کوردستان / Kurdistan

لە چوارچێوەی داگیرکردنی نەتەوەی کورد لەلایەن داگیرکەری #تورک #ئێرانی #عەرەبییەوە، پەروەردەی منداڵانی کورد وەک بابەتێکی سەرەکی دادەنرێت. خەبات بۆ پێکهێنانی نەوەیەکی نوێ کە هۆشیار و زانا بێت و پابەند بێت بە خەباتی ڕزگارکردنی کوردستان لە دەستی داگیرکەران. (ئەرکی هەر کوردێک نەک تەنها بەهێزکردنی زانیاری ئەکادیمی بۆ منداڵانی کورد دەگرێتەوە، بەڵکوو بەهێزکردنی هەستی ناسنامە و بیرکردنەوەی ڕەخنەیی دەگرێتەوە). لە دڵی ئەم ئەرکەدا پێویستی بە دروستکردنی چوارچێوەی پەروەردەیی هەیە کە بەرەنگاری پێکهاتە دڕندانەکان ببێتەوە و کەلەپووری کلتووری کوردی لەخۆبگرێت. -زۆر گرنگە کە ژینگەیەک دروست بکرێت کە تێیدا منداڵانی کورد بتوانن زمان و مێژوو و نەریتەکانیان فێر بن بەبێ ئەوەی هیچ کاریگەرییەکی دەرەکی هەبێت کە هەوڵی سڕینەوەی ناسنامەیان بدات. "خێزانی کورد و کۆمەڵگا ڕۆڵێکی گرنگیان هەیە لەم پرۆسەیەدا، چونکە ئەوان گواستنەوەی سەرەکی کلتوور و بەهاکانن". بۆ بەدیهێنانی ئەم ئامانجە، پێویستە پەروەردە لە پارادایمی ئاسایی زیاتر بڕوات، پێویستە خوێندکارەکان بە شێوەیەک بەشدار بکات کە هانیان بدات بۆ پرسیارکردن و شیکردنەوە و بەرەنگاربوونەوەی چیرۆکە زاڵەکان. دایک و باوک و پەروەردەکاران دەتوانن ڕۆحی خۆڕاگری و خۆڕاگری بەهێز بکەن لە ڕێگەی تێگەیشتنێکی قووڵ لە مێژوو و کلتووری منداڵانی کورد، ئەمە دەتوانرێت لە ڕێگەی چیرۆک گێڕانەوە و کۆبوونەوەی هونەری و کۆمەڵایەتییەوە ئەنجام بدرێت، کە تێیدا منداڵان دەتوانن شایەتی هێز و خۆڕاگری نەتەوەکەیان بن. ئەم ئەزموونە هەستێکی شانازی و هاندەر دروست دەکات بۆ شەڕ کردن بۆ مافەکانیان. لەگەڵ ئەوەش دا، فێرکردنی منداڵانی کورد پێویستە لێکۆڵینەوە لە کێشە جیهانییەکان بکات و ڕێگەیان پێبدات لەو چوارچێوە فراوانە تێبگەن کە تێیدا دەژین. بە بەستنەوەی خەباتی کورد بە بزووتنەوە جیهانییەکانەوە، گەنجانی کورد دەتوانن خۆیان وەک بەشێک لە تۆڕێکی گەورەتری بەرخۆدان و هاوکاری ببینن، ئەم ڕێگایە دەتوانێت بەهێزیان بکات بۆ بنیاتنانی هاوپەیمانێتی و هاوکاریکردن لەگەڵ گروپەکانی تر کە ئەزموونی هاوشێوەی کۆلۆنیالیزم و سەرکوتکردنیان هەیە. لە کۆتاییدا پەروەردە کردنی منداڵانی کورد لە بەرامبەر کۆلۆنیالیزم دا پێویستی بە ڕێبازێکی فرە لایەنەیە، ئەمە پێویستی بە جەختکردنەوە هەیە لەسەر پاراستنی کلتووری، بیرکردنەوەی ڕەخنەیی و پەرەپێدانی ڕۆحی هەستانەوە. بە بەشداری خێزان و کۆمەڵگا، نەتەوەی کورد دەتوانێت کار بۆ دروستکردنی نەوەیەک بکات کە نەک تەنها هۆشیار بێت بەڵکوو پابەند بێت بە خەباتکردن بۆ ئازادی کوردستان. (لە ڕێگەی ئەم هەوڵانەوە، نەتەوەی کورد دەتوانێت نەوەیەکی نوێ پەروەردە بکات کە بتوانێت بەرەنگاری سیستەمە سەرکوتکەرەکان ببێتەوە و بەرگری لە داهاتوویەک بکات کە تێیدا ڕێز لە ناسنامە و مافەکانیان بگیرێت). نووسەر نەناسراو

