طب، تشریح و آناتومی

و بَعد هذه الطَّبَقَةِ الرُّطُوبَةُ الجَليدِيَّةُ ، و هي رُطُوبَةٌ صَافِيَةٌ تُشبِهُ الجَليد. دومین رطوبت چشم که در پس عنکبوتیه واقع شده رطوبتی شفاف شبیه به یخ است رطوبت جلیدیه نام دارد و بعدها الرُّطُوبَةُ الزُّجاجِيَّةُ، و هي شبيهة بالزُّجَاجِ الذَّائِبِ. سومین رطوبت چشم نیز که در پس رطوبت جلیدیه واقع است رطوبت زجاجیه نام دارد که شبیه آبگینه گداخته است. الطَّبَقَةُ الخامِسَةُ: الشَّبَكِيَّةُ، وهي تُشبِهُ الشَّبَكَة و هذه الطَّبَقَةُ بَعدَ الرَّطُوبَةِ الزُّجَاجِيَّةِ. طبقه پنجم چشم که در پس رطوبت زجاجیه قرار گرفته و شکلی چون تور دارد الطَّبَقَةُ السَّادِسَةُ: المَشيمِيَّةُ : وهي تُشبه المَشيمَةَ، لأنَّها تُحتَوى علي در پس شبکیه طبقه ششم چشم واقع است که مشیمیه" نام دارد و العينين كاحْتِواءِ المَشيمَةِ علي الجنين و هذه الطَّبَقَةُ بَعدَ الشَّبَكِيَّةِ. در بر گیرنده چشم است همان گونه که مشیمه بچه دان جنین را در بر دارد. الطَّبَقَةُ السَّابِعَةُ الصُّلبيَّةُ و هي بعد المشيميَّةِ وتُلاقِي عَظمَ العَينِ. طبقه هفتم چشم نیز که به استخوان حدقه میرسد صلبیه نام دارد و پس از مشیمیه قرار گرفته است. و أمّا الأُذُن ج. گوش فهي مُرَكَّبَةٌ من اللحم المحض والغُضرُوفِ والعَصَبِ الحَسَّاسِ ومَنفَعَتُها قَبُولُ الصَّوتِ و جَمعُهُ لِيَدخُلَ الصِّمَاخَ. این عضو از گوشت ،خالص ،غضروف و عصبهای حساس تشکیل شده و وظیفه اش دریافت اصوات و رساندن آنها به پرده صماخ است. و أما الأنف د. بینی فهو من اللحم و الغُضروف و الأعصاب و العُرُوق، و منفعتُهُ زِينَةُ الوَجْهِ و إِدراك الرَّائِحَةِ. این عضو از گوشت غضروف، عصب و رگ تشکیل شده و فایده اش زیبایی چهره و درك بوهای مختلف است. و أمّا الشَّفَتانِ ه. لبها فَكُلُّ واحِدَةٍ منهما مُرَكَّبَةٌ من اللحم القليل، و الأعصاب والعضلات و العُرُوقِ و مُنفَعَتُهُما زِينَةُ الوَجهِ و إِمساك الفَمِ و حِفظُهُ. لبها متشکل از اندکی ،گوشت ،عصب عضله و رگ هستند و فایدهشان زیبایی چهره بستن حفره دهان و محافظت از آن است. و أما اللسانُ و زبان فهو مُرَكَّبٌ من اللَّحم و العُرُوقِ والشريانات، والغضب الخساس، و الغِشاءِ المُتَّصِلِ بِغشاء المَرىء. و مُنفَعْتُهُ تَقليبُ الطَّعَامِ والمَعُونَةُ علي الازدراد این عضو از گوشت سرخرگها و سیاهرگها اعصاب ،حساس و پرده ای که به پرده مری اتصال دارد تشکیل یافته و فایده اش زیر و رو کردن طعام در فضای دهان و کمک به فرو بردن آن است. و أما المريء ز .مری فَمُرَكَّبٌ من اللحم و الغضب. و مَنفَعَتُهُ نُفُوذُ الطَّعَامِ والشَّرابِ. مری از گوشت و عصب تشکیل یافته و فایده اش رساندن غذاها و نوشیدنیها به معده است. و أما اللهاة ح. زبان كوچك فهي مُرَكَّبَةٌ من اللحم الرَّحْو و العُرُوقِ ومَنفَعْتُها مَنعُ المَأكُولِ والمَشرُوبِ إِلى الرِئَةِ و مُجزِي التَّنْفُسِ. از گوشتی نرم و تعدادی رگ تشکیل شده و کارش جلوگیری از ورود خوردنیها و نوشیدنیها به ریه و مجاری تنفسی است

