Ўқинг...фақат йиғламанг!

Гўзал оқшом қалбингизга қувонч,  хонадонингизга барака олиб кирсин. Яқин инсонларингизни эҳтиёт қилинг !  Қадрига етинг. Шунда ўзингиз хам қадр топасиз. Хамиша қадр қимматингизни билиб яшанг ! Қадрсиз инсонларга қадрингизни оёқ ости қилманг.... Ўзингизни эҳтиёт қилинг ! Хамиша Аллохим панохида бўлинг ! Ўқинг... Фақат йиғламанг!

.... Кўримсиз аёл бахтсиз эмас. Яхши едириб, яхши кийинтира олмаган эркакка йўлиққан аёл ҳам бахтсиз эмас. Ҳатто фарзандсизлик доғини тортган аёл ҳам унчалик толесиз эмас. Аммо эри ичкиликка берилган аёл дунёдаги энг бахтсиз, энг ғамгин, бечора аёлдир. “Бахтли ҳаёт сари” китобидан... Ўқинг... Фақат йиғламанг!

​​Воқеий хикоя. Чиройликкина келин бор, икки гўзалликни онасидан улгу олган қизларнинг онаси! Қайнота давлати, сарватидан ошиб кетган, номи фалончи хожи! Шу келин учинчи фарзандга қорин кўтарди, ўғил деб ўйлашди, текширувлар ҳаммаси тўртинчи ойгача 50 ка 50 деб ҳаммани умидвор қилди. Лекин бешинчи ойга ўтиб эса... Қайнона бўлмиш, улар ҳам Аллоҳнинг байтини зиёрат этиб қайтганлардан бири, Мастура хожи она деса, ҳамма даврада номи атоқли бўлиб қолган аёл- ўзлари келинларини олдиларига солиб УЗИ текширувига олиб борди: боришса-ки, бўйларидагиси ҳам ўғил эмас экан! Бундан ҳабар топган қайнота ғазабга чунонам миндики, нақ овози ҳавозаларни бузадиган бир ҳолатга келди! -Мен бу давлатни ким учун йиғяпман, ким менинг изимда қолади! Қизни нима қиламан, керак эмас менга "қиз"! Келиннинг ранги ўчиб, овози чиқмай қолди: дарҳақиқат, бу уйга ўғил ворис кераклигини мингинчи бор-унга айтишгани бор... Шу куни унга Хитойнинг бола туширадиган икки таблеткасини ичиришди. Кутилган ўзгариш сезилмагач, яна иккита таблетка кетма-кет ичиш учун берилди. Шундан сўнг унинг азобли оғриқлари бошланди. Бутун вужуди темир исканжада майда бўлакларга бўлинаётгандек оғриқлардан танаси ҳолсизланиб, тонгни базўр отишини кутди. Тонготарда қайнонаси уни яна шифокорлар ҳузурига элтди. Шу куни унга ўнлаб аёл термулганча ялинди: "болангиз катта ва соғлом экан, йўқса аллақачон тушган бўларди, гуноҳига қолманг, туғинг!" деб ялинган дўхтирлар ҳам, "илтимос, опа менга туғиб беринг!" деган аёллар ҳам бўлди. Ваниҳоят яшаш учун курашлардан чарчаган ҳомиласи ҳам раҳмидан кўчди. Бечорагинанинг дорилар таъсирида қўл кафтлари емирилиб кетган, лекин бақувват юраги ҳалиям килкиллаб уриб турарди... Икки соатга яқин бу юрак уриб турди, сўнг унга термулганча кўзлари қизариб кетган ҳамшира- уни оқ матога ўраб қўлларига тутқазди... Мен бу хикояни эшитиб, ичим алланечук оғриганини сездим. Чунки, ҳамиша бировнинг оғриғини ҳис қилиш учун унинг танасида бир-икки сония ўзимни яшатиб кўраман... Ҳикоям бошида "исмлар мувофиқ келса, тўпалон қилиб юрманг", деб бежиз ёзмадим, кўрдингиз-ки, ҳикоямда муфассал бирон исм ҳам йўқ. Чунки ибрат қолиб, иккинчи даражали нарсаларга эътибор берувчиларга оҳирги пайтлар жуда кўп йўлиқяпман... Бу хикоямда нима маъно бор?! Ҳайвонни оч қолганида, инсонни эса тўқлик пайтида жуда ҳавфли бўлади дейишади. Бойиркансиз, сизда ҳислар девори қалинлашиб кетади, ҳамма нарсани пулга сотиб оларкансиз, сизда ожизларга нисбатан шафқат йўқолади. Бойлик сизга нима учун берилган-шуни ҳам англамайдиган бир ҳолатга келасиз... Мен камбағалчиликдан қўрқиб, қиз фарзанддан ҳам воз кечадиганларни оқламайман... Бойлик кўзини кўр қилганларни эса алалҳусус... Ummu Zaynab Ummu. Ўқинг... Фақат йиғламанг!

