ارزیابی شتابزده

✍️ از تولید لامبورگینی در انباری تا تولید چراغ اتومبیل در خانه! (از حجت عبدالملکی تا یاسرجبرائیلی و سرنوشت اقتصاد نحیف ایران) 🔵‌ یاسر جبرائیلی آمده در تلویزیون نشسته و گفته: « مردم در خانه هایشان چراغ ماشین را می توانند تولید کنند».🔻 بعد که مجری از او می‌پرسد آیا این چراغ اتومبیلی که «در خانه» تولید شود را می‌توان صادر کرد؟ آیا «کیفیتش» را می شود تضمین کرد؟ با استحکام جواب می دهد که چرا نشود؟ (ویدئو را ملاحظه کنید) 🔵 طرف از خودش نمی پرسد که چرا این حرفی را که می زنم تا قبل از من به مغزِ مردمان دیگر کشورها نرسیده بوده؟ چرا مردمان سایر سرزمین های این عالم برای تولید چراغ اتومبیل (با کیفیت) «خط تولید کارخانه ای» راه می اندازند؟ و چرا مردمان مابقی کشورهای دنیا چراغ خودرو را در اتاق خواب، پذیرایی و آشپزخانه های خانه ها تولید نمی کنند؟ 🔵این حرفهای یاسر جبرائیلی چقدر مشابه آن حرفهای حجت عبدالملکی است که می خواست «کارخانه تولید لامبورگینی‌ در ارومیه» راه بیندازد. و چنان با اعتماد به نفس سینه جلو داده بود که انگار نه انگار که اگر تولید لامبورگینی این قدر «ساده» باشد که تو می گویی پس چرا در تمام کشورهای دیگر دنیا در هر ارومیه ای «یک کارخانه لامبورگینی‌» وجود ندارد؟! چرا استرالیا نتوانست صنعت خودروی خودش را حفظ کند و چرا نیسان بارها تا مرز ورشکستگی رفت؟ مگر به عقل آنها نمی رسید که تولید در سطح لامبورگینی اینقدر «ساده» است که تو می گویی... 🔵 امتحان پس نداده ها اینکه سرنوشت اقتصاد ایران چرا به این روز و روزگار افتاده که یک نفر انتظار تولید چراغ ماشین در اتاق پذیرایی خانه دارد و دیگری کل فرایند تولید لامبورگینی را در سه دقیقه خلاصه سازی/ساده سازی می کند، به ما نهیب می زند که چه شده است؟ آیا فضا اینقدر تهی شده است که سطح کسانی که در حوزه اقتصاد کلان نظر می دهند به چنین وضع اسفناکی رسیده؟ یا اینکه مشکل از رسانه است که فقط با اینها سخن می گوید و به اینها میدان می دهد؟ آیا برنامه جهان آرا نمی تواند با انبوه جوانان ایرانی که در حوزه اقتصاد در برترین مراکز صنعتی و تحقیقاتی دنیا منشاء اثر هستند گفتگو کند؟ آیا فقط باید برود و یاسرجبرائیلی را بیاورد که چنین حرفهایی را «با اعتمادبه نفس» بر زبان بیاورد؟ 🔵 زمانی بود که محمود احمدی نژاد در سخنرانی عمومی و در مقابل دوربین گفت: به رئیس سازمان انرژی هسته ای گفتم یک دختر خانمی ۱۶ ساله دبیرستانی در خانه انرژی هسته ای را تولید کرده» (لینک+)🔻 . و بعد با اعتماد به نفس گفت: «این خودباوری است». و او نگفت که چرا در سایر کشورهای دنیا دختر دبیرستانی انرژی هسته ای در خانه تولید نمی کند؟ 🔵 مساله اینجاست: آسیبی که کشور از ناحیه امثال یاسر جبرائیلی ها و رائفی پورها خواهد خورد خیلی بیشتر از آسیبی است که از محمود احمدی نژاد خورد. اینکه کسی در سه دقیقه (با لحن مدعی) برای کارخانه تولید لامبورگینی‌ در‌ ارومیه تعیین تکلیف می کند، فرقی با تولید انرژی هسته ای در خانه یا «خط تولید چراغ ماشین در اتاق خواب» منازل ندارد. اما خطر از آنجاست که لااقل محمود احمدی نژاد خود را در برابر برخی جریانات عقل مدار می دید و به ناچار قدری ملاحظه می کرد، ولی این «جوانان امتحان پس نداده» عرصه ی مقابل خود را کاملا خالی می بینند. این لحن تحکمی جبرائیلی را در این گفتگو با مجری جهان آرا ببینید! 