رازها و نمادها و آموزه‌های شاهنامه

با درود یادآوری: این تالار بازتاب دهنده برآیند پژوهشها و دیدگاههای گرداننده تالار در پیوند با شاهنامه و «استوره»های ایرانی و در برگیرنده جستارهایی ویژه با رویکرد زندآگاهانه(هرمنوتیک) و با الگوواره(پارادایم) نو و دیگرگون است، پس: الف - نوشتن و فرستادن هر فرسته تازه نیازمند رسیدن هر بخش از پژوهش و بررسی به انجامی است که قابل ارایه باشد! این مهم هفته‌ها و گاه ماهها زمان می‌برد! ب- آشنایی همراهان گرامی با الگوواره نگارنده و چگونگی دریافت و رسیدن به هسته راستین و تاریخی داستانهای شاهنامه نیازمند آگاهی از جستارهای پیشین -از آغاز گشایش تالار- است! فهرست فراهم شده، که اینک بخش چهارم آن پیشکش می‌شود، یاریگر همراهان است! بخشهای پیشین فهرست هم نشانی داده شده! 👇 4️⃣  فهرست ۴ بخش چهارم فهرست جستارهای تالار «رازها و نمادها و آموزه‌های شاهنامه» بساویدن هر هشتگ یا تارپیوند (سرنام آبی‌رنگ) به جستار و یا زنجیره‌ها راه می‌برد. ⏪⏪ گشایش تالار 👈 بخش نخست فهرست 👈 بخش دویُم فهرست 👈 بخش سه‌یُم فهرست 👈  راز #سیمرغ_و_زال الف – درآمد ب- ریشهٔ نام «زال» پ- آلبینیسم- سپیدیِ موی زال ت – سیمرغ- پزشکی از تبار خورشید!       ۱- سیمرغ و آفتاب      ۲- سیمرغ در استوره‌های ایران      ۳- سیمرغ در شاهنامه ج- زال زر؛ زروان شاهنامه چ- پروردن زال در کنام سیمرغ خ- فرنام «دستان» د- دستان زند ذ- ریشه‌شناسی واژهٔ «پزشک» ر-  سکایان و سیستان ز- شهر سوخته س- انگاره‌ای از ریشه تاریخی زال و رودابه ش- افسانه افزوده ضحاک‌تباری و بت‌پرستی مهراب کابلی غ- دانش شگرف سیستان در شاهنامه ف- #رستمزاد       - پاسخی به یک پرسش 👈  #نامهای_مردانه (شاهان و پهلوانان)- نماد تیره‌های ایرانی و بخشی از سرگذشت راستین نیاکان ۱ - کاوس؛ فریبرز ؛ زنگه ؛ فرامرز ؛ توس ۲ -  نوذر ۳ - منوچهر ۴- افراسیاب ۵ - اغریزث ۶- کی‌قباد ۷ - کاوس ۸- رستم ۹- سهراب ۱۰- زَو/زاو/زاب تهماسپ 👈 سنجش بیتهایی منتسب به فردوسی فرزانه در «گفتار اندر ستایش پیغمبر» 👈 بررسی چند واژه: شهر /شهریار / شاه / پادشاه / شاهنشاه 👈 گفتاری پیرامون نمادینگی شاهان بخش آغازین شاهنامه 👈 نکته‌هایی از جنگ افراسیاب با نوذر        ۱- میدان جنگ        ۲- افرسیاب        ۳- درگذشت سام        ۴- شکست ایرانیان از افراسیاب 👈 چند جستار به فراخور روز کورش بزرگ. 👈 ریشه‌شناسی و تلفظ واژه‌های «آفرین» و «نفرین» 👈 گویش نرم(مجهول) واکه‌های«ای» و «او» در شاهنامه 👈 «زبان برگشادن» در برابر «سخن برگشادن» 👈 دیرپایی آیین رایورزی در کارهای کشور 👈 جایگاه «البرز کوه» !! 👈 سویه‌های زمین‌پیمایی در ایران باستان 👈 کاربرد «برگشتن» در معنی «شدن» در شاهنامه ‍ 👈 «مازندران شاهنامه» کجاست!؟ 👈 آز و تعصب (زنده‌نام دکتر اسلامی ندوشن) 👈 «برگشتن» در معنی «شدن» در شاهنامه 👈 دشنام در شاهنامه 👈 به‌زه کردن کمان - بایسته‌ای پیش از کارزار 👈 #هزار_سال_دروغ برای دریوزه‌گر نشان دادن فردوسی فرزانه 👈 گفتار نخست: دولتشاه سمرقندی 👈 گفتار دویم – تاریخ گزیده 👈 گفتار سه‌یُم - تاریخ سیستان 👈 گفتار چهارم تا نهم : نظامی عروضی 👈 گفتار دهم - شاهنامه فلورانس ایران‌دوستانی که خواهان آشنایی با پارادایم نو و واکاوی شاهنامه از نگاه «تاریخ» هستند، فرا‌خوانده می‌شوند تا آشنایی با این الگوواره‌ی «استوره‌پژوهی» را از زنجیره جستارهای #شاهنامه_تاریخ_استوره‌ای و گزارش شاهنامه از آغاز را از جستار ✍️ پیرامون نخستین بیت شاهنامه بیاغازند! ❇️