Глицерин - кучли дори, аммо дорихонада бу ҳақда сизга айтишмайди❗️ Бизнинг танамизни бузадиган 100 та кераксиз дори ўрнига глициринни тўғри ишлатишни фақат 5% одамлар билади. Глицеринни фақат товон ёрилганда эмас, аксинча ушбу 5 усулда ишлатилса, ҳаётингизни +7 йилга узайтиришга ва 10 йилга ёшаришига ёрдам беради. Маълум бўлишича, ... Батафсил 👇👇👇

​Қўша қаринг. Барқ уриб ўсган гулларни кўрсангиз, боғбонига офарин дейсиз. Йиллар ўтсада соғлиғини йўқотмаган, қадди тик, кексайганда ҳам ёшлик тароватини йўқотмаган аёлларни кўрганингизда эса  кўнглингиздан "турмуш ўртоғи яхши одам экан-да, ҳаётда қийинчилик кўрмагани сезилиб турибди", —деган ўй кечади. Ҳар холда мен шундай ўйлайман. Бир қизни биламан(хозир кап-катта аёл, қуда-андали), қиз бола пайти кўримсизгина бўлар, усти кийимга ёлчимас; на уйлик,  на тузукроқ кўчалик либоси бўлар, доим елкасини қисиб юрарди. Тақдир тақозоси билан яхши жойга келин бўлди-ю,  бирдан гул-гул очилиб кетди. Оҳорли либослар, яхши шароит уни тез ўзгартирди. Бора-бора характерида ҳам ўзгариш сезилди. Энди у одомови қиз эмас, дилбар, дилдор аёлга айланган эди. Турмуш ўртоғи туфайли  иззат-эътибор топди. Яхши, тарбияли хонадоннинг қизи кунда жанжал бўладиган хонадонга келин бўлди. Ўн йил ўтар-ўтмас оиласига шунчалик мослашибдики, уни танимай қолдим. Турмуши ундан жанжалкаш аёлни ясаб улгурганди Бунақа мисоллар жуда кўп. " Бир иш билан банкка бордим,—дейди танишим. Елкалари эгилиб қолган бир аёл кирди. Иккаламизнинг навбатимиз олдинма кейин бўлгани учун гаплашиб ўтирдик. Ўқитувчи экан. Қачонлардир гўзал бўлгани қош-кўзидан билинсада, юзидаги чарчоқ ва бемаҳал тушган ажинлар ёшини анча катта кўрсатарди. Анча ўтирсак-да, суҳбатимиз давомида сира нолимади. Мен эса бу ажинлар сабабини топа олмадим. Бир пайт эшикдан бир эркак сўкиниб кириб келди, аёл ўрнидан сапчиб туриб кетди. — Ўн минутда чиқаман деган эдинг,кириб кетганингга бир соат бўлди!Эркак ўдағайлар, назаримда аёлнинг букчайган елкалари янада букиларди" Жуда кўп мисоллар келтирмоқчи эдим, вақтингизни олишни истамадим. Фақат бир гапни айта оламан жуфти билан қўша қаришни истайдиган,  умрнинг кузакларида бир меҳрибонга зор бўлиб ёлғиз қолишни истамайдиган инсонлар(ҳоҳ эркак бўлсин, ҳоҳ аёл) йўлдошини эъзозлайди. Тириклигида жуфтига озор берганлар, алал оқибат ёлғизликка маҳкум бўладилар Қўша қаришлик ҳам бир саодатдир. Барчамизга шундай бахт  насиб қилсин. Феруза Салходжаева. Ўқинг... Фақат йиғламанг!