🔵 نقطه دریغ اینجاست: یک زمانی بود که ژاپنی ها می خواستند می‌خواستند که تویوتا بتواند در «بازارهای جهانی» وارد شود. لذا سوئیچیرو تویودا بعد از صدها ساعت جلسه با مهندسین ژاپنی، ده ها بازدید از بنز، فورد و جنرال موتورز انجام داد تا عاقبت به «تصمیم» هوشمندانه برای تولیدات جدید تویوتا رسید. امروز ما با نسلی از جوانان مواجهیم که «تجربه اداره یک بقالی» را نداشته اند و بدون توجه به «تجربه سایر کشور» برای اقتصاد کشور نسخه می پیچند. بدون تجربه تولید یک دمپایی پلاستیکی درباره زنجیره تولید در پیچیده ترین صنایع نظر می دهند. 🔵 نکته مهم اینجاست: این طیف جوانانِ خود استاد خوانده یک چیز را خوب بلد هستند و یک درس را خوب خوانده اند و آن «رسانه» است. آنها ظهور، حضور هیجانی و درشت گویی در مقابل رسانه را به نیکی آموخته اند. 🔵 آن جوانی که در عرصه صنعت تجربه پس نداده (و هیچ وقت منشاء تولید/اثری نبوده) را در هیچ کشور دنیا در مصدر تصمیم گیری/نظارت قرار نمی دهند. 🔵 استفاده از ظرفیتهای جوانی ضرورت است ولی تجربه جهانی چیست؟ تجربه دیگر کشورها می گوید اگر که جوانی مستعد و دانشمند است ظرفیتهای ذهنی خودش را در بستر استارت آپ توسعه بدهد. او باید بتواند در یک زیست واقعی (نه زیست گلخانه ای) در قالب «یک شرکت ثبت شده» منشا تولید یک محصول/محتوا/فناوری بشود، نه اینکه مقابل دوربین بنشیند، و برای اقتصاد یک کشور هشتاد میلیونی درشت گویی کند. https://t.me/solseghalam/2326

خلاصه یک حکایت در پنج دقیقه و پنج ثانیه! …

✍️کریدور رقیب (درباره سفر اردوغان به عراق... و چند نگرانی) مولفه های قدرت در حال تغییر هسـتند. خاورمیانه نفتخیز که تنها فروش «نفت» برای حیات اقتصادی اش کافی بود، حال همانند کشـورهای توسعه یافته به دنبال افزایش سود اقتصادی و قدرت سیاسی از طریق تجارت پایدار و غیرنفتی است. از همین رو در سالهای اخیر میزان اتحادیه های منطقه ای و گروهی افزایش پیدا کرده است. 🔵 حدود ۲۲۰۰ سال قبل از میلاد مسیح، «رودان» یا عراق کنونی را با جاده های سنگفرش مبادلاتی می شناختند. مهندســی این جادهها که پس از اختراع چرخ ایجاد شــده بود به سرعت به سایر کشورها از جمله شمال آفریقا و اروپا رسید. حال انگار همان زمانه است؛ این بار اردوغان می خواهد جاده هــای موصل عراق را به آنکارا و بعد از آن به اروپا متصل کند. قصد اردوغان این اســت که از طریق عراق سرنوشت جدیدی برای تجارت کشورش رقم بزند؛ اما آغاز این راه به سرنوشت چندین کریدور دیگر گره خورده است. کریدورهای جاده ابریشم آبی چین، کریــدور ترانس خزر-چین، کریدور عرب-مد هند و کریدور ایران مســیرهایی هستند که شاید ترکیه خواهان رقابت با آنان است. 🔵 کمتر از دو هفته پیش رجب طیب اردوغان، رئیس جمهور ترکیه به عراق ســفر کرد و مورد اســتقبال محمد شــیعه السودانی، نخست وزیر این کشور قرار گرفت. آنها در این دیدار دیپلماتیـک بیش از 20 تفاهمنامـه از جمله تفاهمنامه های امنیت و تجارت را امضا کردند. اینکه اردوغان برای اولین بار از سال 2011 پس از سالها تیرگی روابط کشورش با عراق پا به خاک این کشور گذاشته ریشه در اندیشه او برای تبدیل کردن ترکیه به یک قدرت درون منطقهای و فرامنطقهای به واسطه اتصال به اروپا دارد. اما در روایت این مهم، نمی توان بر ماجرای هفت ماه پیش یعنی نشست گروه ۲۰ و رونمایی از «کریدور عرب-مد» در هند و همچنین درگیری همیشگی اردوغان با اسرائیل چشم پوشاند. 