ERLAN KARIN

Сегодня Глава государства подписал инициированные депутатами Парламента поправки в Закон о государственных наградах. Это уже третий закон, принятый в рамках реализации инициатив Национального Курултая. Напомню, что ранее был принят закон о запрете вейпов и закон по вопросам защиты прав женщин и безопасности детей. Принятые законодательные поправки предусматривают присвоение степеням военного ордена «Айбын» имен легендарных воинов-героев: Сагадата Нурмагамбетова, Бауыржана Момышулы, Рахимжана Кошкарбаева. Подобная практика присвоения государственным наградам имен известных личностей является общепринятой в мире. Персонализация государственных наград способствует увековечиванию памяти о национальных героях, а также служит укреплению общенационального единства, развитию патриотического воспитания. Напомню, что инициативу о присвоении степеням ордена «Айбын» имен трех национальных героев Президент Касым-Жомарт Токаев озвучил на третьем заседании Национального Курултая в Атырау. Тогда же Глава государства предложил назвать авиабазу в Талдыкоргане именем дважды Героя Советского Союза Сергея Луганского. Эти инициативы являются данью памяти всем ветеранам и труженикам тыла – всем тем, кто внес свой неоценимый вклад в Победу, 80-летие которой мы будем отмечать уже в следующем году.

Бүгін Мемлекет басшысы Парламент депутаттарының бастамасымен әзірленген «Қазақстан Республикасының Мемлекеттік наградалар туралы заңына өзгерістер енгізу туралы» заңға қол қойды. Бұл – Ұлттық құрылтайда көтерілген бастамаларды жүзеге асыру аясында қабылданған үшінші заң. Бұдан бұрын вейптерге тыйым салу және әйелдер мен балалардың құқықтарын қорғау мәселесіне қатысты заңға қол қойылды. Енгізілген түзетулерге сәйкес «Айбын» орденінің дәрежелеріне аты аңызға айналған батырларымыз – Сағадат Нұрмағамбетовтің, Бауыржан Момышұлының және Рақымжан Қошқарбаевтың есімін беру көзделген. Мемлекеттік наградаларды атақты тұлғалардың атымен атау тәжірибесі көптеген елде бар. Мұндай қадам халық қаһармандарының есімін ұлықтауға, жалпыұлттық бірлікті нығайтуға және отаншылдық сезімді оятуға зор үлес қосады. Атырауда өткен Ұлттық Құрылтай отырысында Мемлекет басшысы Қасым-Жомарт Тоқаев «Айбын» орденінің дәрежелеріне ұлт батырларының есімін беруді ұсынды. Сондай-ақ Президент Талдықорғандағы әскери авиабазаға Кеңес Одағының екі мәрте батыры Сергей Луганскийдің есімін беру туралы мәселе көтерді. Бұл бастамалар келесі жылы 80 жылдығы атап өтілетін ортақ жеңіске өлшеусіз үлес қосқан соғыс және еңбек ардагерлеріне жасалған шексіз құрметтің белгісі.

Продолжается практическая реализация инициатив, выдвинутых на Третьем заседании Национального курултая. Сегодня в первом чтении Мажилисом были приняты законодательные поправки по вопросам игорного бизнеса, лотерей и лотерейной деятельности. Данные поправки были инициированы депутатами после Атырауской речи Касым-Жомарта Токаева, в которой он обозначил пять главных социальных проблем современного общества. В частности, в своем выступлении на заседании Национального курултая Президент отметил, что лудомания приносит неисчислимые беды, разрушая тысячи семей и толкая многих людей на преступления. Поэтому Глава государства поручил принять закон о противодействии игровой зависимости до конца текущей сессии Парламента и разработать Комплексный план для борьбы с лудоманией. Напомню, что в обсуждении законопроекта активное участие приняли члены Национального курултая и Совета по молодежной политике при Президенте, которые одними из первых актуализировали данную проблему в общественном поле.

Сегодня Глава государства подписал закон по вопросам обеспечения прав женщин и безопасности детей. В связи с этим хочу отметить три момента. Первое. Касым-Жомарт Токаев с самого начала своего президентства последовательно проводит линию, нацеленную на защиту прав женщин и детей. Все эти годы поэтапно выстраивалась система комплексных мер по борьбе с семейно-бытовым насилием. И нынешний закон завершает правовую регламентацию противодействия домашнему насилию. Второе. Создание эффективного механизма борьбы с бытовым насилием стало результатом конструктивного сотрудничества власти и общества. Например, первоначальные инициативы в этом направлении были выработаны на основе предложений и рекомендаций членов Национального совета общественного доверия. В подготовке подписанного сегодня закона активное участие принимали Уполномоченный по правам ребенка, члены Национального курултая и Национальной комиссии по делам женщин и семейно-демографической политике. Третье. Новый закон является одной из реализованных мер общенациональной кампании по борьбе с пятью пороками общества, инициированной Президентом. В Атырауской речи Глава государства в числе таких проблем обозначил семейно-бытовое насилие, буллинг и агрессию. Благодаря принятию данного закона в Казахстане теперь одно из самых передовых законодательств по противодействию бытовому насилию. Вместе с тем, надо понимать, что для эффективного противодействия домашнему насилию необходимо сформировать в обществе атмосферу нетерпимости к агрессии в любом виде, культивировать ценности взаимоуважения, доброжелательного отношения к другим людям.

