پرسیار و وەڵامی ئاینی

پرسیار چۆنێتى قەزا کردنەوەی ڕۆژوو لەبری مردوو چۆنە ئایە کەسی زیندوو دەتانێت لە جیاتی کەسێکی مردوو ڕۆژوو بگرێتەوە؟ بسم الله الرحمن الرحیم سوپاس و ستایش بۆ خواى گەورە ، وە درودو سڵاو لە سەر گیانى پێغەمبەرى خوا ، وە لەسەر خێزان و كەس وكارى ئیماندارو هاوەڵان و شوێن كەوتوانى تا رۆژى دوایى. یەکەم: قەزا کردنەوەی ڕۆژوو لەبری ئەو مردووەی کەبەهۆی  عوزرێکەوە دوای خستووە:  هەرکەسێک بمرێت وڕۆژووی فەرزی لەسەر بێت ، وبەهۆی عوزرێکی شەرعی یەوە نەتوانێت بیگرێتەوە تاوەکو دەمرێت ؛ ئەوا هیچ لەسەر نی یە ، و واجبیش نی یە لەبری ئەو ڕۆژانە خواردنی بۆ بدرێت ، ئەمەش بەکۆدەنگی هەر چوار مەزهەبەکە ، وزۆربەی زانایانیش هەمان بۆچوونیان هەیە. دووەم: قەزا کردنەوەی ڕۆژوو لەبری ئەو مردووەی کەبەبێ بوونی عوزرێکی شەرعی دوای خستووە:  هەرکەسێک بمرێت وڕۆژووی فەرزی لەسەر بێت ـ جا ڕۆژووەکە ڕۆژووی نەزر بێت یاخود کەفارەت ویاخود ڕۆژووی ڕەمەزان بێت ـ وتوانیبێتی بیگرێتەوە ، بەڵام نەیگرتبێتەوە تاوەکو دەمرێت ؛ ئەوا سەرپەرشتیارەکەی دەتوانێت بۆی بگرێتەوە ، خۆ ئەگەر بۆی نەگرتەوە ، ئەوا لەبری هەر ڕۆژێک خواردنی هەژارێکی بۆ دەدات ، ئەمەش قەولی قەدیمی شافعی یە ، وەهەریەک لە : النوويُّ، وابنُ باز، وابنُ عُثَيمين ئەم بۆچوونەیان هەڵبژاردووە. . سێیەم: قەزا کردنەوەی ڕۆژوو لەبری کەسێک لەژیاندایە: نابێت ودروست نی یە قەزا کردنەوەی ڕۆژوو لەبری کەسێک لەژیاندایە ، ؛ هەریەک لە: ابنُ حزمٍ، وابنُ عبدِ البَرِّ، وابنُ العربيِّ، والقاضي عِياض، والنوويُّ کۆدەنگی زانایانیان لەم بارەیەوە نەقڵ کردووە