DALA INSIDE

G ПРОБЛЕМАЛАР КӨБЕЙІП КЕЛЕДІ. СОТ ҒАБИТ СӘТМАҒАМБЕТОВТЕН 46 ЖЕР ТЕЛІМІН ТӘРКІЛЕДІ Апелляциялық сот 6 жыл 8 айға бас бостандығынан айырылған кәсіпкер Әнуарбек Жексенғалиевтің үкімін өзгеріссіз қалдырды деп жазады, Nege.Aqsha. Арна мәліметінше, ол 2018 жылдың шілдесінен 2021 жылдың сәуіріне дейін бюджеттен 1,1 млрд теңге ұрлап, жер телімдерінің бір бөлігін сатып алып, оны сатудан 4,7 млрд теңге қылмыстық кіріс алған. Сот Жексенғалиевтен «Труд-2», «Дружба-2», «Родничок» с/т, «Рябинушка» учаскелеріндегі қазіргі уақытта "GPark" құрылыс компаниясының басшысы Ғабит Сәтмағамбетовке тиесілі 46 жер телімін тәркіледі. Яғни, кезінде қылмыстық жолмен келген телімдерді Жексенғалиев Сәтмағамбетовке берген.

«Бұл ретте, Сатмағамбетов Г.Х. атына тіркелген жер учаскелері қылмыстық жолмен алынған және мемлекет кірісіне айналдыруға жатады», - делінген үкімде.

Gpark басшысы Сәтмағамбетов Әнел Жексенғалиевамен (Әнуарбек Жексенғалиевтің әпкесі) бірлескен қызмет туралы келісім жасасқанын айтты. Жексенғалиев Мадрид-1,2 тұрғын үй кешенінің құрылысына жер телімдерін беріп, құрылыс аяқталғаннан кейін оның есесіне осы кешеннен пәтерлер алған. Енді Сәтмағамбетов серіктесін сотқа беру арқылы ғана одан өзіне келген шығынды өндіре алады. Экономика, өндіріс 👉@dalafinance Саясат, инсайдтар 👉 @dalainside

👋 Сағынтаевтан Қазақстанға қайыр болмайтын сияқты 2024 жылдан бастап Еуразиялық экономикалық комиссияның коллегиясын басқарып отырған Қазақстан өкілі Бақытжан Сағынтаев кедендік баж салығы мәселесін жылжытуда сылбырлық танытып отыр.

Негізі, жыл басында Сағынтаев осы мәселені көтеріп, Қазақстан үлесін арттыруға көмектеседі деген үміт болған дейді, DALA INSIDE дереккөзі. Бірақ мамыр айына дейін еш қозғалыс байқалмады.

Былтыр күзде Қазақстан тарапы комиссия отырысының күн тәртібіне осы мәселені енгізген. Дереккөз сол кезде Ресей мен Беларусь тарапынан вето қойылғанын айтады. Онда қазір сыртқы сауда статистикалары құлаған Ресей мен Беларусь Қазақстан есебінен баж салығын алып отыр деген сөз. Еуразиялық экономикалық комиссия тәртібі бойынша соңғы екі жыл статистикасы қаралады. 2020 жылы Қазақстанның сыртқы сауда айналымы 86,4 миллиард АҚШ доллар деңгейінде тұрса, 2022 жылдан бастап динамикасы күрт өсті. 2023 жылдың қорытындысы бойынша сауда айналымы 140 миллиард долларға жетті, яғни, бірден 40 пайызға артқан. Оның ішінде кедендік баж салығы төленген импорт 61 миллиард долларды көрсетті. Қазақстанға келетін импорт бір жылда 20 пайызға артқан.

Ал Ресейде осы кезеңде сыртқы сауда айналымы 16 пайызға қысқарған.

