ҚЎҚОН САНЭПИД

❓Оёқлардаги доимий оғриқлар қандай касалликлардан дарак беради? 📌 Кун давомида танамизнинг оғирлиги оёқларга тушади. Натижада улар зўриқиб, оғрийди. Агар бу ҳолат тез-тез ва доимий кузатилса, қандайдир касаллик белгиси бўлиши мумкин. Хўш, улар қандай хасталиклар? ❇️ Қуйида улар ҳақида батафсил маълумот берамиз. 1. Эндартериит 🚶🏻Бу хасталик пайти болдирдаги ўткир оғриқ юрганда бошланади. Дастлабки 50-70 метр енгил ўтса-да, ундан кейинги юриш жараёни оғриқ ва увишиш билан кечади. Шу сабабли бемор дам олиб, сўнг қадам босишга мажбур бўлади. 🔶 Мазкур касалликда, ҳатто, ётган ҳолатда ҳам оёқ кафти ва сон соҳасида оғриқ безовта қилиши мумкин. Бунда оёқ пастга осилтирилганда зўриқиш бироз пасаяди. Оғриқ жуда кучайганда дарҳол шифокорга мурожаат қилиш зарур. Чунки бу йирик артерия беркилиб қолганининг белгиси бўлиши мумкин. 2. Артериялар атеросклерози 😩 Ушбу хасталикда болдирларни сиқувчи оғриқ ва тиришишлар юрганда, югурганда, зинадан кўтарилганда кучаяди. Оёқ кафти қиш ва ёзда бирдек совуқ бўлиб, оғриқ тунда зўрайиши, эркакларда кўпинча жинсий муаммолар кузатилиши мумкин. 3. Бел-думғаза остеохондрози 🚶‍♂️Касаллик оёқлардаги санчувчи оғриқнинг тинч пайтда ҳам безовта қилиши билан бошланади. Кескин ҳаракатлар пайти ва зўриққанда янада кучайиб, дам олганда ҳам йўқолмайди. Оёқнинг кафтидан то ёнбошгача бўлган қисмининг орқа ва ён томонлари ҳам оғриётган бўлса, бу бўйин қисми нерви яллиғланишидан далолат беради. 4. Тромбофлебит 🧑🏻‍🦯 Ушбу хасталикда болдир мушакларида пульс каби уриб турувчи оғриқ кузатилиб, кўпинча ачишишга ўтиб кетади. Оёқ қизаради, шишади, томирлар бўйлаб оғриқли бўртмалар пайдо бўлади. 5. Сарамас (рожа) 🔬Бу касалликда беморни тинч ҳолатда ҳам болдирдаги кучли оғриқ безовта қилади. Тери қизариб, тана ҳарорати кўтарилади, қалтироқ босади. Мазкур хасталик юқумли бўлгани боис, уни инфекционист шифокор даволайди. 6. Артроз ёки артрит 🟢 Бемор юрганида ёки узоқ вақт бир жойда турганида бўғимларда ўткир буровчи оғриқ пайдо бўлиши билан кечади. Бўғимларнинг шакли ўзгариб, улар қисирлай бошлайди. Об-ҳаво ўзгарганида оғриқ янада кучаяди. Бўғим соҳаси шишади, қизаради, қизийди. 7. Қандли диабет 🩸Бу хасталикда оёқ томирлари тортишиши, шиш, оғриқ кузатилади. Болдир териси қуруқшаб, пўст ташлайди ва қичишади. Оёқ кўпинча увишиб, терида чумоли ўрмалагандек бўлади. Бу касалликка ташхис қўйиш учун қанд миқдорини аниқловчи таҳлил топшириш керак. 8. Остеопороз 🛏 Беморни болдир соҳасида томир тортишиши ва кучли оғриқ безовта қилади. Муаммо асосан 40 ёшдан ошган аёлларга хос. 9. Подагра 🩺 Бу касаллик туфайли оёқнинг бош бармоғида ўткир, пульс каби уриб турувчи оғриқ кузатилади. Бармоқ қизаради, шишади, иссиққа жуда сезгир бўлиб қолади. 10. Миалгия ⛈ Сон мушакларида оғриқ билан бошланиб, у жисмоний зўриқишлар ва нам ёки совуқда зўраяди. ‼️ Шунингдек, варикоз томирларнинг кенгайиши, яссиоёқлик ва товон пихи каби касалликларда ҳам оёқ соҳасида оғриқлар кузатилади. Уларни келтириб чиқараётган омилларни аниқлаш учун ўз вақтида шифокорга мурожаат қилиш лозим. Соғлиқни сақлаш вазирлиги Матбуот хизмати. @ssvuz | @ssvmatbuotkotibi | Facebook | Instagram