چەند باوەڕی هەڵە سەبارەت بە کوردی‌نووسین؛ 1. دەڵێن: «کوردبوون بە کوردی‌نووسین نییە.» ئەی بە چییە؟ دەبێ بتبەنە تاقیگە، نموونەت لێ هەڵگرنەوە بزانن لە چ ڕەگەزێکی؟ یا هەموو جارێ ناسنامەکەت دەربێنی بڵێی ئەوەتا کوردم؟ وەڵڵا خۆ کوردبوون بە وتن و نووسینی «با افتخار کوردم» و «kurd & proud»یش نییە! بە دروشم و قسەی زلیش نییە. 2. دەڵێن: «تا تەواو فێر نەبم، کوردی نانووسم.» تا نەنووسی چۆن فێر دەبی؟ ئەمە لە خۆیدا پارادۆکسە، هیچ شتێک تا ڕانەیەی فێری نابی و ڕاهاتنی نووسینیش، بە نووسینە! هێندە هەڵە بنووسە تا فێری دروست دەبی! بەڵام بە مەرجێک وردەوردە و ڕۆژلەگەڵ‌ڕۆژ باشتر بی. ئیدی هەرکەس وتی وا مەنووسە، بڵێ پێوەندیی به تۆوە نییە و سەرت بە کاری خۆتەوە بێ! 3. دەڵێن: «ئەوەنییە کوردی دەنووسم، کێشەی چییە تەختەکلیلەکە کوردی نییە؟» هەرکات ئینگلیزییەکتان دیت بە تەختەکلیل و ئەلفوبێی کوردی، ئینگلیزیی نووسی و ئەگەر فارسێکتان دیت بە ئەلفوبێ و تەختەکلیلی چینی، فارسیی نووسی، ئێوەش فەرموون کوردی بە تەختەکلیلی فارسی یا ئینگلیزی بنووسن! ئەمە زۆر زۆر ناحەز و نادروستە و لە کەسی ژیر و ئاگا ناوەشێتەوە! 4. دەڵێن: «تەختەکلیلی کوردیم نییە.» ئێستا بۆ هەموو پلەتفۆرم و ئۆ.ئێسێک تەختەکلیلی کوردی هەیە. ئەپڵ بە فەرمی دایناوە، گووگڵیش بە فەرمی لە تەختەکلیلی خۆیدا جێگیری کردووە، مایکرۆسافتیش لە سەر ویندۆوز دایناوە. تەختەکلیل نە بە پووڵە، نە لە کێوی قافە، نە ئەژدیها پاسەوانیی لێ دەکا! تا کاتێک دووچەرخەت نەبێ، فێری لێخوڕین نابی؛ چۆن دەتەوێ بێ تەختەکلیل، فێری کوردی‌نووسین بی؟! 5. دەڵێن: «کوردیمان نەخوێندووە و فێر نەکراوین.» باوەڕ بفەرموون ئەوانەش کە دەینووسن و دەیزانن، بە سەریاندا نازڵ نەبووە، بە کوردییان نەخوێندووە یا شەوێ لە خەودا پێیان ئیلهام نەکراوە! هەموو وەک تۆن. هەموو بۆخۆیان فێر بوون! تۆش فێر به! 6. دەڵێن: «هاوڕێی غەیری‌کوردم هەیە.» ئەگەر بەمە بێ، هەموو کەسێک لێرە هاوڕێیەک، ئاشنایەک، هاوکلاسییەکی غەیری‌کوردی هەر هەیە. دەی کەواتە با فاتحایەکی تێکڕایی بۆ زمانی کوردی بخوێنین؛ چون هیچ‌کەس نابێ کوردی بنووسێ و هەمووان ئەم پاساوەیان هەیە! نەخێر، بەپێچەوانەوە بۆ تۆ فەڕزتریشە؛ چون تۆی دەبێ نیشان بدەی خاوەن زمان و فەرهەنگ و مێژووی خۆتی! بۆ هەمیشە تۆ دەچییە سەر خواستی ئەوانی دیکە؟ بۆ زمانی خۆت بۆ ئەوانی دیکە دەفەوتێنی؟ ئەوان ئامادەن ئەم کارە بکەن؟ ئەوان دەیکەن؟ لێت قەبووڵ دەکەن بڵێی بە زمانی ئێمە بنووسن؟ 7. دەڵێن: «پێداگری لە سەر زمان، تەعەسوبە.» ئاخۆ تەعەسوبە داوات لێ بکەن وەک هەر مرۆڤێک بە زمانێک بنووسی که هی خۆتە و مێژوویەکە لەگەڵتە و زمانی دایک و باوکتە، زمانێکە پێی گەورە بوویی و ئاوێتەی ڕۆح و گیانت بووە؟ واتە هەموو دنیا موتەعەسیبن کە هەموو بە زمانی خۆیان دەنووسن و تەنیا تۆ ڕووناکبیری کە زمانەکەت فڕێ دەدەی؟ ✍نەناسراو وەرگیراو لە کاناڵی 👇 ▫️@Kurdi_Penus #پێنووس https://t.me/Rojhalati_kurdistan1324