Бүгін Мемлекет басшысы әйелдердің құқығы мен балалардың қауіпсіздігін қамтамасыз ету мәселелеріне арналған заңға қол қойды. Осы орайда мынадай үш мәселеге назар аударған жөн. Бірінші. Мемлекет басшысы Қасым-Жомарт Тоқаев әуел бастан әйелдер мен балалардың құқықтарын қорғау ісіне баса мән береді. Осы жылдарда тұрмыстық зорлық-зомбылыққа қарсы күреске қатысты кешенді шаралар жүйесі кезең-кезеңімен қалыптасты. Бүгін қабылданған заң отбасындағы зорлық-зомбылыққа қарсы іс-қимылды құқықтық тұрғыдан реттеу ісін қорытындылайды. Екінші. Тұрмыстық зорлық-зомбылыққа қарсы күрестің тиімді механизмін жасау – билік пен қоғамның сындарлы ынтымақтастығының нәтижесі. Мысалы, бұл саладағы алғашқы бастамалар Ұлттық қоғамдық сенім кеңесі мүшелері берген ұсыныстар мен ұсынымдар негізінде әзірленді. Бүгін қабылданған заңды даярлауға да Балалардың құқықтары жөніндегі уәкіл, Ұлттық құрылтай мен Әйелдер істері және отбасылық-демографиялық саясат жөніндегі ұлттық комиссияның мүшелері белсене атсалысты. Үшінші. Жаңа заң – Президенттің қоғамдағы бес кеселмен күресу жөніндегі жалпыұлттық бастамасы аясында қабылданған нақты шараның бірі. Президент Атыраудағы сөзінде қоғамдағы кеселдің бірі ретінде тұрмыстық зорлық-зомбылықты, буллинг пен агрессияны да атап өтті. Осы құжатты қабылдаудың арқасында Қазақстанда зорлық-зомбылыққа қарсы іс-қимылға негізделген ең озық заңнама қалыптасты. Сонымен бірге, отбасындағы зорлық-зомбылықпен тиімді күресу үшін қоғамда агрессияның кез келген түріне төзбеушілік ұстанымын орнықтыру маңызды. Сондай-ақ қоғамда өзара көмек пен сыйластық, басқа адамдарға құрметпен қарау құндылықтарын дәріптеу керек.

Сегодня Сенат одобрил Закон по вопросам обеспечения прав женщин и безопасности детей. Законопроект был разработан депутатами Мажилиса в сентябре 2023 года, сразу после Послания Главы государства, в котором он поручил усилить ответственность за семейно-бытовое насилие. Активное участие в его подготовке приняли Уполномоченный по правам ребенка Динара Закиева, члены Национальной комиссии по делам женщин и семейно-демографической политике при Президенте, а также члены Национального курултая. Ключевыми законодательными новеллами являются криминализация бытового насилия, ужесточение наказания за все формы насилия в отношении детей и целый комплекс профилактических мер по борьбе с домашним насилием. Отмечу, что защита фундаментальных прав женщин и детей является одним из приоритетов государственной политики и постоянно находится в центре внимания Главы государства. На Третьем заседании Национального курултая семейно-бытовое насилие обозначено Президентом как один из социальных пороков, с которыми необходимо вести непримиримую борьбу.

Бүгін Сенат «Әйелдердің құқықтары мен балалардың қауіпсіздігін қамтамасыз ету туралы» заңды мақұлдады. Мемлекет басшысы 2023 жылғы Жолдауда тұрмыстық зорлық-зомбылық үшін жауапкершілікті күшейтуді тапсырған болатын. Көп ұзамай Мәжіліс депутаттары жаңа құжатты әзірлеуге кірісті. Бұл жұмысқа Бала құқықтары жөніндегі уәкіл Динара Зәкиева, Қазақстан Республикасы Президентінің жанындағы Әйелдер істері және отбасылық-демографиялық саясат жөніндегі ұлттық комиссияның, сондай-ақ Ұлттық құрылтайдың мүшелері белсене атсалысты. Тұрмыстық зорлық-зомбылықтың қылмыс деп танылуы, балаларға қатысты зорлық-зомбылықтың барлық түрлері үшін жазаның күшейтілуі және отбасындағы зорлық-зомбылықтың алдын алуға арналған түрлі шаралардың белгіленуі заңның негізгі жаңашылдығы деп атауға болады. Әйелдер мен балалардың іргелі құқықтарын қорғау – мемлекеттік саясаттағы басымдықтың бірі. Бұл мәселе қашанда Мемлекет басшысының басты назарында. Президент Ұлттық құрылтайдың үшінші отырысында тұрмыстық зорлық-зомбылықты ымырасыз күрес жүргізуді қажет ететін әлеуметтік кеселдің бірі ретінде атап өтті.