Bolalarni emlash haqidagi savollaringizga javob beramiz:

❓KKV vaksinasi bu nima? Nimasi bilan u KPKdan farqlanadi?

Qizamiq – havo-tomchi yo‘li orqali yuqadigan o‘tkir yuqumli kasallik. Qizamiq – bu (o’ta xavfli va) yuqumli kasallik.

‼️ KKV qizilcha-qizamiqqa qarshi vaksina deb talqin qilinadi. Bolalar ushbu vaksina bilan epidemiologik ko’rsatmaga asosan, qizamiq va qizilcha tarqalishining oldini olish maqsadida emlanadi. ✅ Profilaktik milliy emlash kalendariga muvofiq, bolalar qizamiq, parotit va qizilchaga qarshi (kombinatsiyalangan) vaksina (KPK) bilan emlanishi shart. ✳️ Organizmning kuchli himoyalanishini ta’minlash uchun KPKning 2️⃣ ta dozasi talab qilinadi, qizamiqqa qarshi ikki marotaba emlashni olish kerak. 🔴 Ammo epidemiologik ko’rsatmaga asosan, KPKga qo’shimcha ravishda KKV bilan emlash amalga oshiriladi. Qizamiq o’ta og’ir asoratlarga va hatto o’limga ham olib kelishi mumkin. Ushbu vaksina xavfsiz va samaralidir. ‼️

Agarda emlash bo’yicha qo’shimcha savollaringiz bo’lsa, 1327 raqamli Call-markazga murojaat qiling yoki www.privivki.uz rasmiy saytga kiring.

Telegram| Instagram| Facebook| YouTube

БЕЛГИЛАНМАГАН ЖОЙЛАРГА АХЛАТ ЧИҚИНДИЛАРИНИ ТАШЛАГАН ВА УЛАРНИ ЁҚИБ ЮБОРГАН ФУҚАРОЛАРГА ЖАРИМА СОЛИШ ВАКОЛАТИ БЕРИЛГАН ОРГАНЛАР

✅ Экология ва атроф-муҳитни муҳофаза қилувчи органлар МЖтКнинг 261-моддаси ✅ Ички ишлар органлари МЖтКнинг 248-моддаси ✅ Миллий гвардия органлари МЖтКнинг 248-1-моддаси 🟡 фуқароларга - БҲМнинг 3 бараваригача (1 миллион 20 минг сўмгача); 🔴 мансабдор шахсларга эса 20 бараваригача (6 миллион 800 минг сўмгача) миқдорда жарима солишга сабаб бўлади. ⚡️⚡️⚡️ Қонунни билмаслик Сизни жавобгарликдан озод қилмайди! Огох бўлинг! Telegram | Facebook | Pinterest | Website