‌🔹 ‌ ڕۆژنامەنووسیی دیواری لە حیزبی دیموکراتدا، وەک فێرگەی پێگەیاندنی ڕۆژنامەنووسانی لاو ✍#قادر_وریا ٢٠٢٤/٤/٢٢ لە قوتابخانەکانی سەردەمی منداڵی و مێرمنداڵی من و هاوتەمەنانمدا، کولتووری ڕۆژنامەنووسیی دیواری برەوی هەبوو. ئەو قوتابیانەی دەسخەتیان خۆش با، بەهرە و مایەی شاعیری و نیگارکێشییان تێدابا، یان لە داڕشتن(انشاء )دا  توانایی باشیان هەبا و حەزی نووسینیان تێدا بەهێز با، لەژێر سەرپەرستیی  مامۆستایەکدا، ڕۆژنامەی دیوارییان بە بۆنەیەکەوە ئامادە دەکرد. کاتێک ڕۆژنامەکە ئامادە دەبوو و لە ڕاڕەوی قوتابخانە یان لەنێو پۆلێک هەڵداوەسرا، قوتابیانی دیکە لە هەر دەرفەتێکدا لێی کۆ دەبوونەوە، بابەتەکانیان- کە بەزۆری کورت بوون- دەخوێندەوە، سەیری وێنەکانیان دەکرد، لە دەسخەت و نەقاشیەکان و نوکتە و بابەتە کاریکاتێرییەکان و جۆری ڕازاندنەوەی هونەریی ڕۆژنامەکە ورد دەبوونەوە. هەم بەشداران و ئامادەکەرانی ڕۆژنامەکە هەستیان بە بوون و مایەی خۆیان و ڕادەی پێشوازیی بینەران وخوێنەران دەکرد و خۆشحاڵ دەبوون، هەم قوتابیانی دیکە هان دەدران کە ئەوانیش لە دەرفەتێکی دیکەدا خۆیان تاقی بکەنەوە. لەم نێوەدا چەند کەسێک گەرای نووسین و ڕۆژنامەنووسی لە مێشک و هەست و بەهرەیاندا دەگوورا و لە ساڵانی دواتریشدا لەسەر ئەم ڕێچکەیە دەڕۆیشتن. لە ساڵانی کۆتایی قۆناغی دەبیرستاندا، ناوی عەلی ئەشرەف دەروێشیانم بیست، کتێبەکانی"آبشوران"، "صمد جاودانه شد" و "روزنامه دیواری مدرسه ما"م لێ خوێندەوە. زانیم ئامادەکردنی ڕۆژنامەنووسیی دیواری لە کۆنەوە لە قوتابخانەکان باو بووە، چالاکییەکی بەنرخ بووە بۆ دۆزینەوەی بەهرەکان و پێکناساندنی خاوەن بەهرەکان، بۆ ڕاهێنانیان بە کاری هاوبەش و تێکەڵکردنی هونەرەکان و تواناکانیان؛ تەنانەت بۆ پەروەردەی فکری و ناساندن و پێشاندانی دنیایەکی گەورەتر بە قوتابییەکان. من کە لە دوای ماڵاوایی لە خوێندن و قوتابخانە، دەستم بە تێکۆشان لە ڕیزەکانی یەکیەتیی لاوانی دیموکراتدا کرد و تێکەڵ بە ژیانی پێشمەرگایەتی بووم، دەستهەڵگری ڕۆژنامەی دیواری نەبووم. بە تایبەت لە دوو قۆناغی تێکۆشانم لە یەکیەتیی لاوانی دیموکراتدا (ساڵانی ١٣٦٥-١٣٦٧)، هەروەها  پێش و دوای کۆنگرەی  یەکەمی یەکیەتیی لاوان (دەوروبەری ساڵی ٢٠٠٠)، هەوڵمدا ئەم چالاکییە لەنێو ئەو ڕێکخراوە و لەنێو حیزبی دیموکراتدا پەرە پێبدەم.  زۆر لەو لاوانەی لە چالاکیی ڕۆژنامەی دیواریدا، چالاک و بەردەوام بوون، ساڵانی دواتر لە ڕاگەیەنەکانی حیزبی دیموکرات و هەرێمی کوردستاندا بوون بە میدیاکارێکی دیار و سەرکەوتوو. ئەمڕۆ(٢٢ی نیسانی ٢٠٢٤)لە ١٢٦ساڵەی ڕۆژنامەنووسیی کوردیدا، بە باشم زانی  یادێک لە ڕۆژنامەنووسیی دیواری لەنێو حیزبی دیموکراتدا بکەمەوە کە لە ڕاستیدا کارگە و فێرگەی ڕۆژنامەنووسی بۆ پێشمەرگە و  لاوە خاوەن بەهرەکانی دیموکراتدا بوو. یادی ئەو قۆناغەی تێکۆشان بەخێر. ئەم پۆستەش بە وێنەی دوو کەسایەتی دیاری کورد و جیهانی نووسین دەڕازێنمەوە: ١-مامۆستا عەوڵا حەسەنزادە کە بەتەنیا قوتابخانەیەکی دیاری پێگەیاندنی نووسەر و پەرەپێدانی نووسین بەکوردی لەنێو حیزبی دیموکراتدا بووە؛ ٢-ڕەوانشاد عەلی ئەشرەف دەروێشیان کە ئەگەرچی هەر بە فارسی دەینووسی، بەڵام بە هەڵسوکەوت و ڕەوشت و کردەوەی مامۆستایانە  و نووسین و کتێبەکانی، کاریگەریی گەورەی لەسەر  قوتابیان و تەنانەت نەوەی نوێی مامۆستایان(لە دواساڵەکانی ڕێژیمی شایەتیدا) هەبوو، هەروەها هاندەری ڕۆژنامەنووسیی دیواری لەنێو ئەواندا بوو، بەجۆرێک کە دەکرێ بڵێم هەوڵدانی منیش بۆ گەشەکردنی ڕۆژنامەی دیواری لەنێو حیزبی دیموکڕاتدا، ناڕاستەوخۆ قەرزداری ئەم هاندانەی ئەوە. **      لەگەڵ ئەم پۆستەدا چەندین وێنەی تایبەت بە پێشانگە و پێشبڕکیی ڕۆژنامەی دیواری لە یەکیەتیی لاوانی دیموکرات و لەنێو حیزبی دیموکراتدا دەخەمە بەر سەرنجتان. داوای لێبووردن دەکەم کە وێنەکان لە ڕووی چۆنایەتی (کیفیت) جوان نین https://t.me/Rojhalati_kurdistan1324

