Зокиржон Сафаров

Ривоят қилишларича, бир шаҳарда сувчи яшаган экан. Тоату ибодати, одобу ахлоқи билан одамлар орасида ном чиқарган бу одам ҳар пайшанба кечаси топган пулларидан ўтиб кетган ота-онасининг руҳларига садақа қилиб турар экан. Шу билан бирга ҳар намозида уларнинг руҳларига дуои хайрлар қилишни ҳам канда қилмас экан. Бу вазифаларини ҳеч қачон бузмасликка аҳд берибди. Бу ишидан ҳам ўзи, ҳам ота-онасининг руҳлари шод бўлганидан мамнун юрган сувчи бир куни ноқулай аҳволга тушиб қолибди. Кунлардан бир кун ҳар қанча ҳаракат қилса ҳам ҳеч иши юришмабди, жума кечасига келиб, садақа қилиш учун бирор тийини қолмабди. Натижада чуқур ғамга ботиб, Аллоҳга ич-ичидан ниёзда бўлибди. Ваъда берган назрини нима бўлишини, уни қандай адо этишни билиш учун олимнинг ёнига борибди. – Мен ҳар пайшанба кечаси топган пулларимдан вафот этиб кетган ота-онамнинг руҳларига ҳадялар жўнатиб туришга назр қилган эдим. Бу сафарга келиб мен пул топа олмадим. Энди бу аҳдимни адо қилиш учун нима қилсам дуруст бўлади? - деб олимдан сўрабди. – Кўп қайғурмагин болам. Ниятинг хайрли экан, Аллоҳ ҳам сенга тўғри йўлни кўрсатади, иншоаллоҳ, дебди. Кейин йигитга қараб: “Ҳозир пишиқчилик пайти. Кўча-кўйдаги қовун, тарвузларнинг пўчоқларини йиғиб, от ва эшакларга, мол-қўйларга олиб бориб бергин" дебди. Йигит олимнинг даргоҳидан кўнгли таскин топгандек, бироқ бу ишининг ота-онасига нима фойдаси борлигини умуман тушунмаган ҳолда чиқиб кетибди. Лекин олимнинг айтганларини қилишга қарор қилибди. Кун келиб жума кечаси бўлибди. Кундалик ишларини бажариб, тоат-у ибодатларини адо қилиб, дам олиш учун ётибди. Ўша кеча тушига ота-онаси кирибди: – Эй ўғлим! Ҳар жума кечаси бизга ҳадялар юбориб, икромлар қилиб турардинг. Лекин анчадан буён қовун-тарвузларни хоҳлаб турган эдик. Аллоҳ сендан рози бўлсин! Бу кеча бизга қовун ва тарвуз икром қилдилар. Сен ҳайвонларга қовун-тарвузларнинг пўчоғини берибсан, Аллоҳ бизга Жаннатининг қовун ва тарвузларидан икром қилди, – деб айтибдилар. «Биррул волидайн ва ҳуқуқуҳума» китобидан @konspektor

😾: «Чарчаб кетдим, қарамаса нимага туғади» Қуйидаги линкни босинг ва Қашқадарёликларга қўшилинг👇 https://telegram.me/joinchat/AAAAAEag43PSTC9kTJgRaQ

#Фойдали Сувни шу тартибда ичсангиз хар қандай касалдан тузаласиз, давления, бош оғриғи сиздан 100 километр узоқда юради Яқинларга юбориб қўямиз 👉 @Uzbekistan24 - энг тезкор хабарлар каналига аъзо бўлинг!