Оған қарамастан, ортақ қазанға түсетін импортты баж салығынан Ресей әлі де 85,065 пайызын алып келеді. Ал Қазақстан 6,955 пайызды місе тұтуда. Қазіргі үлес бойынша Қазақстан – 6,955%, Қырғызстан – 1,9%, Армения – 1,22%, Беларусь – 4,86%, Ресей – 85,065% алып отыр. DALA INSIDE дереккөздер арқылы осы сұрақтың биыл комиссия отырысына шығу-шықпау мүмкіндігін анықтап, оқырманға хабарлайтын болады 👇 https:t.me/dalainside

👼 Ерлан "Пайғамбар"? Тәңірлікті ресми дін ретінде тіркеу бойынша петиция жарияланды Алматы тұрғыны, руника зерттеушісі Ерлан Еспенбетов "Тәңір Елі" республикалық діни бірлестігін ресми тіркету бойынша және Тәңірлікті Ислам, Христиан, Иудаизм мен Буддизммен қатар Қазақстанда мойындалған дін ретінде қарастыруға қатысты петиция жариялады. Қазір оны 693 адам қолдаған. Петиция Алаш Онлайн сервисінде жарық көрген. Бұл ретте, біршама заңдық қателіктер байқалады. Тәңірлікті адекватты, заң жолымен тіркетуге петицияның қажеті жоқ. Ол үшін Мәдениет және Ақпарат министрлігінің Дін істері комитетіне бекітілген тәртіппен тіркелу керек. Екіншіден, Қазақстан Үкіметі тек "Е-Петиция" (epetition.kz) сервисінде жарияланған петицияларды ресми деп таниды. Сондықтан Алаш сервисінің заңдық күші жоқ. Негізі Тәңірлік конфессионалды дін бола алады. Тек оның дін болғаны қазаққа керек пе? Наным, ішкі ұстаным ретінде әлдеқайда таза, кіршіксіз көрінетін сияқты. Догмалық діндерге кір жұғады, себебі олар күнә мен жаза, ізгі іс пен марапат системасына құралған. Ал Тәңірлік наным ретінде догмадан ада, сондықтан оған кір жұға бермейді. Дін істері комитеті мәліметінше, қазір елімізде 18 конфессияны қамтитын 3977 діни бірлестік тіркелген. Оның ішінде, 2835 - исламдық, 347 - православие, 93 - католик, 586 - протестант, 61 - Ехоба куәгерлері, 24 - Жаңаапостолдық шіркеу, 13 - Кришна санасы қоғамы, 7 - иудаизм, 6 - бахаи, 2 - буддизм, 2 - соңғы күнгі әулиелер (мормондар), 1 - муниттер. Ал жалпы 3776 діни ғимарат бар. Оның ішінде 2834 - мешіт, 304 - православие шіркеуі, 117 - католик шіркеуі, 424 - протестанттық ғибадат үйі, 57 - Ехоба куәгерлерінің ғибадат үйі, 24 - Жаңа апостол шіркеуінің үйі, 6 - синагог, 2 - Бахаи ғибадат үйлері, 5 - Кришна ғибадатханалары, 2 - буддисттік ғибадатхана, 1 - муниттер үйі.

DALA INSIDE кезінде бұл тақырыпты зерттеп көрген болатын. Біздегі тәңіршілдерді негізінен үш бағытқа бөлуге болады.

1. Секталық, діни сипатта даму керек дейтін топ. Бірақ, олар көп емес. Ол секта исламның қағидаларын қазақшалап алып, соны таратуда. Мысалы, “Амин” дегенді “Өмін” деп бет сипатады. 2. Тәңірлікті саяси қозғалыс ретінде көретін топ. Бұлар секта емес, ұлттық партия жолымен жүргісі келеді. Олар да аз. 3. Этнозерттеушілер тобы. Олар тәңірлікті дін деп қабылдамайды. Олар үшін бұл байырғы көшпелілер дүниетанымы ғана. Олар осы дәстүрді сақтап қалуға тырысады. DALA INSIDE мәселені бақылап отыр. Қазақстанда жаңа дін пайда бола ма? Оны уақыт көрсетеді, ал DALA INSIDE жазады👇 https://t.me/dalainside

