Xonqa tuman tibbiyot birlashmasi(rasmiy kanal)

Tibbiyot xodimining kasbiy faoliyatiga to‘sqinlik qilganlik uchun javobgarlik belgilandi So‘nggi vaqtlarda bemorlar va ularning yaqin qarindoshlari tomonidan tibbiyot xodimlariga tajovuz qilish hollari ko‘payib borayotganligi, bu jarayonda tibbiyot xodimlarini bemorlarning sog‘lig‘i yomonlashishida yoki o‘limida asossiz ravishda ayblash, shuningdek, hech bir sababsiz shifokorlarga va o‘rta tibbiyot xodimlariga tajovuz qilish hollari yuz berayotganligi barchamizga ayon bo’lmoqda. Qonun bilan yuqorida qayd etilgan muammolarga yechim topish maqsadida Ma’muriy javobgarlik to‘g‘risidagi kodeksda tibbiyot xodimining qonuniy tibbiy faoliyatiga to‘sqinlik qilganlik yoki shu maqsadda tibbiyot xodimiga qonunga xilof ravishda har qanday shaklda ta’sir o‘tkazganlik uchun alohida javobgarlik belgilandi. Bunda ushbu noqonuniy faoliyatni amalga oshirgan fuqarolarga bazaviy hisoblash miqdorining besh baravaridan yetti baravarigacha, mansabdor shaxslarga esa yetti baravaridan o‘n baravarigacha miqdorda jarima solish yoki o‘n besh sutkagacha ma’muriy qamoqqa olish jazosi kiritildi. Shuningdek, Ma’muriy javobgarlik to‘g‘risidagi kodeksning 1977-moddasida tibbiyot xodimining qonuniy tibbiy faoliyatiga to‘sqinlik qilganlik yoki shu maqsadda tibbiyot xodimiga qonunga xilof ravishda har qanday shaklda ta’sir o‘tkazganlik haqidagi ishlarni ko‘rib chiqish belgilandi. Bundan tashqari, ushbu Kodeksning 305-moddasiga muvofiq mazkur toifadagi ishlarni ko‘rib chiqish muddati uch sutkani tashkil etishi qonunda nazarda tutildi. Ushbu Qonunning qabul qilinishi tibbiyot xodimlari huquqlarini himoya qilib, ularning kasbiy faoliyatiga turlicha aralashuvlarning oldini olish va shifokorlik kasbining maqomi hamda nufuzini oshirishga, fuqarolarga o‘z vaqtida va sifatli tibbiy yordam ko‘rsatilishiga xizmat qiladi. Jasur ATADJANOV, Urganch tumani adliya bo‘limi Yuridik xizmat ko‘rsatish markazi boshlig‘i.

🧮 Иш ҳақи кечиктирилган ҳар бир кун учун компенсация тўланиши керак Иш ҳақи байрамдан олдин тўланиши керак. Тўлов муддатидан кечиктирилган ҳар бир кун учун Марказий банкнинг қайта молиялаш ставкасининг 10 фоизи миқдорида компенсация тўланиши керак. 💬 Келинг, 3 миллион сўм иш ҳақи мисолида тушунтириб ўтамиз: ⏺ Марказий банкнинг 14% қайта молиялаш ставкаси – 420 000 сўм; ⏺10% компенсация ставкаси – 42 000 сўм. Шундай қилиб, иш ҳақини тўлаш кечиктирилган ҳар бир кун учун иш берувчи сизга қўшимча 42 000 сўм тўлаши шарт. А.Қобулов, Боғот тумани юридик хизмат кўрсатиш маркази бош юрисконсульти

#Bilasizmi Qonunchilikka ko'ra, mahalliy isitish qozonlari ishlab chiqaruvchilariga O'zbekiston hududiga xom ashyo va ehtiyot qismlarini olib kirishda qo'shilgan qiymat solig'ini 6 oy muddatga foizlar hisoblanmagan holda bo'lib-bo'lib to'lash huquqi berilishi belgilangan. Mashhurbek Rustamov, Xiva shahar yuridik xizmat ko'rsatish markazi bosh yuristkonsulti

#Bilasizmi Qonunchilikka ko'ra, yo'l-patrul xizmati xodimi o'z xizmat vazifalarini bajarish vaqtida har qanday vaziyatda yo'l harakati qatnashchilari bilan vazmin, xushmuomala, odobli va e'tiborli bo'lish, ularga hurmat bilan hamda "Siz" deb murojaat qilish, yo'l harakati qatnashchilari bilan o'zaro munosabatlarda muomala madaniyati va qonuniylikka rioya qilishga majbur. Shuningdek, yo'l harakati qatnashchilariga ularni to'xtatish sababini, sodir etilgan huquqbuzarlik yuzasidan aniq, lo'nda tushuntirish berishi kerak. Mashhurbek Rustamov, Xiva shahar yuridik xizmat ko'rsatish markazi bosh yuristkonsulti