بسم الله الرحمن الرحیم فصل سوم اعضای مرکب بدن مانند ،مغز ،چشم گوش و زبان أما الدماغ الف. مغز فَجُوهر رخوّ مُتَخَلخِل أبيض اللون، مُرَكَّب من المُخّ و الشرياناتِ والأوردَةِ والغِشاءِ المُسَمَّي بِأُمِّ الدِّماغِ و الغِشاءِ الصُّلْبِ الَّذِي يُلاقِي القحف. مغز ماده ای است سپید رنگ با بافت نرم و حفره حفره که بخش داخلی آن شامل ،مخ ،شریانها و وریدها و بخش بیرونی آن شامل پرده ام دماغ و يك پرده سخت است که به کاسه سر پیوسته. و هَيئَةُ الدِّماغِ شَبِيهَةٌ بِمُثْلَب قَاعِدَتُهُ من جَانِبِ مُقَدَّمِ الرَّأْسِ و زَاوِيَتُهُ شکل مغز که منشا حس و حرکت در موجودات است بسان مثلثی التي يُحيط بِهِ السَّاقانِ من جانب المُؤخَّرِ. و بِهِ يَكُونُ الحِسُّ و الحَرَكَةُ. است که قاعده آن از سمت جلوی مغز آغاز شده و زاویه آن که دو ساق بر آن احاطه دارند در ناحیه پل مغز قرار دارد. أما الحِسُّ فَبِواسِطَةِ العَصَبِ اللَّيْنِ، و أمّا الحَرَكَةُ فَبِواسِطَةِ العَصَبِ الصُّلْبِ. سبب پیدایش حس عصبهای نرم و سبب حرکت عصبهای سخت موجود در مغزند. أما العينان ب چشم فَكُلُّ واحِدَةٍ منهما مُرَكَّبَةٌ من سَبع طبقاتٍ و ثَلاثِ رُطُوباتٍ هر يك از چشمها دارای هفت طبقه و سه رطوبت اند: الطَّبَقَةُ الأُولى: المُلتَحِمَةُ، و هي التي تلى الهواء. طبقه نخست چشم که در مجاورت فضای بیرون قرار دارد ملتحمه" نام دارد. الطَّبَقَةُ الثَّانِيَةُ: القَرْنِيَّةُ، و هي بَعدَ المُلتَحِمَةِ ولا لون لها وإنَّما تَتَلَوَّنُ بِلُونِ الطَّبَقَةِ الَّتِي تَحْتَهَا. طبقه دوم قرنیه است که پس از ملتحمه قرار گرفته و بیرنگ است و به رنگ طبقه زیرین خود دیده میشود. الطَّبَقَةُ الثَّالِثَةُ : العِنَبِيَّةُ، وهي قد تكون سوداء و قد تكون زرقاء و قد تَكُونُ شهلاء، و هي بعد القرنية. طبقه سوم چشم" عنبیه" است که زیر قرنیه قرار گرفته و رنگهایی چون سیاه، کبود، و میشی دارد. و بَعدَ الطَّبَقَةِ العِنَبيَّةِ الرُّطُوبَةُ البيضيَّةُ و هي رُطُوبَةٌ صافيةٌ شَبيهَةٌ بِبَياض البيض. نخستین رطوبت چشم که در پس عنبیه قرار دارد رطوبت "بیضیه است که رطوبتی سپید و شفاف شبیه به سفیده تخم مرغ خام است. الطَّبَقَةُ الرَّابِعَةُ: العَنكَبُوتِيَّةُ، و هي طَبَقَةٌ شَبيهَةً بِنَسجِ العَنكَبُوتِ، و هي بَعدَ الرُّطُوبَةِ البَيضِيَّةِ. طبقه چهارم چشم که بسان تارهای عنکبوت بوده و پس از رطوبت بیضیه واقع است" عنکبوتیه" نام دارد.

