درسگفتار

«انسان‌ها گُلِ سَرسبدِ تکامل نیستند. هر چه قبلاً رخ داده درآمدی نبوده است بر پیدایش انسان‌ها که به معرکه‌ای پرشکوه پا نهادند. با این همه، انسان‌ها خاص‌اند. هیچ گونۀ دیگری روی زمین، تا آنجا که ما می‌دانیم، نمی‌تواند کتاب بنویسد یا حتی دربارۀ تاریخ گونۀ خود تأمّل کند. فیلسوفانِ خردمند طی قرون و اعصار هشدارمان داده‌اند مبادا فروتن نباشیم. ولی این جا بحث بر سر فروتنی نیست. نکتۀ اساسی این است که تکامل پدیده‌ای فرجام‌بین یا «هدفمند» نیست. اصلاً هیچ مسیرِ ازقبل‌مشخصی برای آیندۀ تکامل وجود ندارد. گونه‌ها زیر ضرباتِ فراز و نشیب‌های تاریخ می‌آیند و می‌روند. در تریاس پسین، هیچ طبیعی‌دانی دلیلی در دست نداشت بپندارد دایناسورها بزرگ‌ و متنوع خواهند شد و زیست‌بوم‌های خشکی را به‌مدت بیش از ۱۶۰ میلیون سال زیر سلطۀ خود خواهند گرفت، و اینکه پستانداران شب‌گردانی کوچک و بی‌اهمیت باقی خواهند ماند. به همین ترتیب، زمانی که دایناسورها[ی غیر پرنده] طی انقراض دسته‌جمعی پایانِ دورۀ کرتاسه از صفحۀ زمین برچیده شدند، طبیعتاً احتمال اینکه تمساح‌ها، پرندگان یا پستانداران برترین شکارگران طبیعت شوند زیاد شد. در آمریکای جنوبی که از بقیۀ نقاط جهان جدا مانده بود، برخی از گونه‌های تمساح‌ها تا حدی خشکی‌زی شدند و شکارگری را در پیش گرفتند. باز در همین آمریکای جنوبی، و همچنین آمریکای شمالی و اروپا، پرندگانی غول‌پیکر به تکامل رسیدند که نیاکان اسب‌ها و گربه‌های امروزین را به‌کمکِ منقارهای عظیمِ یک‌متریِ استخوان‌شکن خود شکار می‌کردند. در سپیده‌دم دنیای جدید، یعنی در خلال دور پالئوسن از دورۀ پلیوژِن از دوران سنوزوییک [بین ۶۶ تا ۵۶ میلیون سال قبل] نزدیک‌ترین نیاکان انسان‌ها حیوانات نحیفِ سنجاب‌شکلی بودند که با ترس و لرز روی شاخه‌های درختان از این سو به آن سو می‌دویدند و بر تارکشان هنوز هیچ نشانه‌ای به چشم نمی‌خورد که برخوردار از نبوغی نهان باشند یا در مسیر سیطره بر زمین گام بردارند.» - ترجمه‌ی این بخش: عبدالرضا شهبازی از کتابِ ▫️The History of Life; A Very Short Introduction/ Michael Benton/ 2008 @dirinenegar

مارکوس کاتو می گوید: یک برده نباید وقتی که بیدار است، بیکار بماند. کارش مفید باشد یا نه، اهمیتی ندارد، او فقط باید کار کند؛ زیرا همین کار کردن، حداقل برای خود برده، مفید است. این شیوه ی تفکر هنوز هم پایدار مانده و دلیل همه کارهای پرمشقت و طاقت فرسای بیهوده ی دنیای امروز است. من بر این باورم که کارهای بیهوده و بی فایده به این خاطر ادامه دارند که از عصیان مردم می ترسند. عقیده ای که رواج دارد چنین است که انبوه مردم، حیوان های حقیری هستند که اگر بیکار بمانند خطر خواهند داشت و بنابراین باید آنها را چنان مشغول کرد که فرصتی برای اندیشیدن نداشته باشند. 📚 آس و پاس در پاریس و لندن ✍جورج اورول @darsgoftaar