АЛИШБЕЙ тарихий хикоя. Муаллиф; Зокиржон Сафаров Давоми, боши 27.05 кунида.           Эрталабги шудуринг кўтарилмаганлиги сабабли мулло Ражаббой миниб олган от тиззаларигача хўл бўлиб бўлган, бир кишилик сўқмоқ йўлда, от устида мулло Ражаббой, унинг ортида тўрва халталарини осилтириб, нокадан қилинган иштонларини жияги ўйнатиб Сайидмурод билан Яхшибой борар, Банги овулидан чиқишинг билан Хуррам тепа кўзга кўринар эди.         Янги кўчиб келаётган Хоразмликлар шу  Хуррам тепани чамалаб келишар эди.       Хуррам тепа, Қамишли тепа, Тешик тепа(дейнов қишлоғида), Қарчигай тепа(Дейнов қишлоғида) Қовчин тепа(Қовчин қишлоғида) ва бошқа тепаллар, қадимги Кеш шахридан(Шахрисабз)  бошланиб, Насаф, Бухоро  ва Мари (Туркманистон) карвон йўлида жойлашган тепалар бўлган.          Шу карвон йўли билан келган Хоразмликлар, Хуррам тепада бир қанча вақт шу ерда яшаб, сўнгра ўзлари уруғлари турган ерларга кўчиб ўтишарди. Кўчиб ўтганларидан сунг, бўшаб қолган кулбалар яна хашар қилиниб, қор, ёмғир натижасида ўпирилиб тушган ерлари сувалиб, тузатишар, янгидан кўчиб келаётган Хоразмликларга ёки тунаб қолувчи карвон йўловчилари учун хозирлаб қўйилар эди.          Хивадан ўн чақирим жанубий шарқда  жойлашган Оқмачит масжиди теварагида Очмачит овули, Банги овули, Қум банги овули ва Калта овуллари жойлашган  эди.        Хуррам тепа тепалигининг ёнларига келиб худди Хивадаги каби  овуллар жойлашар эдилар. Шу овулларнинг ўзи хам, майда-майда уруғлардан, авлодлардан, сулолалардан  ташкил топган эди. Оқмачит овули уруғлари;--Чаппа, Бекча, Оқсаққол, Луччак, Кенг баққол, Равот, Тира уруғлари. Калта овули уруғлари;--Қалай, Халил, Қозоқ, Бойлар, Супирги, Хунди уруғлари Банги ва Қум банги овули уруғлари;-- Чақа, Узоқ карвон, Банги, Боғи карвон, Исматилло, Ашур айвон, Каппон, Хира уруғларидан ташкил топган эдилар.      Хуррам тепа Банги овулидан икки-уч чақирим узоқликда жойлашган бўлиб, тепанинг устки қисмида йигирмага яқин пастқам-пастқам кулбалар ва хашар йули билан қурилган Оқ ўй бўлиб, Оқмачит овули ахолиси учун, карвондаги йўловчилар учун, қисқаси намозхонлар учун Масжид вазифасидаги ўй бор эди.       Хуррам тепанинг устки қисмининг кенглиги тўрт тано(эски ўлчов; 0.5 гектар) яни икки гектарга тенг эди. Тепанинг ўртасида қудуқ бўлиб, унинг кун чиқар томонида душмандан огоҳлантириш мақсадида гулхан, ўт ёқиладиган текислик мавжуд эди.         Хуррам тепани баландлиги йигирма газ(эски улчов; 90смга тенг) чиқар, пастқам жойлари ўн тўрт, ўн беш газ чиқар, Қашқадарё дарёсининг Қамишли ирмоғини ўзани, сув йўли шу Хуррам тепани кун чиқаридан оқиб келиб, тепани айланиб ўтиб кун ботарга қараб оқар эди.          Бахор пайтларида, ёғингарчилик кўп бўлган вақтларда ирмоқ ўз ўзанидан тошиб ён атрофни сув босар эди.          Тепанинг жануб томони баландлик бўлиб, сув тошқинларидан холилиги сабабли Оқмачит овули вакиллари шу ерларни макон қилишганди.           Кейинги йилларда Қамишли ирмоғида сув камайиб, ёз кунларида қуриб қолар ва ирмоқдан саёз зах сувлар оқарди.            Хуррам тепани шимолида Ших Хайдар қабристони жойлашганди.(хозир хам бор) ----Пирим... Ўтганлар учун бир дуо қилиб берасизми.., мулло бува.., хақиқий йигитларга хос дўлиллаган овоздан чўчиб тушган мулло Ражаббой, норози қиёфада Сайидмуродга қаради. ----,, Ших Хайдар,, қабристонига келдик.., деди Яхшибой ----Хай майли..., отдан тушушига ёрдамлашинг қани йигитлар.. ----Отдан тушмай ўқисангиз бўлмайдими?,... ----Бўлмайди ўғлим... бўлмайди, ўтганларни хам хурмати бор, бир нафас тўхтаб ўқиганга на етсин, нима дединг ўғлим?... ----Яхшида..., пирим қани ўқинг..       Отни жиловидан ушлаганча Сайидмурод, чўнқайиб ўтириб олганча Яхшибой ва кум кук, барра бўлиб ётган ўтларни устига чордона қуриб олган мулло Ражаббой, Ших Хайдар қабристонига қараб оят ўқирди. ,, Бисмиллахир рохманир рахиим,, ,, Инна аътайна кал кавсар. Фасолли лироббика ванхар. Инна шаниока хувал абтар,, ----Қани Омин... Ўтганларни жойлари жаннатларда бўлсин, тирикликда болам чақам деб, билиб билмай қилган гунохлари бўлса, оллохни ўзи кечирсин... ,, Инна лиллаҳи ва инна илайҳи рожиъун,,. Омин. Оллохи акба