🔴 اعلام حمایت قطعی حکیم خیر اندیش از اساتید به نام طب سنتی در کشور از دکتر سعید جلیلی: به دلایل صداقت ، امانت ، تدبیر و تعهد جناب آقای دکتر جلیلی به ایشان رای خواهم داد. شِهابٌ ثاقِبْ Www.Shahab-shirzahi.ir 🌺 @Shahab_saqeb 🌾 🌼💐🍃 🌾🌼💐🍃🌾🌼 💐🍃🌾🌼💐🍃🌾🌼💐

🔴 معضل بی‌خوابی ♻️ بی‌خوابی از نظر طب سنتی تحت تاثیر چه عواملی ایجاد می‌شود .. جناب حڪـیم_حسـین_خـیراندیش #بی‌خوابی

بسم الله الرحمن الرحیم و أما الرباطات د. رباطها فهي أجسام شبيهة بالغضب تأتي من العظم إلى اللحم و تُوصِلُ بين طَرْفَى عَظمَي المُفاصِل و بين أعضاء أُخَرَ. رباطها اجسامی شبیه به عصباند که از استخوان به طرف گوشت میآیند و استخوانهای دو سر مفاصل را به اعضای دیگر وصل می کنند. و. أما العضلات عضلات فهي أجسام لحميَّةُ الجَسَدِ، و تركيبها من اللحم المحض، و من الغضب و الأوتار و الرباطات [و الغشاء]. و مُنفَعَتُها أَن تُحَرِّكَ الأعضاء بِمُعَاوِنَةِ الأوتار لها، و أن تَكسُوَ العِظام و تحقن الحرارة الغَرِيزِيَّةَ فِي الجَسَدِ لئلا تَتَحَلَّلَ. عضلات اجسامی هستند با ساختار گوشتی که شامل گوشت ،خالص ،عصب ،وترها ،رباطها و غشاءاند وظیفه عضله حرکت دادن اعضا به كمك وترهای متصل بدانها پوشاندن استخوانها و حفظ حرارت غریزی بدن و جلوگیری از تحلیل رفتن آن است. و أما العُرُوقُ الصَّوارِبُ الَّتي تُسَمَّي الشَّرَائِينَ و شریانها یا رگهای جهنده فهي أجسامٌ عَصَبانِيَّةٌ مُضاعَفَةٌ نابِتَةٌ من القَلبِ مُجَوَّفَةٌ، وَ لَيسَ شریانها اجسامی توخالی دو ،لایه و از جنس عصباند که از قلب آغاز لها حِس ولا حَرَكَةً في نفسها، و في تجويفها رُوحٌ كَثِيرٌ و دَمٌ قَلِيلٌ ومَنفَعَتُها أن تُفِيدَ الأعضاء قُوَّةَ الحَيَاةِ التي تحملها من القلب. شده و حامل روح فراوان و خون اندك اند شریانها از خود حس و حرکتی ندارند و وظیفه آنها رساندن نیروی حیوانی موجود در قلب به سایر اعضای بدن است. و أما العُرُوقُ الغَيرُ الصَّوارِبِ الَّتي تُسَمَّي الأوردَةَ ز. وریدها یا رگهای ناجهنده فهي أجسامٌ عَصَبَانِيَّةٌ غَيْرُ مُضاعَفَةٍ نابِتَةٌ من الكَبِدِ مُجَوَّفَةٌ، لَيسَ لَها حِس ولا حَرَكَةً بِنَفسِها و فِيها دَم كَثِيرٌ و رُوحُ قَلِيلٌ، و مَنفَعَتُها أَن تُسقي الأعضاء الدَّمَ الذي تحمله من الكبد. وريدها اجسامی هستند توخالی يك لايه و از جنس عصب که از کبد آغاز میشوند و حامل خون فراوان و روح اندك اند و از خود حس و حرکتی ندارند وظیفه آنها رساندن خون تولید شده در کبد به اعضای بدن است. و أمّا الشَّحم ح. پیه و دنبه فهو جسم أبيضُ ليّن في الغايَةِ، يَتَوَلَّدُ من مَانِيَّةِ الدَّمِ و دُسُومَتِهِ، و يُعقده البرد، و مُنفَعَتُهُ أن يُلَيِّنَ العُضو الَّذي يُجاوِرُهُ. پیه جسمی است سپید رنگ و نرم که حاصل بسته شدن آب و چربی خون به سبب سردی است. فایده پیه نرم ساختن عضو مجاور بدان است. و أما اللحم ط. گوشت فَيَتَوَلَّدُ من مُتِينِ الدَّمِ، و يُعقِدَهُ الحَرارَةُ واليُبُوسَةُ، و مَنفَعَتُهُ أن يُسخّن الأعضاء و يُدفع الآفاتِ عنها. گوشت حاصل تاثیر گرمی و خشکی در بخش قوام یافته و استحکام یافته خون است و وظیفه اش گرم داشتن اعضا و دور ساختن انواع آفات از