🏠 Арманыңдағы пәтерге қол жеткізу - үлкен бақыт Дегенмен, алғаш рет баспана алайын деп жатқан жан үшін пәтер таңдау, құжаттарды реттеу, қаражатты жоспарлау қиынға соғуы мүмкін. Тіпті, пәтер іздеудің өзі көп уақыт алады 🤦 Бюджетті қалай дұрыс жоспарлау керек, жөндеу мен жиһазға қанша ақша қалдыру керек, сатып алу шартын жасасарда нені білу керек, қай құрылыс компаниясы сенімді, қандай көлемдегі пәтер дұрыс? "Галерея Новостроек" бұл сұрақтарға жауап беруге дайын. Алдымен олар дайындаған шағын гайдпен танысыңыз, кейін жеке кеңес алып, армандаған пәтерге қол жеткізіңіз. Гайдты жүктеп, кеңеске жазылыңыз. P.S. "Галерея Новостроек" сізге үй сатып алу бойынша тегін кеңес береді. Бұл сіздің уақытыңызды, ақшаңызды және жүйкеңізді үнемдейді 👉 Толық ақпарат Галерея Новостроек *PR құқығында

AIR ASTANA НЕ ҮШІН BAYBACK ЖОЛЫН ТАҢДАҒАНЫ БЕЛГІЛІ БОЛДЫ Бүгін Air Astana биржада сатылып жатқан өз акцияларын мен жаһандық депозитарлы распискаларын кері сатып алу (bayback) бағдарламасын жариялаған болатын. Әуе компаниясы жеке инвесторлардан жалпы құны 12 миллион долларға жуық құнды қағазын сатып алуға дайын. Бұл мажоритарлы акционерлердің компания болашағына сеніп отырғанын көрсетеді. Артынша биылғы бірінші тоқсандағы қаржылық және операциялық көрсеткіштері шықты. Түсім 13,3%-ға, 264,7 млн ​​долларға дейін, ал тасымалданған жолаушылардың жалпы саны 18,5%-ға өсіп, 1,9 млн адамға жеткен. Кері сатып алу мен тоқсанның оптимистік көрсеткіштерін есепке алсақ, Air Astana акциялары құнының тағы өсетіні күмәнсіз. Осы секундта KASE-дегі AIRA котировкасы 954 теңгеге жетті. Кеше ол мысалы 903 деңгейінде жатқан еді. Экономика, өндіріс 👉@dalafinance Саясат, инсайдтар 👉 @dalainside

⛽ Кремль Лукойлға Атыраудағы мұнай өңдеу зауытын тезірек сатып алуды тапсырды Ресейдің кей өңірлерінде 28 сәуірден бастап жанармай (бензин/дизель) тапшылығы басталды. Алыпсатарлар тарапынан жанармайды сатпай, өзінде жинай бастау әрекеттері де байқалған. Біршама мұнай өңдеу қуаттары істен шыққаннан кейін, губернаторлар Кремльге шағым айтып, дабыл қағуда. Ресейдің мұнай өңдеу зауыттары Украинаның негізгі нысанына айналып отыр. Бұған дейін дрондар соққы берген болатын. Енді Киев 300 шақырымға ұша алатын Atacms ракеталарына қол жеткізгендіктен, Мәскеу қуырдаққа сойылатын түйенің енді ғана келетінін түсіне бастады.

Қауіпсіздік кеңесінің болжамы көңіл көншітпейді дейді, DALA INSIDE дереккөзі. Енді Киев гибридті соққы - яғни ракеталар мен дрондарды араластырып ұра алады. Оған мұнай өңдеу зауыттарын жауып тұрған әуе қорғанысының шамасы жетпеуі мүмкін.

Осы орайда Кремль ішкі дефицитті болдырмас үшін жанталаса жол іздеп жатыр. Басты идея - көршілес ЕАЭС елдерінде Ресейге бағынышты мұнай өңдеу зауытының болуы. Оның алдында Беларусь басшылығы Мозырь мұнай өңдеу зауытының қуаты Ресейдің бүкіл қажеттілігін өтеуге жетеді деп сендірген болатын. Өз кезегінде, егер Мозырь таза Ресей қажеті үшін жұмыс істейтіні дәлелденсе, Украина Беларусьтағы инфрақұрылымға да соққы беруге дайын. Және ол ракета әлде дронмен емес, ішкі диверсия, байқамай өртеніп кету, техногендік апат түрінде орын алуы ықтимал. Беларусьтің тәуекелі жоғары екенін білетін Кремль жабық отырыста Лукойлды Атыраудағы НПЗ мәселесін шешу бойынша асықтырды дейді, дереккөз. Лукойлда ондай ақша бар. Компания 2023 жылы 790 миллиард рубль таза кіріс алды. АНПЗ Қазмұнайгазға тиесілі. Қазмұнайгаз оны сату бойынша нақты жоспар дайындамаған болатын. Бұл идея тек концептуалды түрде талқыланып жүрген. Әзірге Лукойл Қазмұнайгазға шыққан жоқ. Олар мәселені зерттеп, ҚМГ-ға ұнайтын ұсыныс әзірлегісі келеді.

