hashiesaz (حاشیه‌ساز)

گران شدن یا اصلاح و ترمیم قیمت نان، خواسته نانواهاست. در این چند سال با افزایش هزینه‌های تولید یعنی دستمزد کارگر و اجاره نانوایی، ثابت ماندن قیمت نان یعنی کم شدن سود نانوا و حتی ضررده شدن نانوایی. منتهی عقل عده‌ای در این حد قد می‌دهد که نان قوت غالب مردم است و نباید به سفره مردم حمله کرد. این را نمیفهمند که وقتی تورم عمومی داریم، ثابت نگه داشتن قیمت چند کالای خاص، یعنی افزایش تقاضای آن به حدی که دیگر قابل تامین برای عرضه‌کننده نباشد و کار به صف و سهمیه‌بندی بکشد. و اینکه منابع برای تامین یارانه و تثبیت قیمت دیگر کفاف ندهد و کار به شوک‌درمانی بیانجامد. در حقیقت شوک‌درمانی یا افزایش ناگهانی قیمت کالاهای در اختیار دولت، مثل نان و بنزین، نتیجه قهری و اجتناب‌ناپذیر سیاست تثبیت قیمت است. فاجعه آبان 98 آفریده سیاست تثبیت قیمت انرژی از سال 92 بود تا 98 بود. اگر هدفمندی یارانه‌ها و اصلاح قیمت‌ها همزمان با افزایش مبلغ یارانه نقدی تداوم می‌یافت، هیچ گاه آبان نودوهشتی درست نمی‌شد. @hashiesaz

الان در همه چیز دچار ناترازی و بحران شده‌ایم: آرد و نان، برق، گاز، بنزین، گازوئیل و حتی آب. علت اصلی اش هم بحث قیمتی است که به مصرف کننده، چه خانوار و چه مخصوصا صنایع، علامت داده است که انرژی‌بر شوند. از آن طرف قیمت پایین، انگیزه برای سرمایه‌گذاری و تولید انرژی را مختل می‌کند که کرده است. روحانی که فقط در فکر برجام و رسیدن به دلار نفتی بود، ولی رئیسی هم طرح و برنامه مشخصی برای این وضعیت ندارد و نهایت سیاست و فکرش، کاری است که با نان سنتی کرد. من هفته پیش تهران بودم، نانوایی ها قیامت بود. البته در هیچ نانوایی هم به قیمت رسمی نان فروخته نمیشد. یک نان سنگک را تا 10 هزار تومان هم می‌فروختند. @hashiesaz

🔴 جمود تعطیلات در ایران دوستی در مورد وضعیت تعطیلات در آمریکا مطلب جالبی نوشته است. جمود و عدم اصلاح وضع تعطیلات در ایران، به تنهایی گویای عجز حکومت و دستگاه حاکم از هر گونه اصلاح و تحول جدی است. مروری بر عناوین تعطیلات فعلی در ایران، نشان می‌دهد که تا چه حد این تعطیلات از هدف اعلامی خود دور افتاده‌اند و در جامعه یا بدون کارکرد افتاده یا دچار تغییر کارکرد شده‌اند. برای مثال همین 14 و 15 خرداد که به عنوان سالروز رحلت امام خمینی و قیام که 60 سال پیش رخ داده و امروز کمترین اهمیتی را در بطن جامعه ندارد، همچنان برقرار است. مدارس و دانشگاه‌ها در این ایام، در فرجه امتحانات پایان سال تحصیلی به سر می‌برند؛ مردم هم بعضا از فرصت این تعطیلات برای مسافرت استفاده می‌کنند. اما آیا ممکن نیست حکومت دست از جمود خود بردارد و این تعطیلات را به وقت دیگری، مثلا در میانه تابستان و مرداد ماه منتقل کند تا بهتر مورد استفاده جامعه قرار گیرد؟ یا مورد دیگر، شهادت امام صادق است که باز هم حتی در میان متدینین و مذهبیون هم تفاوت بارزی با شهادت اما باقر و امام کاظم ندارد و معلوم نیست با چه توجیهی باید این روز تعطیل باشد. اما پیشنهاد من نه به حکومت و دستگاه حاکم، که امیدی به انعطاف آن ندارم؛ بلکه به افکار عمومی و آیندگان چنین است: تا حد امکان تعطیلات یک روزه حذف شود، مناسبت‌های مذهبی و ملی که مراسم خاصی ندارند، لازم نیست که تعطیل باشند. در عوض در فصول چهارگانه سال، هر کدام یک هفته کامل تعطیل باشند. به این ترتیب که مثلا هفته اول تیرماه، از شنبه تا جمعه تعطیل رسمی باشد. این که اول تیر، چندشنبه است نباید مهم باشد. چون تعطیلات به هفته‌ای تعلق گرفته که در اوایل تیر واقع شده است. همین طور در آذر ماه. دو هفته اول فروردین هم که از قدیم به خاطر عید نوروز تعطیل بوده است. در مورد مناسبت‌های مذهبی هم، هفته‌ای که در آن عید فطر واقع می‌شود، از شنبه تا پنجشنبه‌اش تعطیل باشد. همین طور می‌توان به تدریج عید قربان را هم بزرگ نگه داشت و از تعطیلی و اهمیت ولادت ائمه که در زمان حضور معصومین هم چندان مهم نبوده‌اند، کاست. @hashiesaz

