Aasoo - آسو

پادکست «چهل خواننده‌ی زن ایرانیِ زیر چهل سال» 🎶 در بخش دوم این پادکست به معرفی این پنج هنرمند پرداخته‌ایم: صنم پاشا، شهرزاد بهشتیان، آیدا شاه‌قاسمی، سحر محمدی و دلارام کفاش‌زاده. 🔸 پادکست‌های ما را در شبکه‌های اجتماعی و اپ‌های پادخوان با شناسه‌ی NashrAasoo بشنوید. [Castbox] [Google] [Spotify] [Apple] @NashrAasoo 🎧

پادکست «چهل خواننده‌ی زن ایرانیِ زیر چهل سال» مجموعه‌ای‌ست با پژوهش و نویسندگیِ امید احسانی و روایت شبنم طلوعی درباره‌ی تعدادی از خوانندگان زن ایرانی که در دو دهه‌ی اخیر مطرح شدند. خوانندگانی که یا هم‌چنان داخل ایرانند و یا فعالیتشان را از داخل ایران آغاز کرده‌اند. aasoo.org/fa/podcast/4710 @NashrAasoo 🔻

در ستایش دادخواهی و بیان حقیقت 🔺 دورفمن که در جوانی به‌نحوی معجزه‌آسا از چنگال مرگ جَسته بود، عمر ادبیِ خویش را وقف صدادادن به ستم‌دیدگان کرد. او نمایشنامه‌ی حقوق‌بشریِ خود را با این جمله آغاز می‌کند: «شهامت با یک صدا شروع می‌شود.» @NashrAasoo 💭

📚 آسو، فردا جمعه ۲۶ آوریل (فردا) در مونیخ در «نمایشگاه کتاب تهرانِ بدون سانسور» شرکت خواهد داشت. در غرفه‌ی آسو، نسخه‌ی چاپی تازه‌ترین کتاب‌های منتشر شده از سوی ما را تهیه و با همکاران آسو گفتگو کنید. 📍Eine Welt Haus, Schwanthalerstr. 80, 80336 München @NashrAasoo 💭

رؤیاپردازی در جستجوی بهشت 🎥 مهدی شبانی «یادی از هرانت دینک روزنامه‌نگار برجسته‌ی ارمنی‌تبار که از مهم‌ترین منادیان آشتی ترک‌ها و ارمنی‌های ترکیه بود، و حدود ۱۷ سال پیش به دست یک نوجوان ناسیونالیست تندرو در استانبول کشته شد.» @NashrAasoo 🔻