Осы ұсыныс пакетінде Лукойлға тиесілі Болгариядағы Бургас НПЗ-сына қатысты тарау да болып қалар деп ойлайды, біздің дереккөз. АНПЗ-ны Бургасқа алмастыру, оған қоса басқа да опциондар беру туралы ұсыныстар келсе, Қазмұнайгаздың ойланып қалары белгілі.

ЕАЭС-тегі жанармайдың ортақ нарығы деген дүниенің өзіне құрылған қақпан екенін Қазақстан енді түсіне бастады. Ортақ нарық болса, Ресейдегі дефицит пен қымбат баға Қазақстанға да келетіні айдан анық болып тұр. Онда біздегі санаулы НПЗ-лар толық Ресей нарығына жұмыс істеп, өз нарығымызда адам айтқысыз дефицит басталады. Ал 2022 жылы автогаз бағасының бірнеше есе өсуі неге алып келгендігін Үкімет ұмытқан жоқ. Астана Еуразиялық комиссияны алдап-сулап, осы ортақ нарықтың енгізілуін 2025 жылдан 2027 жылға дейін созды. Бірақ Кремль тізеден басып, 2027 жылдан кейін біз жалтара алмайтындай қылуға ниетті. Осының алдында Ресей қажет жағдайда Қазақстаннан 100 000 тонна бензинді резервте ұстауын бейресми каналдар арқылы сұраған болатын. Кремль наурыздан бастап алты айға дейін Ресей аумағынан бензинді сыртқа шығаруға шектеу қойды. Қазір елімізде халық көп тұтынатын Аи-92 маркалы бензиннің 307 700 тонна қоры бар. Ал Аи-95 маркалы бензин резерві - 58 000 тонна, дизель резерві - 435 300 тонна. DALA INSIDE енді Лукойл басшылығындағы шешімдерді бақылауда ұстап отыр 👇 https://t.me/dalainside

Жадидизм және қазақ халқы

"Біздің Алашорда арыстары мұсылман болды. Олар – жадидистер. Бізге де сол жадидизмді ұстану керек"

«Үйде жатпа!» жобасы кең көрерменге жол тарта алмай қалған, бірақ біздің ойымызша назар аударуға тұрарлық туындылар туралы арнайы сұхбат ұйымдастырып жүр. Осының алдында біз Ардақ Әмірқұловтың ашаршылық туралы «Жел тоқтаған жер» киносының неліктен прокатқа шықпай жатқанын сұрап, режиссермен тілдескен едік. Ал бүгін Ислам діні тақырыбындағы сирек қазақ киносының бірі – «Кітап» фильмі туралы оның режиссері Ербол Жұмағұлды әңгімеге тартып отырмыз. https://zhatpa.kz/ujde-zhatpa/erbol-zh-ma-l-dekolonizaciya-a-dinni-seri-turaly-ajt-ym-keldi/

ЦЕНТРКРЕДИТ БАНКІНДЕ АҚША ҰСТАП ОТЫРҒАНДАР УАЙЫМДАЙ БАСТАДЫ ЦентрКредит банкі менеджерлерінің өз клиенттерінен ақша ұрлау фактілері анықталғаннан кейін, ондағы қауіпсіздікке сұрақтар туындауда. Журналист Михаил Козачков Алмалы аудандық сотының «БанкЦентрКредит» АҚ филиалы директорының орынбасары болып жұмыс істеген 26 жастағы Арслан Әжметовке қатысты үкім шығарғанын жазады. Ол небәрі 2 айдың ішінде салымшылар шотынан 240 миллион теңге шешіп алған. Әжметов пен оның адамдары WhatsApp арқылы банк менеджерлерінен есепшоттың сенімді нөмірін өзгертуді сұраған. Сол арқылы мобильді қосымшадағы парольдерді өзгертіп, клиент ақшаларын криптовалютаға аударған. Тергеушілердің айтуынша, Арслан көмекшілері арқылы әріптестерінен, банк менеджерлерінен қажет мәліметті сатып алған. Қазіргі таңда ЦентрКредит банкі менеджерлерінің түгелін тексеру қажет. Себебі, аталған банкте халық кемінде 2,2 триллион теңгенің депозитін ұстап отыр. Экономика, өндіріс 👉@dalafinance Саясат, инсайдтар 👉 @dalainside