👁 #هزار_سال_دروغ برای دریوزه‌گر نشان دادن فردوسی گفتار سیزدهم: پیش‌گفتار شاهنامه دستنویس کتابخانه فلورانس (بخش ۴) داوش بی پایه رفتن فردوسی به بغداد و به پیشگاه خلیفه تازی نویسندة پیش‌گفتار شاهنامه دستنویس کتابخانه فلورانس، در دنباله داوشهای بی‌بنیاد خویش چنین می‌داود که گویا شاه مازندران -در برابر پیشکش شاهنامه و ستایش خویش- شست‌هزار دینار زر سرخ به فردوسی می‌دهد و به او سفارش می‌کند که تا آگاهی به محمود نرسیده از شهر بیرون شود!! سپس به ستایش خلیفه تازی می‌نشاند: «فردوسی را نیز آن اشارت موافق آمد. زر بستد و روی به بغداد آورد. و در آن عهد خلیفه القادربالله بود. چون مدتی در بغداد بیاسود، قصه نوشت به خلیفه، و احوال خویش را از اول تا آخر بازگفت. بدان سبب که میان خلیفه و سلطان محمود وحشتی می‌بود، بسبب آنکه سلطان از وی زیادتی القاب التماس می‌کرد و خلیفه مبذول نمی‌داشت ... و... پس خلیفه فرمود تا فردوسی را نواختی عظیم کردند و حرمتی بزرگوار داشتند. و فردوسی سخن تازی سخت نیکو دانستی، و فصاحتی تمام داشت؛ و به هر وقت خلیفه را مدحی گفتی و او را حرمت افزودی، تا سلطان محمود فرمان یافت و پس از آن سلطنت به مسعود پسرش افتاد و فردوسی از خلیفه دستوری خواست تا به وطن خویش بازرود. خلیفه اورا تشریفی عظیم بفرمود، و او بسلامت به وطن خود باز رفت و باقی عمر پیش خویشان و فرزندان بگذرانید. در اخبار چنین آمده است که یک شب فردوسی رستم را در خواب دید و او را گفتی: که از من چه راحت رسیده است که نام من زنده گردانیدی، و ستایش من در کتاب شهنامه کردی!؟ اکنون بدین چه کردی با تو احسانی کنم که ترا و فرزندان ترا تا دامن قیامت تمام باشد. برخیز و به فلان کوه رو که بر در طوس است که من بدان وقت که در ترکستان پادشاه بودم گنجی آنجا بنهاده‌ام که در حد وصف نیاید که چه نعمت در آنجاست. برگیر و خرج می‌کن تا آخر از من نیز احسانی بینی! فردوسی از خواب بجست و بدانجا که او نشان داده بود بیامد، و طلب کرد و گنجی بیافت و آنرا برگرفت و در روزگار خود صرف می کرد ...!! بر بی‌پایگی و نادرستی این داوشهای فردوسی‌ستیزانه، همین یک نکته بس که وارون آنچه در مقدمه شاهنامه دستنویس کتابخانه فلورانس آمده، درگذشت فردوسی ۴۱۱ یا ۴۱۶ مّهی است، و درگذشت محمود گجستگ ۴۲۱ مهی!! پس محمود دستکم پنج سال پس از درگذشت فردوسی می‌زیسته و این داوش که فردوسی فرزانه پس از مرگ او به توس بازگشته و زمانی نیز با امیری مسعود غزنو ی هم‌روزگار بوده‌است است، نادرست است! وارون این داوشهای ناهمساز، فردوسی شاهنامه را به انگیزه‌های میهنی به پیوند گفتار خویش آورد و هر گز در پی آفرین و خلعت شاهان نبود! پادشاهی رستم بر ترکستان نیز جای درنگ و پرسش است! به یاری یزدان در دنباله این زنجیره به دیگر داوشها خواهیم پرداخت! بازنویسی : سیروس حامی - فروردین ۱۴۰۳ http://t.me/ShahnamehToosi 🔥

