🇬​🇴​🇷​🇦​🇳​ گوران

در سال ۴۰۵ هجری قمری بین بدر بن حسنویه و خوشین مسعود جنگ شد و شمس‌الدوله بکمک وی آمد و خوشین را هزیمت داد ‌و محاصره کرد، اما چند تن از گورانان هم سوگند شدند، بدر حسنویه را بکشند، و هیچکس از ایشان به بدر نزدیکتر نبود، و با زوبین او را کشتند، شمس‌الدوله چون از این واقعه آگاهی یافت به شاپورخواست رفت و ثروت بدر حسنویه را مصادره کرد و هلیل از زندان گریخت و به سوی بغداد رفت، توضیح آنکه قلمرو حکومت آل حسنویه شامل ولایات کهن کرمانشاه، دینور، بیل‌آور یا بیلوار، صامغان، شهرزور، شاپورخواست، مهرگانکده یا سیمره و بخشی از شمال خوزستان بوده است و در جنگ میان او و پسرش هلیل دژ شاپورخواست از کانونهای ستیز بوده، اما در مورد خوشین مسعود و دژ کوسحد که در آن محصور شد، نظر مینورسکی بر این است که کوسحد همان کوسج هجیج در اورامان است و آنچه او در متون خطی سپیدرود خوانده، با سیروان مطابقت دارد، اما با توجه به اینکه امروزه مولد و مرقد شاخوشین در کوهدشت لرستان واقع است، خوشین مسعود به اقرب احتمال همان شاخوشین است، و بنظر میرسد، قلعه کوسحد همان قلعه کوهدشت باشد و آنچه استاد مینورسکی سپیدرود خوانده، همان سیمر رود یا رود سیمره باشد،

در سال ۴۰۵ هجری قمری بین بدر بن حسنویه و خوشین مسعود جنگ شد و شمس‌الدوله بکمک وی آمد و خوشین را هزیمت داد ‌و محاصره کرد، اما چند تن از گورانان هم سوگند شدند، بدر حسنویه را بکشند، و هیچکس از ایشان به بدر نزدیکتر نبود، و با زوبین او را کشتند، شمس‌الدوله چون از این واقعه آگاهی یافت به شاپورخواست رفت و ثروت بدر حسنویه را مصادره کرد و هلیل از زندان گریخت و به سوی بغداد رفت، توضیح آنکه قلمرو حکومت آل حسنویه شامل ولایات کهن کرمانشاه، دینور، بیل‌آور یا بیلوار، شهرزور، شاپورخواست، مهرگانکده یا سیمره و بخشی از شمال خوزستان بوده است و در جنگ میان او و پسرش هلیل دژ شاپورخواست از کانونهای ستیز بوده، اما در مورد خوشین مسعود و دژ کوسحد که در آن محصور شد، نظر مینورسکی بر این است که کوسحد همان کوسج هجیج در اورامان است و آنچه او در متون خطی سپیدرود خوانده، با سیروان مطابقت دارد، اما با توجه به اینکه امروزه مولد و مرقد شاخوشین در کوهدشت لرستان واقع است، خوشین مسعود به اقرب احتمال همان شاخوشین است، و بنظر میرسد، قلعه کوسحد همان قلعه کوهدشت باشد و آنچه استاد مینورسکی سپیدرود خوانده، همان سیمر رود یا رود سیمره باشد،

سپس بدر بن حسنویه پیامهایی برای بهاءالدوله دیلمی در بغداد و شمس الدوله دیلمی در همدان و ابوعیسی شادی در نهاوند فرستاد و نزد گورانان کس فرستاد و از آنان یاری خواست، لذا ابوغالب از بغداد و ابوبکر رافع از سوی شمس الدوله و ابوعیسی شادی از نهاوند سپاه بکمک بدر آوردند و گورانان بسیاری در سپاهی بیامدند و هلیل غافلگیر شد، 👇👇

گورانان و دولت بدر بن حسنویه برزیکانی و شاخوشین: در نسخه خطی مجمل التواریخ و القصص موجود در کتابخانه دانشگاه هایدلبرگ که در حدود ۱۴۷۵ م کتابت شده و مؤلف آن در حدود ۵۲۰ هجری آن را تٱلیف کرده است به جنگ میان بدر بن حسنویه و پسرش هلیل (خلیل) در سال ۴۰۲ هجری قمری اشاره شده و اینکه در شورش هلیل بر پدرش بدر حسنویه، «کردان» بدو پیوستند، و در نتیجه بدر شکست خورد و بظاهر حکومت را به هلیل سپرد. 👇👇