مهدی نصیری که خود را منتقد سیاست‌ خارجی ایدئولوژیک و آرمانگرایانه و انقلابی جمهوری اسلامی می‌نمایاند، سخنرانی ولودیمیر زلنسکی، رئیس جمهور اوکراین را تبلیغ می‌کند که از ملت ایران خواسته، مانع فروش و ارسال پهپادهای شاهد به روسیه شوند. اوکراین نمونه زنده و کاملی است از ملتی است که چنان دچار کشمکش سیاسی شد و پای قدرت‌های خارجی را به منازعات داخلی گشود، که اکنون صحنه تسویه حساب روسیه و ناتو شده است و البته این رئیس جمهور نالایق و بادشده توسط دولت‌های غربی هم در تبدیل کشورش به معرکه جنگ ابرقدرتها و ویرانی و تخریب و آوارگی مردمش، سهیم است. اما اگر قرار باشد ما سیاست خارجی واقعگرا و منفعت‌طلب را در پیش بگیریم، چرا باید مانع فروش پهپادهایمان به روسیه شویم؟ ما اینک در بخش هواپیمای جنگی دچار مشکل هستیم، داریی مان فرسوده و قدیمی و اغلب متعلق به خریدهای زمان حکومت شاه است. غرب که به ما هواپیمای جنگی نمیفروشد، تنها امیدمان خرید از روسیه است. اگر اینها را نخریم، فردا که جنگنده‌های اسرائیلی برای بمباران تاسیسات اتمی مان بلند شدند، باید ما هم بایستیم و تماشایشان کنیم. نه اوکراین به کمک مان می‌آید و نه حتی بعید است برایمان ابراز همدردی کند. @hashiesaz

این هم وضعیت شیرخشک حاوی یارانه پنهان و بیهدف است که اولا بازارهای کشورهای همسایه را تغذیه می‌کند و ثانیا کمر این صنعت را شکسته است. من تا سال 92 که برای فرزندم شیرخشک میخریدم، قیمتش به حدود 18 هزار تومان رسیده بود و پارسال که برای کسی خریدیم، دیدم 30 هزار تومان است. در حالی که سایر کالاها در این مدت، حداقل ده برابر گران شده‌اند. طبیعی است که هم مصرف شیرخشک در کشور بالا رود، و هم اینکه به کشورهای همسایه قاچاق شود. شیرخشک زیر یک دلار در ایران، در کشورهای همسایه 3 - 4 دلار قیمت دارد و چه تجارتی بهتر از این؟ مجموعه حاکمیت با توقف هدفمندسازی یارانه‌ها از سال 91 به این طرف و احیای یارانه‌های پیدا و پنهان تحت عنوان فریبکارانه حمایت از مصرف‌کننده و اقشار فلان و بهمان، کشور را به خاک سیاه نشانده و اقتصاد را به مرض لاعلاج مبتلا کرده‌اند. این وضعیت شیرخشک است و آن وضع نان و بنزین و گازوئیل و برق و گاز و آب و چه چه. کاش آقایان دست برمی‌داشتند و وقتی خودشان می‌بينند که نادان هستند و فکرشان با چیزی قد نمی‌دهد، محترمانه استعفا می‌دادند و می‌رفتند. مشخصا آقای رئیسی را میگویم که کاملا از اداره کشور درمانده است. @hashiesaz

