فرهیختگان

روز دختر ! چقدر مضحک دخترم ، نام گذاری روزی به نام روز دختر شاید یکی از بزرگترین تلخندهای تاریخ ایران باشد. در سرزمینی که دختران و بانوان زیر تیغ باشند و در لبه هتاکی و ضرب و شتم ، روز دختر نیست . روز عزاست. یادآوری دخترانی که به اتهام اعتراض نابینا و یا همچون مهساها قربانی و یا از زندگی ساقط شدند امانی برای تبریک و تهنیت نمی گذارد . دخترم ، می دانم که شما و هم قطارانت راه خود را خواهید رفت و همچون ما کنج نشینان عزلت کشیده ستم دیده تن به مدارا نخواهید داد . شرمنده روی دخترانی هستیم که قربانی جهل و سنتهای غلط و رفتارهای تبعیض آمیز جنسیتی شده اند . کودک همسرانی که بازیچه بولهوسی های جنس نر می شوند و یا دخترکانی معصوم به کار اجباری وادار می شوند و یا به بهایی اندک به فروش می رسند و یا عمری را در آغوش اعتیاد و تن فروشی سر می کنند . دخترم این نامگذاری مضحک نمی تواند جفا و ستم مکرر به دختران این سرزمین را از اذهان مردم پاک کند . دختران دوست داشتنی من ، برای گرفتن حق خود روی ما مردها حساب باز نکنید ما فعلا اندر خم یک کوچه ایم فعلا نتوانسته ایم نگاه متفاوت نسبت به شماها را در خود حل کنیم . شما را باور نداشته ایم شاید در ظاهر واژگان ضعیفه و جنس دوم را بکار نبریم اما رفتارهای ما چندان فرقی نکرده است گمان می کنیم شما ناتوان و ضعیف هستید مدام باید مراقبتان بود. باید پیوسته کشیک کشید تا نکند دست از پا خطا کنید و خدای ناکرده دوچرخه سواری کنید و یا با صدای بلند بخندید و هیجانات دخترانه را بروز دهید . ما گمانمان همان تفکر ساده انگارانه پیشینیان است با کمی بزک دوزک ... اما تو بخند ،بنویس، رمان بخوان ، دوچرخه سواری کن ، بزن به دل طبیعت ، دورهمی هایت را داشته باش و یک نیم نگاهی هم به درس و مشق و تاریخ داشته باش . نگذار ناخوشی های روزگار دل نازک تو را قبضه کند. ژاندارک روزگار خویش باش ح-درویشی ۱۴۰۳/۰۲/۲۱ #فرهیختگان راهی به رهایی