КИРАКАШ. Икром киракашнинг бугун иши юришди. Кечагидан анча кўп пул ишлади. ”Роппа роса юз минг, қани ҳар доим шундай бўлса... Энди озгина дам олай , кеч ҳам тушаяпти” У машинасини айлантириб салгина юрганида йўлнинг четида турган озғингина ўспирин қўлини кўтарди. Яқинлашиб салом берди: -- Мени қишлоққача олиб кетинг! Тўрт йилдан бери ўзининг қишлоғи билан шаҳар йўлида киракашлик қилаётган Икром йўловчиларнинг аксариятини танийди. Ўспирин нотаниш эди. --Танимайроқ турибман, кимнинг боласисан? -- Маҳаллангизда яшайдиган Мухтор муаллимнинг ўғлиман. -- Кечга қолиб кетибсан. Меҳмон бўлиб келганмидинг? –Йўқ, бу йил Университетга ўқишга кирдим. Бугун шанба, отам шаҳарга мажлисга келган экан. Қайтишда мени ўзи билан олиб кетмоқчи эди. Йиғилиши чўзилиб кетадиган бўлди шекилли, телефон қилиб сен йўлга чиқавер, онанг хавотир олиб ўтирмасин, деди. Шунга... Ҳадемай манзилга етиб келишди. Киракаш машинасини қишлоққа кираверишдаги бекатда тўхтатди. – Беш минг сўм берасан. Чўнтагини кавлаётган талаба бир зум тўхталиб қолди. – Ҳар доим уч минг сўм олишарди-ку,- деди қимтинибгина. Икромнинг энсаси қотди. “Муштдай бола кап-катта одам билан тортишади-я, тавба. Ёмон тарбиясиз бўлиб кетишаяпти-да булар...” – Беш минг, – деди қатъий қилиб. – Қоронғи тушиб қолди. Уч минг сўм деганинг кундузги нарх, тушундингми?. Бундай пайтда такси қимматроқ бўлади... Икром уйига келгач биринчи сўрагани онаси бўлди. –Ойим шаҳарга кетдилар, -деди хотини -- Гулсара аммамизнинг келинлари фарзандли бўлибди... – Шунда менга қўнғироқ қилсанглар бўлмасмиди, қайтишда ўзим билан олиб келардим-ку? – Телефон қилмоқчи эдим, унамадилар. Қўй, безовта этма, қачон қайтиши номаълум. Кўча тўла машина, ўзим ғириллаб бориб келаман, дедилар... Икром норози тўнғиллаб йўлга отланмоқчи бўлиб турганида онаси офтобдай чарақлаб кириб келди. – Эсон омон келдингизми? – деди ўғли аччиғини аранг босиб, – пойи-пиёда қолмадингизми ишқилиб? – Эй болам-ей. Бу дунёда яхшилар кўп. Шуларнинг борига шукур. Мухтор муаллим шаҳарга борган экан, машинасида эшигимнинг тагигача олиб келиб қўйди. Катта йўлда тушириб кетавер, десам ҳам қийналиб юрманг деб унамади, барака топгур. Икром истеҳзоли илжайди. – Шунга яраша бақрайиб пулингизни ҳам олгандир, бекорга эмасдир... – Ҳечам-да, пул узатсам хафа бўлди, – она ўғлига ўпкалаганнамо қаради.– Қўйинг эна, бир элнинг одамимиз, уят бўлади, деди. Бола-чақасининг роҳатини кўрсин илойим. Икром лавлагидай қизариб кетди. Кўзининг олдига чўнтагини кавлаётган озғин талаба келди. Онасининг юзига қарай олмади... Ўқинг... Фақат йиғламанг!

