حسن معین - خودشناسی

دیشب نه پریشب، شبِ جمعه با خواهرم رفتیم زیارت! به قولِ او زیارت بی‌بی! خیلی باصفا بود. به خصوص در صحن‌ها. رفت و برگشت‌مون حدود دو ساعت شد. خیلی خوش گذشت. حالم خوب بود که رفتم و بهتر هم شد. عکسِ پروفایل‌اَم را هم عوض کردم. در اولین ساعاتِ بامدادِ چهارده اردیبهشت.

📚 خیالپروریها، ژان ژاک روسو ، احمد سمیعی گیلانی، 1375، گردش دهم. فصل دهم تفکرات تنهایی روسو با ترجمه‌ی پزشک‌پور را با گردش دهم خیالپروریها روسو که از روی متن واحدی توسط دو مترجم، ترجمه شده را با هم مقایسه کنیم.

😇 مهربانِ قاطع ✍️ محمود مقدسی مهربانِ قاطع؛ ترکیبی که در آن هم حالِ خودِ فرد خوب است و هم اطرافیانش. مهربانِ قاطع، کسی است که مرز دارد، به‌وقتش می‌تواند نه بگوید و اجازه سوء‌استفاده از محبتش را نمی‌دهد. او با آدم‌ها خوب است ولی نه از سرِ ترس. جایی آسیب ببیند، حرفش را می‌زند، اگر ترمیم و جبرانی در کار نبود، فاصله می‌گیرد و مهرش را می‌بَرد سراغ آدم‌های دیگر. مهربانِ قاطع، آدمی است که همه نمی‌توانند دوستش داشته باشند و در پیِ محبت همه نیست. او می‌داند که کسبِ محبت همه بهایش ازخودبیگانگی است. مهربان قاطع کم مرز و قانون می‌گذارد و به آدم‌ها آزادی و فراغت می‌دهد، امّا جایی که مرز و قانون می‌گذارد، روی آن می‌ایستد. مهربان قاطع می‌داند که مراقبت از خودش به اندازه مراقبت از دیگران مهم است. او می‌داند که اول خودش باید وجود داشته باشد تا بتواند آدم‌های دیگر را دوست داشته باشد. مهربانِ قاطع وجود دارد، هست، حل نمی‌شود توی آدم‌ها و به نیازهای خودش توجه دارد، امّا آزادانه به دیگران هم می‌رسد و به قدر توانش هوای آن‌ها را هم دارد. مهربان قاطع اجازه نمی‌دهد آدم‌ها از درِ مهربانی‌اش وارد شوند و او را در نهایت خسته و از خوبی پشیمان کنند. مهربان قاطع حواسش هست که خودش را فرسوده نکند. این فهرست را می‌توان همینطور ادامه داد. این متن بیشتر خطابی است به آدم‌هایی که خیلی وقت‌ها مجبورانه خوب‌اند، از مرزگذاری می‌ترسند و آخرش خسته و با ناراحتی خودشان را با این حرف تسکین می‌دهند که تو نیکی می‌کن و در دجله انداز و فلان و بهمان. نه، حرف این است که تو نیکی می‌کن اما مرز داشته باش و به آدم‌ها نشان بده که همیشه نمی‌شود از این چاه آب برداشت. چنین نحوه بودنی، شدنی است و باید آن را صبورانه آموخت.

مگر هر انسان اثری مهمتر از شخصیتِ خویش دارد؟ دیشب در مطالعات روسو متوجه شدم که " اهمیتِ روسو برای من بیشتر به شخصیتِ او برمی‌گردد و نه به آثارش. جالب اینجاست که آثار اصلی روسو از 40 تا 60 سالگی‌اش نوشته شده در حالیکه روسو در روزهای آخر عمرش خوشبختی‌ی خود را در شروعِ زندگی‌اش تا قبل از 25 سالگی دانسته، از زندگی‌ی طبیعی‌ خود بدونِ کتاب‌هایش!" امروز صبح، خطوری به ذهنم آمد: مهمترین اثر هر فرد شخصیت‌اش هست. درونی که در بیرون ظاهر شده است.

📚 خیالپروریها، ژان ژاک روسو ، احمد سمیعی گیلانی، 1375

📚 خیالپروریهای تفرج گر انزواجو، ژان زاک روسو، احمد سمیعی گیلانی، 1345

📚 تفکرات تنهایی، ژان ژاک روسو، پزشک‌پور، فصل دهم فصل دهم کتاب تفکرات تنهایی آخرین سطرهایی است که او در سالِ آخرِ زندگی نوشته است. این سطرها برای من نسبتا قابل قابل فهم است. او یک زندگی طبیعی در یک محیطِ ییلاقی در کنارِ یک تمام زن را زندگی با خوشبختی کامل دانسته است. او از پنج سالی از 17 سالگی تا 24 سالگی در کنار این زن احساسِ خوشبختی کرده است. وقتی که هیچ یک از آثارش را خلق نکرده بود! تمامِ عمر در حسرت از این 5 سال گذرانده است. اگر با دقت و تامل این چند صفحه را بخوانید احتمالا اگر توانِ همدلی داشته باشید متوجه‌ی احساسِ او خواهید شد. البته من پس از چند ماه مطالعه‌ی در آثار او به خصوص کتابِ اعترافات چنین احساس و درکی از او الان دارم.

🪕 تصنیف با همین دیدگان اشک آلود، حسین علیزاده و گروه هم آوایان، آلبوم سرور گل با همین دیدگانِ اشک آلود از همین روزنِ گشوده به دود به پرستو به گل به سبزه درود ‌ سالها می‌رود که از این دشت بوی گل یا پرنده‌ای نگذشت ‌ شاید ای خستگانِ وحشت دشت شاید ای ماندگان ظلمت شب در بهاری که می‌رسد از راه گل خورشید آرزوهامان سر زد از لای ابرهای حسود ‌‌ شاید اکنون کبوترانِ امید بال در بال آمدند فرود... ‌ - فریدون مشیری 💌 نامه 58 سال پیش داریوش فروهر از زندان قصر به پرستو دختر چهار ساله اش در سیزده فروردین 1345

📚 تفکرات تنهایی، ژان ژاک روسو، پزشک‌پور، صفحه 153 دنیای حقیقت دارای حدودی است و در مقابل آن دنیای تصور پایان ندارد و چون نمی‌توانیم حقیقت را بشکافیم بسوی وهم میرویم زیرا همین اختلافی که بین آن دو موجود است که از آنجا رنج‌های ما آغاز شده و ما را به سوی بدبختی می‌کشاند. ( امیل یا آموزش و پرورش، ژان ژاک روسو، ع. سبحانی) حقیقت تقریبا دست‌نیافتنی است. اگر بتوانیم تصورات و اوهامِ خوبی در معنا‌بخشی به آنچه در زندگی با آن مواجه می‌شویم؛- چه آزادانه و آگاهانه دریافت‌کرده باشیم و چه با اجبار به ما تحمیل شده باشد- کشف و یا خلق کنیم؛ خوشبختی ما از همان‌جا آغاز شده است. پس، زندگی‌ی خوب بدونِ اوهامِ خوب احتمالا امکان نداشته باشد. ( حسن معین) ✔️ مطالعه‌ی بیشتر: از لگدکوبِ خیال

📚 تفکرات تنهایی، ژان ژاک روسو، پزشک‌پور