انجمن نجوم آماتوری ایران

#ناساگالری پرورشگاه ستاره ای طوفانی این منظره ابری و متلاطم که با استفاده از تلسکوپ فضایی هابل در سال ۲۰۱۷ به دست آمد، یک مهد ستاره ای را در ابر ماژلانی بزرگ (LMC) نشان می‌دهد. این پرورشگاه ستاره‌ای که با نام N159 شناخته می‌شود، حاوی ستاره‌های داغ و جوان زیادی است. این ستارگان نور شدید ماوراء بنفش ساطع می‌کنند که باعث درخشش گاز هیدروژن مجاور و بادهای ستاره‌ای سیل آسا می‌شود که برجستگی‌ها، کمان‌ها و رشته هایی از مواد اطراف را جدا می‌کند. پرورشگاه ستاره‌ای N159 در فاصله بیش از ۱۶۰,۰۰۰ سال نوری از ما و درست در جنوب سحابی رتیل (Tarantula Nebula) قرار دارد. در قلب این ابر کیهانی، سحابی پاپیون (Papillon Nebula)، به صورت یک ناحیه پروانه‌ای شکل از سحابی قرار دارد؛ این جرم کوچک و متراکم به عنوان یک حباب با برانگیختگی بالا طبقه‌بندی می‌شود و تصور می‌شود که ارتباط محکمی با مراحل اولیه تشکیل ستاره‌های عظیم دارد. اعتبار تصویر: ESA / هابل و ناسا اعتبار متن: آژانس فضایی اروپا ESA @iranastronomy

#سرقت_سیاره‌ای سرقت سیارات توسط ستاره های پر جرم ! چگونه ستارگان پرجرم که پرتوهای فرابنفش را منتشر می‌کنند و با این کار می‌توانند رشد سیارات را محدود کنند، در نهایت سیاره‌هایی به بزرگی سیاره برجیس در اطراف خود خواهند داشت؟ ستاره‌شناسان دانشگاه Sheffield به تازگی گفته‌اند که آنها این سیارات را به سرقت می‌برند! محققان عقیده دار‌ند که ستارگان پرجرم با بیش از سه برابر جرم خورشید ما، سیارات را از پرورشگاه‌های ستاره‌ای بیرون می‌آورند و آن‌ها این اتفاق را دزدی سیاره‌ای نامیده‌اند. شرح تصویر: این تصویر سیاره غول پیکر گازی (مانند سیاره برجیس) را در مداری دور در گردش به گرد ستاره ای آبی و پرجرم نشان می‌دهد. این سیاره احتمالاً از ستاره دیگری گرفته شده و یا اصطلاحا دزدیده شده است. اعتبار تصویر از Mark Garlick/ دانشگاه شفیلد @iranastronomy

#مقصد_ناهید کاوشگر در ابرهای سیاره ناهید شرکت کوچک هوافضای Rocket Lab مستقر در Long Beach کالیفرنیا، طی هفته‌های اخیر چشم انداز اهداف خود را به سیاره همسایه زمین یعنی ناهید اعلام نمود. این شرکت در حال برنامه‌ریزی یک ماموریت خصوصی به داغ‌ترین سیاره منظومه خورشیدی، در سال آینده میلادی و تداوم جستجوی بشر برای یافتن اینکه آیا ما در کائنات تنها هستیم یا خیر، می‌باشد. شرح تصویر: تصویر ذهنی هنرمند، کاوشگر برنامه‌ریزی شده Rocket Lab به سیاره ناهید را به تصویر می‌کشد که قرار است در سال ۲۰۲۳ پرتاب شود. این کاوشگر کوچک از هوای ناهید برای بررسی وجود مولکول‌های آلی نمونه برداری می‌کند و در جستجوی حیات در اتمسفر این سیاره است. اعتبار تصویر از شرکت Rocket Lab @iranastronomy

#فراخورشیدی سیاره ای نادر به اندازه نپتون، در اطراف ستاره‌ای غول پیکر تاکنون اخترشناسان بیش از ۵۰۰۰ سیاره فراخورشیدی در کهکشان راه شیری یافته‌اند که به دور ستاره‌ها می‌چرخند. بیشتر این ستارگان کوچکتر، از رده کوتوله‌های سرخ (متداول ترین ستارگان در کهکشان ما) تا ستاره‌هایی که کمی بزرگتر از خورشید ما هستند، می‌چرخند. به تازگی محققان دانشگاه Berkeley کالیفرنیا گفتند که سیاره ای نادر به اندازه نپتون را کشف کرده اند که به دور یک ستاره غول‌پیکر نوع A می‌چرخد. این کشف جدید در فاصله ۸۷۳ سال نوری از ما در صورت فلکی ماهی پرنده (Volans Flying Fish) قرار دارد. ستارگان نوعA سفید یا آبی مایل به سفید هستند و جرم آنها بین ۱.۴ تا ۲.۱ برابر خورشید و همچنین گرمتر از خورشید ما هستند. این کشف سرنخ هایی در مورد اینکه چرا این سیارات اغلب جو خود را از دست می دهند و تنها هسته های سنگی خود را بجا می‌گذارند ارائه می‌دهد. شرح تصویر: سیاراتی به اندازه نپتون یا مینی نپتون می‌توانند اتمسفر خود را بدلیل تشعشعات شدید ستاره‌هایشان یا گرمای باقیمانده از تشکیل خود از دست بدهند. اعتبار تصویر از مرکز تحقیقات Ames/ناسا/JPL-Caltech @iranastronomy

