرفانی» ما را تغذیه نمی کند. خیّام مرگ را نقطه ی پایان می داند و به ما وعده ی جاودانگی نمی دهد. در بین شاعران کهن ایرانی هیچکس به اندازه ی خیّام «تراژیک» و اگزیستانسیالیست نیست. خیّام تمام آنچه قرن ها پیش از او اپیکور یونانی و قرن ها پس از او نیچه ی آلمانی گفته اند به سادگی و اختصار در رباعی هایش سروده است. بیانیه ی خیّام این است: زندگی یک تراژدی است ولی من سرم را بالا می گیرم و به این تراژدی «آری» می گویم. 🐬@faramatni

🎥مستند خیام نابغه ی پرسشگر ▫️تولید bbc ▫️عمر خیام نیشابوری (نام کامل: غیاث‌الدین ابوالفتح عُمَر بن ابراهیم خَیّام نیشابوری) (زادهٔ ۲۸ اردیبهشت ۴۲۷ در نیشابور – درگذشتهٔ ۱۲ آذر ۵۱۰ در نیشابور) که خیامی و خیام نیشابوری و خیامی النّیسابوری هم نامیده شده‌است، همه‌چیزدان، فیلسوف، ریاضی‌دان، ستاره‌شناس و رباعی‌سرای ایرانی در دورهٔ سلجوقی است. گرچه پایگاه علمی خیام برتر از جایگاه ادبی اوست و لقبش «حجّةالحق» بوده‌است، ولی آوازهٔ وی بیشتر با انگیزه نگارش رباعیآتش است که شهرت جهانی دارد. افزون بر آن‌که رباعیات خیام را به بیشترِ زبان‌های زنده برگردان نموده‌اند، ادوارد فیتزجرالد رباعیات او را به زبان انگلیسی برگردانده است که مایهٔ شهرت بیشتر وی در مغرب زمین شده‌است. 🍁🍁