cookie

We use cookies to improve your browsing experience. By clicking «Accept all», you agree to the use of cookies.

avatar

ТАРИХИЙ ҲАҚИҚАТЛАР

Каналда тарихнинг номаълум қолиб келаётган саҳифалари, сирлари, жумбоқлари ҳақида сўз боради.

Show more
Uzbekistan35 671The language is not specifiedFacts6 330
Advertising posts
812
Subscribers
+124 hours
No data7 days
+3630 days

Data loading in progress...

Subscriber growth rate

Data loading in progress...

«Чигиртка - табиий офатдир, лекин у битта бўлса ҳеч ҳам қўрқинчли эмас. Аҳмоқлар ҳам худди шундай.» Карел Чапек. Чех ёзувчиси, «Саламандралар жанги» романи билан донг чиқарган. Романда Гитлер диктатурасига қаттиқ ишора ва ҳажв бор. А.Э.таржимаси. https://t.me/Tarihiy_haqiqat
Show all...
... СС дивизияларидан бирининг 2- пиёдалар полки 5- ротаси командири капитан Гофман ўз кундалигига 1942 йил ёзида шундай деб ёзган: «... Ҳозирги вақтда СССРдаги мактаб иши юқори даражада турибди. Қобилиятга қараб эркин, бепул танлов бор. Ўйлайманки Россиянинг ички қайта қурилиши тугалланган: зиёли қатлами яратилган ва соф коммунистик руҳда тарбияланган. Яна: фабрикалар яхши бўлиб, ҳатто америкалик инженерларнинг талабларини ҳам қониқтиради - масалан Орёлдаги тикув фабрикаси... (афтидан бу капитан СССРдаги кўп завод-фабрикалар америкалик инженерлар томонидан қурилганини билмаган. А.Э.). Капитан Гофманга Россияда ёқмаган ягона нарса - унинг йўллари бўлган. Унингча бу йўллар ўзига хос «Зигфрид мудофаа чизиғи» эди, фақат у энди вермахт (вермахт - немис армиясининг умумий номи) қўшинларига қарши қаратилганди. P. S. Менда немис солдат ва офицерларининг уруш ҳақида ёзган ўнтача хотиралар китоблари бор. Шулардан вақти-вақти билан парчалар ўқиб туришни истайсизларми? Агар истак бўлса, таржима қилиб қўйиб туришим мумкин. А. Эргашев. https://t.me/Tarihiy_haqiqat
Show all...
Вермахт совет йўлларида Мосва жангидан кейин немислар ўзларига заиф эмас, балки руҳий жиҳатдан эҳтимолки кучлироқ бўлган душман қарши турганини тушуна бошлаганлар. Айнан ўшанда кўпгина ҳарбийлар ўзларининг мияларига қуйилган мафкуравий қолипларнинг ёлғон эканлигини англай бошлаган. Мисол учун, 1942 йилда асир олинган 534- пиёдалар полки 6- ротасининг ефрейтори В. совет разведкаси вакилларига маълумот бериб деган, «Германияда Россияни маданиятсиз ва техникасиз, қолоқ феодал давлат деб тасаввур қилишарди. Энди ўзим кўраяпманки, пропаганда мақсадида шундай қилинган экан. Солдатлар бу уруш Франция билан урушдагига қараганда бутунлай бошқача кетаётган бўлсада Германиянинг ғалабасига умид қилади. Францияга юриш вақти солдатда истак ва интилиш бор эди, лекин бу ерда,Шарқий фронтда ҳаммаси ҳеч қандай истаксиз ва қизиқишсиз,мажбуран бажарилаяпти...» Ҳатто нацизмнинг энг ашаддий тарафдорлари ҳам ўзларининг СССР ҳақидаги илгариги тасаввурлари хато бўлганини тан олишарди. ... А.Э. https://t.me/Tarihiy_haqiqat
Show all...
