ع

Ommaviy hayosizlik 2 Muammoning ildizi, ya’ni kelib chiqish sababi dindan uzoqlashish ommatan yoyilgani, iymon zaifligi epidemiya kabi ummatning katta qismini qamrab olgani, islomni o’rganishga nisbatan beparvolik har qachongidan ko’ra ko’proq tarqalganida deb bilaman. Rosululloh alayhissalotu vasallam “الْحَيَاء مِنْ الْإِيمَانِ” - “Hayo iymondandir” deganlariga asoslanib xulosa qilsak, hayoning kamayishi iymon zaiflashishi bilan o’zaro proportsionaldir: Hayo ketdi = Iymon ketdi Iymonning ommatan zaiflashishi - ayol-qizlardan hayoning ham, erkaklardan rujulatning ham ommatan ko’tarilishiga sabab bo’lgan. Qiz farzandni yaxshi xonadonga turmushga berish onaning asosiy missiyasiga aylanib qolgani uchun, bundan ham muhimroq vazifalar, masalan Robbisi oldidagi mas’uliyatlari - ibodat, o’sha uzatadigan qizga aslida eng avvalo berishi kerak bo’lgan narsa - tarbiya, mukallaf bir shaxs o’laroq vazifasi - dinini o’rganish/ilm olish kabilar ikkinchi, ba’zida hatto o’ninchi darajali ishlar qatoriga tushib qolgan. Har kuni sovchilarni oldiga kirishi bilan maqtanadigan qizlarni ham mantig’iga butun umr tushunmay o’tsam kerak. Qachondan beri o’zlikni ko’z-ko’z qilish fahr bo’lib qoldi? Dengiz tubidagi har kim ham ololmaydigan qimmatbaxo marvarid bilan bozor rastalarida ochiq turadigan, xohlagan odam bir ko’rib ushlab keta oladigan yasama toshni farqini bilishadimi o’zi?! Ahli ilmlardan biri aytgandi: “Iffatini saqlagan ayolning zurriyodlarini Alloh O'zi tarbiyalab qo'yadi. Iffatiga e'tiborsiz ayollar farzand tarbiyasida qiyinchiliklarga uchraydi.” Mana shu qizlardan ertaga G’azodagi nohaq qurbon bo’lgan jonlar uchun o’ch oladigan mujohidlar tug’iladimi?! Shu qizlar mazlumlarga jismi ila posbon, iymoni ila qalqon bo’ladigan zurriyodlarni tarbiyalaydimi?! Hayosiz onalardan Buxoriylar tug’ilganini kim ko’ribti?! Hayosiz qizlar qanday qilib otalarini Jannatiy qilar ekanlar ajabo?! Avvalo o’zimga, so’ng barcha tengdoshlarim - muslima birodarlarimga eslatma: Biz “Hayo - yaxshilikdan boshqa narsani ziyoda qilmaydi” degan aqidadagi ummat vakilalarimiz. Turli xil sanoatlar, targ’ibot-u tashviqotlar va hatto urf-odatlar ham bizdan hayomizni tortib ololmaydigan immunitet hosil qilish - burchimiz! Boykot ishida qanday qilib ijobiy natijaga erishildi? “Birgina men nima qila olardim” degan fikrni nari surib har kim o’z tasarrufida borini qilgani bilan. Ommaviy hayosizlikka ham ommaviy qarshilik qilish mumkin, xuddi boykotdagi kabi. Bugun bitta qiz atelyega borib “Ko’ylaklaringiz kalta ekan” deb hech nima harid qilmay chiqsa, ertaga ikki dugona kirib “Uzunrog’i yo’qmi, men otam/qaynotam/akam oldida kalta kiyishga uyalaman” deb bo’sh qo’l bilan chiqishsa, indinga katta yoshli ayol qizi bilan kirib “Bularni hammasi badaninga yopishib qoldi, juda tor ham ichi ko’rinadigan ekan, kettik” deb qaytib chiqsa, ijtimoiy tarmoqlarda ko’ylak lozim rasmi yuklangandan so’ng izohlarda eng ko’p beriladigan savol “Qancha?” emas, “Uzunrog’i bormi?”ga aylansa - sotuvchilar o’ylanib qolishadi. Asta sekin asortimentga uzunroq, yopiqroq liboslar qo’shishni boshlashadi biiznillah. Harakat bizdan, natija esa Allohdan. @fathiyyanabijon