р.       Юзига фотиха тортган мулло Ражаббой ,, ё пирим,,-дедида ўрнидан туриб, ----Ўтганларни ёқлаб дуо қилиш, уларни эслаб туриш хам бир савобдир, шу савобдан оллох ўзи бизни бе насиб қилмасин;--дедида Сайидмурод  ёрдамида  отига минди. ----Мулло бува, бу Ших Хайдар қабристони қачон пайдо бўлган биласизми?... ----Ха..., эшитишимча  Ших Хайдар қабристони бундан беш юз йил балки, ундан хам кўпроқ, тахминан 1320-1321  йиллардан бошлаб, Овулдошларимиз кўчиб келган йиллардан бошлаб биринчи майит қўйила бошлаган дейишади. Қабристон ичидаги қабр тошларидаги ёзувлар хам буни тасдиқлайди. ----Ирмоқни кесиб ўтиб Омачит овули томонидан хашарга борамизми йигитлар нима дейсизлар?... ----Сиз нима десангиз шу, бизга фарқи йўқ мулло бува...       Учовлон ирмоқни кесиб ўтиб, Оқмачит овули томонидан Хуррам тепани юқорисига чиқишди.       Тепада хашатчилар гавжум, кимдир лой қорар, яна кимдир сув ташир, самон таширди. ----Ээээ..., хорманглар... Ассалому алайкум бродарлар.., овозини баландлатиб гапитган мулло Ражаббой хаммани ўзига қаратди.. ----Мана..., биз хам келдик хашарга, бир ўзимиз келмай, иккита забардас ўғлонларни бошлаб келдик.., хорманглар энди.... ----Ва алайкум ассалом келинг..., келинг мулло Ражаббой  хуш келибсиз, қадамларига хасанот....      Оқмачитликлар оқсаққолларидан бир бўлган Тўйчи бобо, отдан тушар тушмас мулло Ражаббойни кутиб олди. ----Бизни хам йигитлатга иш беринг Туйчи бобо... ----Майли, майли..., йигитлар сизлар қамиш ўриб келақолинглар, иккитами, учтами кулбамизни том қисми қишдан омон чиқмабди, шуни томини ёпиб, лойлаб ташласак, ажойиб иш бўлардида, нима дейсиз мулло Ражаббой..., отингизни хам бериб юбора қолинг йигитлатга.... ----Ха тўғри айтасиз Тўйчи бобо, ўғлим Сайидмурод отни хам олиб тушиб, ўша ердаги ўт-ўланга боғлаб қўярсан ўғлим,озроқ қамиш ўриб ташлаб қўйинглар., чайнаб туради... ----Хўп бўлади мулло бува...      Отни қабул қилиб олган Сайидмурод дўсти Яхшибойга маъноли қараб кулиб қўйди.     Хуррам тепа устидаги кулбаларни қалдирғочни ўясига ўхшатиши мумкин эди. Бахорда кучиб келган мехмонларни қабул қилиб олар, кузга бориб полапонларини учирган қалдирғочларни ўяси сингари кулбалар бўшаб қоларди.       Хуррам тепани юқорисида фақат учта кулбада дойимий одам яшарди. Булар Тўйчибобони кулбаси ва қибла томордаги иккита кулбада дойимий одам яшарди.        давоми.   бор. Овуллардаги уруғларни билганимча ёздим, қўшимча киритмоқчи бўлсангиз ёзишингиз мумкин, хато ва камчиликлар учун олдиндан узр..