1940 йил 7 декабрь К.Тимошенконинг К.Е.Ворошиловдан СССР мудофаа халқ комиссарлигини қабул қилиш Актидан: «Таркиб ва ташкилланиш 5.Ҳукуматнинг буйруқ ва қарорлари бажарилишини назорат қилиш етарли ташкил қилинмаган. Жойларда текширишлар ўтказилмаган ва у қоғоз ҳисоботлар олиш билан алмаштирилган Оператив тайёргарлик 1.Бош штаб чегараларнинг ёпилиш ҳолати ҳақида маълумотларга эга эмас.Бу масаладаги округлар ва армиялар Кенгашларининг қарорлари Бош штаб учун номаълум Қўшинларнинг бутунланиши ва тузилиши 1.Қизил Армиянинг аниқ белгиланган амалдаги сони ҳақида Наркомат маълумотга эга эмас.Шахсий таркибни ҳисобга олиш издан чиққан ҳолатда Кадрлар ҳолати Наркоматни қабул қилиш пайтида,армия бошлиқлар таркиби тўлиқ эмас.Штатдаги сон 21%... Комтаркиб сифати паст.Взвод-рота бўғинида 68 %игина қисқа 6 ойлик тайёргарликдан ўтган холос Жанговар тайёргарлик 2. Жангнинг барча кўринишларида тактик тайёрлик заиф... 4.Қўшин турларининг жанг майдонидаги ўзаро ҳамкорлиги ўта паст...» А.Э. https://t.me/Tarihiy_haqiqat
Show all...
«Ишчи-Деҳқон Қизил Армиясини тозалаш билан (аслида Сталин буюрган. А.Э.) Ворошилов шуғулланди. Ўзини нарком лавозимидан олиб ташламасликлари учун у ким ўзидан ақллироқ бўлса ҳаммасини йўқ қилди. Будённий бўлса унинг энг яқин дўсти эди. Тухаческий фитнаси ростдан ҳам бўлган. Бу ишда [Ворошилов билан Будённий] Сталинни ҳокимият тепасида сақлаб қолишга кўпроқ ғамхўрлик қилган. (Иккаласи ҳам чаласавод бўлиб, сарой генералларига, яъни тантанага олиб чиқиладиган қўғирчоқларга айланиб бўлганди. Лекин шуҳратпараст ва ҳукмфармоликка ўч бўлган. А.Э.) Будённийнинг ўзини ҳам қамашга ордер берилган, аммо у қамашга келган чекистларга пулемётдан ўқ узиб яқинлаштирмаган ва Сталин билан Ворошиловга телефон қилишга улгурган. Улар уни қамаманглар деб буйруқ берган. [Сталин, Ворошилов, Будённийлар гражданлар уруши вақтида Царицинни (Сталинград, Волгоград) бирга ҳимоя қилиб дўстлашиб кетганди. А.Э.]. Тарихчи А. Черемин. Тарихчи А. Эргашев таржимаси. https://t.me/Tarihiy_haqiqat
Show all...
... Шу билан тугадики, ғазабдан оқариб кетган Жуков Сталинни онсиникига жўнатиб сўкди ва хонани бўшатиб қўйишни талаб қилди. Сталин чиқиш томон йўналди». Изоҳ: Эътибор берган бўлсангиз икки хил манзара тасвирланаяпти. Нега деган савол туғилиши табиий. Гап шундаки, Сталин ўлганидан кейин Хрушчёв шу Жуков ёрдамида ашаддий сталинчиларни (Берияни ўлдирган, Маленьков, Молотов... ва бошқаларни четлатган), Сталинга ўхшаб тарихни сохталаштира бошлаган. Кейин Жуковдан ҳайиққан Хрушчёв унинг ўзини ҳам четлатиб Одесса округига юборган. Брежнев даврида эса Жуков яна марказий ҳокимиятга қайтарилиб ғалабанинг асосий уюштирувчисига айлантирлган. Микоян эса флюгер бўлиб ҳокимият тепасида ким ўтирса ўша томонга қараб бурилган. Молотовга эса кўп йиллар давомида гапириш таъқиқланган. Лекин у барибир Сталин ишларининг яқин қатнашчиси, унинг шериги бўлган, баъзан танқид қилсада, Сталинни қораламаган. А.Эргашев. https://t.me/Tarihiy_haqiqat
Show all...
1941 йил 29 июнь Сталин ва Сиёсий Бюронинг бошқа аъзолари Минск ташлаб чиқилганини британ радиоси эшиттиришларидан билган. Кейин бўлган воқеалар ҳақида гувоҳлардан ўқиб кўринг: Микоян: «Сталин ҳаммамизга Мудофаа Халқ комиссарлигига боришни таклиф қилди...Жуков доклад қилиб, алоқа йўқотилган, одам жўнатилган,лекин алоқани тиклаш учун қанча вақт кетиши номаълум, деди. Сталин портлаб кетди: «Бу қанақа Бош штаб? Бу қанақа Бош штаб бошлиғики, урушнинг биринчи куниданоқ ўзини йўқотиб қўйса, қўшинлар билан алоқаси бўлмаса, ҳеч кимнинг номидан гапиролмаса ва ҳеч кимни бошқармаса?» Жуков ишнинг аҳволидан ҳасратда эди ва Сталиннинг ўкириги унга ҳақоратли бўлди. Ҳамда бу мардларча одам ҳўнграб юборди ва бошқа хонага югуриб чиқиб кетди». Молотов: «Оғир, онадан сўкишлар билан борган ва дўқ-пўписали жанжал чиқди. Сталин Тимошенкони, Жуковни ва Ватутинни онасидан сўкди, уларни нўноқлар, нотовонлар, деб атади. Тимошенко билан Жуков ҳам қизишиб ҳазилакам гапириб ташлашмади. ... А. Э. https://t.me/Tarihiy_haqiqat
