Nairi Hokhikyan / Նաիրի Հոխիկյան

2023-ի մայիսին հանրահավաք էինք անում Օպերայի մոտ, ու մեզ անհրաժեշտ էին բարձրախոսներ, դինամիկներ։ Լիստով գտանք բավական էժան վարձակալության մի հայտարարություն' օրը 10.000 դրամ։ Երևանի Շենգավիթ թաղամասի Տարոնցու 7-րդ կամ 9-րդ փողոցում էր։ Գնացինք։ Տնից դուրս եկավ մի հաստագլուխ արական սեռի հումանոիդ։ Սարքավորումները մեքենայիս մեջ տեղավորելու ընթացքում հարցրեց, թե ինչի համար ենք տանում։ Ասացի' հանրահավաքի։ Տարօրինակ ժպիտ եկավ դեմքին։ - Կարող ա՞ փողոց փակեք,- հարցրեց հաստագլուխը։ Ասացի, որ այդպիսի ծրագիր չունենք, բայց ոչինչ բացառված չէ... Նույն օրը ուշ երեկոյան, երբ խաղաղ ու առանց միջադեպի հանրահավաքից հետո վերադարձրինք սարքավորումները, դժգոհ դեմքով դուրս եկավ հաստագլուխն ու հարցրեց, թե ինչու փողոց չփակեցինք։ Ասացի, որ դրա անհրաժեշտությունը չկար։ - Ապե, բա ես ձեր վրա ստավկա էի դրե,- նեղսրտած ասաց հաստագլուխը։ Կրկին չհասկացա, թե ինչ է բարբաջում։ Պարզվեց, ինքը կարմիր բերետավոր է։ Գործից դուրս վարձակալությամբ բարձրախոսներ է տալիս, իսկ գործի մեջ ուրախանում է, երբ փողոց են փակում, քանի որ նման դեպքերում, երբ իրենց կանչում են մարդկանց ծեծելու և բերման ենթարկելու համար, ստանում են օրական լրացուցիչ 40.000 դրամ։

2020 թվականի պատերազմից հետո Ադրբեջանը ակտիվ կերպով պատրաստվում է նոր պատերազմի' տարեցտարի մեծացնելով ինչպես զենքի, այնպես էլ զորավարժությունների քանակը։ ❗2021-ին Ադրբեջանը անցկացրել է 5 զորավարժություն։ ❗2022-ին Ադրբեջանը անցկացրել է 12 զորավարժություն։ ❗2023-ին Ադրբեջանը անցկացրել է 25 զորավարժություն։ ❗2024-ի առաջին մոտ 5 ամսվա ընթացքում Ադրբեջանը հասցրել է անցկացնել մոտ 30 զորավարժություն։ Ինչի՞ համար է Ադրբեջանը այդպես տեմպով պատրաստում իր բանակը։ Խաղաղությա՞ն։

Ովքե՞ր են կարմիր բերետավորները, որոնք բռնություններով ապահովում են Նիկոլի իշխանությունը։ Մարդիկ պիտի իմանան դրանց անունները և ամոթանք տան, հարևաններն ու բարեկամները պիտի չշփվեն դրանց հետ, կանայք ու երեխաները ամաչեն ընտանիքի այդպիսի հայր ունենալու համար։ Կարմիր բերետավոր լինելը պիտի մարդկանց համար դառնա անպատվաբեր, քանի որ դրանք ոչ թե պետության շահի, այլ Նիկոլի ու նրա մանկլավիկների մարմնի տարբեր մասերի համար են ծառայում։ Ծնունդով Ջիլ գյուղից Հայկազիկ Ջոմարդյանից հետո հաջորդ տեղեկությունը համակարգից փոխանցել են ոմն Պետիկ Քյուրդյանի մասին, որը վերջին օրերին ակտիվորեն ներգրավված է բողոքի ակցիաների մասնակիցներին բռնությամբ բերման ենթարկելու գործում։ Քաղաքացիական հագուստով բավական նորմալ մարդու տպավորություն է թողնում, բայց արի ու տես, որ կարմիր բերետով վերածվում է անհոգի գազանի, որը ամսական 220.000 դրամ աշխատավարձի ու ամեն կանչի համար 40.000 դրամ պարգևավճարի համար պատրաստ է ամեն տեսակի գազանության։ Ֆեյսբուքյան էջն էլ կա, բայց առայժմ չեմ հրապարակի։ Ընտանիքի մասին տվյալներ կան, չեմ ուզենա հանրայնացնել։

