در هوای كتاب

دقایقی از نشست دوم کلاس «مبانی زبان‌شناسی» ۲۵ اردیبهشت ۱۴۰۳

کتابی برای علاقه‌مندان به تحلیل گفتمان انتقادی

🎊 نشر کرگدن در نمایشگاه کتاب تهران ۱۹ تا ۲۹ اردیبهشت 🔸 آدرس غرفۀ حضوری: شبستان، راهرو ۲۰، غرفۀ ۴۷۷ 🔸 لینک غرفۀ مجازی: B2n.ir/s65704

به بهانه‌ی نمایشگاه کتاب 📍آگاهی در واقع متعلق به وجود فردی آدمی نیست، بلکه به جامعه یا ماهیت جمعی او تعلق دارد. #نیچه 📍سرچشمه‌ی آثار هنری زیبا عملکرد آزادانه‌ی خیال است. #هگل 📍هنر ابزار کسب آگاهی و مهمتر از همه آگاهی نسبت به انسان است. #یوری_لوتمان 📍شنونده بودن گشوده بودن است از یکی به دیگری و از یکی در دیگری، #ژان_لوک_نانسی 📍رازها همیشه آدم‌ها را به هم نزدیک‌تر نمی‌کنند. #گابریل_مارسل 📍هیچ‌چیز گرانبهاتر از خنده نیست. #فریدا_کالو 📍در هنر چیزی به عنوان امر متعالی وجود ندارد. #مارسل_دوشان

📑 رویکرد زبانشناسی شناختی به گفتمان‌کاوی انتقادی، پارسا بامشادی #مقاله ➕ استعاره‌کاوی و تحلیل گفتمان انتقادی در رویکرد زبانشناسی شناختی 📓 Corpus Approaches to Critical Metaphor Analysis | PDF | ترجمه 📘 Critical Discourse Analysis and Cognitive science | PDF | ترجمه 📙 Cognitive Linguistics in Critical Discourse Analysis: Application and Theory | PDF

در دوره‌ی آموزشی «مبانی زبان‌شناسی» به این پرسش‌ها پاسخ خواهیم داد: زبان‌شناسی سوسوری چیست و چگونه بستر زایش ساختارگرایی را فراهم کرد؟ نقد ادبی در چارچوب ساختارگرایی چگونه عمل می‌کند؟ رویارویی اندیشمندانی چون باختین، کریستوا، دریدا، لکان و مرلوپونتی با ساختارگرایی چگونه بوده است؟ پس از سوسور، چامسکی چگونه با طرح موضوع توانش زبانی بار دیگر فلسفه‌ی دکارتی را مطرح کرد؟ فراسوی مرزهای ساختارگرایی، زبان‌شناسی چگونه با فرهنگ و جامعه و مفاهیمی چون هویت و ایدئولوژی درآمیخت؟ زبان‌شناسی شناختی چگونه نسبت زبان و شناخت را تبیین کرد؟ شروع دوره از ۱۸ اردیبهشت ثبت‌نام تا ۱۵ اردیبهشت به عزیزان حاضر در این دوره گواهی حضور تقدیم خواهد شد

زیبایی راستین بیان حسی مستقیم آزادی روح است. زیبایی‌شناسی هگل

یکی از مهم‌ترین حوزه‌های دانش که پیوندی ناگسستنی با زبان‌شناسی دارد، ترجمه است. کورش صفوی در مقاله‌ای با عنوان «ترجمه و مسئله‌ی خودکارشدگی» با ارجاع به یافته‌های دانش زبان‌شناسی تلاش کرده است به پرسشی که برای همه‌ی مترجمان مطرح است، پاسخ گوید. قصد ندارم این مقاله را بازنویسی کنم، قصدم انتقادی به این مقاله است. اما پیش از مطرح کردن آن نقد، بر خود واجب می‌دانم به نکته‌ی بسیار مهمی اشاره کنم. آیا هدف از نقد کردن توهین یا تحقیر کردن است؟ و اصلاً چرا نقد کنیم؟ بی‌گمان نقد اگر نقدی راستین، عالمانه و اجازه بدهید بگویم کانت‌وار باشد، نه برای توهین است و نه برای عقده‌گشایی. دست‌کم یگانه هدف من پاسداری از قلمرو آن دانشی است که نه به‌قدر اقیانوس اما به‌قدر یک جرعه از آن نوشیده‌ام. چند روز پیش، ویدیویی در اینستاگرام منتشر شد که در آن استاد بسیار بزرگ و عزیزی از شعر سعدی سخن می‌گفتند، متأسفانه خوانش ایشان به‌روشنی اشتباه بود، دوستی (دکترای هنر) برای من نوشتند: «چه سوتی بدی داده ها» و دوست دیگری (کارشناسی ارشد هنر) نوشت: «خاطره‌ی بمب خنده و کلیپ‌های تفسیر شعر حافظ در ذهن‌ام زنده شد»؛ و من در پستی آن بیت غزل سعدی را شرح دادم. چه باید کرد؟ آیا باید از کنار تحریف دانش و ادبیات گذشت و تنها به ریشخندی در خفا بسنده کرد؟ گمان نمی‌کنم این مسیر ما را به سرمنزل مقصود برساند، بنابراین، با قلمی که مگر ادب و احترام نمی‌شناسد، فقط و فقط اشتباهات را متذکر می‌شوم. کورش صفوی در مقاله‌ی خود، واژه‌ی «یار» را در «تا یار که را خواهد و میلش به که باشد» به ‏Friend ترجمه کرده و با همین ترجمه‌ی اشتباه شرحی برای این جمله نوشته است. چکیده‌ی شرح ایشان این است که «یار» در این جمله از معنی ضمنی «خدا» نیز برخوردار است و از آنجا که این معادل این معنای ضمنی را ندارد، ترجمه با کاهش اطلاعات همراه است. گفتم «ترجمه‌ی اشتباه»، اما چرا؟ از‌آن‌رو که پیش از انتخاب معادل در یک زبان باید با فرهنگ آن زبان آشنا بود. ژولیا کریستوا در کتاب نازنین قصه‌های عشق، فصلی دارد با عنوان ‏God Is Love او در این فصل درباره‌ی عشق خداوند در جهان هلنی و در مسیحیت سخن گفته است. مجال آن نیست که کلام کریستوا را بازگو کنم، فقط باید بگویم بی‌تردید معادل انتخابی اسطوره‌ی همیشه محبوبم، استاد عزیزم، کورش صفوی، اشتباه است چون در زبان انگلیسی معادلی که هم به معنای محبوب باشد و هم به معنای خداوند نیز وجود دارد. متأسفانه کتاب «گفتارهایی در زبان‌شناسی» اشتباهات دیگری نیز دارد.