Jakhongir Rakhmonov - IT

Yaxshi dasturchi bo‘lish uchun nima qilish kerak? Yaxshi uy quruvchi bo‘lish uchun nima qilish kerak? Ko‘pgina har xil uy qurish kerak. Yaxshi shifokor bo‘lish uchun nima qilish kerak? Ko‘pgina har xil bemorlarning qanday davolanganini boshidan o‘tkazishi kerak. Yaxshi dizayner bo‘lish uchun nima qilish kerak? Ko‘pgina har xil narsalarni dizayn qilish kerak. Yaxshi dasturchi bo‘lish uchun nima qilish kerak? Ko‘pgina har xil kod yozish kerak. Meni “Captain Obvious” deb atashingiz mumkin. Lekin shu oddiy narsani ko‘pchilik bilmaydiganga o‘xshaydi, kelayotgan savollarga qaraydigan bo‘lsak. Siz-chi? Kod yozyapsizmi? Yoki hali ham kitoblar, tutoriallar, postlar o‘qib o‘tiribsizmi? 📱 Telegram | 👨‍💻 Muallif Kurslari

Diqqatni oshirishgani o’zim uchun ishlaydigan yaxshi bir usul topdim. Tepadagi rasmda ishlayotgan paytimning oldingi holatini ko’rishingiz mumkin. Ekranning pastgi qismida “Dock” ochiq. Yani eng ko’p ishlatadigan programmalar ro’yxati ochiq turibdi. Natijada, bilib bilmasdan telegramni, slackni va hokazolarni ochib yuborar edim. Pastki rasmda esa hozirgi holatini ko’rishingiz mumkin. Dockni yashirib qo’yganman. Hayol hech qayerga ketib qolmaydi. Qaysidir programma kerak bo’lgandagina o’zim ataylab kirib ochaman. Sizda ham diqqat bilan muammo bo’lsa shu usulni sinab ko’ring. Balki foyda berar. @jakhonrakhmonov

Chet elda o’qish orzusiga erisha olmaganman Bunga sabablar ko’p. Juda qiyin tuyulgan. Moliyaviy tarafi o’ylantirgan. Hujjatlarni qanday topshirishni, essaylarni qanday yozishni bilmaganman. Har xil agenstvolar ham chiqib qolgan. Ularga katta summa bersangiz o’rningizga ko’p narsalarni qilib berishadi. Lekin men o’zim qilgim kelgan. Faqat nima qilishni va qanday qilishni bilmaganman. Natijada orzu orzuligicha qolib ketgan. Siz men qilgan xatolarni qilmang. Haqiqiy professionaldan Magistraturaga qanday qilib grantlar olish mumkinligi haqida o’rganing. Tanishing - Qudratxo’ja Musayev: Magistratura uchun to'liq qoplanuvchi Irlandiya Hukmati Granti - GOI-IES (2022) va DAAD (2022) grantlari g'olibi. Chevening (2022), UGRAD (2019) va Fulbright (2021 va 2022) kabi grantlar yarim finalchisi. Xitoy va Yaponiya davlatlari uchun to'liq moliyalashtiriluvchi qisqa muddatli almashinuv dasturlari (2019) ishtirokchisi. 200 ga yaqin o'quvchilar va 50 ga yaqin grant g'oliblari mentori. Hozirda Mastercard (Dublin) dasturchisi, GrantGO va EventGO loyihalari ham-asoschisi va @Musayev_blogi avtori. Magistraturaga grant yutib olish uchun nima qilish kerakligi haqida barchasini o’rgatadi: - Grantlar haqida ma’lumotlar/talablar/kriteriyalar - Maqsadlarni to’g’ri qo’yish - CVni yaxshilash - Essaylarni yozish va haqiqiy essaylar tahlili - Ko’p qilinadigan xatolarni oldini olisha - Boshqa ko’p mavzular Men shaxsan jon deb o’qigan bo’lar edim. Sizchi? Sizga ham qiziq bo’lsa, SkillUp jamoasi Qudratxo’ja bilan hamkorlikda “Magistratura grantlari uchun Universal Mentorlik” kursini taqdim qiladi: https://skillup.uz/courses/magistratura-grantlari-uchun-universal-mentorlik-kursi Bugun soat O’zbekiston vaqti bilan 21:00da YouTubeda live ko’rishamiz va barcha savollarga javob beramiz: https://youtube.com/live/4D3HX3FlH7g?feature=share Va odatdagidek yangi kurs uchun Skillupda yaxshigina chegirmalar bo’ladi. Qudratxo’ja 27 yoshga to’lganlari munosabati bilan 27% chegara belgilabdilar. Bugun kechroq ko’rishguncha. @jakhonrakhmonov

“Servercore hamkorlik dasturi bilan qanday qilib pul ishlash mumkin?” Qiziqyapsizmi? Unda bepul vebinarga marhamat, u yerda siz Servercore hamkorlik dasturi bilan birgalikda qanday qilib pul ishlashni bilib olasiz. Sizni quyidagi javoblar kutmoqda: — Provayder, hamkor va referallar o‘rtasidagi o‘zaro munosabatlar qanday amalga oshiriladi? — Dasturga qanday ulanish mumkin? — Hamkorlarga qanday vositalar va imkoniyatlar taqdim etiladi? — Mukofotlar qanday toʻlanadi: mablagʻlarni chiqarib olish yoki Servercore boshqaruv paneli hisobiga oʻtkazish mumkin? Qancha daromad olasiz? 10% — bu boshlang‘ich foiz. Siz uni Servercore mahsulotlari yoki xizmatlariga oyiga 50 000 000 so‘mgacha sarflagan har bir referal uchun olasiz. Agar referal oyiga 50 000 000 so‘mdan ortiq mablag‘ sarflasa, siz ushbu miqdorning 15% ini olasiz. Batafsil ma'lumot uchun havola bo‘yicha vebinarda ro‘yxatdan o‘ting.