ولی این حرف که نظام یا گروهکهای مورد حمایت نظام می‌خواهند دخترها به مدرسه نروند، خیلی حرف پوچی است. لااقل بعد از انقلاب و اجباری شدن حجاب و تفکیک جنسیتی در مدارس، کلا مسأله مخالفت مذهبی‌ها و سنت‌گراها با تحصیل زن، حل و بلکه منتفی شد. از این نظر، جمهوری اسلامی خواسته یا ناخواسته، خدمتی به ارتقای جایگاه دختران و زنان در اجتماع کرد که هیچ مدعی و منادی دیگر، از جمله پهلوی ها، قادر به آن نبودند. آنها هر کار می‌خواستند بکنند، مخالفت پیدا و پنهان مذهبی‌ها و سنت‌گراها را در مقابل خود داشتند. چون متهم به تلاش برای گسترش فساد و بی‌بندوباری می‌شدند. (البته اتهام بیراهی هم نبود) ببینید سر حق رای زنان در سال 41 و انقلاب سفید، چه بلبشویی در مملکت درست شد. ولی در سال 58، من سراغ ندارم که حتی سنت‌گراترین طیفهای مذهبی، نسبت به رای دادن زنان در همه‌پرسی جمهوری اسلامی ایرادی گرفته باشند. این هم که می‌گویند چرا عاملان فلان واقعه دستگیر نمی‌شوند، سوال همیشه بجایی نیست. خیلی وقایع در تاریخ تکلیفش معلوم نشده، هنوز سر ماجرای قتل گریبایدوف عده‌ای معتقدند که کار تزار بوده است! فاجعه سینما رکس آبادان، تا بعد از انقلاب معلوم نبود توسط چه کسی صورت گرفته است و هنوز گروهی خیال می‌کنند کار شاه و ساواک بوده است. ترور دانشمندان هسته‌ای، واقعش معلوم نشد و ترور فخری‌زاده هم که از همه عجیبتر بود. دستگاه اطلاعاتی و آگاهی نظام، خدا که نیست. ممکن عامل یک فاجعه را کشف نتواند کند. زیاد که فشار بیاورید، آدم‌های بیگناه و بی‌ربط را می‌آورند مقابل دوربین و برایتان داستان سر هم می‌کنند. @hashiesaz

ببینید ایده غلط تثبیت قیمت نان، چه افتضاحی به بار آورده است. صفهای طویل نانوایی درست شده، چون سایر کالاهای جایگزین نان سنتی، مثل نان فانتزی، سیب زمینی و ماکارونی و برنج افزایش قیمت داشته‌اند و تقاضا برای نان سنتی بیشتر شده است. همچنین نانواها هم شاکی اند. آرد فقط یکی از عوامل تولید نان است و دولت به آن یارانه می‌دهد، سایر عوامل تولید از جمله دستمزد کارگر و اجاره بنگاه و خمیرمایه و ماشین آلات‌، دست دولت نیست و طبق تورم عمومی بالا می‌روند. حالا نانواها معترض شده‌اند که چرا اجازه افزایش قیمت نان را نمیدهید؟ شما فقط قیمت آرد را ثابت نگه داشته‌اید، ولی سایر عوامل که ثابت نیست. چاره دولت نادان چیست؟ یک یارانه جدید تعریف کرده که امسال 15 درصد و سال آینده قرار است 30 درصد قیمت یک نان را به نانوا پس بدهند. لابد در سال‌های بعدی هم این درصد بالاتر می‌رود تا 100 درصد هم رد بشود. ببینید چه فضاحتی با ایده غلط درست می‌شود. آقای رئیسی هم که چیزی حالیش نیست و مثل طوطی یکی حرف غلط را تکرار می‌کند. این مشکلات یک راه حل بیشتر ندارد، و آن حذف تمامی یارانه‌های پیدا و پنهان و برچیدن قیمت‌گذاری دولتی و در عوض پرداخت یارانه نقدی و مساوی به تمام شهروندان ایرانی ساکن در ایران است. @hashiesaz

