Mehnat huquqi

Vaqt bamisoli oqar suv... Bugun Mehnat huquqi sohasidagi olima Atajonova Dinara Salimjanovna vafot etganiga 4 yil bo'libdi. Abu Hurayra roziyallohu anhudan rivoyat qilinadi: Nabiy sollallohu alayhi vasallam: "Qachonki odam bolasi o‘lsa, amali kesiladi. Magar uch narsadan: sadaqai joriyadan, manfaat oladigan ilmdan yoki uning haqqiga duo qiladigan solih farzanddan kesilmaydi", dedilar. Beshovlaridan faqat Buxoriy rivoyat qilmaganlar. Olima faoliyati davomida ko'plab ommabop va ilmiy maqolalar, o'quv, o'quv-uslubiy qo'llanmalarni chop ettirgan. 2018-yilda “Ayollar va oilaviy vazifalarni bajarish bilan mashg‘ul shaxslar mehnatini huquqiy tartibga solishning xususiyatlari” mavzusidagi doktorlik dissertatsiyasi (PhD)ni himoya qilgan edi. Huquqshunos olima, jonkuyar ustoz va kamtarin inson Dinara Atajanovaning ilmiy merosi va yorqin xotirasi qalblarimizda hamisha saqlanib qoladi. Alloh taolo marhum Ustozlarimizni O‘z mag‘firatiga muyassar etsin! Oxiratlarini obod, joylarini jannatdan qilsin🤲

🤯 Хотите снизить текучесть кадров и повысить мотивацию сотрудников? У нас есть решение! 🔔 Курс для специалистов HR "Компенсации и льготы" – ваш путь к успешной команде! Представьте себе систему компенсаций и льгот, которая действительно работает и приносит реальные результаты. На нашем курсе вы узнаете: ✔️ Разработка и внедрение системы грейдов; ✔️ Основные виды мотивации сотрудников и эффективные системы оплаты труда; ✔️ Взаимосвязь материальной и нематериальной мотивации и почему не все методы работают; ✔️ Систему KPI и бюджетирование средств на персонал: как использовать и почему это часто не эффективно; ✔️ Новые методы для улучшения мотивации сотрудников и повышения их лояльности; ✔️ Политику системы вознаграждений, учитывающую все нюансы; ✔️ Способы автоматизации процессов C&B, от KPI до бюджетирования. 📆 Дата: 9, 11, 16 и 18 июля, с 18:30 до 21:30 📆 Дата: 13 и 21 июля, с 10:00 до 16:00 📍 Формат: офлайн, на русском языке 💬 Отзывы наших участников: "Этот семинар полностью изменил наше представление о системе мотивации. Мы внедрили новые подходы, и результаты не заставили себя ждать. Текучесть кадров снизилась на 30%!" – Камила, HR-директор компании ABC. ➡️ Зарегистрируйтесь прямо сейчас по ссылке или звоните нам по номеру: ☎️ +998 (90) 917 20 09 🔥 Осталось всего 10 мест! Не упустите свою возможность – нажмите на ссылку и забронируйте место уже сегодня!