Ommaviy hayosizlik Mavzuga qo’l urishdan oldin sarlavhani bunday qo’yish fikri yo’q edi, chunki bu illat asosan Toshkentlik ayol-qizlar orasida tarqalgan degan fikrda yurar edim. Biroq chuqurroq tahlil qilib ko’rib, muammo ancha kengroq tus olganini angladim. Gap satrsiz ayol-qizlarning g’ayriaxloqiy kiyinish tarzi haqida ketmayapti, hijobni (boshga o’ralgan bir parcha mato desa to’g’riroq bo’lsa kerak) tor shim bilan kiyish urfga kirgani, bu ortiq hayrat yoki atrofdagilar qalbida g’ashlik uyg’otmay qo’ygani to’g’risida ham emas. Diqqat qaratishimiz kerak bo’lgan nuqta: hatto jamiyatning nisbatan taqvoliroq, o’zini diniga chuqur amal qiladiganlar toifasiga kiritadigan musulmonlar xonadonining yaxshi tarbiya ko’rgan qizlaridan ham hayo ko’tarilib ulgurgani! Bu xulosaga ko’cha-ko’yda uchratgan ba’zi qizlarni ko’rib yaqindagina kelib qolganim yo’q. Tahsil oladigan universitetim - O’zbekiston bo’yicha eng ko’p qizlar o’qiydigan OTMlardan biri. Ya’ni 3 yillik o’qishim davomida har kuni turli xil mintaqalardan keladigan qizlarni kuzatish imkoniyatim bo’lgan. Har yili yanada ko’proq adadda yangi qabul qilingan talabalar kelib qo’shilishi, to’g’ridan-to’g’ri muloqot, o’zaro fikr almashish hisobiga bu imkoniyat kengayib beraverardi. Hayosizlikning eng keng tarqalgan ko’rinishi - qizlar orasida oila qurish uchun bo’lajak nomzod bilan uchrashish ermakka aylanib qolgani. O’z qadrini, qiymatini bilmay duch kelgan yigit bilan uchrashib ketaverish normal holatdek go’yo. 17 marotaba uchrashuvga chiqqanini gapirib, boshqa qizlar bilan solishtirganda bu juda kamligini aytgandi bir yoshroq ustozimiz. Haqiqatdan ham tengdoshlarim orasida 25dan ham ziyod nomahram bilan uchrashishga ulgurganlarni ko’rdim. Eng achinarlisi, gap diniga imkon qadar amal qilib keladigan xonadonning qizlari xususida borayotgani! Har bir nomahram bilan xoli qolib suhbatlashish - hayo kamayishi, qalbga bitta dog’ tushishi, ko’zlar qotib fitratga hos uyalish, tortinish yoqolib borishiga barobar. Qiz bola o’z qiymatini bilishi, asosiy ishni valiylarga topshirib, hammasi hal bo’lgandan keyingina istihora qilib qaror berishi darkor, unda ham yaxshilab o’ylab! Yana bir masala: hayosizlik turmushdan keyingi hayotda ham o’z ta’sirini ko’rsatishi. Oxirgi oylarda ham online, ham offline tarzda kelin look sotiladigan atelyelarni aktiv kuzatishni boshladim. Eng taniqlilaridan tortib, eng oddiy shoowroomlargacha. Atigi bir dona bo’lsa ham uzunligi tizzaga yetadigan ko’ylak topa olmaganim alam qildi. Barchasi yo mato qizg’onib tikilganday o’ta-o’ta kalta, yo ichi ko’rinadigan darajada shaffof, yo xuddi podiumga kiyib chiqadigandek qomatni bilintiradigan tor, yo ziynatlarni zohir qilib ko’rsatadigan fasonda. Atelye egalaridan ham, tikuvchilardan ham emas, muslimalardan - tengdoshlarimdan hafa bo’lib ketdim. Bozor iqtisodiyoti “Talabga yarasha taklif” prinsipi asosida harakatlanadi. Qizlar tomonidan bu kabi liboslarga talab bo’lmasa, tikuvchi va sotuvchilar shunday asortiment bilan chiqisharmidi?! Boshqa qizlarni qo’yib turaylik, taqvoli xonadonning muslima qizi o’ziga bularni kiyishni qanday ep ko’radi?! Hayosizlik bu darajada avj olishidan rujulati, g’oyurligini yo’qotib shunga qo’yib berayotgan ota/aka/erlar ham, qizlarning erkaligiga ko’z yumayotgan, nasihat kor qilmasa qattiqqo’llik bilan bo’lsa ham qaytarmayotgan onalar ham, asl fitrati, tabiati holatini unutib moda ketidan manqurtday quvadigan qizlar ham birdek mas’ul. Aybni muayyan bir qismgagina ag’darish katta xato, qolaversa bu yechim ham emas. Davomi 👇 @fathiyyanabijon

😘🥰🥰

Абадий ишқ хоҳласангиз, ҳеч қачон Ўлмайдиганга ошиқ бўлинг❕ @al_iikhwaa✨

ان شاء الله @al_iikhwaa✨