گزارش یک بیت از داستان جمشید! هنر چون بپیوست با کَردگار شکست اندر آورد و برگشت کار (بیت ۷۲ دوره چهارجلدی خالقی مطلق) «هنر» در اوستایی «هونَرَ = هو + نَرَ = نَریِ خوب» به اندریافت آنچه که از جنس نَر به خوبی ساخته است! و آنچه که در روزگار باستان از مرد بهتر بر می آمده، جنگیدن بوده است!! پس: هُنَر = جنگاوری، دلیری، دارنده تواناییهای رزمی! در شاهنامه واژه «هنر» در مانای کهن خود(جنگاوری) بسیار به کار رفته است! این واژه در گذر زمان دگرش معنایی یافته و امروزه برابر هنرهای ظریفه به کار می رود. زنده یاد دهخدا، هنر را برابر علم و معرفت و فضیلت و کمال و فراست آورده است! واژه «پیوستن» در سخن بزرگان به اندریافتهای گوناگون به کار رفته که افزون بر آنچه که امروز وارونِ «گسیختن/گسستن» را از آن در می‌یابیم، بویژه در سخن فردوسی کاربردهای زیر را نیز دارد: • «سرودن» همی خواهم از داور یکخدای که چندان بمانم به گیتی به جای که این نامه شهریاران پیش بپیوندم از خوب گفتار خویش • ورزیدن نپیوست خواهد جهان با تو مهر نه نیز آشکارا نمایدت چهر • برآمدن بپیوست گردی چو ابرِ سیاه، که تاریک شد روی خورشید و ماه! • آغاز شدن، درگرفتن، راه انداختن بپیوست جنگی کز آنسان نشان، ندارند گردان و گردنکشان! همچنین «پیوستن» به اندریافتهای دیگری هم در سخن آمده که می توان همراه با گواه در فرهنگ دهخدا جست!! اکنون در بیت : هنر چون بپیوست با کَردگار شکست اندر آورد و برگشت کار هنر = جنگاوری پیوستن = درگرفتن، مبادرت گزارش بیت: (جمشید) چون در برابر کردگار (خداوند) به جنگ برخاست (سربلند کرد!) ، این کار مایه شکست و برگشتن کار (تغییر وضع) شد! با آزرم استادان که این کهتر در عرصه سیمرغشان مگس هم نیست، چند گزارش از چند استاد هم در پی پیشکش است: گزارش استاد خالقی مطلق: هم چشمی و رقابت با کردگار موجب شکست و تغییر اوضاع شد! گزارش استاد کزازی: از آن روی که در هنر خودرا با خداوندسنجیده و برابر نهاده بود، به شکست و ناکامی دچار آمد و بخت و روزگار وی زیر و زبر شد! گزارش استاد جنیدی: چون جمشید خودرا خدا دانست... گزارش استاد خطیبی: هنگامی که هنر همانند خداوند قرار می گیرد کار به تباهی کشیده می شود... استاد جیحونی نویسش «هنر چون نپیوست با کردگار» را برگزیده و چنین گزارده‌اند : «چون هنرهایش را به خدا نسبت نداد!...» پاره‌ای کاتبان دستنویسهای متاخر که مانای کهن «هنر» را ندانستند، آن را به «مَنی» دگراندند و زنده یاد برتلس و یارانش نیز به همین دلیل در چاپ مسکو، نویسش «مَنی چون بپیوست با کردگار» را برگزیدند!! که گزارشش آسانتر است «چون با خداوند به [منم، منم] کردن برخاست...» ولی به گواه نسخه ها این ضبط (مَنی) از فردوسی نیست! گفتنی است که پاره‌ای، واژه کردگار را برابر «فاعل» و اشاره به «جمشید» دانسته‌اند! https://t.me/ShahnamehToosi

درود از بن جان، هفته ای دیگر آغاز می شود و با آرزوی تندرستی و شادی هرآن‌کس که پوید ره ایزدی، فرازی دیگر از شاهنامه فردوسی بزرگ پیشکش یاران باد! مهرورزتان - حامی http://t.me/ShahnamehToosi