Жаҳон тиббиётидаги тадқиқотлар Дунёда энг кенг тарқалган вирусга қарши вакцина ўйлаб топилмоқда 🦠 Ер юзи аҳолисининг деярли 95 фоизи Эпштейн-Барр вируси (ЭБВ)нинг ташувчиси ҳисобланади. Аммо уларнинг аксарияти ўзида бу вирус борлигини умри давомида билмаслиги мумкин. Лекин ЭБВ иммунитет тушиши сабабли “бош кўтарганида” юқумли мононуклеоз, склероз ва саратоннинг баъзи турлари, хусусан, Беркитт лимфомаси ривожланишининг асосий сабабчиси бўлади. 📎 ЭБВ герпеснинг бир тури (4-тоифа одам герпес вируси) бўлиб , асосан болалик ёки ўсмирлик даврида юқади. Кўпинча касалликка учраган одам буни сезмаслиги ҳам мумкин, чунки вирус ҳеч қандай аломатларсиз тананинг ҳужайраларини зарарлайди, сўнг инсон организмида абадий қолади. Вирус, биринчи навбатда, инфекцияларга қарши курашиш учун жавоб берувчи антитаналарни ишлаб чиқаришга масъул бўлган В-лимфоцитлари, яъни иммун ҳужайраларига ҳужум қилади. 🦠 Баъзида вирус фаоллашиши мумкин: бу ҳолда ўткир яллиғланиш касаллиги — юқумли мононуклеоз ривожланади. Аломатларига кўра у ЎРВИга ўхшайди, лекин узоқроқ (бир неча ой) давом этиши мумкин, баъзан эса хавфли асоратларни келтириб чиқариши мумкин. ❌ Афсуски бу вирусни даволашнинг аниқ усуллари мавжуд эмас. Олимлар йиллар давомида унга қарши вакцина яратиш учун кўп ҳаракат қилишган, аммо буни уддалай олишмаган. 🧑🏻‍🔬 Яқинда АҚШнинг Аллергия ва юқумли касалликлар институти (NIAID) олимлари томонидан эришилган натижалар эса бу борада силжиш бўлишига умид борлигини англатади. Янги тадқиқот вируснинг баъзи заиф томонларини аниқлади ва мақсадли даволаш имкониятларини очиб берди. 📊 Натижалар ҳозирча ҳайвонлар билан чекланган, аммо улар анча яхши кўрсаткичларга эга. Агар кейинги тадқиқотлар одамларда худди шундай натижаларни кўрсатса, вакцина ҳали бу вирус билан касалланмаган инсонлар учун истиқболли профилактик чора бўлиши мумкин. Бу, шунингдек, касаллик ёки трансплантация операцияси туфайли иммунитети заифлашган беморлар учун фойдалидир. Чунки бу одамлар, ҳатто, ўлимга олиб келиши мумкин бўлган бу оғир касаллик хавфи остида бўлиши мумкин. 📌 Маълумот учун: ЭБВ қанчалик кенг тарқалган ва унинг оқибатлари қанчалар жиддий бўлишига қарамай, уни фақат 1963 йилда доктор Энтони Эпштейн ва унинг ўша даврдаги аспиранти Ивона Барр кашф этган. Ўша пайтда бу ҳақиқий янгилик бўлган, чунки илгари саратонни қўзғатувчи биронта вирус аниқланмаганди. Ундан сўнг биз бошқа вируслар, масалан, одам папиллома вируси (ОПВ) ҳақида билдик, унга қарши эса самарали вакцина мавжуд. У 2019 йилда юртимиз профилактик эмлаш календарига 11-вакцина бўлиб киритилган. 📓 Тадқиқот АҚШ “Immunity” журналида чоп этилган. Соғлиқни сақлаш вазирлиги Матбуот хизмати. @ssvuz | @ssvmatbuotkotibi |Facebook | Instagram