Show all...
... , бунга тарафдор бўлган биронта ҳам генерал йўқ эди. Кўплаб эски офицерлар ва Биринчи Жаҳон урушида қатнашган солдатларимиз уруш нима эканлигини яхши биларди. Улар бу уруш эҳтимолки ёлғиз Польша билангина чекланмаслигини тушунарди. Бошқа давлатларнинг аралашувидан қўрқиш керак эди... Бизларнинг ҳар биримиз, оналар ва немис солдатларининг хотинлари учун, ҳатто бу уруш бахайр тугаса ҳамки, у келтирадиган оғир қурбонлар ҳақида ўйлардик. ... 25- дан 26- августга ўтар кечаси ҳужум бекор қилинди... Деярли маррага чиқиб бўлган қўшинларни, биз зўрға орқага қайтардик.... ... Лекин 31- август куни янгидан буйруқ бўлди. Дивизиялар ҳужум марраларини эгаллади. ... Орденлар топширилганидан кейин уюштирилган нонуштада, мен Гитлернинг ўнг томонида ўтирдим ва у билан бронетанк қўшинларини янада такомиллаштириш ҳақида қизғин суҳбатлашдим. Охири, у биз гаплашаётган мавзуга мутлақо алоқаси бўлмаган савол сўради: - ,,Мен билишни истардим, халқ билан армия Совет Россияси билан тузилган битимни қандай қабул қилди?" - Бунга мен фақатгина, август охирида битим тузилгани ҳақидаги хабар етиб борганида, биз солдатлар енгил нафас олдик дея олдим холос... Гитлер менга қаттиқ ажабланиб қаради, менинг жавобим уни қониқтирмаганлигини ҳис қилдим. Лекин у ҳеч нарса демади ва бошқа мавзуга ўтди. Бир мунча кейингина, мен Гитлер Совет Россиясини нақадар қаттиқ ёмон кўрганлигини билдим». А. Э. https://t.me/Tarihiy_haqiqat
Show all...
... Ўқилган саҳифалар ва шахсий мулоҳазалар Немисларнинг машҳур танкчи генерали Гейнц Гудерианнинг хотираларини тугатаёздим. У солдат бўлган ва тинч аҳолини қирғин қилишга,номардликка қарши бўлган.Лекин унинг тепасида диктатор ва унинг малайлари, гумашталари турган. Яхшиси генерал хотираларидан парчалар ўқинг: «(Польшага) ҳужум 26 август тонгига белгиланган эди. Шу кунларда Совет Россияси билан тузилган битимга мувофиқ,Гитлер уруш олиб бориш учун зарур бўлган орқа томон мустаҳкамлигини таъминлаган.Ғарб давлатларининг акс таъсирига келганда Гитлер, Риббентропнинг ҳалокатли таъсири остида,уларнинг аралашишга имкони йўқ деган сароб фикрга борган.(Аслида Англия яқиндагина Польшага кафиллик берганди, яъни у ҳужумга учраса Англия ёрдамга келадиган бўлганди.Буни ҳамма биларди.А.Э.). Ҳар қалай фикримни айтганим билан кеч бўлмайди, армиянинг кайфияти тушкун эди,Россия билан битим бўлмаганида ҳамма нарса бундан ҳам баттар бўларди.Биз юракда оғирлик билан бу урушни бошладик, ... А.Э. https://t.me/Tarihiy_haqiqat
Show all...
... яқин одамларининг - онаси, бувилари, сингиллари, укаси ва икки тоғасининг ўлган вақтлари ёзилган. Танянинг ўзи эвакуацияда, 1944 йил 1 июль куни 14 ёшида ўлган. Унинг тиббий картасида қуйидагилар ёзилган: «Цинга, дистрофия, асабий толиқиш, шапкўрлик...». Бу касалликларнинг ҳаммаси қамал пайтидаги очарчиликдан келиб чиққан. Қамалдан Танянинг опаси Нина ва акаси Михаил тирик чиққан. Шулар туфайлигина Танянинг ёзув дафтарчаси сақланиб қолган ва комммунистлар Улуғ Ватан уруши деб атаган даҳшатнинг қайғули тимсолларидан бирига айланган. А. Э. https://t.me/Tarihiy_haqiqat
Show all...