#ماده_سیاه راز ماده تاریک در خوشه Fornax کهکشان‌ها جزایری از ستاره‌ها در فضا هستند؛ اما چیزی فراتر از ستارگانی‌اند که ما می‌بینیم. بر اساس مدل استاندارد کیهان‌شناسی که بسیاری از ویژگی‌های مشاهده شده جهان را توضیح داده و نشان می‌دهد که انفجار بزرگ همه ماده، فضا و زمان را ایجاد کرده است؛ اکثر کهکشان‌ها باید توسط هاله‌ای از ماده تاریک احاطه شده باشند. ماده تاریک برای چشم ما نامرئی است، اما از طریق کشش گرانشی آن قابل تشخیص است. هرچند گهگاه تلاش‌هایی برای جایگزینی مدل استاندارد با مدل دیگری صورت گرفته، حال یک مطالعه دیگر از دانشگاه Bonn در آلمان و Saint Andrews در اسکاتلند، مدل استاندارد را به چالش کشیده است. این مطالعه با تجزیه و تحلیل کهکشان‌های کوتوله در خوشه Fornax، دومین خوشه کهکشانی بزرگ نزدیک راه شیری انجام‌ پذیرفته است. طبق مدل استاندارد، کهکشان‌های کوچک باید هاله‌ ماده تاریک داشته باشند؛ اما مشاهدات هیچ اثری از این هاله در کهکشان‌های کوتوله این خوشه نشان نمی‌دهد! شرح تصویر: کهکشان کوتوله NGC 1427A در خوشه کهکشانی فورناکس در فاصله ۶۲ میلیون سال نوری از ما. اعتبار تصویر از ESO/ دانشگاه بُن @iranastronomy

#سقوط_شهابسنگ منشأ گلوله آتشین مرموز چهارشنبه شب در آسمان بریتانیا چه بوده است؟ شبکه شهاب‌سنگی انگلستان اعلام کرد که ۸۰۰ گزارش‌ از شاهدان دریافت کرده که یک آذرگوی (fireball) در ساعت ۲۰:۵۹:۴۰ (بوقت جهانی) چهارشنبه شب ۲۳شهریور (۱۴سپتامبر) در آسمان ایرلند شمالی و اسکاتلند دیده شده است. این شبکه اعلام نمود که در حال تحقیق جهت تعیین منشأ این جرم می‌باشد که شهاب‌سنگ و یا زباله فضایی ‌است. بدیهی است این آذرگوی اگر به زمین رسیده، در دریای جنوب Hebrides فرود آمده است. سنگ‌های فضایی که وارد جو زمین می‌شوند شهاب (meteor)، اما قطعاتی که به زمین می‌رسند، شهاب‌سنگ (meteorites) نامیده می‌شوند. شبکه شهاب‌سنگی بریتانیا اعلام کرد که این شی که حدود ۲۰ثانیه در حال سوختن در جو دیده شد، یک شهابسنگ بوده است. (ویدئو بالا) این شبکه گفت که این شی در فاصله ۵۰ تا ۱۰۰ کیلومتری غرب Islay افتاده است. این شبکه نوشت: این جرم در مدار سیارکی قرار داشته و با سرعت ۱۴.۲ کیلومتر بر ثانیه وارد جو شده است. این نور در آسمان بیش از ۳۰۰ کیلومتر مشاهده گردیده است. این گروه گفته اکنون ۱۰۰٪ مطمئن است که این جرم بخش کوچکی از یک سیارک است! @iranastronomy

@iranastronomy #آموزش فهرست مسیه (۱۵۱) ادامه... مسیه ۷۵ در قسمت غربی صورت فلکی کمان (قوس / Sagittarius) قرار دارد؛ دقیقا در مرز این صورت فلکی با صورت فلکی بزغاله (جَدی / Capricornus) می‌توان M75 را یافت. حدود ۲۳ درجه از مرکز صورتواره‌ قوری (Teapot asterism)، مسیه ۷۵ مشاهده می‌شود و بهترین زمان برای رصد این خوشه فصل تابستان است. مسیه ۷۵ از نظر تراکم در کلاس I قرار می‌گیرد و معنای آن این است که این خوشه یکی از متراکم ترین و متمرکز ترین خوشه‌های کروی شناخته شده و تنها خوشه‌ کروی (Globular Cluster) با مرکزی تا این حد متراکم در فهرست مسیه می‌باشد. مسیه ۷۵ دومین خوشه‌ کروی دور نسبت به زمین در فهرست مسیه محسوب می‌گردد؛ این خوشه با قدر مطلق ۸/۵- حدود ۱۸۰,۰۰۰ برابر درخشان‌تر از خورشید است. M75 خانه‌ حدود ۴۰۰,۰۰۰ ستاره است و تقریبا ۱۳ میلیارد سال سن دارد. این خوشه توسط دوست و همکار شارل مسیه، Pierre Méchain در سال ۱۷۸۰ کشف شد. با سپاس فراوان از دوست فعال نجومی جناب آقای امید امیری، به خاطر همکاری با کانال انجمن و تهیه و ارسال این مطالب مفید علمی 🔸منبع تصویر سمت راست: Wikisky 🌐 منبع نوشتار: www.messier-objects.com