تقریبا هر آنچه درباره دلار 4200 تومانی جهانگیری گفتیم را این بار درباره دلار 28500 تومانی فرزین هم می‌گوییم. این سیاست سنجاق کردن نرخ ارز، حالا گیرم برای کالاهای خاصی به اسم کالای اساسی، از اساس سیاست اشتباهی است. اینکه قیمت دلار به حوالی 40 هزار تومان برسد، چیز عجیبی و نابجایی نیست. نرخ برابری دلار در آبان 1400 به حدود 30 هزار تومان رسیده بود، و با فرض تورم 40 درصدی در سال گذشته، الان باید نرخ برابری دلار در حوالی 40 هزار تومان باشد. اما اینکه دولت و بانک مرکزی، چنین نرخی را نپذیرند، و بخواهند عدد خیالی 28500 تومان را برای هر دلار به اسم نیمایی و برای تامین کالاهای اساسی تعیین و ارائه کنند، سیاست غلط، فسادزا و آزموده و شکست‌خورده قدیم است. چرا دولت نیاید مابه‌التفاوت 28500 تومان و نرخ بازار آزاد دلار که امروز (اول اسفند 1401) به 20 هزار تومان رسیده، را تجمیع و به صورت نقدی و ماهانه به هر ایرانی ندهد؟ در این صورت، لااقل بساط رانت و ولع اخذ دلار نیمایی برچیده خواهد شد و با افزایش نرخ دلار، عامه مردم از جهتی منتفع می‌گردند تا اینکه دلار در نرخ تعادلی جدیدی، تثبیت گردد. @hashiesaz

🟥مولدسازی، دستگاه حاکم و جنبش زن زندگی آزادی در همین مصوبه اخیر موسوم به مولدسازی، دستگاه حاکم نشان داد که نه به قانون اساسی پایبندی و التزام دارد، و نه به کارآمدی و عقلانیت وقعی می‌نهد. چنان که این مصوبه با دور زدن مجلس و کل قوانین قبلی و حتی تعلیق نظام قضایی، می‌کوشد اموال متعلق به ملت را احتمالا به ثمن‌ بخس و با هزار امتیاز متخلفانه، به افراد خاص و احیانا نورچشمی واگذارد تا خرج اعطینای روزمره دولت و حکومت کند. من بارها به این اندیشیده‌ام که املاک و اموالی که در اختیار سازمان‌های دولتی و عمومی است، الحق و الانصاف کمتر خیرش به عامه مردم می‌رسد و بیشتر در خدمت رفاه و خوشگذرانی مدیران و فرماندهان و کارکنان و نیروهای نهادهای دولتی و نظامی است. وانگهی این اموال و املاک، فاقد بهره‌وری کافی و بعضا در معرض تخریب و فرسایش اند و لذا حتما باید فکری به حال آنها کرد. ولی این فکر، لزوما فروش و واگذاری آنها نیست؛ بلکه می‌توان در وهله اول به صورت اجاره آن را به پیمانکار سپرد و بهره‌گیری از خدمات آن را برای همگان، چه کارکنان دولت و چه عامه مردم، یکسان و آزاد نمود. حتی اگر تصمیم درست فروش و واگذاری این اموال و املاک باشد، باید در فرایندی شفاف و تدریجی و به دور از شوائب تعارض منافع و به در خلال مزایده عمومی صورت پذیرد. این در حالی بود که دستگاه حاکم می‌توانست بعد از جنبش رسوا و پلشت اخیر، حیثیت و اعتبار خود را بازیابد و دست از خودسری و خودخواهی بردارد و گوشش را به نصایح دلسوزانه بگشاید. ولی چنین نشد. @hashiesaz

من امسال هم مثل چند سال گذشته، در راهپیمایی 22 بهمن شرکت نمیکنم. چون معنی و کارکرد این حرکت، تایید نظامی است که در مسیر درستی قرار ندارد. ولی با این حال به کسانی که در این راهپیمایی و هر اقدام مؤید نظام حضور دارند، خرده نمیگیرم؛ چون میبینم در صورت برافتادن این نظام، آدمکهایی مثل رضا پهلوی و نازنین بنیادی و حامد اسماعیلیون و مشتی تجزیه‌طلب و تحریم‌طلب و تروریست‌مسلک بر سر کار خواهند آمد که دیگر چیزی از ایرانی و ایرانی باقی نخواهند گذاشت. @hashiesaz