*کانون فرهنگی شید*

🔴 ایران، خرمشهر و محمد جهان‌آراء ▪️ بازنشر از ایران فردا @iranfardamag 🔸بازپس گرفتن خرمشهر، که در سوم خرداد ۱۳۶۱ و در جریان عملیات بیت المقدس صورت گرفت، بزرگترین پیروزی نظامی ایران در جریان جنگ هشت ساله ایران و عراق بشمار می رود. 🔹با انجام این عملیات، ایران موفق شد بیشتر اراضی اشغال شده از سوی عراق در ابتدای جنگ را بازپس گرفته و خود را در موقعیت کاملا مسلط نظامی و تبلیغاتی قرار دهد. 🔸نیروهای عراقی در ۳۱ شهریور ۱۳۵۹ خرمشهر را زیر آتش گرفتند و مطمئن بودند که با ۲ گردان نیرو ظرف مدت ۲۴ ساعت خواهند توانست آن را به تصرف خود درآورند و بعد از آن از طریق پل ذوالفقاریه به آبادان دسترسی پیدا کنند و در فاصله کوتاهی به اهواز رسیده و خوزستان را از ایران جدا کنند. 🔹نبرد خرمشهر از تلخ‌ترین و خونین‌ترین وقایع آن دوران بود. خرمشهر شهر بزرگی نبود، اما عراقی‌ها با تسخیر آن می‌توانستند بر اروندرود مسلط شوند. از همین رو حمله به خرمشهر در دستور کار ارتش عراق قرار گرفته بود. 🔸تکاوران نیروی دریایی به همراه شهید محمد جهان آرا و یارانش در خیابان‌های خرمشهر با ارتش عراق می‌جنگیدند. با وجود حمله سنگین ارتش عراق، خرمشهر مقاومت کرده و این مقاومت باعث شگفتی طرفین بود.مقاومت در خرمشهر نه تنها در وضعیت مناطق مجاورش مثل آبادان اثر مستقیم داشت، بلکه در سرنوشت کلی جنگ نیز تاثیر گذاشت و باعث تاخیر حمله عراقی ها به اهواز شد. پیش بینی متجاوزان در مقابل مقاومت دلیرانه مردم خرمشهربه هم ریخت و بخش زیادی از توان نظامی آنان در این نقطه به مدت ۴۵ روز معطل شد و آنان نتوانستند به اهداف ضربتی خود دست یابد . 🔹نبرد خرمشهر به دلیل خونین بودن و مقاومت طولانی‌مدت نیروهای ایرانی، تبدیل به نمادی از مقاومت ایرانیان و تعلق خاطر به آب و خاک آن گردید. قاعدتا این مهم انجام نمی شد مگر به یمن رشادت فرزندان این سرزمین که همه توان خود را برای حفاظت از ایران در دست گرفته و تا پای جان از آن دفاع کردند. ایستادند و خاک به دشمن ندادند.خردمندان، جوانمردان ، افسران و سروران رهایی‌بخش، دلیران خیرخواه و شهیدانی سرمد و جاویدان که پای برعهد خود فشردند و زندگی را معنای تازه بخشیدند. ▪️نام و یادشان گرامی ! #ایران_فردا #فتح_خرمشهر #محمد_جهان‌اراء https://bit.ly/3MUyqTw https://t.me/iranfardamag ✅لینک مطلب https://t.me/iranfardamag/4142

سربازها نمی‌میرند! چونان آن پنج سرباز که تا آخرین لحظه‌ی جانشان، تصرف پل ‎#خرمشهر توسط ارتش عراق را آنقدر به تاخیر انداختند تا زنان، کودکان و مردم فرصت تخلیه شهر را داشته‌باشند. آری، سربازها نمی‌میرند همچون یاد و نام ‎#وطن ! 💠https://twitter.com/FarhadiKaveh/status/1793951385903411634?t=rtf1T5hqW_-fJ-WQIUCgHQ&s=19