ҚАЗАҚТЕЛЕКОМ НЕМЕН МАҚТАНАРЫН БІЛМЕЙ ЖАТЫР "Қазақтелеком" АҚ 2023 жылдың аудиттелген қаржылық есебін шығарып, манипулятивті пресс-релиз жариялады.

Релизде "топтың табысы 2023 жылы 53,3 млрд теңгеге ұлғайып, 687,8 млрд теңгені құрады (2022 жылдың қорытындысы бойынша 634,5 млрд теңге). Өсім тіркелген байланыс сегментінде де, ұялы байланыс сегментінде де кірістің өсуі есебінен қамтамасыз етілді. EBITDA көрсеткіші 4,3% жақсарып, оның кірістілігі 43,3% құрады. 2023 жылғы таза пайда 104,4 млрд теңгеге жетті", - деп жазылған.

Бірақ релиз тек выручка мен EBITDA туралы айтып, басқа негізгі көрсеткіштер туралы ләм-мим демейді. Выручканың тарифтың қымбаттауы есебінен өскені белгілі. Ол 8,4 пайызға артса, 2023 жылы инфляция 8,9% болды. Жалпы кірістің өсу динамикасы сонда инфляциядан да артта қалып қойған. Шын мәнінде Қазақтелеком тиімділігі нашарлап барады. 2022 жылы ұлттық компания 128,75 млрд теңге таза пайда алса, 2023 жылы 104,4 млрд теңге көрсетті. Минус 24 миллиард. Жәй акциясының баланстық құны 35 752 теңгеден 28 860 теңгеге құлдырады. Активтер, жеке капитал, выручка тиімділігі көрсеткіштері (ROA, ROE, ROS) жаппай құлаған. 2022 жылы ROA - 10,01%, ROE - 17,62%, ROS - 20,29% болған еді. 2023 жылы Қазақтелеком көңіл көншітерлік нәтиже көрсетпеген. ROA - 7,04%, ROE - 12,99%, ROS - 15,18% деңгейіне түсіп кеткен. Экономика, өндіріс 👉@dalafinance Саясат, инсайдтар 👉 @dalainside

FORTE BANK ПРОЦЕНТСІЗ ТАБЫСЫН 17 МИЛЛИАРД ТЕҢГЕГЕ ҚҰЛДЫРАТЫП АЛДЫ "Forte Bank" АҚ 2023 жылғы аудиттелген қаржылық есебін жариялады. Таза кіріс 116,4 миллиард теңгені құрады. Бұл 2022 жылғы көрсеткіштен артық (97 миллиард теңге).

Бірақ, оның барлығы проценттік табыс, яғни кредит ставкаларының жоғары болуынан келген. Проценттік табыс 193,3 миллиард теңгеге жетіп отыр (2022 жылы - 128,6 млрд теңге).

Forte Bank проблемасы - процентсіз табыстың өспеуінде. Яғни кредиттен басқа өнімдері операциялық табысты өсіре алмады. Банк 2023 жылы комиссиядан 36 миллиард кіріс алған, 2022 жылы да тура сондай нәтижемен шыққан еді. Шетел валютасымен операция жасаудан 32 миллиард тапқан. Бұл да 2022 жылғы көрсеткіштен 17 миллиард теңгеге аз. Forte банкінің 2023 жылғы табысы түгелімен процент кредиттерінің жоғары болуына байланысты болды. Егер биылдан бастап базалық ставка түсе бастаса және мемлекет ондай табысқа 25% салық салатын норма енгізсе, банктердің алтын дәуірі осымен бітетін болады. Экономика, өндіріс 👉@dalafinance Саясат, инсайдтар 👉 @dalainside