Discord qanday qilib milliardlab xabarlarni saqlay oladi? Discordning birinchi versiyasi 2015chi yili 2 oyda ishlab chiqilgan va ular o‘sha paytda MongoDBdan foydalanishgan. Sababi MongoDB tezda nimadir qurish/qilish uchun juda ham qulay. Lekin o‘sha yilning oxiriga kelganda va taxminan 100 millionga yaqin xabar MongoDBda saqlanganda, tezlik sekinlashishni boshlagan. Boshqa databasega ko‘chish vaqti kelgan. Bu yerda PostgreSQL yoki MySQL kabi relational ma’lumotlar bazasi haqida gap bo‘lishi mumkin emas. Gap millionlab xabarlar haqida ketyapti va bu millionlab xabarlarni 1 sekund emas, bir necha millisekundda olib chiqib berish kerak. Relational databaselar shunchaki bunaqa darajada ishlay olmaydi. Ular JOIN qilganicha bir necha sekund o‘tib ketadi. Shuning uchun Discord faqat NoSQL ma’lumotlar bazasiga ko‘cha oladi xolos, xuddi MongoDB kabi.  NoSQL bazalarning yaxshi tomoni shundaki, ular juda tez ishlaydi. Yomon tarafi shundaki, ular tez ishlashi uchun, ishlatishdan oldin siz qanday ishlatishingizni aniq bilishingiz kerak. Qanaqa querylar bo‘ladi, bazadan o‘qish qanaqa bo‘ladi, yozish qanaqa bo‘ladi va hokazo. Faqatgina shunda NoSQL bazalarni qiynalmasdan ishlata olasiz. Agar siz bu narsalarni bilmasangiz va ma’lumotlar bazangizni noto‘g‘ri dizayn qilib qo‘ysangiz, ancha-muncha qiynalib qolasiz. Chunki hamma narsani bemalol JOIN qila olmaysiz relational databaselarga o‘xshab. Oldindan JOIN qilingan design qilgan bo‘lishingiz kerak. Discordda esa bunday muammo bo‘lmagan. Ularda tajriba katta, 100 millionga yaqin xabarlarni boshlaridan o‘tkazishgan. Ular qanday read/write patternlar borligini aniq bilishgan: - Read va write querylar soni deyarli teng: 50/50. - Voice chat aktiv bo‘lgan serverlarda deyarli xabar yuborilmaydi. - Shaxsiy serverlarda yiliga 100 mingdan 1 milliongacha xabarlar yuboriladi. Lekin bunday serverlarda foydalanuvchilar soni 100 dan past bo‘lgani uchun yuborilgan xabarlarni hadeb ham o‘qilavermaydi. Bu degani xabarlar cachedan chiqib ketadi. Ularni qayta o‘qish uchun databasega murojaat qilish kerak bo‘ladi. - Katta public serverlarda tonnalab xabar yuboriladi. Ularda minglab foydalanuvchilar mavjud va ular odatda oxirgi soatda jo‘natilgan xabarlarga qiziqadi xolos. Bu degani o‘sha xabarlar odatda cacheda bo‘ladi degani. Undan tashqari Discordda “open source bo‘lishi kerak”, “sinovdan o‘tgan bo‘lishi kerak”, “maintain qilish oson bo‘lishi kerak“, “birorta qismi yiqilib tushsa avtomatik tarzda o‘zini o‘zi tuzata olishi kerak” kabi talablar bo‘lgan. Shularni hisobga olib, ular Cassandra da to‘xtashgan. Bu databaseni Netflix va Apple ham juda aktiv tarzda ishlatganlari uchun Discord qo‘rqmasdan bu qarorni qabul qilgan. Shunday qilib, millionlab xabarlar va boshqa ma’lumotlarni MongoDBdan Cassandraga ko‘chirib o‘tishgan. Bunday katta loyihalarda bunaqa katta o‘zgarishni shunchaki qilib bo‘lmaydi. Chunki sinovdan o‘tmaganda. Shuning uchun ham Discord yangi databaseni “shadow mode” da ishga tushirgan. Bu degani ham eski MongiDB ishlab turadi, ham yangi Cassandra ishlaydi. Ha, bir vaqtning o‘zida. Agar yaxshi ishlasa eski MongoDBni o‘chirib qo‘yadi. Yaxshi ham shadow modeda ishga tushirishgan ekan. Chunki ularni yaxshigina muammolar kutib turgan ekan. Qolganini keyingi postda davom ettiraman. Source: https://discord.com/blog/how-discord-stores-billions-of-messages 📱 Telegram | 👨‍💻 Muallif Kurslari

Eng zo’r dasturchilarni bitta umumiy hislati bor: ular yozgan dokumentlarni, matnlarni o’qib odam maza qiladi. They are world-class writers. Shunday ekan, dasturchining darajasini aniqlamochi bo’lsangiz u yozgan kodga emas, yozgan matniga qarang. @jakhonrakhmonov