📝حقايقی دربارۀ گذشته‌های دور بشريت برشی از آخرین کتاب انسان‌شناس فقید، دیوید گریبر اکتشافات باستان‌شناسی باورهای دیرینۀ دانشمندان را دربارۀ شیوۀ سازماندهی جوامع اولیه برهم زده است تا جایی که امروزه افراد صاحب‌نظر می‌گویند جامعۀ انسانی هیچ شکل «اصلی و اولیه» نداشته و تلاش برای ترسیم چنین جامعه‌ای چیزی جز افسانه‌پردازی نخواهد بود. دیوید گریبر، انسان‌شناس فقید آمریکایی که در سال ۲۰۲۰ درگذشت، از جملۀ همین صاحب‌نظران است و در آخرین کتابش، سپیده‎‌دم همه‌چیز، تلاش می‌کند با استفاده از یافته‌های جدید باستان‌شناسی روایتی جدید از تاریخ بشریت به دست ما بدهد. 👤نویسنده: دیوید گریبر و دیوید ونگرو 🖋مترجم: بابک طهماسبی 🎙گوینده: مهدی صفری 📄منبع مقاله: گاردین 📑منبع ترجمه: وبسایت ترجمان 📻نسخه صوتی: رادیو ری‌را 🎧نسخه صوتی این مقاله را می‌توانید در ادامه گوش کنید👇 #مقاله_صوتی #مقاله_صوتی_تاریخی 🆔@radiorira_com

🆔@radiorira_com

در بخشی از کتاب سپیده دمان همه چیز: تاریخ جدید نوع بشر می‌خوانیم: 🔸پادشاهی مصر و امپراتوری اینکا اثبات می‌کنند که چه می‌شود وقتی اصل حاکمیت به بوروکراسی مجهز شود و بتواند به‌طور یکنواخت در سراسر یک قلمرو گسترش یابد. در نتیجه، آن‌ها اغلب اوقات در حکم نمونه‌های شکل‌گیری دولت شمرده می‌شوند، گرچه در گستره‌های زمانی و مکانی بسیار متفاوتی سر برآورده‌اند. تقریباً هیچ‌یک از سایر «دولت‌های اولیه»ی متداول این رویکرد را در پیش نگرفته‌اند. 🔸برای مثال، دوران اولیه‌ی پادشاهی‌های بین‌النهرین مرکب از ده‌ها دولت‌شهر با ابعاد متفاوت بود که هر یک را جنگجو پادشاه کاریزماتیک متفاوتی اداره می‌کرد؛ کسی که گفته می‌شد خدایان نیز بر ویژگی‌های خاص و فردی‌اش صحه می‌گذارند و جسمش با قدرت جنسی یگانه و جذبه‌ی بدنی‌اش چشم‌گیر بود. همه‌ی این حاکمان بر سر سلطه با یکدیگر در نزاع بودند. فقط گه‌گاه پیش می‌آمد که یکی چنان دست‌بالا را داشته باشد تا بتواند پدیده‌ای را خلق کند که می‌توان سرآغازهای پادشاهی متحد یا امپراتوری خواند. روشن نیست که هیچ‌کدام از این حاکمان اولیه‌ی بین‌النهرین واقعاً ادعای «حاکمیت» داشتند یا نه دست‌کم در معنای مطلق ایستادن در جایگاهی فراتر از نظم اخلاقی و بنابراین توانایی کنشِ دارای مصونیت یا خلق شکل‌های اجتماعی سراسر جدید بنا به خواسته‌ی خود. شهرهایی که این حاکمان بر آن‌ها حکومت می‌کردند سده‌ها سابقه داشتند: کانون‌های تجاری با سنت‌های قوی خودفرمانی، هر یک بهره‌مند از خدایان شهری خود که نظام‌های محلی اداره‌ی معابد را سرپرستی می‌کردند. در این مورد، پادشاهان تقریباً هرگز ادعا نمی‌کردند در زمره‌ی خدایانند و