‍ حس پدري، با تولد دختر آغاز مي شود .... قاسم خرمي امروز، در ميان اغلب خانواده هاي طبقات متوسط شهري، «دخترسالاري» حاكم است؛ دختر بيشترين نفوذ را روي پدر دارد و اوست كه در نهايت تعيين مي كند، چه غذايي سفارش بدهيم و چه فيلمي ببينيم و به كجا سفر كنيم. حتي مادر و پسر خانواده هم وقتي خواسته اي دارند كه قادر به راضي كردن پدر نيستند، به دختر متوسل مي شوند اما نسل ما شوربختانه چنبن نبود و دختراني كه خواهران ما بودند، در درون خانواده از چنين موقعيت ممتازي برخوردار نبودند؛ بر طبق يك رسم كهنه و واپسمانده، حتي خود زنان هم دوست داشتند كه فرزندانشان و يا حداقل فرزند اولشان، دختر باشد و خود آنها منشا اولين تبعيض ها ميان دختران و پسران مي شدند. يادم مي آيد در دوره دبيرستان يكي از همكلاسي هاي من كه از خانواده زميندار و بازمانده خوانين باخرز به حساب مي آمد، در كَل كَل با بقيه دانش آموزان بر سر داشته ها و نداشته ها، بعد از شمردن همه افتخارات خانوادگي، دست آخر رو كرد به بقيه و گفت : « خدا را شكر كه كل خانواده ما نرينه هستند »! اگر چه، در درون خانواده او، حداقل مادرش در شمول نرينه ها قرار نمي گرفت اما مي خواست بگويد كه چهارتا برادر و يا در واقع چهارتا پسر و همگي از جنس مذكر هستند. به هرحال، افتخارش اين بود كه مادر او هيچ دختر و جنس مؤنثي نزائيده كه حالا كسي بخواهد به خواهرش چپ نگاه كند و اسباب نگراني باشد و الان فقط اوست كه لابد مي تواند بدون نگراني، به هرجا كه بخواهد، نگاه كند! اين خاطره را به خاطر سرزنش آن نوجوان كم سن و سال نقل نمي كنم. بلكه نقد نوعِ فضايي است كه من و ما در آن بزرگ شده ايم. واقعيتش را بخواهيد فرهنگ و ذهنيت حاكم بر اغلب مردم باخرز و همچنين جام و تايباد و صالح آباد و محمودآباد و غيره... تقريبا همين بود و شايد با كمي اغماض بشود آنرا به كل جامعه سنتي آنروز ايران نيز تعميم داد. حرف آن دانش آموز جوان كه تازه از طبقات ممتاز آن منطقه هم به حساب مي آمد، شكل آشكار شده نگرش ها و تمايلات پنهان در درون لايه هاي اجتماعي بود. با اينكه هركدام ما، يك يا چند خواهر داشتيم و در درون خانواده از محبت و عواطف آنها بهره مي برديم، امابا وجود اين، آنها بخش پنهان زندگي ما محسوب مي شدند كه اگر كسي به هر دليلي، اسمي از آنها مي برد، رگ غيرتمان وَرم مي كرد و صورتما ن تا بناگوش سرخ مي شد. در حقيقت خواهر خط قرمز ما بود اگر خواهر به لحاظ سني، بزرگتر از ما بود، يكي از كابوس هاي هميشگي، زماني بود كه براي آنها خواستگار مي آمد. حالا اگر اين خواستگار آشنا بود و يا خبرش در ميان هم سن و سالهاي ما مي پيچيد، پريشاني روحي و رواني ما، دو چندان می شد. الان پسران با افتخار كارت هاي عروسي خواهرانشان را براي دوستان و بستگان ارسال مي كنند اما نسل ما با مراسم عروسي خواهر، خيلي راحت كنار نمي آمديم! اين موضوع تا آنجا كه به تعصب ما نسبت به حريم خانواده مربوط بود، ايرادي نداشت اما وقتي تبديل به مانعي براي تحصیل و حضور و مشاركت اجتماعي زنان مي شد، متاسفانه هزاران هنر و استعداد علمي، آموزشي و هنري دخترانه و خواهرانه و مادرانه را زير خروارها خاك و غبار تعصب و غيرت اضافي، زنده به گور مي كرد؛ همانطور كه چنين هم كرد ! تعداد دختران مستعد بازمانده از تحصيل در آن سالها، حداقل در منطقه باخرز، از شمار خارج است! از عقبگرد تاريخي، خوشم نمي آيد اما دوست دارم زندگي دوباره از همان جايي شروع شود كه خواهران من به دنيا آمده بودند. دختركاني ناز با موهاي ژوليده، گوشواره هاي خون چكان، النگوهاي بدلي كج و معوج و انگشترهايي كه اغلب بزرگتر از انگشتان باريكشان بود. پديده عجيبي است خواهر. هنوز هم وقتي ما بيمار مي شويم، خواهرانمان خواب آشفته ما را مي بينند و صبح زود تلفن مي زند تا خيالشان راحت شود . احساس مي كنم نسل ما برادرها، يك دلِ سير محبت و قدرداني و فدایت شوم به خواهرانمان و يا همان دختران پدر و مادرمان بدهكاريم. خلاصه، حس واقعي پدري و مسئوليت پذيري با تولد دختر آغاز مي شود. اگر دختر نداريد با خواهرانتان مهربان باشيد و اگر خواهر نداريد، پيش پاي مادران سجده كنيد. قبل از آنكه دير شود؛ و البته مي دانيد كه همسر شما هم، روزي دختر دردانه پدری و خواهر مهربان برادري بوده است. اگر نبودند، دختراني كه هر شب هنگام بازگشت به خانه به استقبالمان مي آيند، ما زير فشارهاي كاري و استرس هاي ذهنيِ و نامردمي هاي اين روزگار بي رحم، نابود مي شديم! ۲۱ ارديبهشت، روز دختر مبارک #فرهیختگان راهی به رهایی

گریس بلیکلی، روزنامه‌نگار بریتانیایی: اگر قوانین بین‌المللی معنایی دارد، اسرائیل باید تحریم شود./ایران‌تایمز #فرهیختگان راهی به رهایی

. ما باختیم اما باید قبول کرد شکست ما انکار عشق نیست ما چرت می‌زدیم ولی خورشید در منتهای بیداری با شعله‌ی روانش می‌تافت #محمد_علی_سپانلو #فرهیختگان راهی به رهایی

. شما در زندگی هی به کوچه‌های بن‌بست می‌رسید و بالاخره یک روز شاهراه را پیدا می‌کنید. آن وقت ناشناخته‌ها است، لذتِ ناشناخته‌ها؛ حتی اگر به قیمت لطمه‌زدن به سلامت و نیروی خود انسان باشد #محمدعلی_سپانلو . @MinimalForLife

تبعید در وطن شاعر و شعرخوان: #محمدعلی_سپانلو @reihanmirkhani

محمدعلی سپانلو ٢٩ آبان ١٣١٩ ٢١ اردیبهشت ١٣٩۴ @reihanmirkhani

🎼 #صدای_شاعر نام ِ تمام مردگان یحیاست شعر و صدایِ #محمدعلی_سپانلو @kanoonadabishz

قایقران رودهای خشک گفت‌و‌گویی با #محمدعلی_سپانلو شاعر تهران @reihanmirkhani