❗️Компьютер қаршисида узоқ вақт ишловчилар кўз касалликларидан қандай ҳимояланиши керак? 🖥 Бугун аксарият одамлар асосий вақтини компьютер қаршисида ўтказади. Айниқса, бу қурилма дизайнер, дастурчи, копирайтер, маркетолог, оператор каби кўплаб замонавий касб эгалари ва офис ходимларининг яқин дастёрига айланган. ⌨️ Аммо ҳар яхшининг бир ёмони бор деганларидек, сўнгги вақтларда компьютердан тўғри фойдаланмаслик сабабидан кўпчиликда жиддий кўз хасталиклари келиб чиқмоқда. 👨‍⚕️ — Бугун хоҳ ишда, хоҳ уйда бўлсин, компьютер ёрдамида кўп юмушларни осонгина бажарамиз, — дейди Республика кўз касалликлари клиник шифохонаси бош шифокори Отабек Икромов. — Бироқ кейинги пайтлар ушбу қурилмадан нотўғри фойдаланиш оқибатида аҳоли орасида замонавий касаллик — “компьютер кўриш синдроми” кўп учрамоқда. ❇️ Маълумки, компьютерда ишлаган вақт одам катта ҳажмдаги маълумотларни идрок қилади. Натижада кўзлар доимий ўзгарувчан тезлик ва ўқишнинг турли усулларига мослашишига тўғри келади. Бундан ташқари, кўзлар монитор қаршисида қоғоздаги матнни ўқишдан кўра каттароқ очилади. 🤓 Бу ҳолатнинг узоқ давом этиши уларда зўриқиш, қизариш, қум қадалгандек ҳиссиёт, қуруқлик ва санчиқ, кўришнинг хиралашуви, қичишиш, бош ва бўйинда оғриқ, иш куни якунидаги чарчоқ каби белгилар билан намоён бўлувчи кўз қуриши ва бошқа жиддий касалликларни пайдо қилади. ❓Хўш, бу каби муаммолардан қандай сақланиш лозим? ⌚️Энг аввало, фойдаланиш вақтига жиддий эътибор бериш керак. Яъни компьютерда ишлаш кунига 6 соатдан ошмаслиги (катталар учун) зарур. Қолаверса, бу қурилма қаршисида доимий равишда 2 соатдан узоқ ўтириш тавсия этилмайди. Идеал ҳолатда ҳар 40-45 дақиқада 10 дақиқа танаффус қилиш ва махсус кўз машқларини бажариш лозим. 💻 Шунингдек, кўзларга қўшимча зўриқиш ҳосил бўлмаслиги учун монитор ёрқинлиги, контрасти ва янгиланиш тезлигини созлаш, ёрқинлик ва контраст максимал бўлмаслигига эътибор қаратиш керак. Агар тасвир оқ рангда бўлса, у ҳолда дисплей ёрқинлигини янада камайтириш мақсадга мувофиқ. Замонавий мониторлар учун тавсия этилган янгиланиш тезлиги камида 75 Гтс.ни ташкил этиши талаб этилади. 📌 Бундан ташқари, фойдаланувчи монитордан 60-70 см. узоқликда бўлиши, дисплейнинг кўз билан бир кесимда жойлашиши (кўздан баландда ёки пастда бўлмаслиги керак), бир хил ҳолатда узоқ вақт ўтирмаслик, кўзни юмиб-очмай узоқ тикилишни камайтириш, хонанинг ўта қоронғи бўлмаслигини назорат қилиш даркор. ✅ Шу билан бирга, мониторни озода сақлаш керак. Чунки ундаги доғлар ёки чанг тасвир сифатига салбий таъсир этади. Қолаверса, хона ҳавосини тез-тез алмаштириш керак. Ёритиш ёрқин бўлмаслиги, мониторни тўғридан-тўғри қуёш нури ёки бошқа ёруғлик манбаларига таъсир қилишдан сақлаш лозим. 😎 Маълумки, компьютердан фойдаланганда кўзлар кам очилиб, юмилади. Натижада кўриш органлари мушаклари зўриқиб, кўз етарлича намланмайди. Бу эса унда ёқимсиз қуруқлик ва чарчоққа олиб келади. Монитор қанчалик замонавий бўлмасин, кўк ва бинафшаранг спектр нурларининг кўплиги кўзда чарчоқ ҳосил қилади. Шу боис бундай пайтда махсус кўзойнаклардан фойдаланиш яхши самара беради. ‼️Агар кечқурун, ишдан сўнг, ўзингизда чарчоқ ҳис қилсангиз, кўзга ромашка ёки чой компрессларини қўйиш ёки қоронғи жойда 20-30 дақиқа кўзни юмиб, хотиржам ётиш тавсия этилади. Соғлиқни сақлаш вазирлиги Матбуот хизмати. @ssvuz | @ssvmatbuotkotibi | Facebook | Instagram

Қўқон - гулларга бурканган шаҳарга айланди Истиқлол туризм кўчасида олиб борилган кўкаламзорлаштириш ва ободонлаштириш ишлари шаҳар қиёфасига ўзгача зеб бериб, аҳоли кайфиятига ҳам ижобий таъсир қилмоқда. qoqon.uz|Facebook|Instagram|YouTube|Pinterest |OK |TikTak|Telegram