ЧАЛИШБЕЙ... 📖📖 Муаллиф; Зокиржон Сафаров.. 🖋🖋

Ўқишни, тарихни севадиган дўстларимиз учун,, ЧАЛИШБЕЙ,, деб номланган Миришкор қишлоғи тарихи,бобо калонларимиз,овулларимиз,уруғларимиз хақида ёзилган тарихий хикоямни сизни эътиборингизга хавола қиламан. Биз қайси юртданмиз? Чалишбей ким? Чалишбей қабри қаерда? Қачон бў юртга келганмиз? Миришкор сўзи нима? Қачондан Миришкор деб айтила бошланган? Ва бошқа саволларингизга жавоб топасиз. 👍👍👏👏 Саволлар, қўшимча фикирлар, чиройли тўқима ғоялар, танқидий фикрлар бўлса, коментарияга ёзишингизни кутиб қоламан... 👍👍🙏 Миришкор қишлоғини тарихига оид воқиа вa ходисалар бўлса коментарияга ёки личкага ёзинг.👏👏🙏 Унутманг бу хикоямдаги воқиалар бадий тўқима, қaхрамонлар Банги овулида яшаб ўтган МЕНИ уруғим, бобокалонларим. 1.Усто Қаршибой 2 усто Яхшибой Қарши ўғли 3.Сафар Яхшибой ўғли 4.Камол Сафар ўғли 5.Сафаров Жўрақул Камолович. 6.Сафаров Зокиржон Жўрақулович Мақсад; Сизни коментариянгиз, хикоя ва бошқа воқиялар билан, хатоларни тузатиш орқали китобни бойитмоқ. @zokirjonsafarov

Асални жойида, свежий ейман деб аҳд қилган экан. Лекин мазза қилибди 😅 👉 @ShohonaKulgu