«ایدئولوژی‌زده‎» ✍️ مانا نیستانی @NashrAasoo 🔺

زنان پیشگام در تئاتر؛ ستارگان گمنام بر صحنه‌ی نمایش🔻 🔸 تئاتر در ایران همچون دیگر عرصه‌ها مدت‌ها در انحصار مردان بود، و مردانِ زن‌پوش به جای زنان در تعزیه و نمایش بازی می‌کردند. حضور زنان در سالن‌های تئاتر و تماشاخانه‌ها، خواه به‌عنوان بازیگر و خواه در جایگاه تماشاگر، ممنوع بود. در سال ۱۲۹۵، به همت سیدعلی نصر در «گراند هتل»، زنان ــ البته زنان غیرمسلمان ــ برای نخستین بار در ایران در دنیای نمایش حضور یافتند. در سال ۱۳۰۲ ساری امانی، «مجمع فرهنگی و هنری پیک سعادت نسوان» را در رشت راه‌اندازی کرد و امیر سعادت نیز «تئاتر سعادت» را با حضور اولین زنان ایرانی تأسیس کرد. در سال ۱۳۰۵ هنرستان موسیقیِ علینقی وزیری آغاز به کار کرد و فضای تازه‌ای به روی زنان در عرصه‌ی اپرا و نمایش گشود. در سال ۱۳۱۴ با تأسیس «کانون بانوان» توسط صدیقه دولت‌آبادی زمینه برای حضور زنان در تئاتر فراهم شد؛ دولت‌آبادی خودش نمایش‌نامه‌هایی برای مطرح کردن حقوق زنان نوشت. 🔸 وارتو طریان، معروف به بانو لالا، نخستین زنی است که روی صحنه‌ی تئاتر بازی کرد و به‌عنوان بازیگر حرفه‌ای شناخته شد. او در سال ۱۲۷۵ در خانواده‌ای ارمنی در تبریز به دنیا آمد. وارتو طریان در سال ۱۳۰۰ در نمایش «پری‌چهر و پری‌زاد» در کنار پری آقابابوف روی صحنه رفت ــ این اولین بار بود که یک زن نقش اصلیِ نمایشی را بر عهده داشت. نمایش‌نامه را رضا شهرزاد نوشت و آرتو طریان آن را کارگردانی کرد. در سال ۱۳۰۲ وارتو طریان به پیشنهاد نورالهدی منگنه، از اعضای «جمعیت نسوان وطن‌خواه»، نمایش «آدم و حوا» را با همکاریِ پری آقابابوف به روی صحنه برد. نمایش «آدم و حوا» به کارگردانی و اجرای وارتو طریان، نخستین نمایشی است که تهیه و کارگردانی و اجرای آن را زنان بر عهده داشتند و توانستند حضور خود را به دنیای مردانه‌ی تئاتر در آن دوران تحمیل کنند. وارتو طریان در سال ۱۳۵۳ از دنیا رفت، بی‌آنکه کسی جایگاه تاریخی‌اش در تئاتر ایران را به رسمیت بشناسد و از او تجلیل کند. 🔸 پس از انقلاب به علت محدودیت‌های تحمیل‌شده بر زنان، مهین اسکویی نیز بیکار و خانه‌نشین شد اما از پای ننشست و در خانه‌اش مرکزی آموزشی برای بازیگری تشکیل داد. عباس جوانمرد درباره‌ی او می‌گوید: «هیچ درِ بسته‌ای نتوانست خیال و اندیشه‌ی سرکش مهین را حبس کند. بال پرواز بازیگری، کارگردانی‌اش اگر شکسته شد، عشق و همتش هرگز نشکست. کلاس‌های خانگی و ترجمه‌های ماندنی و پایه‌ای که هر یک گنجینه‌ی عظیمی از تئوری و عمر تئاتری اوست، پدید آمد.» به گفته‌ی احمد دامود، «مهین نه فقط تحولی را در زمینه‌ی تکنیک و کیفیت وارد تئاتر کرد، بلکه از نظر فکری نیز تماشاگران را با مسائلی آشنا کرد که برایشان تجربه‌ی جدید و متفاوتی بود.» مهین اسکویی در خاطراتش می‌گوید که گاهی به مهری آهی، مترجم و استاد زبان روسی، زنگ می‌زده و از او درباره‌ی ترجمه‌سؤالاتی می‌کرده است. مهری آهی ‌گفته است که نمی‌دانم این‌ها چیست که ترجمه می‌کنی، این‌ها بسیار مشکل‌اند. مهین اسکویی پاسخ داده که «من می‌خواهم از خودم یک یادگار به جا بگذارم. روزی من از دنیا می‌روم. بازیِ من را هم که نسل جدید ندیده‌اند ولی این کتاب چاپ می‌شود و می‌ماند.» @NashrAasoo 💭

«نتیجه‌ی نخستین حضور زنان بر صحنه‌ی نمایش، نه گُل‌باران و تشویق و حمایت بلکه پرتاب سنگ و کلوخ و دشنام و به آتش کشیده شدن «تئاتر سعادت» و «کانون بانوان» بود. با وجود این، زنان تسلیم نشدند و هرچند همه‌ی زنانِ پیشگام در تئاتر بهای سنگینی برای نوآوری‌پرداختند اما آن‌ها سرانجام ممنوعیت حضور زنان در عرصه‌ی نمایش را از میان برداشتند و دستاوردهای چشمگیری از خود بر جا گذاشتند.» aasoo.org/fa/articles/4705 @NashrAasoo 🔻

جامعه‌ی روسیه بر پایه‌ی عرف مافیا بنا نهاده شده است🔻 سرگی مدودف 🔹«اگر روزی روسیه بخواهد متلاشی شود، به‌خاطر کمبود تخم‌مرغ یا قطعی شوفاژ نخواهد بود. روس‌ها استعداد فوق‌العاده‌ای در بردباری دارند، اما نمی‌توانند سرنوشتِ خود را رقم بزنند. دگرگونی‌های بزرگ تاریخی هرگز کار آن‌ها نبوده است، بلکه همیشه به ایشان تحمیل شده است. آن‌ها هیچ نقشی در انقلاب ۱۹۱۷ نداشتند: نظام استبدادی خودبه‌خود فروریخت. فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی در سال ۱۹۹۱ نیز ناشی از فشار اعتراضات مردمی نبود، بلکه به این‌علت روی داد که مسکو در جنگ سرد بازنده شد و بهای نفت به بشکه‌ای ده دلار سقوط کرد.» @NashrAasoo 💭