Տավուշի մարզի Ազատամուտ գյուղից դեպի Ադրբեջանի սահման տանող ճանապարհը, որը երբեմնի ադրբեջանաբնակ Սոֆուլու և Բարխուդարլու գյուղերի տարածքով է անցնում ու Կայան գյուղով հասնում սահման, այս պահին ռազմական ոստիկանության ուժեղացված հսկողության տակ է։ Այսօր մայիսի 15-ն է, և ինչպես ապրիլի 19-ին հայտարարել էին Հայաստանի ու Ադրբեջանի կառավարությունները, պետք է հատուկ արձանագրություն ստորագրվի սահմանազատման վերաբերյալ՝ ներառելով Բաղանիս, Ոսկեպար, Կիրանց, Բերքաբեր գյուղերի հարակից տարածքները։ Որոշ տվյալներ կան, որ Հայաստանի ինչ-որ պաշտոնյաներ արդեն մեկնել են Ադրբեջանի սահման։

Հայաստանն այնքան փոքր երկիր է, մեր ժողովուրդն այնքան քիչ, որ դժվար թե կարողանաս գտնել մի մարդու, ով երբևէ որևէ ակտիվություն չի ցուցաբերել կամ որևէ իրողության վերաբերյալ կարծիք չի հայտնել։ Եթե լինի այդպիսի մարդ, ապա դա թթու դրած վարունգ է, որը անտարբեր է իր հայրենիքի նկատմամբ։ Իսկ մնացած դեպքերում սեփական կարծիք ունեցող և առավել ևս կարծիքն արտահայտող մարդիկ անպայման պիտակավորվում են Նիկոլի քարոզիչների կողմից։ Հիմա հարմար է անվանել Քոչարյանական, Սերժական, ռուսամետ կամ այլ բան, վաղը Նիկոլին եթե գնեն ռուսները, արդեն հարմար կլինի ընդդիմությանը անվանել ամերիկամետ։ Մտածում եմ, որ մի օր էլ Նիկոլին հանկարծ Քոչարյանը գնի, ի՞նչ անուն պիտի տան ընդդիմադիրներին Նիկոլի քարոզիչ շունիկները։

Յուրաքանչյուր քաղաքական շարժում ունի զարգացման ու հանգուցալուծման փուլեր' բացասական կամ դրական արդյունքներով։ Որպես կանոն' հստակ ծրագիր լինելու դեպքում դրանք բոլորը տևում են 7-10 օր։ Այդ ընթացքում կամ իշխանությունը պարալիզացվում է և հանձնվում, կամ շարժումը թուլանում է, բողոքի ակցիաները դառնում են շարունակական, բայց նյարդայնացնող, ինչի հետևանքով մարում են։ Նիկոլը և նրա տերերը սա լավ գիտեն ու անպայման ձգտում են հնարավորինս երկարատև դարձնել Սրբազան շարժման ընթացքը, որպեսզի այդկերպ հյուծեն։ Մայիսի 14-ը շարժման 6-րդ օրն է։ Բագրատ Սրբազանի կողմից հստակ ժամանակացույցով ծրագիր ունենալու դեպքում մինչև մայիսի 19-20 իշխանական բուրգը փուլ կգա, մանավանդ որ ոստիկանության շարքերում և ՔՊ -ում արդեն ճաքեր կան։ Ես աջակցում եմ Սրբազանին և շարունակում եմ նրա կողքին լինել։