ЙИГИРМАТА ҚЎЙ Бир масжид қоровули имом-хатибнинг янги салласига ҳуши кетиб, бир кийиб кўрмоқчи бўлди. Саллани бошга қўндирган маҳалда бир одам масжидга кириб келиб, уни имом деб ўйлади-ю, қайғусини билдирди. У киши саллали одам улуғ бўлади, деган ўйда, дардини очиқ айтди: – Менинг фарзандим йўқ. Лекин бир итим бор эди. Йигирма йил боқдим, ўз фарзандимдай бўлиб қолган эди. Бугун ўлиб қолди. Шуни одамга ўхшатиб кўммоқчиман. Уйимга бориб, итимга жаноза ўқиб қўйсангиз. Қоровул итга жаноза ўқилганини эшитмаган эди. Шу боис “Қандай бўларкин?” деб мужмал жавоб берди. – Фақат мумкинмас, деманг, мен сизга йигирмата қўй атаб қўйганман, – деди у киши ялиниб. Йигирмата қўйнинг дарагини эшитган қоровулнинг эси оғиб қолди. Жаноза ўқишни мутлақо билмаслигини ҳам унутиб, у кишига эргашди. Итнинг жасади оқ чойшабга ўралиб, ҳовлида гўр ҳам қазиб қўйилган эди. Саллали қоровул жасад ёнидан жой олиб, қулоқ қоқиб, қўл боғлади. Ўқиладиган дуоларни билмагани учун ўзининг касбини қила қолди. У ўттиз йил бадалида колхозда ҳисобчи бўлиб ишлаган эди. Уч-тўрт нафаснинг ичида йигирмата қўйнинг бозор нархида неча пул бўлишини ҳисоблаб чиқди. Мутавалли сезиб қолгудай бўлса, унга қанчасини беришни чамалагач, дуога қўл очди. Эртасига унинг бу қилмиши мутаваллига етди. “Алиф”ни калтак дейдиган, иккита кичик сурани йигирма йилда аранг ўрганиб олган мутавалли итга жаноза ўқиш мумкин ё мумкинмаслигини аниқ билмаса-да, таваккалига ўдағайлашни бошлади, эшакка тескари миндириб, сазойи қилдираман, деб пўписа ҳам қилди. Қоровул ҳисобчи бўлиб ишлаб юрган пайтларида текширувчилар келиб “қаматаман”, деганда ҳам у чорасини топарди. Бу сафар ҳам муте ҳолда қўл қовуштирганича деди: – Тақсирим, итга жаноза ўқиш мумкинмаслигини биламан. Гуноҳи менга. Лекин итнинг эгаси йигирмата қўй бермоқчи эди. Йўқ, дея олмадим. Қўйларнинг ўн бештасини сизга ажратиб қўйдим. – Ростданам йигирмата қўй бердими? – деди чала мутавалли шаштидан тушиб. – Ҳа, атаб қўйган экан, – деди қоровул. – Унда дарров тур, – деди мутавалли шошилиб, – фотиҳага бориб келайлик. Бордилар. Фотиҳа ўқиб, ит эгасининг кўнглини чоғ қилдилар. Қайтаётганларида мутавалли тўхтаб, пешонасига бир шапати урди: – Оббо, эсдан чиқибди-ку? – деди. – Нима? – деб қизиқди қоровул. – Йигирма оши қачон бўлишини сўрамабмиз-ку, бор, билиб кел. Тоҳир МАЛИК, Ўзбекистон Халқ ёзувчиси ⭕️ Каналга обуна бўлинг👇👇 https://t.me/mushtumjurnali

Бир тоифа бор қўнғироқ қилади, нимадир сабаб билан кўтара олмасанг, узлуксиз қилаверади, қилаверади. Шу одам банддир, намоз ўқиётгандир, мажлисдадир, шифохона ёки жанозададир, рулдадир, қўпол бўлсада, ҳожатхонададир деган фикр хаёлига ҳам келмайди. Бир куни икки ракат намоз ўқигунимча бир киши етти марта телефон қилди. Тугатганимдан сўнг кўтариб, “Ҳа ака, қаер ёняпти?” десам савол мазмунига хам фаросати етмай “Нимага унақа дейсиз?” деб сўради. Тушунтирганимдан кейин ҳам “Кўтармаганингиздан кейин қилдимда?” дейди яна. Энг алам қиларлиси — кўтарган масаласи жуда арзимас. Янада қизиғи, баъзида ким биландир гаплашаётган бўлсангиз, иккинчи линиядан қўнғироқ келаверади, келаверади... Адашмасам, динимиз одобида бир эшикни тақиллатсангу очишмаса, икки ракат намоз ўқилгунча кейинги тақиллатишга сабр қил, деган жойи бор. Телефонда ҳам шу одоб амал қилиши керак. Хайрулла Хамидов @konspektor