آنهاست. و أما الغشاء فهو جسمٌ عَصَبانِيٌّ رَقِيق عَدِيمُ الحَرَكَةِ، و لَهُ حِس قَلِيل. و مَنفَعْتُهُ أَن يُعْشِيَ الأعضاء و يَصُونَها. جسمی است نازک بیحرکت و از جنس عصب که حس اندکی دارد و وظیفه اش پوشاندن اعضا و حفاظت از آنهاست. و أما الجلد ك. پوست فهو جسم عصبانی و لَهُ حِس كَثِيرٌ ، و مُنفَعَتْهُ سَترُ الأعضاء. پوست جسمی است از جنس عصب که حس فراوان دارد و وظیفه آن پوشاندن سطح بیرونی اعضاست. و أما الشعر ل مو فمنه ما يُزَيِّنُ الجَسَد و هو شعرُ الرَّأسِ. و منه ما يُزَيِّنُ بَعضَ النَّاسِ دُونَ بَعضٍ مِثل اللحية. موهای بدن بر چهار نوعند: آنها که سبب زیبایی بدن اند مانند موی سر آنها که سبب زیبایی گروهی خاص اند (مانند ریش در مردان. و منه ما فيه مُنفَعَةٌ وزِينَةً، مثل هدب العينين و الحاجبين. و منه ما فيه المَنفَعَةُ دُونَ الزِّينَةِ، مثل شعر سائر الجَسَدِ، فَإِنَّهُ يُنَقَّي بِهِ البَدَنُ عَنِ الفُضُولِ. آنها که هم سبب زیبایی اند و هم دارای منفعت مانند مژه و ابرو)؛ و آنها که با وجود مفید بودن، زیبایی محسوب نمی شود (مانند سایر موها که بدن را از فضولات پاک میکنند. و أما الظُّفُرُ م ناخن فهو جوهرٌ عَصْبَانِی و مَنفَعَتُهُ أَن يَدعَمَ الأَنامِلَ على تَنَاوُلِ الأجسامِ الصَّغِيرَةِ وإمساكها. ناخن ماده ای است از جنس عصب که فایده اش محکم کردن سر انگشتان برای گرفتن و نگهداشتن اشیای كوچك است.

بسم الله الرحمن الرحیم الفصل الثاني في بَقِيَّةِ الأعضاءِ المُفرَدَة فصل دوم سایر اعضای مفرده أَما الغُضْرُوفُ الف. غضروف فهو جسم ألين من العظم و أصلبُ من سائر الأعضاء، خُلِقَ لِيَحسُنَ بِهِ اتصال العظم بالأعضاءِ اللَّيْنَةِ. غضروف جسمی است از استخوان نرم تر و از دیگر اعضای بدن سخت تر فایده آن اتصال نيك استخوانها و اعضای نرم بدن به هم است. و أما الأعصاب ب. عصبها فهي أجسام بيض لَيْنَةٌ الانعطاف صُلبة في الانفصال، ، خُلِقَتْ لِيَتِمَّ بها للأعضاء الجش و الحَرَكَةُ. عصبها اجسام سفیدرنگی هستند که در عین نرمی و انعطاف پذیری مستحکماند و به آسانی از هم گسسته نمیشوند و حس و حرکت اعضای بدن به وسیله آنها انجام میگیرد. و تَنقَسِمُ: - إلى ما تَنبُتُ من الدِّمَاغِ، و هي سبعة أزواج يَكُونُ بِها جش الحواس الخمس و حِسُّ بَعض الأعضاء. رشته های عصبی بر دو گونه اند نخست عصبهای منشعب از مغز که هفت جفتاند و حس حواس پنجگانه و حس بعض اعضای دیگر از آنهاست. - و إلى ما تَنبُتُ من النُّخاع و هي أحد و ثَلاثُونَ زوجاً و فَردٌ لا زوج لَهُ، و بها يَكُونُ حِسُّ الأعضاء التي دُونَ الرَّقَبَةِ وَ حَرَكَتُها. و دوم عصبهای منشعب از نخاع که سی و یک رشته جفت و یک رشته تک دارد و حس و حرکت اعضای پایین تر از گردن بدانهاست. و أما الأوتار ج. وترها فهي أجسام تَنبُتُ من أطرافِ بَعض العَضَلِ، شَبِيهَةٌ بِالعَصَبِ، فَتُلاقِي الأعضاء المُتَحَرِّكَةَ، فَتارَةً تَجذِبُها بانجذابها، و تارَةً تُرخیها باسترخائها. وترها اجسامی هستند شبیه به عصب که در دو جانب انتهایی ماهیچهها قرار داشته و به اعضای دارای حرکت بدن متصل میشوند. وترها با انقباض ماهیچه ها اعضا را میکشند و با انبساط آنها اعضا را رها میکنند.