نیشتمانم خاڪی جوانت مەرهەمی زامانمە سەربەرزی و حەسانەوت هیوای هەموو ژیانمە نیشتمان چیاو لووتڪە ڪۆسار و شاخەڪانت هێزی ئەژنۆ و گیانمە نیشتمان ڕۆبار و زەریا ڪانیاوە جوانەڪانت ڕووناکی بۆ چاوانمە نیشتمان سەرڪەوتن  و دڵخۆشی گەلت ئەوپەڕی ئاواتمە نیشتمان سوێندم ب ئاڵاو ناوی بەرزی جوانی تۆ نابەزم بۆ دوژمنانی بێ حەیاو بێ شەرمی تۆ... شاعیر نەناسراو

باشووری کوردستان پەشدەر گامێش بەنرخترین و بەسوودترین ئاژەڵی سەر زەوی بەداخەوە ئێستا ئاسەوار و ژەمارەی گامێش لە کوردستان لە کەمی داوە زۆر بە کەمی دەبێنترە لە گوندەکان نێرداو بۆ کاناڵ لەلایەن یای #هەڵاڵەی_کوێستان بەخێر بێن بۆ کاناڵی کوردستان

دێم و هەڵدەمژم شنەی کوێستانی کورد دێم و دەچمـه شەوڕنـی بێستانی کـورد دێم و دەشکێنــم لـەوێ جامــی شـەڕاب ماچــی شیــریــن نایەڵێ تامـی شـەڕاب مامۆستا #هێمن_مـوکریـانی ڤیدئۆکە بناری قەندیل هەواری بنەماڵەی یای #هەڵاڵەی_کوێستانە بەخێر بێن بۆ کاناڵی کوردستان

ئاڵوکۆڕ👆

دەڵێ: گەورەترین ئاواتی ژیانت چییە؟ دەڵێم: چوار قۆڵی دانیشین! دەڵێ: چوار؟ کێ و کێ؟ دەڵێم: من و تۆ، کوردستان و ئازادی..🕊 گرووپی ئالوگۆری لیستی ڕۆژهەڵات نایـــاب تـــــرین کاناڵ کــــوردی کان تێڵێگرام لیرە ببینن 👌👌👇👇 بـــــــۆ بــــــشداری لیــــــست @HAWAR2213