در میان اوباش مجازی🔻 🔶 ماریانا اسپرینگ اولین خبرنگار بی‌بی‌سی در حوزه‌ی «اطلاعات گمراه‌کننده و شبکه‌های اجتماعی» است، شغلی که می‌توان آن را به دراز کشیدن برای مدتی طولانی روی تختی پُر از میخ‌های بسیار تیز تشبیه کرد. اسپرینگ روزنامه‌نگار تحقیقیِ مصمّم و جسوری است که بارها برای درک و فهم، و نه مسخره یا محکوم کردنِ اطلاعات گمراه‌کننده و نفرت‌پراکنیِ اینترنتی، به درون این چاه فاضلابِ مجازی شیرجه زده است. و به پاس قدردانی از زحماتش جوایز ارزنده‌ای را دریافت کرده است. اما او در عین حال آماج بعضی از شرورانه‌ترین حملاتِ هدف‌مندی بوده که تا کنون روزنامه‌نگاران با آن مواجه بوده‌اند: برای مثال، از میان ۱۴۴۸۸ مطلبی که در فاصله‌ی ژانویه و ژوئن ۲۰۲۳ در شبکه‌های اجتماعی علیه کارکنان بی‌بی‌سی منتشر شد ۱۱۷۷۱ فقره به او ربط داشت. هر روزنامه‌نگاری که بتواند چنین حمله‌ی بی‌امانی را تاب آورَد و آرامشِ خود را حفظ کند شایسته‌ی احترام است. 🔶 در میان اوباش مجازی روایت جذابِ اوست از پاشنه‌ی آشیلِ لیبرال‌‌دموکراسی‌های معاصر که از دید بسیاری پنهان مانده است. بخش عمده‌ی این کتاب به نظریه‌های توطئه اختصاص دارد ــ به پیروان این نظریه‌ها و کسانی که از رواج این نظریه‌ها سود می‌برند. اما نگاه تیزبینِ اسپرینگ صرفاً به خسارت جانبیِ چنین نظریه‌هایی برای افراد معتقد به ‌آن‌ها و خانواده‌هایشان محدود نمی‌ماند بلکه به نقش این نظریه‌ها در تضعیف قابلیت گفت‌وگو و مشورت در دموکراسی‌ها نیز توجه می‌کند. اسپرینگ به ما نشان می‌دهد که چطور فناوری دنیایی را ایجاد کرده است که در آن، به قول جاناتان سوئیفت، «دروغ پرواز می‌کند، و حقیقت لنگان‌لنگان از پیِ آن می‌رود». در چنین دنیایی حتی دروغ‌های فاحش و آشکار هم از میان نمی‌روند زیرا اینترنت هرگز چیزی را از یاد نمی‌بَرَد. اسپرینگ، با بیان جزئیاتی گویا و غم‌انگیز، شرح می‌دهد که آدم‌ها در فضای مجازی چه حرف‌های هولناکی می‌زنند و چه کارهای وحشتناکی می‌کنند. اما او در عین حال با شهامتی ستودنی می‌کوشد تا با اوباش مجازیِ فحّاش و مُفتری (ترول‌ها) ارتباط برقرار کند، کاری که گاهی نتایج واقعاً جالبی دارد.» 🔶 اگر حس هویتِ آدم‌ها به عقایدشان گره خورده باشد، در این صورت بعید است که بتوان آن‌ها را متقاعد کرد که اکثر واکسن‌ها خطرناک نیستند. درست همان‌طور که (باز هم به قول منکن) نمی‌توان مسئله‌ای را به کسی فهماند که منفعت مالی‌اش در گرو نفهمیدنِ همان مسئله است. بسیاری از نظریه‌های توطئه «خودبه‌خود آب‌بندی‌شده»اند ــ یعنی در برابر واقعیت‌ها مقاوم‌اند و با استناد به واقعیت‌ها نمی‌توان آن‌ها را بی‌اعتبار کرد. پس از مطالعه‌ی این کتابِ خوبِ روزنامه‌نگاری تنها چیزی که شاید مایه‌ی دلگرمی باشد این است که همدلی گاهی نتیجه‌بخش است. به‌جای اینکه با عصبانیت واقعیت‌ها را به هواداران نظریه‌های توطئه گوشزد کنیم، چرا نکوشیم تا بفهمیم که چطور به چنین چیزهایی عقیده پیدا کرده‌اند؟ این همان کاری است که ماریانا اسپرینگ تلاش کرده تا انجام دهد. چنین کاری لزوماً بیهوده نیست. حیف که، بنا به قول رایج در سیلیکون ولی، ظرفیت انسان برای همدلی نامحدود نیست. @NashrAasoo 💭