خود را نایب خدایان و گاهی مدافع آن‌ها بر روی زمین می‌دانستند: ‌به بیان خلاصه، نماینده‌ی قدرت حاکمی که به گونه‌ای شایسته در بهشت ساکن است. نتیجه تنشی پویا میان دو اصل بود که، چنان‌ که دیدیم، ابتدا در تضاد با یکدیگر سر برآوردند: نظم اداری دره‌های رودخانه و سیاست حماسی و فردگرای بلندی‌های مجاورشان. دست آخر این‌که حاکمیت مطلق فقط‌وفقط از آنِ خدایان بود. 🔸«هلال حاصل‌خیزِ خاورمیانه تا حدی نمونه‌ای نامعمول به حساب می‌آید، چون خوب می‌دانیم آن‌جا چه گذشته است. این منطقه مدت‌هاست مهد اهلی‌سازی حیوانات و گیاهان دانسته می‌شود و به همین دلیل باستان‌شناس‌ها کمابیش بیش از هر جای دیگری بیرون از اروپا بررسی‌اش کرده‌اند. انبوه شواهد دست‌مان را باز می‌گذارد تا ته‌وتوی دگرگونی‌های اجتماعی‌ای را دربیاوریم که با نخستین گام‌ها به سمت اهلی‌سازی محصولات کشاورزی و حیوانات همراه شد، ولو مجبور باشیم کم‌وبیش به شواهد سلبی تکیه کنیم. مثلاً سخت بتوان استدلالی قانع‌کننده آورد در این‌باره که جنگ یکی از ویژگی‌های مهم جوامع کشاورزی اولیه در خاورمیانه بوده است، که اگر می‌بود باید تابه‌حال شواهدی مبنی بر آن در سوابق رو می‌شد. از سوی دیگر، شواهد بسیاری در دست است حاکی از گسترش دادوستد و حرفه‌های تخصصی و همچنین از شمایل‌های زنانه در هنر و آیین‌ها. 🔸بنا به همین دلایل، می‌توانیم بین بخش‌های پست هلال حاصل‌خیز (به‌ویژه دالان شام که از میان درهٔ اردن می‌گذرد) و بخش مرتفعش (جلگه‌ها و کوهپایه‌های شرق ترکیه) دست به مقایسه بزنیم. در این بخش‌ها تحولاتی به یک اندازه استثنایی در زندگی روستایی و صنایع محلی با ظهور یادمان‌های سنگی‌ای همراه شد که با نمادهای مردانه و نقوش خشونت شکارگری آراسته شده بود. برخی پژوهشگران تلاش کرده‌اند تمام این تحولات را به‌نوعی بخشی از فرایندی واحد بدانند که در مسیری کلی راه به سوی «زایش کشاورزی» دارد. اما نخستین کشاورزان چندان مایل به کشاورزی نبودند و انگار پیامدهای منطقی کشاورزی را می‌دانستند و از هرگونه پای‌بندی جدی به آن سر بازمی‌زدند. همسایه‌های مرتفع‌نشین‌شان، که همچنین یکجانشین‌هایی ساکن در مناطقی با منابع بکر متنوع بودند، در پیوند زدن زندگی‌شان به گسترهٔ محدودی از محصولات کشاورزی و رمه از آن‌ها هم بی‌انگیزه‌تر بودند.» @darsgoftaar

یخ زدایی از عصر یخبندان: حقیقتی در مورد گذشته عمیق بشریت نوشته : دیوید گریبر و دیوید ونگرو انتشار در وب سایت گاردین