Спорт барчани бирлаштиради! 4-5 май кунлари Қўқон шаҳрида югуриш бўйича марафон ўтказилади 🇺🇿🇺🇿🇺🇿🇺🇿🇺🇿🇺🇿🇺🇿 Ежегодный забег, который объединит всех. Беги за свой город 4-5 мая в Коканде qoqon.uz|Facebook|Instagram|YouTube|Pinterest |OK |TikTak|Telegram

❓Катта ёшдаги инсонлар нега кўпроқ пиёда юриши керак? 📌 Сўнгги йилларда дунёда инфаркт, инсульт, саратон, қандли диабет каби хавфли ноинфекцион хасталикларга чалиниш ортиб бормоқда. Бунга асосан камҳаракатлик сабаб бўляпти. 🏃🏻‍♀️— Ноинфекцион хасталиклар жаҳонда ногиронлик ва ўлимнинг асосий сабаби, — дейди Соғлиқни сақлаш вазирлиги бўлим бошлиғи Барно Одилова жавоб берди. — Бу муаммонинг олдини олиш, организмнинг соғлом бўлиши учун эса мунтазам жисмоний фаоллик зарур. Инсон танаси учун энг табиий ва фойдали машғулот эса пиёда юришдир. 🚶🏻Айниқса, у катта ёшдаги аҳоли орасида энг хавфсиз, хеч қандай маблағ ва алоҳида тайёргарлик талаб этмайдиган жисмоний фаоллик тури ҳисобанади. 🫀Доимий пиёда юриш юрак-қон томир касалликлари хавфини 31 фоизга камайтиради; 🔶 Кузатув йиллари давомида мунтазам равишда пиёда юрган кишиларда ўлим ҳолати эҳтимоли ўзини ортиқча уринтирмаган кишиларга нисбатан 32 фоизга кам бўлган. 🏢 Ҳарвард университетининг етти кенг кўламли тадқиқоти мета-таҳлилига асосан ҳам шунга ўхшаш хулоса ва рақамлар келтирилган: ❇️ Ҳарварднинг 10 269 нафар битирувчиси орасида камида 9 миль масофага пиёда юриш (кунига 2 км.дан ортиқ) ўлим хавфининг 22 фоизга камайишига тўғри келган; 🖇 Тиббиёт соҳасида ишловчи 44 452 киши орасида – кунига камида 30 дақиқа пиёда юрганлар юрак ишемик касалликлар хавфига 18 фоизга камроқ чалинишган; 🩺 72 488 тиббиёт ҳамшираси орасида ҳафтасига 3 соат пиёда юрган ходимларда юрак хуружи – 35 фоизга, инсульт хавфи 34 фоизга кам бўлган. 🧑🏻‍🔬 Лондон унверситетининг икки олими пиёда юришнинг организимга таъсирини ўрганиш учун 1970 йилдан 2007 йилгача бўлган барча тадқиқотлар мета-таҳлилини ўтказди. Бунда 500 000 киши иштирок этиб, улар ўртача 12 йил давомида кузатилган. Таҳлил натижаларига кўра, улар қуйидаги хулосага келди: 😬 Асаб тизими – мия фаолияти, ҳаракат ва координацияни яхшилайди, асаб ҳужайралари кислород билан бойитади, тинчлантиради, уйқу меъёрлашади. Депрессия хавфини 30 фоизга, Алцгеймер касаллигини 40 фоизга камайтиради. 🟢 Юрак-қон томирлар тизими – вегетатив асаб тизимининг ҳолатига таъсири орқали қон босимини камайтиради, юрак фаолиятини яхшилайди. Юриш пайтида оёқ мушакларининг ритмик қисқариши ва бўшашиши қон ва лимфа оқимини фаоллаштиради, томирлар кенгайишининг олдини олади. 🦿Ҳаракат-таянч тизими – метоболизмни оширади, ортиқча калорияни йўқотади ва мушак массаси ортади. Юриш таъсири остида суяк тўқимасининг тикланиш жараёнлари фаоллашади, бу суяк минерал зичлигини ошишига олиб келади. Бўғимлардаги оғриқни камайтириб, ҳаракатчанликни оширади, уларни ўраб турган мушакларни кучайтиради. 🔹Нафас олиш тизими – ўпка вентеляциясини яхшилаб, ҳажмини оширади. Кўкрак қафаси мушаклари нафас олиш жараёнига жалб қилингани сабабли ўпканинг экскурсияси кучаяди ва кислород алмашунуви 30 фоизга ошади. 🔴 Овқат ҳазм қилиш тизими – ўт пуфаги ва ичаклар тўлқинли ҳаракатларининг ошиши туфайли ўт қопида тош пайдо бўлиши ва қабзиятнинг олдини олади. 💉 Эндокрин тизими – юрганда мушаклар энергияни ёғларнинг оксидланиши ва углеводларнинг парчаланиши ҳисобига олади. Бу ортиқча вазн йўқотишда самарали таъсир кўрсатади ва қандли диабет касаллигининг олдини олади. ‼️Мунтазам юриш иммунитетни мустаҳкамлайди. Cоғлиқни сақлаш вазирлиги Матбуот хизмати. @ssvuz | @ssvmatbuotkotibi | Facebook | Instagram