​Зебо Ўктам полвондан етти ўғил кўрди. Еттовиям полвон бўлди. Ҳар тўйда биттадан соврин олиб келишса, етти соврин бўлди, иккитадан олиб келишса, ўн тўрт соврин бўлди. Айримлари бир тўйда тўрттагача соврин олди. Ҳаммаси олган совринини отасига тақлид қилиб, “Топганимиз шу бўлди”, деб Зебонинг оёғига қўяр бўлди. “Аллоҳимдан еттита ўғил сўрабман-у, ўзимга сирдош бўлади, биттагина қиз ҳам бер”, демабман, деб бир-икки сўлиш олган Зебога Аллоҳ таоло бир қиз ҳам берди. Аммо у Зебо орзулагандай онасига сирдош бўлмади. Ўғилларнинг ичида ўғил бўлиб ўсган у қиз, акалари билан кураш тушиб улғайган у қиз, қиз боланинг қўғирчоқларини қўлига бир марта ҳам ушламаган у қиз, ўғил бола кийиниб курашларга чиқадиган, ўғил болаларнинг додини берадиган у қиз саккизинчи ўғил бўлди. Унга бошқача таъриф бериб бўлмади. Ўктам полвон ҳам ваъдасига вафо қилди. Тўғри, у Зебони бир умр бошида кўтариб юрмади. Зебо ерда юрган кунлари ҳам кўп бўлди, аммо Жаласой Жаласой бўлиб Зебодан ҳам ортиқроқ қадрланган аёлни на аввал кўрди, на кейин кўрди. Ай, биродарим-ай! У ёғини сўраб нима қилардингиз? Ҳикоямни доим шу жойигача айтиб бергим келади. Аммо доим “Кейин-чи?” дейдиганлар чиқади-да. Мана, сиз ҳам “Ноила нима бўлди?” деб ўтирибсиз. Нима бўларди, йигит-қизлар бор овози билан “Ёр-ёр” айтиб ўтаётганини эшитган Ноила “Мен бу ерда бўлсам, кимга “Ёр-ёр” айтишаяпти экан”, дея ажаблана-ажаблана яширинган ғоридан чиқиб келганида унинг уйида тўйдан ном-нишон қолмаган, дугоналарига роса кўз-кўз қилган сепларини машиналарга ортиб олиб кетишган, уйлари ўғри урган эгасиз ҳовлидек ҳувиллаб қолган эди. “Оқ қиламан, кўк қиламан” деган отаси Адолатнинг бир ўқрайиши билан Ноилани оқ ҳам қилолмади, кўк ҳам қилолмади. Ноила шундан сўнг қаторасига ўн йил совчи кутди. Ўн йил деганда уч қишлоқ наридаги хотин қўйган Саттор пиёндан одам келди… Тамом... Каримберди Тўрамурод. ​​Ўқинг... Фақат йиғламанг!