#کودتا سندی تحت عنوان خلاصه ای از وقایع پرشیا که از سوی بخش شرقی وزارت امور خارجه بریتانیا تهیه شده بود، منافع حاصل از سرنگونی مصدق را چنین برمی شمارد:  «سپهبد زاهدی با دریافت فوری کمک مالی ایالات متحد دست کم توانست از خراب ترشدن اوضاع اقتصادی ایران جلوگیری کند. او توانست ملی گراهای افراطی را (کم و بیش) سر جایشان بنشاند، مجددا با انگلستان وارد روابط سیاسی شود و رویکردش به مسئله نفت به شکلی بوده است که لااقل امیدهای بیشتری برای حل مشکلات آن به وجود بیاید. امیدهایی که از سال ۱۹۵۱ دیگر وجود نداشتند.» حدود چهار ماه بعد از کودتا، دنیس رایت (سفیر جدید بریتانیا در تهران) به انتونی ایدن گزارش داد: «در اینجا تعداد قابل ملاحظه ای از افراد بر این باورند که دکتر مصدق و سایر ملی گرایان افراطی هنوز در قیاس با رژیم فعلی از محبوبیت بیشتری برخوردارند.» یک ماه و نیم بعد رایت با کسب اطلاعات بیشتر نوشت:  «هیچ شکی وجود ندارد که مصدق هنوز از حمایت پنهان مردم در سطح کشور برخوردار است... دولت موجود در کنترل اوضاع به نظر موفق می آید، لیکن از پشتیبانی مردمی برخوردار نیست.» نزدیک شش ماه بعد از کودتا نمایندگان رسمی دولت انگلستان در تهران مجبور شدند با اکراه به این نکته اذعان کنند که: «اگر توده ای ها را کنار بگذاریم، اکثریت مردم ایران - با وجود برخی سیاستهای دکتر مصدق یا نواقص بعضی از این سیاستها - هنوز هم طرفدار او هستند.» رایت هشدار داد که:  «نه تب ملی گرایی دو سال اخیر به سادگی فروکش میکند و نه جو ضد انگلیسی حاکم بر کشور فراموش میشود. ظواهر گمراه کننده اند. در میان توده مردم اقدامات دکتر مصدق بر ضد شرکت نفت ایران و انگلیس و سفارت بریتانیا یک پیروزی ملی به حساب میآید. این واقعیتی است که ما نباید آن را فراموش کنیم.» شبح مصدق دائما کودتاگران را دنبال میکرد.

#نظامیان شاه در اوایل سال ١٣٣٤ (پس از اطمینان از حمایت انگلیس و آمریکا) مصمم به تغییر زاهدی شد. اسدالله علم رئیس املاک سلطنتی در ١٦ فروردین واسطه مبادله پیام های زاهدی و شاه شد. زاهدی به علم گفت:  «شاه تاج و تخت خود را مدیون فداکاری من است، حالا چه شد که فراموش کرده است؟» سرانجام با رفت و آمدهای علم و مبادله چند پیام دیگر، توافق شد زاهدی به عنوان نخست وزیر به آلمان غربی برود و از آنجا استعفای خود را ارسال دارد و در مقابل فرمان سفارت ایران در دفتر اروپایی سازمان ملل برای او صادر شود. برای آنکه زاهدی از جدیت شاه در این تصمیم آگاه شود، روزنامه اطلاعات همان روز خبر کناره گیری او و نخست وزیری حسین علاء را اعلام کرد. زاهدی هنگام اعلام استعفای قریب الوقوعش، در آخرین جلسه کابینه خود گفت: «علت تصمیم مزبور نگرانی بی مورد اعلیحضرت درباره وضع مزاجی من بوده است». فردای آن روز زاهدی تهران را به مقصد آلمان ترک کرد. در پای پلکان هواپیما او به چند تن از دوستان که بدرقه اش می کردند گفت:  «بیچاره دکتر مصدق حق داشت». زاهدی تا شهریور ١٣٤۲ که در سویس درگذشت، عملاً در آن کشور در تبعید بود و تنها یکبار در مهر ۱۳۳۵ برای شرکت در عروسی پسرش با شهناز دختر شاه اجازه یافت برای مدت کوتاهی به تهران بیاید. کاتوزیان سالهای نخست وزیری او را سالهای رژیم  «شاه - زاهدی» خوانده است. به نظر او، زاهدی از جمله کسانی بود که ممکن است متحدی خوب باشند اما بی شک نوکر بدی خواهند بود. زاهدی با در اختیار داشتن کابینه، سوابق طولانی در ارتش که به سالهای پیش از کودتای ۱۲۹۹ باز میگشت؛ با اعتباری که پس از شهریور ۱۳۲۰ با تبعید از سوی انگلیسی ها بهم زده بود؛ با نقشی که در کودتای ۲۸ مرداد ایفا کرده بود و با حمایتی که اکثریت مجلس از او به عمل می آوردند، مانع مهمی در دستیابی شاه به قدرت مطلقه و سلطه بر کابینه و قوه مجریه بود. موفقیت شاه در برکناری نسبتاً بی سروصدا و بدون تنش زاهدی، گام بلندی در تمرکز قدرت از سوی او بود.