‍ 🚩به فرهنگ باشد روان تندرست 🚩ایران سرزمینی کهن با فرهنگ باستانی است. سرزمین نیکی‌ها و مردمان نجیبی که ستایشگر داد و راستی و دوستی و نکوهشگر ظلم و دروغ و دشمنی‌اند. باید تا می توان از ایران گفت و نوشت. چرا که ظرف و محتوای توسعه کشور است. باید زبان فارسی را دوست داشت و در جهت ترویج آن از هیچ اقدامی دریغ نکرد. باید تا حد ممکن فرزندان کشور را با حافظ و سعدی، با فردوسی و مولوی و نظامی آشنا کرد. اگر ایده ایران از جمع معدودی نخبگان خارج شود و در میان مردم و سیاستگذاران شکل خودآگاهانه بگیرد معنای امنیت، مصلحت و منافع ملی شکل خواهد گرفت. حقیقت این است که امروزه ایران مورد غفلت قرار گرفته است و بدون وطن، کشور و ایراندوستی هیچ تحول مهمی رقم نمی‌خورد. 🚩فهرست زیر از کوشاترین و معتبرترین رسانه ها و نهادهای فرهنگیِ مستقل تشکیل شده است که جملگی در گستره‌یِ گسترده‌یِ تاریخ و ادبیات و فرهنگِ زرینِ ایران زمین می‌کوشند. با پیوستن به این رسانه ها و نهادها به توسعه فرهنگی در جامعه یاری رسانیم.                                🚩پـــــــایــنده ایــــــــــران🚩 🟥دکتر محمّد‌علی اسلامی‌نُدوشن 🟥کتاب گویا (لذت مطالعه با چشمان بسته). 🟥زین قند پارسی (درست بنویسیم، درست بگوییم). 🟥کتابخانه تخصصی ادبیات 🟥بهترین داستان‌های کوتاه جهان 🟥رسانه رسمی استاد فریدون فرح اندوز (گوینده و مجری رادیو و تلویزیون ملی ایران). 🟥دال‌طال(مخزن درسگفتارهای علوم انسانی) 🟥رازها و نمادها و آموزه‌های شاهنامه 🟥مولانا و باغ سبز عشق 🟥 حافظ // خیام ( صوتی ) 🟥قصه‌های شب توکا (قصه بشنوید و قصه‌گویی کنید). 🟥بنیاد فردوسی خراسان (كانون شاهنامه فردوسی توس‏). 🟥رمانهای صوتی بهار 🟥مردم‌نامه، فصلنامه مطالعات تاریخ‌ مردم. 🟥خردسرای فردوسی (آینه‌ای برای پژواک جلوه‌های دانش و فرهنگ ایران زمین). 🟥آرخش، کلبه پژوهش حماسه‌های ایرانی (رسانه دکتر آرش اکبری مفاخر). 🟥سرو سایـه‌فکن (رسانه ای برای پاسداشت زبان و ادبیات فارسی). 🟥شاهنامه کودک هما 🟥منابع تاریخ ساسانیان 🟥مطالعات قفقاز 🟥ستیغ خوانش اشعار حافظ و سعدی و...(رسانه سهیل قاسمی) 🟥زبان شناسی و فراتر از آن (محفلی برای آموختن زبانهای ایرانی). 🟥شاهنامه برای کودکان (قصه های شاهنامه و خواندن اشعار برای کودکان و نوجوانان). 🟥تاریخ اشکانیان 🟥انجمن شاهنامه خوانی آنلاین (دبی، کانادا، ایران، لندن). 🟥مأدبه‌ی ادبی، شرح کلیله و دمنه و آثار ادبی فارسی (رسانه دکتر محمّدامین احمدپور). 🟥شرح غزلیات سعدی با امیر اثنی عشری 🟥کانون پژوهش‌های شاهنامه (معرفی کتاب‌ها و مقالات و یادداشت‌ها پیرامون شاهنامه). 🟥گاهگفـت (دُرُست‌خوانیِ شعرِ کُهَن). 🟥شرح و بررسی آکادمیک تاریخ اشکانیان 🟥ملی‌گرایی ایرانی/شاهنامه پژوهی 🟥رهسپر کوچه رندان (بررسی اندیشه حافظ). 🟥تاریخ روایی ایران 🟥اهل تمییز (معرفی و نقد کتاب، پاسداشت یاد بزرگان) 🟥کتابخانه متون و مطالعات زردشتی 🟥انجمن دوستداران شاهنامه البرز (اشا) 🟥تاریخ، فرهنگ، هنر و ادبیات ایران زمین 🟥سفر به ادبیات (خوانش و شرح گلستان صوتی، معرفی کتاب و...) 🟥تاریخ ترجمه(یادداشتها و جستارها دربارهٔ تاریخ‌نگاری و تاریخ ترجمه در ایران). 🟥تاریخ میانه 🟥کتاب و حکمت 🟥انجمن شاهنامه‌خوانی هما (خوانش و شرح بیتهای شاهنامه). 🟥کانال میهمان: بنیاد موقوفات دکتر افشار @AfsharFoundation 🚩فـــرِّ ایــــران را می سـتایـیـم.🚩 🚩هماهنگی جهت تبادل: 🚩@Arash_Kamangiiir