Երեկ Տավուշի մարզում էի' ծանոթանալու ապօրինի սահմանազատման ընթացքին ու միաժամանակ մեր առաջնագծի կահավորման համար քողարկիչ ցանցեր տեղ հասցնելու։ Սրբազանի առաջնորդած շարժմանը զուգահեռ գրեթե դադարեցվել են սահմանային սյուներ տեղադրելու աշխատանքները, իսկ թշնամու զորքը դեռևս չի տեղավորվել այն դիրքերում, որոնք Նիկոլը խոստացել է հանձնել։ Դա, իհարկե, չի նշանակում, թե չի հանձնելու կամ թշնամու զորքը առաջ չի գալու, պարզապես համաժողովրդական ընդվզումը լրջորեն վախեցրել է Նիկոլին ու Իլհամին, և հիմա նրանք փորձում են մեղմել մարդկանց զայրութը, իբր թե ոչ մի գործընթաց չկա։ Բայց դա ընդամենը ձևական կողմն է։ Իրականում ամբողջ գործարքը իրականացման փուլում է։ Տավուշի Բաղանիս, Ոսկեպար, Կիրանց, Բերքաբեր, Ոսկեվան և հարևան մյուս գյուղերում անկումային տրամադրություններ են։ Մարդիկ խիստ մտահոգված են, որ մի առավոտ տհաճ անակնկալի կգան' տեսնելով իրենց գյուղերի գլխին կանգնած թշնամու զինվորներին։ Այդ մտահոգությունը շատ մարդկանց մոտ ճամպրուկային տրամադրություն է ստեղծել։ Ու թեպետ կառավարությունը ասում է' ցածր տոկոսով վարկեր կտամ' տուն սարքեք, մարդիկ գրեթե չեն արձագանքում, քանի որ ցածը տոկոսից ավելի կարևոր' անվտանգություն չի տալիս կառավարությունը։ Տավուշում ամեն հանդիպող մարդ հարցնում էր' Սրբազանը ի՞նչ է ասում, ի՞նչ է անելու, մեր հույսը ինքն է։ Ես, իհարկե, չէի կարող Բագրատ Սրբազանի անունից ինչ-որ բան ասել, բայց վստահեցնում էի, որ պայքարը սկզբունքային է։ Տավուշցիները մեծ հույսով սպասում են, շատերն ամեն օր Երևան են գնում ու մասնակցում հանրահավաքներին, ոմանք իրենց ընտանիքի անդամներին են ուղարկում։ Երևանում տեղի ունեցող իրադարձություններից է կախված' Տավուշում մարդիկ ապրելու հնարավորություն կունենա՞ն, թե՞ ոչ։

Շաբաթ և կիրակի օրերին թեպետ մարդիկ աշխատանքի չեն և կարող են ավելի շատ մասնակցել հանրահավաքների, բայց քանի որ ազատ օրեր են, իշխանության համար չի ստեղծվելու կաթվածահար վիճակ։ Այլ կերպ ասած' հանգստյան օրերին փողոց փակելն այն ազդեցությունը չունի, ինչ աշխատանքային օրերին։ Դա է պատճառը, որ շաբաթ օրը Սրբազանը նախընտրեց հանրահավաք չանել, թեպետ խաղաղ անհնազանդության ակցիաներ, որքան հասկացա, կլինեն։ Առջևում երկուշաբթի օրն է' մայիսի 13-ը։ Այդ օրը կարող է ճակատագրական լինել Նիկոլի համար, եթե մենք վաղ առավոտից ծրագրված քայլեր անենք։ Մայիսի 13-ին այլ' առանցքային երկրի ներկայացուցչի հետ կառավարության շենքում քննարկում է լինելու հեռանալու վերաբերյալ, որտեղ կլինի խոսակցություն նաև սատանայի ընտանիքի անվտանգության երաշխիքների մասին։ Կլինե՞ն երաշխիքներ, ոչ ոք չի կարող ասել, բայց որ քննարկում է այդ թեմայով, արդեն իսկ լավ է։ Առաջիկա 2-3 օրերին շատ բան կախված է լինելու նաև Սրբազանի ճիշտ ու սկզբունքային որոշումներից։ Մի քանի կոնկրետ, ծրագրային հարված, և համակարգը ամբողջովին փուլ կգա։ Ոստիկանությունում արդեն ճաքեր կան։