#کودتا سپهبد زاهدی در فروردین ۱۳۳۴ بعد از نوزده ماه بر سر قدرت بودن، مجبور به استعفا از سِمَت نخست وزیری شد. یکی از دلایل کناره گیری زاهدی شایعات مربوط به برخی فعالیتهای ناشایست مالی بود. آیت الله بهبهانی نزد شاه شکایت کرده بود که عیب روی کارآمدن سپهبد زاهدی و نخست وزیر شدن او این بود که  «هرچه [ پول] در این مملکت بود و یا به کشور آمد، به حساب این و آن رفت و ارتشاء و گرانی مردم را به ستوه آورد.» حتی در تهران شایع شده بود که آیزنهاور (رئیس جمهور آمریکا) در یک مراسم شام رسمی در واشینگتن در مورد سوءمدیریت و تخلفات مالی سپهبد زاهدی به شاه هشدار داده بود. رضا کِی نژاد (یکی از دوستان زاهدی) بر این باور است که منشأ این گونه شایعات خود شاه بود. کی نژاد به خاطر میآورد که با اینکه شاه میدانست  «چک پنج میلیون دلاری» به نام شخص زاهدی است، اما به امینی (وزیر دارایی) سپرد تا این چک به خزانه واریز شود، مع الوصف «شاه به این و آن میگفت زاهدی پول گرفته است». کی نژاد توضیح نمیدهد که چرا زاهدی بعد از کودتا چنین مبلغی را دریافت کرده.

در ضرورت سیاست گشوده به جهان اتفاق، سانحه، تقدیر یا هرچه اسمش را بگذاریم، رویدادهای محاسبه نشده‌ای‌اند، که گاهی در سیاست ایران بسیار تاثیرگذارتر از رویدادهای برنامه‌ریزی شده‌اند.این رویدادها شرایط را برنامه‌ناپذیر می‌کنند، در روندی توقف ایجاد می‌کنند و به روندی سرعت می‌دهند که پیش‌تر فکرش را نمی‌شد کرد. تاریخ ایران پر از این رویدادهاست. مرگ پادشاهی در آستانه‌ی فتحی بزرگ, توفانی سهمگین در آستانه شکستی بزرگ و تغییر بازی و برگشتن ورق. به ماجرای سقوط بالگرد حامل ابراهیم رییسی و همراهان می‌شود از این زاویه نگاه کرد و درباره‌ی آینده تغییرات سیاسی در ایران گفت‌وگو کرد. یا می‌شود به این موضوع پرداخت که حکومت ایران به دلیل مواجهه‌های پرشمار با رویدادهای پیش‌بینی نشده در مدیریت چنین رویدادهایی ناتوان نیست و از فرصت‌های احتمالی کمپین سازی گفت یا حتی از زاویه انسانی و تسلیت به این موضوع پرداخت, اما به نظرم این حادثه موضوع مهم‌تری را پیش می‌کشد که البته آشکار است. اگر در یک سال اخیر خواسته باشید با هواپیما به سفری درون کشوری بروید به سختی بلیت پیدا خواهید کرد. همین امروز که در بسترهای خرید بلیت جست و جو کنید, تقریبا به هیچ مقصدی برای یک هفته آینده بلیت پیدا نخواهید کرد, مگر اتفاقی. چنان که در گزارش‌ها آمده است, تعداد هواپیماهای سالم در کشور بسیار اندکند. زیر ساخت‌های ناوگان هوایی کشور به شدت فرسوده است و پروازها با سلام و صلوات به مقصد می‌رسند. من علت و عوامل این سقوط را به درستی نمی‌دانم, اما گمان می‌کنم, بالگرد حامل این مقامات احتمالا به لحاظ کیفیت و ایمنی باید در سطح خوبی باشد, مگر اینکه به ضرورت سطح استاندارد پایین آمده باشد. در شرایط اضطراری برای جست‌وجوی پیکرهای جان باختگان حادثه از ترکیه و اتحادیه اروپا کمک گرفته شد, کاری که نوعی مباله مرسوم جهانی است. این حادثه و این فراخوان به پشتیبانی که ظاهرا پاسخ مثبت هم دریافت کرد, ضرورتی دیگر را به رخ می‌کشد که آشکار است. می‌توانیم بخشی از این وضعیت را به تحریم‌های یک سویه‌ی آمریکا مرتبط کنیم, اما دست‌کم بخشی از علل و عوامل را باید در سیاست‌هایی جست و جو کرد که ایران را به جزیره‌ای جدا افتاده تبدیل می‌کند. آیا هم‌چنان که در وضعیت اضطراری برای یافتن پیکرهای جانباختگان از همکاری‌های بین‌المللی استفاده شد, حال که پیامدهای این سیاست‌ها چنین آشکار شده است, نمی‌توان برای پیشگیری از این حوادث برای مردم سیاستی گشوده را نسبت به جهان انتخاب کرد؟