دیوید گریبر دیوید رالف گریبر (۱۹۶۱ - ۲۰۲۰)  انسان‌شناس و کنشگر آنارشیست آمریکایی است که بیشتر با کتاب تاریخ پنج‌هزارساله‌ی بدهی شناخته می‌شود. حوزه‌ی فعالیت تخصصی ‌او انسان‌شناسی اقتصادی و اجتماعی بود. گریبر از ۱۹۹۸ تا ۲۰۰۷ استاد و پژوهشگر دانشگاه ییل بود و منحصراً بر روی نظریه‌های ارزش کار می‌کرد؛ رویکردهای گوناگونی که بررسی می‌کنند انسان‌ها چگونه، چرا و تا چه اندازه اشخاص، ایده‌ها و مفاهیم را ارزش‌گذاری می‌کنند. زمانی که دانشگاه بر اساس یک تصمیم‌گیری سیاسی او را مجدداً استخدام نکرد، جنجالی آکادمیک با طوماری با بیش از ۴۵۰۰ امضا به راه افتاد. بعد از آن گریبر تا سال ۲۰۱۳ به تدریس در کالج گلداسمیت لندن پرداخت. از جمله کنشگری او می‌توان به اعتراض علیه سومین اجلاس سران قاره‌ی آمریکا (کبک، ۲۰۰۱) و شرکت در تجمعاتی بر ضد مجمع جهانی اقتصاد (نیویورک، ۲۰۰۲) اشاره کرد. گریبر شخصیتی برجسته در جنبش اشغال وال‌استریت بود و برخی شعار «ما ۹۹درصد هستیم» را به او منتسب می‌دانند. @darsgoftaar

معرفی کتاب سپیده دمان همه چیز اثر دیوید گریبر و دیوید ونگرو 🔹کتاب «سپیده دمان همه چیز: تاریخ نوین بشریت» نوشته دیوید ونگرو و دیوید گریبر، یک اثر متفکرانه و بینش‌بخش است که به بازنگری و تفسیر مجدد تاریخ بشریت می‌پردازد. این کتاب، که توسط دو متفکر برجسته در زمینه‌های باستان‌شناسی و انسان‌شناسی نوشته شده، به خوانندگان دیدگاه‌های جدیدی در مورد ریشه‌ها و تحولات تاریخی جوامع بشری ارائه می‌دهد. 🔹 ونگرو و گریبر در "سپیده دمان همه چیز" به چالش کشیدن تصورات رایج و قراردادی درباره‌ی تاریخ بشریت می‌پردازند. آن‌ها با استفاده از تحقیقات باستان‌شناسی، انسان‌شناسی و سایر علوم اجتماعی، به بررسی مفاهیمی مانند قدرت، اقتصاد، و تکامل اجتماعی می‌پردازند و نشان می‌دهند که چگونه درک ما از گذشته می‌تواند بر نحوه‌ی تعامل ما با حال و آینده تأثیر بگذارد. 🔹این کتاب به خوانندگان این فرصت را می‌دهد تا با تاریخ بشریت از منظری تازه و چندبعدی آشنا شوند. ونگرو و گریبر به بررسی دوران‌های مختلف تاریخی می‌پردازند، از جمع‌آوری‌گران دوران پارینه‌سنگی گرفته تا تمدن‌های باستانی و جوامع مدرن. آن‌ها به ویژه به این موضوع می‌پردازند که چگونه ساختارهای قدرت و نهادهای اجتماعی در طول تاریخ شکل گرفته و تکامل یافته‌اند. یکی از ویژگی‌های متمایز کننده‌ی "سپیده دمان همه چیز" این است که نویسندگان تلاش می‌کنند تا تاریخ را از منظری جهانی ببینند و از تمرکز صرف بر تاریخ غرب فراتر بروند. آن‌ها به بررسی تمدن‌های مختلف در سراسر جهان می‌پردازند و نشان می‌دهند که چگونه تعاملات فرهنگی و اقتصادی متقابل بر تکامل جوامع بشری تأثیر گذاشته‌اند. 🔹 کتاب همچنین به چالش‌هایی که جوامع امروزی با آن روبرو هستند، می‌پردازد و به تأمل در مورد راه‌هایی برای رسیدن به یک آینده‌ی پایدارتر و عادلانه‌تر می‌انجامد. ونگرو و گریبر با ارائه‌ی تحلیل‌های دقیق و بینش‌های نوآورانه، به خوانندگان کمک می‌کنند تا تصویری گسترده‌تر از تاریخ بشریت داشته باشند و درک کنند که چگونه گذشته می‌تواند بر حال و آینده تأثیر بگذارد. 