چون از همه جا کمک رسید و گورانان بیامدند، بدر بن حسنویه که در قلعه در محاصره بود، بیرون آمد و با هلیل جنگ کرد و ابوغالب اموال زیادی از شاپورخواست به غنیمت گرفت و چون در شاپورخواست ابوعیسی شادی کشته شد، بدر بن حسنویه دستور داد هرجا از برزیکانیان (قبیله بدر) یافتند بقتل رسانند، و گورانان را برکشید و به خود نزدیک ساخت.👇👇

در سال ۴۰۵ هجری قمری بین بدر بن حسنویه و خوشین مسعود جنگ شد و شمس‌الدوله بکمک وی آمد و خوشین را هزیمت داد ‌و محاصره کرد، اما چند تن از گورانان هم سوگند شدند، بدر حسنویه را بکشند، و هیچکس از ایشان به بدر نزدیکتر نبود، و با زوبین او را کشتند، شمس‌الدوله چون از این واقعه آگاهی یافت به شاپورخواست رفت و ثروت بدر حسنویه را مصادره کرد و هلیل از زندان گریخت و به سوی بغداد رفت،

سران عشایر خانقین بعضا در لباس سنتی گوران در ملاقات با وزیر داخله عراق و وفد همراه او در ۱۹۵۳م

جریان گورانیسم رو تهدید نمیدانم چون خیلی وقته به زباله دان تاریخ پیوسته بیشتر همین به قول شما بانـــــدها رو مقصر میدانم . در کل جغرافیای هورامان چون در چهارطرف توسط سوران ها احاطه شده ،جای خوشحالیه چون همین عامل باعث شده ما هورامیها کمتر از مردم بیجار و قروه و سنندج دچار آسمیله شدن بشیم . راهکار من اینه که انجمن های وژین و قلم هاو چرخ کورد، در مناطق روستا نشین کلاس های زبان کوردی برای همه اقشار برگزار کنند ، در روستاها کمیته تشکیل بدن و جوانان و کودکان را اموزش بدن . فضا رو برای بقیه خالی نکنند. تشکر 🙏

👆👆👆👆آرمان بزرگ ماسوخیستهای هویتی در اورامانات همانگونه که بارها تذکر داده شده، جریان گوران‌ستیز در اورامانات هدف واقعی‌اش استحاله فرهنگ و زبان بومی در مناطق شاهو و اورامان و انحلال آن در گویشهای کردی است، و از اینکه این نواحی توسط مناطق کردزبان احاطه شده، ابراز مسرت میکند، زیرا آنها بدرستی میدانند تا دو قرن پیش بخش بزرگی از اردلان، زهاب، شهرزور، ماهیدشت و شاهو و گرمیان زبانش گورانی بود و امروزه این پهنه عظیم به منطقه‌ای کوچک محدود شده است و به این حجم عظیم از انحلال و استحاله و ذوب شدن بسنده نکرده، در صدد ارائه راهکارهای مؤثر برای اشاعه زبان سورانی در اورامانات هستند، این تذکری است برای کسانی که دغدغه حفظ زبان دارند و در عین حال این ابژه‌های هویتی را فعال فرهنگی پنداشته‌اند، کسانی که عقده «کرد بودن» و «سورانی بودن» دارند و از اینکه در گذشته پیشینیان آنان به «زبان کردی» آشنا نبوده‌ و نتوانسته‌اند «کردهای نیشتیمان‌پرور» باشند، نوعی حس تحقیر و شرمساری به آنها دست میدهد.

در وصف ایمان آوردن اولین نفر (حضرت ابوبکر صدیق) به پیامبر اسلام (ص) در کتاب روضة الاحباب که شاعر نامی میرزا عبدالقادر پاوه ای آن را به صورت نظم در آورده است به قول ناقل دوعا مُستَجاب راوی روایت روضة الاحباب اولین کسی ایمانش آورد به قول حضرت به دل باور کَرد ابوبکر بی صدیق اکبر تصدیق کرد به قول خدا و پیغمبر جه حَرف حضرت لا نَدا به مو رضی اللّه تعالی عنههُ وَصفش جه قرآن حق کرد آشکار ثانی الاثنَین اذهُما فی الغار راش کوا پَی اهل فضلت مَئابان ویش بی وَ سَر مَشق عَشق صحابان یاران جه مابَین اَو تیغ مَودا ناگا یک یک شین وَ شون اَو دا هر اَو رو صدیق صدقش نمانا یَکسَر صدقشان جه صدیق زانا بَلی هر اَو صدق صدیق اکبر بی به پَروبال دین پیغمبر فدای صدقت بام شای صدق و یَقین صدقت بی وَ تاج پَری فَرق دین بر گرفته از منظومه روضة الصفای میرزا عبدالقادر پاوه یی(نجم الشعرا) زوان و ادبیات گوران