🕊   بسم الله الرحمن الرحیم   🕊                 هو      ۷۸۶             يا حَنّانُ يا مَنّانُ        يَا ذَا الْجودِ وَ الإحسَانِ        ثَبِّتْ قَلوبَنَا عَلَى الإيمان بسم الله الرحمن الرحیم سلام علیکم توسعه فرهنگ، علم و ادب درمتن اجتماع از طریق برنامه مسیر علمی معرفت نفس (خودشناسی) اعضای محترم جهت استفاده از مطالب و مباحثه دروس مسیر معرفت نفس در گروه های زیر عضو باشند👇🙏 🌸 t.me/mabani_marefat (مباحثه دفتر دل و قصیده ینبوع الحیاة) 💐 t.me/BahrE_Vojod (مباحثه دروس پایه) ☄ t.me/FARAZEHN ( هم افزایی و فراذهن) «رسانه فرهنگی شهاب ثاقب» 🌺جلسات کامل مسیر معرفت نفس🔰 shahab-shirzahi.ir/page/sh1001 «دایرکتوری فایلهای کامل مسیر معرفت نفس» «رمز ورود ۱۲۴۰۰۰» (پشتیبان و مشاور مسیر علمی معرفت نفس) 💓🍃حُسن حَسَن فروزد از سینه به سینه دل به دل 💓🍃ز نورهشت و چار من تازه به تازه نو به نو   t.me/shahab_saqeb «مجموعه کانالها و گروههای درسی خودشناسی» #تلگرام☺️☺️☺️ 🌹 t.me/dissection786 (آناتومی و تشریح) 🌺 t.me/astrology786 (هیئت و نجوم) 🌼 t.me/marefat786 (نکات مباحث معرفت نفس) 💐 t.me/reason786 ( اصول و نکات موفقیت) 🔥 t.me/Saqeb786 (توحید وخودشناسی) ⁉️ t.me/Farazehn (هم افزایی و فراذهن) ☯ t.me/Aresmatiq (علوم ارثماطیق و فاطمی) ❤️ t.me/leech_cupp (زالوتراپی و حجامت) مگر آن شِهاب ثاقبْ مددی دهد سُها را... «مجموعه کانالها و گروههای درسی خودشناسی» مجموعه فرهنگی  رسانه ای دیجیتال    👇👇👇 Www.Shahab-shirzahi.ir 💫🌹 @shahab_Saqeb 🌾 🌼💐🍃 🌾🌼💐🍃🌾🌼 💐🍃🌾🌼💐🍃🌾🌼💐

أما الصدر و. سینه فَمُرَكَّبٌ من سَبعَةِ أَعظُم هي عِظامُ القَصَّ. سینه دارای هفت استخوان است که به آنها استخوانهای جناغ" می گویند. و أَمَّا الظَّهِرُ ز. ناحیه پشت فَمُرَكَّبٌ من سَبعَةَ عَشَرَ فِقرَةٌ، و أربعةٍ وعِشرِينَ ضِلعاً. این ناحیه در بردارنده هفده مهره و بیست و چهار دنده است. و أمّا العَجُز ح.استخوان خاجی فَمُرَكَّبٌ من ثَلاثِ فِقَراتٍ، و يَتلُوهُ عَظمانِ يُسَمَّيانِ عَظَمَى العَانَةِ. خاجی دارای سه مهره است که دو استخوان شرمگاه نیز بدان می پیوندند. و أمّا العُصْعُصُ ط. دنبالچه فَمُرَكَّبٌ مِن ثَلَاثِ فِقَرَاتٍ. دارای سه مهره است. و أما الرجلان ی. پاها فَكُلُّ واحِدٍ منهما مُرَكَّبٌ عَن فَخِذِ و سَاقٍ وَ قَدَمٍ. هر پا شامل ،ران، ساق و قدم است. أما الفَخِذُ فَأَعظَمُ عِظامِ البَدَنِ. ران بزرگترین استخوان بدن است و السَّاقُ مُرَكَّبٌ من عَظمَينِ مُتَلاصِقَينِ يُسَمَّيانِ القَصَبَتَينِ الصُّغري والكبري. ساق دو استخوان به هم پیوسته دارد