Иш ҳақи қисман сақланадиган таътил тушунчаси Меҳнат кодекси 213-моддасига кўра, иш берувчи билан тузилган меҳнат шартномаси асосида меҳнат фаолиятини амалга ошираётган ходимлар учун таътилларнинг қуйидаги турлари назарда тутилган: ҳар йилги меҳнат таътили; ижтимоий таътиллар; иш ҳақи қисман сақланадиган таътил; иш ҳақи сақланмайдиган таътил. Диққат! Иш ҳақи қисман сақланадиган таътил тушунчасини (МК 240-моддаси) иш ҳақи сақланмайдиган таътил билан (241, 242-моддалари) адаштирманг! Аслида, иш ҳақи қисман сақланадиган тушунчаси меҳнат қонунчилиги учун янгилик эмас. Гарчи эски таҳрирдаги Меҳнат кодексида бу тушунча мавжуд бўлмаган бўлсада, лекин Солиқ кодекси 374-моддаси (Ишланмаган вақт учун ҳақ тўлаш) 2-бандида асосий иш ҳақи қисман сақлаб қолинган ҳолда мажбурий таътилда бўлган ходимларга бериладиган тўловлар назарда тутилган. Янги МК 240-моддасига бу тушунча киритилди. МК 240-моддасининг 1-қисмига кўра, жамоа келишувларида ёхуд жамоа шартномасида ёки меҳнат ҳақидаги бошқа ҳуқуқий ҳужжатларда, улар мавжуд бўлмаганда эса меҳнат шартномасида ходимга иш ҳақи қисман сақланадиган таътил бериш имконияти назарда тутилиши ва бундай таътилнинг календарь йил давомидаги энг кўп давомийлиги белгиланиши мумкин. Умид ХУДОЙНАЗАРОВ, Боғот тумани адлия бўлими юридик хизмат кўрсатиш маркази бош юрисконсульти

Агар жамоа шартномаси ёки меҳнат шартномасида иш ҳақи қисман сақланадиган таътил таътил назарда тутилмаган бўлса ходимга бундай таътил бериб бўлмайдими? Агар бундай таътил жамоа келишувларида ёхуд жамоа шартномасида ёки меҳнат ҳақидаги бошқа ҳуқуқий ҳужжатлар ёки меҳнат шартномасида назарда тутилмаган бўлса, иш берувчи ўз ваколатлари доирасида якка ўзи қабул қиладиган якка тартибдаги ҳуқуқий ҳужжатларда (буйруқлар, фармойишлар, қарорлар) ҳам бундай таътил назарда тутилиши мумкин. Чунки юқорида таҳлил қилиб ўтганимиздек, иш берувчи ўз ваколатлари доирасида якка ўзи қабул қиладиган якка тартибдаги ҳуқуқий ҳужжатлар ҳам меҳнат ҳақидаги бошқа ҳуқуқий ҳужжатлар жумласига киради. Умид ХУДОЙНАЗАРОВ, Боғот тумани адлия бўлими юридик хизмат кўрсатиш маркази бош юрисконсульти

Вақтинча меҳнатга қобилиятсизлик даврида иш ҳақи қисман сақланадиган таътил муддати узайтириладими ёки бошқа муддатга кўчириладими? МК 229-моддаси ҳар йилги меҳнат таътилини узайтириш ёки уни бошқа муддатга кўчиришни тартибга солади. МК 216-моддасига кўра, ҳар йилги меҳнат таътилининг турлари қуйидагилардан иборат: асосий меҳнат таътили (ҳар йилги асосий энг кам ёки ҳар йилги асосий узайтирилган); ушбу Кодекснинг 222-моддасида назарда тутилган тартибда асосий энг кам ёки асосий узайтирилган таътил билан жамлаб ҳисобланадиган қўшимча меҳнат таътили. Демак, иш ҳақи қисман сақланадиган таътил ҳар йилги меҳнат таътилининг турларига кирмайди, ўз-ўзидан МК 229-моддалари татбиқ қилинмайди яъни вақтинча меҳнатга қобилиятсизлик даврида иш ҳақи қисман сақланадиган таътил муддати узайтирилмайди ёки бошқа муддатга кўчирилмайди. Умид ХУДОЙНАЗАРОВ, Боғот тумани адлия бўлими юридик хизмат кўрсатиш маркази бош юрисконсульти