В совместной работе по эвакуации пострадавших, сборе и доставке гуманитарной помощи, информационном оповещении населения большую роль играют общественные активисты, волонтеры и просто неравнодушные граждане. Всего в борьбу с паводками сейчас вовлечены свыше 20 тысяч волонтеров. Многие из них активно помогают сотрудникам ДЧС в Актюбинской, Костанайской, Западно-Казахстанской, Абайской, Акмолинской и других областях. Значительная помощь идет по линии Ассамблеи народа Казахстана. В целом по республике в оказании поддержки пострадавшим и ликвидации последствий паводков участвуют более 9 тысяч волонтеров АНК. Во всех региональных Домах дружбы организованы волонтерские центры и пункты приема гуманитарной помощи. Представители этнокультурных объединений обеспечивают пострадавших продуктами, горячим питанием, одеждой, товарами первой необходимости, техникой. На сегодняшний день по линии АНК объем благотворительной и гуманитарной помощи уже превысил 110 млн тенге. Важную работу по координации волонтерских организаций страны взяло на себя молодежное крыло партии Amanat «Жастар рухы». Имея самую широкую сеть филиалов и большой опыт взаимодействия с госорганами, «Жастар рухы» оптимизирует процессы сбора спасателей-добровольцев, сортировки и доставки гуманитарной помощи. Сегодня встретились с представителями ряда крупных волонтерских объединений. Обсудили текущие организационные вопросы, договорились о дальнейшей совместной работе по нивелированию последствий беспрецедентных паводков.

Қоғам белсенділері, волонтерлер және қарапайым азаматтар зардап шеккен жандарды қауіпсіз аймаққа көшіруге, гуманитарлық көмекті жинауға және жеткізуге, тұрғындарға ақпарат таратуға қатысты бірлескен жұмыста маңызды рөл атқарып отыр. Бүгінде су тасқынына қарсы күреске барлығы 20 мыңнан астам волонтер жұмылдырылған. Олардың басым көпшілігі Ақтөбе, Қостанай, Батыс Қазақстан, Абай, Ақмола және өзге де облыстардағы төтенше жағдайдар департаментінің қызметкерлеріне барынша жәрдемдесіп жатыр. Қазақстан халқының Ассамблеясы тарапынан да айтарлықтай көмек көрсетіліп отыр. Жалпы республика бойынша қиын-қыстау жағдайға тап болған жандарға қолдау көрсетуге және қарғын су салдарын жоюға Ассамблеяның 9 мыңнан астам волонтері атсалысып жүр. Барлық аймақтардағы Достық үйінде еріктілер орталығы және гуманитарлық көмекті қабылдау орындары ұйымдастырылды. Этномәдени бірлестіктердің өкілдері зардап шеккен адамдарды азық-түлікпен, ыстық тамақпен, киім-кешекпен, қажетті заттармен және техникамен қамтамасыз етіп отыр. Қазіргі таңда Ассамблея тарапынан берілген қайырымдылық және гуманитарлық көмектің көлемі 110 миллион теңгеден асты. Еліміздегі волонтерлік ұйымдардың жұмысын үйлестіру – маңызды міндеттің бірі. Мұны «Amanat» партиясының «Жастар рухы» жастар қанаты өз мойнына алды. Ауқымды филиалдар желісі және мемлекеттік органдармен жұмыс істеу тәжірибесі бар «Жастар рухы» ерікті құтқарушыларды жинау, гуманитарлық көмекті сұрыптау және жеткізу жұмысын тиімді атқарып отыр. Бүгін бірқатар ірі волонтерлік бірлестіктің өкілдерімен кездестік. Күнделікті ұйымдастыру мәселелерін талқылап, бұрын-соңды болмаған су тасқынының салдарын жою үшін бірлесе жұмыс жүргізе беруге уағдаластық.

В целях эффективного освещения текущей ситуации с паводками на базе Службы центральных коммуникаций развернут Республиканский информационный штаб, который в круглосуточном режиме обеспечивает СМИ информацией от уполномоченных госорганов. С сегодняшнего дня дополнительно будут организованы регулярные онлайн брифинги представителей ключевых ведомств - МЧС, Минобороны, МВД, Казгидромета и других. Планируются прямые включения с штабами 10 регионов, где объявлен режим чрезвычайной ситуации. Эфирная сетка телеканала «24kz» будет синхронизирована с работой Республиканского информационного штаба с прямым включением с брифингов. Кроме того, будет увеличена частота выходов новостных блоков о текущей ситуации, постоянно освещаться ход борьбы с паводками и ликвидации их последствий, совместная работа аварийно-спасательных служб, волонтерских организаций и вовлечённых граждан, а также сбор и доставка гуманитарной помощи пострадавшим регионам.