که درشتنی و نازکنی نامیده میشوند. و القَدَمُ مُرَكَّبٌ مِن كَعْبٍ، و عَقِبٍ، قدم خود شامل استخوانهای شتالنگ و زورقی، و نردی، و أربَعَةِ أعظم لِلرُّسعَ و خَمسَةٍ لِلمُشطِ و خَمْسَةِ أَصابِعَ مُرَكَّبَةٍ مِن أَربَعَةَ عَشَرَ عَظِماً. آقاپ، پاشنه زورقی یا ناوی مکعبی یا ،نردی چهار استخوان مچ میخی) پنج استخوان شانه ای یا کف پایی و پنج انگشت است که انگشتان روی هم چهارده استخوان دارند. فهذه جُملَةُ عِظامِ بَدَنِ الإنسان، و مَنفَعَتُها تَشدِيدُ بُنيَةِ الجَسَدِ و حِفظُهُ. اینها استخوانهای بدن انسان اند که فایدهشان پایدار نگهداشتن و حفظ بدن است.

بسم الله الرحمن الرحیم المَقالَةُ الثَّانِيَةُ في التَّشريح و هي تَشتَمِلُ علي سَبعَةِ فُصُولٍ مقاله دوم در علم تشریح و شامل هفت فصل است. الفصل الأول: في العظام فصل اول: استخوانها أمّا الجُمْجُمَةُ الف. جمجمه فَهي مُرَكَّبَةٌ من سَبعَةِ أعظم أربَعَةٌ كَالجُدران، و واحِدَةٌ كَالقاعِدَةٍ، و الباقيانِ يَتَأَلَّفُ منهما القِحفُ. و بَعضُهَا مَتَّقُوبٌ إِلَى بَعْضٍ آخَرَ بِدْرُورٍ يُقال لها «الشُّنُونُ».و هذه العِظامُ تُسَمَّي «قَبائِلَ الرَّأْسِ». این عضو دارای هفت استخوان است که چهار استخوان بسان دیوارند و یکی بسان پایه و دو دیگر کاسه سر را پدید آورده اند و به وسیله درزهایی به نام شئون» به هم متصل شده اند. به مجموع استخوانهای سر قبائل الرأس» می گویند. و أَمَا اللَّحْى ب. فك فَالأَعلَي مُرَكَّبٌ من أَربَعَةَ عَشَرَ عَظماً، و الأسفَلُ من عَظمَينِ مُتَلاصِقَينِ و من اثنَينِ و ثَلاثِينَ سِنّاً. بخش زبرين فك دارای چهارده استخوان و بخش زیرین آن دارای دو استخوان به هم پیوسته است که دندانهای سی و دوگانه روی این دو قرار دارند. و أما اليَدان ج. دستها فَكُلُّ واحِدٍ منهما مُرَكَّبٌ من كتِفٍ، و عَضُدٍ، و ساعِدٍ (مُؤلَّفٍ من عَظمَينِ مُتَلاصِقَينِ يُسَمَّيانِ بِالزَّندَينِ الأعلي و الأسفل)، و رُسعَ (مُؤلَّفٍ من ثَمانِيَةِ أعظم)، و كفّ مُؤلَّفٍ من أربَعَةِ، وخَمْسَةِ أصابع (مُؤلَّفَةٍ مِن خَمْسَةَ عَشَرَ عَظِماً). هر دست شامل کتف ،بازو ،ساعد ،مچ ،کف و انگشتان است ساعد از دو استخوان متصل به هم به نامهای زند اعلی" و " زند اسفل" تشکیل یافته است مچ دست دارای هشت استخوان کف دست دارای چهار استخوان؛ و پنج انگشت دارای پانزده استخوان اند. و أما العُنقُ د. گردن فَمُرَكَّبٌ من سَبعَةِ أَعظم هي فَقارُ العُنُقِ. این عضو دارای هفت استخوان به نام مهره های گردنی» است. و أَمَا التَّرْقُوَةُ ه. ترقوه چنبرگردن فَمُرَكَّبَةٌ من عَظَمَينِ. دارای دو استخوان است.