🦠 دکتر علی سعدوندی: اگر از 1500 میلیارد دلار درآمدی ارزی سالیان اخیر، صرفا 500 میلیارد دلار آن را صرف توسعه کرده بودیم، تاکنون توسعه یافته بودم. با گسترش نقدینگی تورم ایجاد کردیم و با ارزپاشی، ذخایر ارزی را هدر دادیم. 🌐 کانال با اساتید اقتصاد

📚تازه‌های نشر: «تحلیل و بازخوانی رساله سر مکتوم از میرزا هدایت‌الله آشتیانی در نقد بنیان‌های حکمرانی اداری دوره قاجار» 🖋 به قلم دکتر فتح‌الله آقاسی‌زاده، سعید غلامی‌نتاج امیری 📌 پیام بهارستان، دوره دوم، سال پانزدهم، شماره ۳۷ 📥 نمایه شده در علم‌نت 🌐https://elmnet.ir/doc/410192578-1151 دریافت متن کامل مقاله در: 🆔 https://t.me/shokaranjam/129

@shafiei_kadkani ـــــــــــــــــــــــ خادمِ فرهنگِ ایران، باغبانِ مثنوی و پیرِ پایندهٔ ادب و عرفان، دکتر محمّدعلی موحد صد و یک ساله شد. ▪️شاد و خرّم دوّمِ خردادِ ما روزِ میلادِ مِهین‌استادِ ما آن موحّد کاو به توحیدِ نظر جمع کرده جملهٔ اضدادِ ما آن شگفت‌آمیزهٔ عشق و خرد اعتدالِ مردمی و دادِ ما مفخرِ ایران‌زمین در این زمان‌ صیتش از تبریز تا بغدادِ ما عاشقِ راهِ مصدق، آن بزرگ پیشوا و رهبرِ آزادِ ما محمدرضا شفیعی‌ کدکنی عکس: ماهور زهرایی #محمد_علی_موحد

✨ دوم خرداد، زادروز انسانی فرهیخته و گران‌قدر، دانشمندی فروتن، کم‌سخن، پُرکار، اهل معنی و صاحبدل، نکته‌دان و نکته‌بین استاد #محمدعلی_موحد را شادباش می‌گوییم. در ادامه دو پیشنهاد از ایشان را به قلم صدیق قطبی می‌آوریم: «افزون بر ده سال پیش، زمانی که دانشجو بودم، در مجلس نکوداشتی شرکت کردم که دکتر محمدعلی موحد هم حضور داشتند. نخستین باری بود که ایشان را می‌دیدم. موحد دو توصیه کرد. یکی اینکه: آسمان شو ابر شو باران ببار ناودان بارش کند نَبوَد به کار (مثنوی/دفتر پنجم) وقتی غنی و مایه‌ور از معنا و معرفت باشید، بارش‌های‌تان به کار می‌آید. تکاپوها و پویه‌های اجتماعی ما باید پشت‌گرم به آگاهی‌های ژرف و نظرورزی‌های وسیع باشد. بارش‌های ما آسمانی باشد و نه ناودانی. توصیه‌ای دومی هم داشت: رو کرده به من گفت که ای طالب دین پیوسته برین باش بر این که «چه کنم» (مولانا) در هر حال و موقعیتی به این اندیشیدن که من چه می‌توانم بکنم؟ چه کاری (جز نالیدن و شاکی بودن) از من ساخته است؟ من چه نقشی می‌توانم در بهبود خود و جهان، یا دست‌‌ِ کم کاستن از خرابی‌های خود و جهان، داشته باشم؟» در «جریان» باشید. @Jaryaann