Ёзнинг жазирама кунларидаги қўшимча дам олиш вақти: “қайлула” ва “сиеста” ҳақида. Шу кунларда ёзнинг жарима иссиғи янада кучаймоқда. Бизку, хизмат кўрсатиш соҳасидамиз, асосан, офис ҳоналарда кондиционерлар тагида, салқинда ўтириб ишлаймиз. Лекин, ишлаб чиқариш билан, ҳусусан қишлоқ жойларда деҳқончилик ва фемерлик билан шуғулланадиган меҳнаткашларга анча қийин, ҳозир. Ёзнинг бундай қайнок кунларида меҳнаткашларга қўшимча дам олиш вақти берилиши мақсадга мувофиқ бўлади. Меҳнат ҳуқуқи бўйича мутахассис Муҳаммадамин Каримжоновнинг айтишича, тадқиқотларга кўра тушликдан кейин камида 30 дақиқа ухлаш иш самарадорлигини 40% га оширади. Куннинг ярмида ухлаш суннатдир. Уни араб тилида қайлула деб номлашади. Қайлула – туш пайтида мизғиб олиш, соғлиқ учун фойдалидир. Қайлула қилувчилар текширувлар натижасида юрак касаллигига камроқ дучор бўлишлари аниқланган. Европада сиеста - иш вақтида бир оз мизғиб олиш учун Испания, Финландия ва яна айрим мамлакатларда рухсат берилган. Японияда иш вақтидаги уйқу – инемури нормал ҳолат ҳисобланади. Муҳаммадамин билдирган фикрларга қўшиламан. Ҳақиқатдан ҳам, кўпроқ Европанинг иссиқ мамлакатларида ҳарорат кўтарилган ёзнинг иссиқ кунларида кўпчилик ишхоналар сиестага ўтишади. Ҳозирги жазирама иссиқда ўзбекистонликлар учун сиеста бегона нарсами? Мен аксинча бўлиши керак деб ҳисоблайман. Сиеста аслида биринчи навбатда серқуёш ва иссиқ ўлкаларга хос бўлганлиги учун ҳам бизнинг меҳнаткашларга бегона бўлмаслиги керак. Масалан, деҳқончилик ва қишлоқ хўжалиги маҳсулотларини етиштириш билан шуғулланадиган меҳнаткашларга айниқса, ёз кунларида сиестага амал қилиш, қўшимча ухлаб олиш жуда фойдали. Биздаги корхоналарда ҳам қайлулани – сиестани расман жорий қилиш мумкинми, деган савол туғилади? Албатта мумкин. Меҳнат кодексининг 204-моддасига кўра иш куни (смена) давомида ходимга дам олиш ва овқатланиш учун давомийлиги кўпи билан икки соат ва камида ўттиз дақиқа бўлган, иш вақтига киритилмайдиган танаффус берилиши керак. Дам олиш ва овқатланиш учун танаффус бериш вақти ва унинг аниқ давомийлиги ички меҳнат тартиби қоидаларида ёки ходим ва иш берувчи ўртасидаги келишувга кўра белгиланади. Бу қоидага яхшилаб қаранг. Унда иш жараёнидаги танаффус деганда, фақатгина овқатланиш учун бериладиган вақт эмас, балки дам олиш учун ҳам ажратиладиган вақт ҳақида айтилмоқда. Демак, агар корхонанинг ички меҳнат тартиби қоидаларида, сменали графикларида ёки ходим билан ўртадаги келишувда назарда тутилган бўлса, ёки бу ҳужжатларга алоҳида қўшимча киритилса, ходимларга дам олиш ва ухлаб олиш учун қўшимча танаффус вақти берилиши мумкин. Яъни, қайлула ва сиеста фақат арабларга, испанлар ёки грекларга ҳос нарса эмас, ҳозирги жазирамада ўзбекистонликлар ҳам фойдаланса бўлади, бундай имкониятдан. Қонун бунга йўл қўяди. 👉@yuristkadr

#lekinbufakt 😴Tadqiqotlarga ko’ra tushlikdan keyin kamida 30 daqiqa uxlash ish samaradorligini 40% ga oshiradi. Kunning yarmida uxlash sunnatdir. Uni arab tilida qaylula deb nomlanadi. Qaylula – tush paytida mizg’ib olish, sog’liq uchun foydalidir. Qaylula qiluvchilar tekshiruvlar natijasida yurak kasalligiga kamroq duchor boʼlishlari aniqlangan. 🥱Yepropada siesta - ish vaqtida bir oz mizgʻib olish uchun 🇪🇸Ispaniya, 🇫🇮Finlandiya va yana ayrim mamlakatlarda ruxsat berilgan. 🇯🇵Yaponiyada ish vaqtidagi uyqu – inemuri normal holat hisoblanadi. Telegramdagi kanalimizni yaqinlarga ulashishni unutmang👇👇👇 @mehnathuquqi

#savolimbor Assalomu alaykum, xodim bola parvarishi davrida 2-farzandiga dekretga chiqsa, ham bola parvarish nafaqasini, ham dekret pulini olishga haqlimi? https://t.me/mehnathuquqi javobi : ❌ Yo’q, onaning tanlovi asosida nafaqaning faqat bir turi tayinlanadi va to‘lanadi. Vazirlar Mahkamasining 2024-yil 31-maydagi 314-son qaroriga 2-ilova “Budjet tashkilotlari hisoblanmaydigan yuridik va jismoniy shaxslarda ishlaydigan onalarga bola ikki yoshga to‘lgunga qadar bola parvarishi bo‘yicha oylik nafaqa tayinlash va to‘lash tartibi to‘g‘risida” Nizom (https://lex.uz/docs/-6978570#-6980433) ning 8-bandiga ko’ra, agar ona bola ikki yoshga to‘lgunga qadar bola parvarishi davrida ikkinchi farzandga homiladorlik va tug‘ish bo‘yicha ta’til olish huquqiga ega bo‘lsa, onaning tanlovi asosida nafaqaning faqat bir turi tayinlanadi va to‘lanadi. Odatda dekret puli ko’proq chiqadi. Aytaylik, 126 kunga (taxminan 4 oy) 5 mln dekret puli chiqdi. Bola parvarishi bo‘yicha nafaqa esa parvarish qilinayotgan bolalar sonidan va nafaqa oluvchi shaxsning mehnat stajidan qat’i nazar har oyda mehnatga haq to‘lashning eng kam miqdorining 60 foizi miqdorida ya’ni 630 ming so’m to‘lanadi. 630*4 oy=2mln 520 ming Demak, bu holatda ayol tabiiyki, dekret pulini tanlaydi! Agar dekret puli bola parvarishi bo‘yicha nafaqadan kam chiqsa, unda ayol bola parvarishi bo‘yicha nafaqani tanlaydi. Telegramdagi kanalimizni yaqinlarga ulashishni unutmang👇https://t.me/mehnathuquqi