⭐️🌗#رخداد_نجومی رسیدن ماه به تربیع آخر و همنشینی با سیاره سرخ بهرام در صورت فلکی گاو باز هم همچون ماه گذشته، همنشینی ماه تربیع آخر با سیاره سرخ بهرام را در برج آسمانی “گاو” شاهد هستیم و ساعت ۰۲:۲۲ بامداد یکشنبه ۲۷ شهریور ۱۴۰۱ (وضعیت نور روز)، کره ماه به وضعیت تربیع آخر (Last Quarter) خواهد رسید؛ بنابراین ماه در طول شنبه شب تا بامداد یکشنبه و حتی پس از طلوع مهر تابان و تا نیمه روز یکشنبه (با توجه به سطح وسیع بخش روشن ماه)، در این وضعیت در آسمان قابل مشاهده است. از سوی دیگر، ماه ساعت ۰۶:۱۱ بامداد فردا شنبه ۲۶ شهریور، در حالی‌که سیاره سرخ بهرام ۳.۶ درجه جنوب آن و خوشه ستاره‌ای پروین بالاتر از ماه قرار دارند، از افق شمال شرق طلوع‌ و تا روشنی آسمان در پگاه فردا، همنشینی این اجرام قابل رصد خواهد بود. ستاره مشهور چشم گاو (Aldebaran) نیز پایین‌تر از این اجرام دیده می‌شود. شرح تصویر: موقعیت ماه، سیاره سرخ و خوشه باز پروین در بامداد شنبه ۲۶ شهریورماه جاری در زمینه صورت فلکی گاو (ثور - Taurus) @iranastronomy

#ناساگالری نمایی نزدیک از یک فضانورد اسپانیایی هنگام پیاده‌روی فضایی فضانورد Michael E. López-Alegría متخصص مأموریت، در این نمای نزدیک طی یکی از راهپیمایی های فضایی STS-92 در روز چهارشنبه ۱۸ اکتبر ۲۰۰۰ (۲۷ مهر ۱۳۷۹) دیده می‌شود. او در طول فعالیت خود در ناسا، در مجموع بیش از ۲۵۷ روز در فضا بود و ۱۰ پیاده روی فضایی را طی ۶۷ ساعت و ۴۰ دقیقه انجام داد. López-Alegría در مأموریت‌های شاتل فضایی STS-73، STS-92 و STS-113 پرواز کرد و هفت ماه را در ایستگاه فضایی به عنوان فرمانده Expedition 14 گذراند. در سال ۲۰۲۲، او به عنوان فرمانده ماموریت Axiom 1، که اولین مأموریت فضانورد خصوصی به ایستگاه فضایی بین‌المللی بود، حضور داشت. در طول ماه میراث ملی اسپانیا، همکاری افراد اسپانیایی تبار درخشان در ناسا جشن ‌گرفته می‌شود. اعتبار تصویر: ناسا @iranastronomy

#تلسکوپ_وب ابرهای شنی در اطراف یک کوتوله قهوه ای تلسکوپ فضایی جیمز وب ابرهای شنی را در جو یکی از اجرام ترکیبی (ستاره-سیاره)، معروف به کوتوله قهوه ای شناسایی کرده است. این ابرهای غلیظ مانند ابرهای زمین از بخار آب ساخته نشده اند؛ بلکه آنها از ذرات ریز سیلیکات تشکیل گردیده اند! وجود چنین ابرهایی مدتهاست که بصورت فرضیه بوده و تاکنون تایید نشده است. کوتوله های قهوه ای اجرامی هستند که جرمشان بین سیارات غول پیکر مانند کیوان و برجیس و کوچکترین ستاره ها قرار دارد. کشف جدید وب بر روی یک کوتوله قهوه ای بنام VHS 1256-1257 b انجام شده است. این جرم ۷۲ سال نوری از زمین فاصله و جرمش ۱۹ برابر بیشتر از سیاره برجیس است.Brittany Miles ستاره شناس دانشگاه کالیفرنیا در Santa Cruz و همکارانش در تیم تلسکوپ وب (JWST)، شواهد وجود ابرهای شنی را در داده های وب شناسایی کرده اند. ابرهای شنی از ذرات معدنی سیلیکات تشکیل شده اند. به گفته این تیم، این ذرات شاید forsterite, enstatite یا کوارتز هستند؛ اندازه آنها مانند ذرات موجود در دود، کمتر از یک میکرون است. شرح تصویر: مقایسه کوتوله قهوه ای با سیارات و ستارگان. اعتبار از ناسا @iranastronomy