Ресторанда қуён ва бўри суҳбатлашиб ўтиришибди. Қуёнжон, сенга маза, доим пулинг бор менда эса ҳеч вақо йўқ, шунча пулни қаердан оласан? — Менга пулни машуқам беради. — Меники эса бир тийин ҳам бермайди, дебди бўри — Эҳ, бўривой сен жуда қўполсан, тирноқларинг ўткир. Сен аста-секин мулойимлик билан хотинингни қўлини, қўлингни орқаси билан силасанг албатта пул беради. Бўри шошиб уйга борса, хотини ухлаб ётган экан, секин бориб кафт орқасини силаса... Хотини майин овозда...👇

Зебо бир хаёли айтай ҳам деди, аммо “Қайтанга топилмагани яхши, барибир Ноила бу полвонга муносиб хотин бўлолмайди, уни бахтли қилолмайди, баттар бўлсин”, деб айтмади. Лекин барибир одамлар уни тополмай асабийлашаётганини кўриб, полвон йигит келинсиз чиқиб кетса юзи шувит бўлишини ўйлаб, Ноиланинг қаердалигини айтишга қарор қилди ва чимилдиқ илинган уйга қараб йўл олди. Аммо ана шунда кутилмаган воқеа содир бўлди. Аламдан юзлари бўғриққан куёв ичкаридан отилиб чиқди ва “Энди нима бўлар экан?” деб тўпланиб турган юзлаб одамларга баланд овозда гапира бошлади: — Ўв, биродарлар! Полвоннинг мулзам бўлгани — ўлгани! Мен бугун Сойгўзарга куёв бўламан деб келганман. Уйимда тўй бўлиб ётибди. Тўйхона тўла одам. Бўлар иш бўлди, аммамизнинг қизи хоҳламаса тегмасин. Энди битта гапни айтаман, жон қулоғингиз билан эшитинг. Полвоннинг гапи битта бўлади, мен келинсиз бормайман тўйхонага. Сойгўзарда менга қизини берадиган битта мард борми? Ким менга қизини берса, полвонлик сўзим шу қизини бир умр бошимга кўтараман. Уни бахтли қиламан! Ана томоша! Ўктамнинг бу оташин нутқидан сойгўзарлик дегани бир қалқиб тушди-ку. — Э, отангга раҳмат! — деди кимдир. — Мард йигит экан! — деди бошқа биров. — Ҳақиқий полвоннинг гапи бўлди! — дейди яна кимдир. Аммо бу гапларни айтган одамларнинг бўй етган қизлари йўқ эди. Бўй қизлари бор эркаклар эса “Бир кунда қизимизни бир йигитнинг қўлига тутқизиб юборсак қандай бўлар экан?”, деган андишада мум тишлашди. Яна бировлари “Бировнинг ўрнига тушиб, қизим бахтли бўлармикан?” деб жим туришни афзал билди. Ўктам даврада, деворлар ортида бу томошадан лол бўлиб, лаб тишлаб турган қизларга мурожаат қилди. — Ҳей, қизлар! Ораларингда Ноиланинг дугоналари ҳам бордир? Мен сизларга кўнглимдагини айтмоқчиман. Ким унинг ўрнига келин бўлса, мен уни бахтли қиламан! Бу чин йигитлик сўзим! Тўйхона сув қўйгандек жим бўлди. У ер-бу ердан қизларнинг пиқиллаб йиғлаганлари эшитилди. Ноилани қарғаганлари эшитилди. — Бор! Оҳистагина айтилган биргина сўздан, қиз боланинг майингина бу овозидан гўё момақалдироқ гумбурлагандек бўлди. Ҳамма шу қиз томонга ўгирилди. — Бор, — деди секингина Ўктам томонга бир-икки қадам босган Зебо. — Ноиланинг ўрнига келин бўлишга мен розиман! Аммо ота-онамни чақиринг, уларнинг розилигини ҳам сўранг. Ота-онам оқ фотиҳа берсалар, шу бугуноқ сиз билан тақдиримни бир умрлик