🌱🌱🌱 جوایز و افتخارات کتاب سپیده دمان همه چیز کتاب پرفروش نیویورک تایمز؛ کتاب پرفروش آمازون؛ برنده‌ی جایزه‌ی کتاب سال ساندی تایمز؛ برنده‌ی جایزه‌ی کتاب سال Observer؛ برنده‌ی جایزه‌ی کتاب سال BBC؛ کتاب پرفروش بین‌المللی. 🌱🌱🌱 نکوداشت‌های کتاب سپیده دمان همه چیز 🔹این کتاب انقلابی بیش از آنکه درمورد گذشته باشد، درباره‌ی زندگی حالِ انسان‌هاست. (ساندی تایمز) 🔹دیوید گریبر و دیوید ونگرو تاریخی سی‌هزارساله ارائه می‌دهند که بسیار متفاوت‌تر و جالب‌تر از چیزی است که تا به امروز شنیده‌ایم. (آتلانتیک) 🔹اگر قصد داریم راه‌های جدیدی برای سازماندهی جامعه‌ی امروز بیابیم، ناچار به درک اعمال گذشته‌ی اجدادمان هستیم. و برای این کار نیاز داریم تا نسخه‌های موجود از تاریخ را به چالش بکشیم و نسخ نامتعارف‌تر را نیز مورد مطالعه قرار دهیم. (گاردین) 🌱🌱🌱 کتاب سپیده دمان همه چیز برای چه کسانی مناسب است؟ 🔹«سپیده دمان همه چیز» برای دانشجویان تاریخ، انسان‌شناسی، باستان‌شناسی، و هر کسی که به دنبال درک بهتری از تاریخ جهانی و تأثیرات آن بر جهان امروزی است، یک منبع غنی و الهام‌بخش است. این کتاب با ترکیبی از تحلیل‌های عمیق و دیدگاه‌های جدید، یک مطالعه‌ی ضروری برای کسانی است که به دنبال فهمی عمیق‌تر از جایگاه بشر در جهان هستند. @darsgoftaar

درباره‌ی کتاب سپیده دمان همه چیز 🔹دیوید گریبر و دیوید ونگرو در کتاب سپیده دمان همه چیز می‌کوشند نوعی گفت‌وگوی کلان را پیرامون تاریخ انسان،‌ از دیدگاه انسان‌شناسی و باستا‌ن‌شناسی بازگو کنند. آن‌ها حقایق پیرامون تاریخ تمدن و تکامل بشر را از دریچه‌ای جدید به مخاطب می‌نمایانند. 🔹نحوه‌ی تعامل ما در جهان امروز و حتی در آینده، وابسته به درکی است که از گذشته‌ی خود به‌عنوان نوع بشر داریم. ما باید بدانیم چگونه از بدویت به تمدنی رسیدیم که آزادیمان را محدود و ما را مقید به مناسبات اجتماعی کرده است. تفکری قرن هجدهمی به ما می‌گوید که تمدن تنها با قربانی کردن آن آزادی‌های اولیه و با رام کردن غرایز حیوانی ما به دست آمده است. 🔹دیوید گریبر (David Graeber) و دیوید ونگرو (David Wengrow) چرایی اشتباه بودن این دست نظریه‌های انتقادی را توضیح می‌دهند. آن‌ها دیدگاه ما را نسبت به تاریخ بشریت و مواردی همچون خاستگاه کشاورزی، زمین‌داری، شکل‌گیری شهرها، دموکراسی، برده‌داری و به‌طورکلی تمدن، زیرورو می‌کنند. 🔹 این دو متفکرِ علم باستان‌شناسی و انسان‌شناسی در کتاب سپیده دمان همه چیز (The Dawn of Everything)، تاریخ را به‌عنوان بستری جذاب برای کشف حقیقتِ گذشته‌ مطالعه می‌کنند. آن‌ها همچنین نشان می‌دهند که اگر بشر راهی متفاوت از آنچه را که تاکنون پیش‌تر رفته، می‌پیمود، چه سرنوشتی برایش رقم می‌خورد. 