‼️

Санитария-эпидемиологик осойишталик ва жамоат саломатлиги қўмитаси миллий референц лабораториялари

🍎🍫 озиқ-овқат маҳсулотлари хавфсизлик синовини халқаро услублар бўйича амалга ошириш имкониятига, 🔬яъни лабораториялар томонидан олиб борилган синов натижаларини ILAC MRA аъзоси бўлган 1️⃣0️⃣0️⃣дан ортиқ давлатларда халқаро даражада тан олинишига эришилди. 🎥 Бу ҳақида батафсил махсус видеороликда Telegram| Instagram| Facebook| YouTube

Bolalarni emlash haqidagi savollarga javob beramiz:

‼️ Farzandim endi 6 oylik bo’lgan, ammo menga poliklinikadan qo’ng’iroq qilib, uni qizamiqqa qarshi emlash kerakligini aytishdi. ❓Farzandim 12 oyligida qizamiqqa qarshi emlangan, nima uchun tibbiyot hamshirasi qizamiqqa qo’shimcha emlashni taklif qilmoqda? ❓Mening farzandim qizamiqdan to’liq emlangan – 12 oyligida va 6 yoshida. Nima sababdan maktabda uni qo’shimcha emlash taklif qilinmoqda? ‼️

Qizamiq – havo-tomchi yo‘li orqali yuqadigan o‘tkir yuqumli kasallik. Qizamiq – bu (o’ta xavfli va) yuqumli kasallik.

Profilaktik milliy emlash kalendariga muvofiq, 12 oylik va 6 yoshdagi bolalar qizamiq, epidemik parotit va qizilchaga qarshi (kombinatsiyalangan) vaksina (KPK) bilan emlanadi. KPK ning 2 ta dozasi organizmning kuchli himoyalanishini ta’minlaydi. ✅ Bundan tashqari, qizamiq bemori bilan muloqotda bo‘lgan aholi va bolalar orasida (kasallik xuruj qilganda, bemor bilan muloqot kuzatilganda va ushbu xavfli) kasallikni profilaktika qilish maqsadida 6 oylikdan 30 yoshgacha qizamiqqa qarshi (qo’shimcha) epidko‘rsatma asosida emlanish mumkin. Ushbu emlash xavfsiz va samaralidir. Shu sababli farzandingiz to’liq himoyalanishini ta’minlash uchun qizamiqqa qarshi qo’shimcha emlash dozalarini qabul qilish tavsiya qilinadi. ✅ KPKdan emlanmagan yoki bolalikda faqat bitta dozasini qabul qilgan katta yoshli shaxslar emlash markaziga yoki turar-joyi bo’yicha poliklinikaga murojaat qilishi mumkin. ‼️Emlash bo’yicha qo’shimcha savollaringiz bo’lsa, 1327 raqamli Call-markazga murojaat qiling yoki www.privivki.uz rasmiy saytga kiring. Telegram| Instagram| Facebook| YouTube