қилиб боғлашга, ҳозироқ сиз билан кетишга розиман! Ана томоша! Ҳайрат аралаш овозлар тутди тўйхонани. — Э, яша, Зебо! — Юрагингга балли-е! — Эндиги қизларда уят ҳам қолмади, — деди бир киши, аммо у юзлаб ёвқарашлар тиғи остида қолди. Зебонинг онаси ҳаммасини кўриб турган эди. Оёғини қўлига олиб уйига югурди. Эрини айтиб келди. Кела-келгунча ҳаммасини айтиб келди. Тушунтириб келди. Ичида “Қизимни бир нима қилиб қўймасин, дадасининг феъли чатоқ”, деб келди-да онаизор. Ота онаизор хавотир тортган бирор ишни қилмади. Одамлар халқасини ёриб ўтиб, қизига бир олам меҳр билан термулиб турган алпкелбат йигитни кўрди. Унинг қошида ер чизиб турган қизи Зебони кўрди. Секин унинг ёнига келди. Бир ёнига онаизор келиб, мунғайиб турди. — Ҳаммасини эшитдим, — деди Зебонинг отаси. — Қизим, кейин пушаймон бўлмайсанми? Зебо “йўқ” маъносида бош ирғади. — Полвон, эртага қизимизнинг бу қарорини юзига солиб, таъна қилмайсизми? — Шу қизнинг мардлигига тан бердим. Мен ҳамманинг олдида қасам ичдим, мен уни бахтли қиламан! — Полвон, менам полвон бўлганман, полвоннинг ичидагини биламан. Битта қизим сиздан айлансин. Қизимни сиздай йигитга берганим бўлсин! — Зебонинг отаси кейин тўпланганларга ўгирилди: — Ўв, биродарлар, дуо қилинглар, Ҳайдар полвоннинг қизи бахтли-тахтли бўлсин! Қўшгани билан қўша қарисин! Ували-жували бўлсин! — Оми-ин! — Оми-ин! Ай, биродарлар, Жаласойда бир тўй бўлди, бир тўй бўлди, довруғи етти довондан ошди. Зебо “Полвонга тегсам еттита ўғил туғардим. Еттовиниям полвон қилардим, деганида фаришталар омин деган экан.......

— Шу полвонлиги учун ҳам тегмайман. Айиққа ўхшайди. — Полвон йигитлар шунақа, … бақувват бўлади-да, — деди Зебо ажабланиб. — Жон демайсанми шундай йигитга тегаётганингга. Бирорта пачақ болага тегсанг нима қилардинг? — Ўзинг тегиб ола қол, шунча яхши бўлса ўша айиқполвон. — Менга совчи қўйганида жон-жон деб тегиб олган бўлардим, — деди Зебо дилидагини яширмасдан. — Полвонларни яхши кўришимни биласан. Ўзим ҳам отам таъқиқлаб қўймагунича мактабдаги кураш тўгарагига қатнаганим эсингдадир? Қани эди, менга ҳам бирорта зўр полвон йигит уйланса-ю, полвон болаларнинг онаси бўлсам. Битта сиримни айтайми, полвонга тегсам еттита ўғил туғардим. Еттовиниям полвон қилардим. Етти полвон ўғлим билан фахрланиб, дунёдан беармон ўтардим. Болаларимнинг болалари ҳам полвон бўларди. Эссиз, шундай полвоннинг қадрига етмай айтиб ўтирган гапингни қара. — Кечқурун мен билан учрашгани келади, бирга чиқ. Шу гапларингни ўзинг унга айтасан! — Чиқаман ҳам, айтаман ҳам! Зебо ростдан ҳам Ноила билан бирга чиқди. Ўктам ҳам бир ўртоғи билан келган экан. У йигит билан Зебонинг гапи қовушмади. Нарироқда Ноилага гапираётган Ўктамга бир-икки зимдан кўз солди. “Адашдинг, полвон, адашдинг, бу сенинг тенгинг эмас. Ноила полвоннинг қадрини билармиди?” деб ўйлади ичида. Ноила унга