🔹تاریخ بشر امروزه یکی از محبوب‌ترین و پرمناقشه‌ترین مباحث تاریخی شمرده می‌شود که خاصیتی بینارشته‌ای دارد و متخصصان زیادی را از علوم مختلف به سمت خود می‌کشاند. نویسندگان کتاب سپیده دمان همه چیز دو تن از چیره‌دست‌ترین متخصصان حوزه‌ی علمی خود یعنی انسان‌شناسی و باستان‌شناسی‌اند. اما دیوید گریبر و دیوید ونگرو به استدلال‌های به‌ظاهر جذاب و بینارشته‌ای حاکم بر فضای این‌گونه تاریخ‌نویسی‌ها تن نمی‌دهند؛ آن‌ها نشان می‌دهند روایت‌های متعارف تاریخ بشر به‌ چه ترتیب این تاریخ را از مهم‌ترین و ریشه‌ای‌ترین عنصر آن، یعنی خود بشر و آزادی‌های بنیادینش، تهی کرده‌اند. 🔹این دو نویسنده و متفکر برای مطالعه‌ی تاریخ بشر به خود انسان نگاهی عمیق‌تر می‌اندازند و سه آزادیِ بنیادین او، یعنی آزادی جابه‌جایی، آزادی نافرمانی و آزادی خلق یا دگرگون کردن مناسبات اجتماعی را محور اصلی بحث‌های خود قرار می‌دهند.روایت حاضر در کتاب سپیده دمان همه چیز با به چالش کشیدن همه‌ی بدیهیات درباره‌ی تاریخ و انسان، مملو از عناصر غیرمنتظره‌ و نکاتی تازه‌ برای میخ‌کوب کردن‌ مخاطب است. 🔹دیوید گریبر و دیوید ونگرو از مخاطب می‌خواهند تا نحوه‌ی پرسش‌های تاریخی‌شان را نیز مورد بازبینی قرار دهند، زیرا همین پرسش‌ها هستند که تلویحاً پیش‌فرض‌ها را درباره‌ی تاریخ شکل می‌دهند و به تولد نوعی ایدئولوژی منجر می‌شوند. می‌توان شالوده‌ی کتاب حاضر را چنین بیان کرد: مسئله آن نیست که از کدام مقطع به بعد دچار پدیده‌های اجتماعی شومی نظیر نابرابری و ساختارهای سلطه شده‌ایم، مهم‌تر این است که از کدام مقطع به بعد فراموش کرده‌ایم که می‌توانیم آرایش‌های اجتماعی بسیار متنوعی را برگزینیم و آگاهانه در جهت تحقق‌ آن‌ها تلاش کنیم. 🔹کتاب سپیده دمان همه چیز درک ما را از گذشته‌ی بشری دگرگون می‌کند و راهی به سوی تجسم اشکال جدید آزادی و شیوه‌های جدید سازماندهی جامعه می‌گشاید.یکی از ویژگی‌های متمایزکنندهٔ کتاب «سپیده‌دمان همه‌چیز» این است که نویسندگان تلاش کرده‌اند تاریخ را از منظری جهانی ببینند و از تمرکز صرف بر تاریخ غرب فراتر روند. آن‌ها به بررسی تمدن‌های مختلف در سراسر جهان می‌پردازند و نشان می‌دهند که چگونه تعاملات فرهنگی و اقتصادی متقابل بر تکامل جوامع بشری تأثیر گذاشته است؛ همچنین به چالش‌هایی که جوامع امروزی با آن روبه‌رو است، پرداخته‌اند. این اثر به تأمل درمورد راه‌هایی برای رسیدن به یک آیندهٔ پایدارتر و عادلانه‌تر می‌انجامد. ونگرو و گریبر با ارائهٔ تحلیل‌های دقیق و بینش‌های نوآورانه، به خوانندگان کمک می‌کنند تا تصویری گسترده‌تر از تاریخ بشر داشته باشند. تاریخ بشر در کتاب سپیده دمان همه چیز، یک تاریخ سیاسی است. @darsgoftaar