Меҳнат ҳақидаги бошқа ҳуқуқий ҳужжатларга нималар киради? МК 12-моддасига кўра, меҳнат ҳақидаги бошқа ҳуқуқий ҳужжатлар қуйидагилардан иборат: жамоа келишувлари; жамоа шартномалари; иш берувчи томонидан касаба уюшмаси қўмитаси билан келишувга кўра қабул қилинадиган ички ҳужжатлар; ички ҳужжатлар, шу жумладан иш берувчи ўз ваколатлари доирасида якка ўзи қабул қиладиган якка тартибдаги ҳуқуқий ҳужжатлар. Эътибор беринг, меҳнат ҳақидаги бошқа ҳуқуқий ҳужжатлар жумласига, иш берувчи ўз ваколатлари доирасида якка ўзи қабул қиладиган якка тартибдаги ҳуқуқий ҳужжатлар ҳам киритилмоқда. МК 18-моддасига кўра, иш берувчилар қонунчиликда белгиланган тартибда ўз ваколатлари доирасида муайян ходимга (ходимларга) ёки жамоага йўналтирилган ва бир марта қўлланилиш (ишга қабул қилиш, меҳнат шароитларини ўзгартириш, бошқа ишга ўтказиш, меҳнат шартномасини бекор қилиш, ходимга меҳнат таътили бериш, ходимга нисбатан интизомий жазо қўллаш, ходимларни рағбатлантириш тўғрисидаги ва бошқа буйруқлар) учун мўлжалланган якка тартибдаги ҳуқуқий ҳужжатлар — буйруқлар, фармойишлар, қарорлар қабул қилиши мумкин. Умид ХУДОЙНАЗАРОВ, Боғот тумани адлия бўлими юридик хизмат кўрсатиш маркази бош юрисконсульти

Ходим исталган вақтда иш ҳақи қисман сақланадиган таътилга чиқиши мумкинми ёки 6 ой ўтиши керакми? Ходим иш берувчи билан келишиб, исталган вақтда, ҳаттоки бугун ишга кириб эртадан иш ҳақи қисман сақланадиган таътилга чиқиши мумкин. Эътибор беринг, иш берувчи билан келишган ҳолда! Жамоа келишувларида ёхуд жамоа шартномасида ёки меҳнат ҳақидаги бошқа ҳуқуқий ҳужжатларда, улар мавжуд бўлмаганда эса меҳнат шартномасида агар иш берувчи ходимнинг талабига кўра, мажбурий тартибда иш ҳақи қисман сақланадиган ҳолда таътил берилиши шарт бўлган ҳоллар назарда тутилган ҳолатларда ходим иш берувчи биланкелишмасдан ҳам исталган вақтда бундай таътилга чиқа олади. МК 227-моддасидаги биринчи иш йили учун ҳар йилги меҳнат таътилидан фойдаланиш ҳуқуқи ходимда у ушбу иш берувчида узлуксиз ишлаган 6ой ўтганидан кейин юзага келади деган қоида ҳар йилги меҳнат таътилига тааллуқли. Умид ХУДОЙНАЗАРОВ, Боғот тумани адлия бўлими юридик хизмат кўрсатиш маркази бош юрисконсульти

Иш берувчи ходимни хоҳишисиз мажбуран иш ҳақи қисман сақланадиган таътилга чиқариши мумкинми? Йўқ, мумкин эмас. МК 240-моддаси 2-қисмига кўра, ходимнинг унга бундай таътил берилишига розилиги иш берувчига ёзма ариза бериш орқали билдирилади. Иш берувчи ходимни мажбуран иш ҳақи қисман сақланадиган таътилга чиқарса, бу МЖТК 49-моддасига кўра, меҳнат тўғрисидаги қонунчиликни бузиш ҳисобланади ва базавий ҳисоблаш миқдорининг 5 бараваридан 10 бараваригача миқдорда жарима солишга сабаб бўлади. Ўз навбатида эса, ходим ҳам иш берувчи билан келишмасдан иш ҳақи қисман сақланадиган таътилга чиқа олмайди, иш ҳақи қисман сақланадиган таътил бериши шарт бўлган ҳоллар бундан мустасно. Ходимнинг иш берувчи розилигисиз, ўзбошимчалик билан иш ҳақи қисман сақланадиган таътилга чиқиб кетиши у томонидан меҳнат мажбуриятларини бузиш деб баҳоланади ва бу ходимга иш берувчи МК 312-моддасида назарда тутилган интизомий жазо чораларидан бирини қўллаши мумкин. Умид ХУДОЙНАЗАРОВ, Боғот тумани адлия бўлими юридик хизмат кўрсатиш маркази бош юрисконсульти