ёлғондан ноз-фироқ қилаётганини кўриб ғаши келди. — Ноила, ўзинг борарсан, мен кетдим! Зебо бошқа бир сўз ҳам демади, унга гапирганларга ҳам қулоқ солмади, кетди-борди. Ярим кечаси Ноила унинг деразасини чертди. — Тегмасанг очиғини айтиб қўя қолмайсанми, тегмайман деб. Нима қиласан тегмайдиган одамингга нозланиб? — деди аччиқ билан Зебо Ноила ичкарига киргач. — Яна совғаларини ҳам қайтармасдан олдинг? — Жўрттага қилдим, ажаб қилдим, — деди Ноила қошларини чимириб. — Сенинг унга ҳавас билан термулиб турганингни кўрганим учун шундай қилдим. Сени куйсин деб шундай қилдим, Зебо. — Сен ўзи дўстмисан, душманмисан, Ноила? — ҳайратга тушди Зебо. — Сен-чи, бировнинг куёвига суқланиб қарашга уялмаган сен дўстмисан, душманмисан? — Сенга тушунмадим, — деди Зебо. — Гоҳ у… айиқполвонга тегмайман деб уни ҳақорат қиласан, гоҳ уни қизғониб рашк қиласан. Ўзинг нимани исташингни олдин аниқлаб олсанг бўларди, дугонажон? — Бу энди менинг ишим, сен аралашма. Аммо нимани хоҳлашимни билгинг келаётган бўлса билиб ол, гапим гап, ўша айиққа тегмайман. Тўй кунигача буни унга айтмайман ҳам. Аямга қилган ёмонликлари учун улар катта харажатга тушишларини истайман. Тўй куни ҳаммасини билади. Тўй куни мени топиб бўлибди. — Жинни экансан, Ноила, — афсусланди Зебо. — Унутма, “Ким қилмағай, ким топмағай”, дебдилар. — Келин қочиб кетибди! — Ноила қочиб кетибди! Куёвнавкарлари билан келиб, чимилдиққа кирган куёв ташқаридан эшитилаётган гап-сўзларни эшитиб ўтирди. Ўртоқларига имо қилувди улар ҳам бирин-кетин чиқиб кетишиб, Ноилани ахтаришди. Ўктамнинг ёнида битта Зиёдулла полвон қолди, холос. Икки соатча вақт ўтди. — Ўктам, келин қочиб кетгани ростга ўхшайди, бундай ўтиравериш ўлим. Тур, кетдик! — Келинсиз тўйхонага қандай кириб бораман, Зиёдулла? Келинсиз нима деб кириб борамиз? — Келин бўлмаса нима қиласан? Тур, кетдик, дўстим! Қиз деганининг тухуми тиллодан эмас, полвон! Бу қиз қадрингни билмаган бўлса бундан минг марта чиройли қизлар полвонга жон-жон деб тегади, кетдик! Ўктам чопонининг этагини силкиб ўрнидан турди. Эшик олдида аммасига дуч келди. — Амма, шунақа ниятларингиз бор экан, эртароқ айтмайсизларми? — деди Ўктам аммасига. — Мени ер билан битта қилдингиз-ку? Йигит бўлиб бирор даврадан бош эгиб чиқмаган эдим. Аммо бу гал бошим ёмон эгилди, амма, ёмон эгилди! — Мен ҳам унинг ниятидан бехабарман, Ўктамжон, билмадим у ергина ютгур қай гўрда пусиб ўтирибди экан? Бироз шошма, келиб қолар, қишлоқдан чиққан эмас. Ноиланинг қаерга беркинганини “Қани, нима томоша кўрсатар экан?”, деб эрталабдан уни зимдан кузатган Зебо биларди. У ҳамма тўй ташвиши билан овора бўлиб қолганда кечга томон ҳеч кимга сездирмай қишлоқ пастидаги одамлар тандир учун қизил тупроқ кавлаб олавериб, ғорга айланган унгурга кириб кетганини кўрган эди. Табиийки, уни ғордан излаш ҳеч кимнинг эсига ҳам келмас эди........