Biz yuristlar hamma narsani huquqiy asosi bilan gapirishga odatlanganmiz. “Issiq ob-havo” ning ham huquqiy asosi bor)) Issiq ob-havo - may oyidan sentyabr oyigacha bo‘lgan davrda besh va undan ko‘p kun davomida 40° va undan yuqori bo‘lgan maksimal harorat ko‘rsatkichi. Anomal issiq ob-havo - aprel oyidan sentyabr oyigacha bo‘lgan davrda besh va undan ko‘p kun davomida iqlimiy me’yordan 7° va undan yuqori bo‘lgan o‘rtacha sutkalik havo harorati ko‘rsatkichlari. Asos: O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 06.08.2021 yildagi 501-son “Gidrometeorologiya va atrof tabiiy muhit ifloslanishi monitoringi sohasida ixtisoslashtirilgan xizmatlar ko‘rsatish reglamentini tasdiqlash to‘g‘risida”gi qarori https://lex.uz/uz/docs/-5557489 Telegramdagi kanalimizni yaqinlarga ulashishni unutmang👇https://t.me/mehnathuquqi

#maqola Toshkent davlat yuridik universiteti Mehnat huquqi kafedrasi katta oʼqituvchisi Muhammadamin Karimjonovning ushbu maqolasida har yilgi qoʼshimcha taʼtillar berish tartibi hamda ularning huquqiy asoslari tahlil qilingan. Qaysi qonunchilik hujjatlarida yana qanday qoʼshimcha taʼtillar nazarda tutilganini bilmoqchimisiz? Unda maqola bilan tanishib chiqing. Telegramdagi kanalimizni yaqinlarga ulashishni unutmang👇 https://t.me/mehnathuquqi

❓Ҳақли савол туғилади. Ўзбекистон Республикаси Меҳнат ва аҳолини ижтимоий муҳофаза қилиш вазирлигининг 2002 йил 1 апрелдаги 21-сон буйруғи билан тасдиқланган "Давлат ижтимоий суғуртаси бўйича нафақалар тайинлаш ва тўлаш тартиби тўғрисида низом" (рўйхат рақами 1136, 08.05.2002) талабларига амал қилинадими ёки Вазирлар Маҳкамасининг 2024 йил 31 майдаги 314-сон қароригами? 👉Ушбу ўринда "НОРМАТИВ-ҲУҚУҚИЙ ҲУЖЖАТЛАР ТЎҒРИСИДА"ги Ўзбекистон Республикаси Қонунга юзланамиз, Қонуннинг 18-моддасида Норматив-ҳуқуқий ҳужжатларнинг ўзаро нисбати баён этилган. Унга кўра: 👉Турли норматив-ҳуқуқий ҳужжатларнинг юридик кучи бўйича ўзаро нисбати Ўзбекистон Республикасининг Конституциясига, норматив-ҳуқуқий ҳужжатларни қабул қилган органларнинг ваколатларига ва мақомига, ушбу ҳужжатларнинг турларига, шунингдек норматив-ҳуқуқий ҳужжат қабул қилинган санага мувофиқ белгиланади. 👉Норматив-ҳуқуқий ҳужжат ўзига нисбатан юқорироқ юридик кучга эга бўлган норматив-ҳуқуқий ҳужжатларга мувофиқ бўлиши керак. Изоҳ: ВМҚ 314-сон қарор Меҳнат кодексининг 218, 404-406-моддалари талабаларига мувофиқ қабул қилинган. 👉Норматив-ҳуқуқий ҳужжатлар ўртасида тафовутлар бўлган тақдирда юқорироқ юридик кучга эга бўлган норматив-ҳуқуқий ҳужжат қўлланилади. ❗️Тенг юридик кучга эга бўлган норматив-ҳуқуқий ҳужжатлар ўртасида тафовутлар бўлган тақдирда, кейинроқ қабул қилинган норматив-ҳуқуқий ҳужжат қоидалари амал қилади. 👉Агар норматив-ҳуқуқий ҳужжатни қабул қилган вазирликнинг ёки идоранинг ижтимоий муносабатларнинг муайян соҳасини ҳуқуқий жиҳатдан тартибга солиш учун махсус ваколати бўлса, ушбу орган қабул қилган ҳужжат бир хил мақомдаги бошқа вазирлик ёки идора томонидан қабул қилинган норматив-ҳуқуқий ҳужжатга нисбатан юқорироқ юридик кучга эга бўлади. ⚠️Хулоса қиладиган бўлсак, Идоравий норматив ҳужжат (1136, 08.05.2002)га нисбатан Ҳукуматнинг 31.05.2024 йилдаги 314-сон қарори юқорироқ юридик кучга эга бўлган норматив-ҳуқуқий ҳужжат ҳисобланади. https://t.me/adliyahr