و يسنَّ الوُقُوفِ، و هو المُستَكمِلُ لِلنُّمُو من غيرِ ظُهُورٍ نَقص فِيهِ، و مُنتَهاهُ قَرِيبٌ من خَمْسَةٍ و ثَلاثِينَ سَنَةً، وَ تَعْلِبُ الحَرارَةُ و اليبُوسَةُ في هذا السِّنّ. دوره پایندگی این دوره تا حدود سی و پنج سالگی امتداد دارد و در آن رشد آدمی بدون ظهور نقص در بدن تکامل می یابد. در این دوره گرمی و خشکی بر بدن غلبه دارد. و سن الانحطاط مع بقاءِ القُوَّةِ. و هو الذى يَتَبَيَّنُ فيه النُّقصانُ إلَّا أنَّ القُوَّةَ فِيهِ لَم تَضَعُف بعد. و هذا دوره میانسالی در این دوره اگرچه اندك اندك بدن کاستی میپذیرد اما قوا هنوز ضعیف نشده اند. این دوره قَرِيبٌ من سِتّينَ سَنَةً و تَغلِبُ البُرودَةُ واليُبوسَةُ في هذا السِّنِ. تا حدود شصت سالگی ادامه دارد و در آن سردی و خشکی بر بدن غلبه میکنند. - و سِنَّ الإِنحِطاطِ مع ظُهُورِ ضَعفِ القُوَّةِ. و هو سِنَّ الشَّيخُوخَةِ إلى آخِرِ العُمرِ، و تَغلِبُ البُرودَةُ واليُبوسَةُ و الرُّطُوبَةُ الغَريبَةُ البالةُ. دوره پیری این دوره با ضعف قوا همراه بوده و از شصت سالگی تا آخر عمر را شامل می.شود این دوره همراه با غلبه سردی و خشکی و رطوبت غریبه باله است. و أما الألوان د. رنگها فَالأبيَضُ من البَلغَمِ و الأحمر من الدَّمِ والأصفَرُ من الصَّفراء، والأسوَدُ من السَّوداء. رنگ سفید دلالت بر بلغم رنگ سرخ دلالت بر ،دم رنگ زرد دلالت بر صفرا و رنگ سیاه دلالت بر سودا میکند. و أما السحنَةُ ه. شکل ظاهری بدن فهي حَالَةُ الجَسَدِ فِي السِّمَنِ و الهزال. منظور از شکل ظاهری بدن حالت بدن از نظر چاقی و لاغری است. فَالسِّمَنُ إن كانَ شَحميّاً فهو من البُرُودَةِ والرُّطُوبَةِ، و إن كانَ لَحميّاً فهو من الحَرارَةِ و الرُّطُوبَةِ. اگر فربهی ناشی از چربی باشد سببش سردی و تری و اگر ناشی از گوشت ،باشد سببش گرمی و تری بدن است. و الهُزال إن كانَ مع السُّمرَةِ، فهو من الحَرارَةِ واليُبُوسَةِ، و إن كان مع البياض فهو من البُرُودَةِ واليُبُوسَةِ. اگر لاغری با گندمگونی پوست همراه باشد سببش گرمی و خشکی و اگر با سفیدی پوست همراه باشد سببش سردی و خشکی بدن است. و أمّا الفَرقُ بين الذَّكَرِ وَ الْأُنثَي تفاوت مزاج زنان و مردان فَالذَّكَرُ أَحَرُ و أَيبَسُ، و الأُنثَي أبرَدُ و أَرطَبُ. مزاج مردان گرمتر و خشکتر و مزاج زنان سردتر و رطب تر از مزاج معتدل مفروض است.