️بيدخت

💌مژده: در قرآن قدس ترجمه بشریکم (بشارت باد بر شما) «میزدک شما را » آورده شده است. غرض از اشاره به این ترجمه، نشان دادن شباهت کلمه های مژده و مزد است. ریشه هند و اروپایی مژده به معنی مزد و پاداش است و این دو لغت هم ریشه اند. پ.ن. قرآن قدس یکی از ترجمه های کهن قرآن است که تاریخ نوشتن آن را بین قرن سوم تا پنجم هجری حدس زده آمد. در ترجمه فارسی آن واژگان بسیار زیادی از زبان پهلوی وجود دارد. مژده ، واژه ای اشکانیست. جزء اول لغت ترکی مُشتُلُق (مژدگانی) از مژده مأخوذ است. 💰مزد: ایرانیان در عهد ساسانیان آن را mizd (میزد) تلفظ می کردند. مزدور از دو بخش مزد+وَر (پسوند) ساخته شده است؛ ور همان bara از ریشه بردن است: آنکه مزد می برد. در زبان آلمانی Miete ( اجاره، کرایه) در ریشه هندو اروپایی با مزد مشترک است. #شغل #وام_واژه_ترکی بن مایه: فرهنگ ریشه شناختی زبان فارسی ،دکتر حسن دوست https://t.me/bagduxt

#سلمان_ساوجی

این اسناد گلی چون سند های حسابداری امروزی خط کشی دارد .

✍️ ما از سرزمین هایی بودیم که دیر خط را پذیرفتیم و بیشتر ادبیات شفاهی داشتیم. تمدن های که کوچ می کنند، معمولا دیر می نویسند و کتابخانه هایشان تنها حافظه هایشان است. از اولین نشانه های استفاده از قلم در کتیبه ها و الواح گلیست. در کاوشهای سالهای ۱۳۱۳-۱۳۱۲ ه.ش در شمال شرقی تخت جمشید حدود سه هزار گل نبشته سند مالی یافت شد به زبان ایلامی هخامنشی و مربوط به سالهای ۱۳ تا۲۸ سلطنت داریوش . در این الواح واحد پول وجود ندارد و به ازای دریافت خدمات، کالاها مبادله پایاپای شده است. ایالات به مراکز حسابداری مجهز بوده اند. در هر مرکز یک نفر که به خط ایلامی آشنایی داشته به محض تحقق هزینه ، گلوله ای از گل رس را با کف دست صاف کرده ، شرح هزینه را در قسمت صاف می نوشته است. تهیه گل به شاگردان واگذار می شده است. مثلاً متصدی تحویل به مسافری که لوح گل ممهور به مهر شاهی مبنی بر حق دریافت جیره داشته، نوشیدنی ، آرد و گوشت پرداخت می کرده. سند گلی را تنظیم و آنها را در دوره های دو یا سه ماهه به تخت جمشید ارسال می کرده است. بن مایه: سخنرانی شب قلم، دکتر ژاله آموزگار ، مجله بخارا ، شماره ۱۳۸ مقاله«واکاوی الواح گلی استحکامات تخت جمشید با تمرکز بر شیوه حسابداری و دفترداری»، محمد نمازی و فاطمه تاک https://t.me/bagduxt

نارسیس

🌹🌹🌹🌹🌹غنچه: تلفظ قدیم تر غنچه،«غنجه» بوده است. «غنج» یا «غند» یعنی گرد شده و به هم آمده. غنجه نیز به همین معنی است: گل نشکفته. پیشینیان ما به حباب آب ، غنجه آب می گفتند. محتاج تحقیق است که این کلمه از کی به صورت غنچه در فارسی پیدا شده است. 🌼 🌼🌼🌼🌼نرگس: در زبان ساسانیان narkis است. نام این گل زیبا ، اصلی یونانی دارد. در زبان یونانی این کلمه از ریشه ای مشتق شده که به معنای گرفتگی و خماری است به سبب خاصیت تخدیری گل نرگس. در سنت ادبی به چشم معشوق ،نرگس می گویند. نرگس از فارسی به زبان عربی وارد شد و شد نرجس. #گیاه #طبیعت بنمایه: کانال تلگرامی دکتر قائم مقامی فرهنگ ریشه شناختی زبان فارسی ، دکتر حسن دوست https://t.me/bagduxt

#منوچهر_آتشی

🌇 بغداد: بغداد از دو پاره بغ، به معنی خدا +داد، از «دادن» در معنی آفریدن ساخته شده است و معنای «خدای آفرید» است. مایه شگفتی نیست که پایتخت عراق نامی ایرانی دارد. این سرزمین در درازنای تاریخ ایران، یکی از استانهای ایرانشهر بوده است. و نام رود پرآوازه آن ،دجله، نیز که پایتخت تابستانی ایران ،تیسفون، برکرانه آن جای داشته است در بنیاد نامی است ایرانی و برآمده از تیگره tigra به معنی دارای موجهای تیز. 🏙️ اراک: عربها پس از تسلط بر تیسفون و دیگر بخشهایی از ایران که اطراف پایتخت شاهان بوده یعنی نواحی دو رود دجله و فرات را عراق نامیدند ،عٕراق یعنی ساحل دریا یا بستر رودخانه . در قرن دوم هجری به ناحیه بین همدان، ری واصفهان «عراق عجم» می گفتند. نام این شهر بازمانده از آن و شکل فارسی آن است. #مکان #bag #طبیعت بن مایه: نامه باستان، دکتر کزازی، ج ۴، ص ۲۹۲ فرهنگ عربی به فارسی منجدالطلاب https://t.me/bagduxt