🔵 با مرور اخبار مربوط به این سفر و نشستهای صورت گرفته به طور واضح مشخص است که دو کشــور با یک توافقنامه چهارچوب اسـتراتژیک نظارت بر امنیــت، تجارت و انرژی و همچنین یک قرارداد 10ســاله در مـورد مدیریت منابع آب کــه نیازهای عراق را در نظر میگیــرد، موافقت کرده اند. 🔵 کریدور چهارجانبه یکی از مهمترین دستاوردهای اردوغان از ســفر به عراق و دیدار با سودانی امضای یادداشت تفاهم چهارجانبه بین ترکیه، عراق، قطر و امارات متحده عربی برای همکاری مشترک در پروژه 17میلیارد دلاری جاده توسعه عراق با حضور وزرای قطــر و امارات بــود. ایــن پروژه جــاده ای و ریلی به طــول 1200 کیلومتر (745 مایل) که سال گذشـته راه اندازی شــد، با هدف تبدیل عراق به یک هاب ترانزیتی، اتصال آســیا و اروپا با اتصال بندر بزرگ فاو عراق در جنوب نفتخیز و ترکیه در شــمال، آغاز شــد. بر اســاس دادههای رســمی ترکیه، تجـارت دوجانبه ترکیه با عراق در سال 2023 به ارزش 19/9 میلیارد دلار بود که کمتر از 24/2 میلیارد دلار در سال 2022 بود. در سه ماه اول سال 2024 صادرات ترکیه به عراق 24/5 درصـد افزایش یافت در حالی کــه واردات 46/2 درصد کاهش یافـت. لذا همانطور که گفته شــد ترکیه، عراق، قطــر و امارات متحده عربی در جریان سفر رجب طیب اردوغان، رئیس جمهور ترکیه، یادداشت تفاهمی را در بغداد برای همــکاری در پروژه جاده توسـعه عــراق که خلیج فــارس را به اروپا متصل میکند، امضـا کردند. قرارداد به وسـیله وزرای حمل ونقل هر کشور با حضور محمد شیعه السودانی، نخسـت وزیر عراق و اردوغان امضا شد. این تفاهمنامـه، کشــورهای امضاکننده را متعهـد میکند که چهارچوبهـای لازم را برای اجرای این پـروژه ایجاد کنند. عراق، ترکیه و کشورهای عربی حوزه خلیج فارس قصد دارند کالاهای خود را از طریق بندر الفاو در اســتان بصره عراق به بازارهای بین المللی از طریق ترکیه حمل کنند. 🔵 در اینجا لازم است که تاکید شــود پروژه «جاده توسعه» پیشنهادیِ اردوغان، رقیب پروژه پیشنهادی بایدن یعنی «IMEC» شده که خود رقیب کریدور دیگری به نــام «ترانس-خزر-چین» شده است. این رقبا یادآوری میکنند که قدرتهای اقتصادی دنیا به جای دعواهای ایدئولوژیک در ایجاد مسیرهای تجاری نو، آسان، امن و کاربردی با یکدیگر زورآزمایی میکنند. 🔴 چرا ایران جا ماند؟ ایران، شـاهراه تاریخی جهان کــه در کتب تاریخی تاکید می شد شرق و غرب در این نقطه جغرافیایی به هم متصل می شوند در هیچکدام از کریدورهایـی که از آنــان یاد شــد عضویــت ندارد. هیچکدام از این مسیرهای تجاری مســتقیم از ایران نمی گـذرد. با وجـود آنکه هنوز هم مســیر امن تجاری بسیاری از کشورها از ایران می گذرد اما گاهی حس میشود در یک سـناریویی قرار است که ایران از کریدورهای مهم منطقه جا بماند... متن کامل گزارش تجارت فردا را در فایل PDF زیر مطالعه نمایید👇👇 https://t.me/solseghalam/2324

امارتِ غرق شده (چرا شهر هوشمند دوبی غرق در آب شد؟) 🔵 چند روز پیش، امارات متحده عربی شاهد شدیدترین بارندگی در ۷۵ سال گذشته بود. خبرگزاری دولتی امارات WAM آن را «یک رویداد آب ‌وهوایی تاریخی» نامید کــه از «هر آماری که از زمان شــروع جمع ‌آوری داده ‌ها در سال ۱۹۴۹ ثبت شده بود» پیشی گرفت. (اصالت این آمار به قبل از کشــف نفت خام در این کشور بازمی ‌گردد). حاکمان این کشور حاشیه خلیج ‌فارس نه ‌تنها برای آینده خود که برای آینده زمین برنامه داشته و بارها اعلام کردند که در حوزه تغییرات آب ‌وهوایی و محیط زیست سبز خواهان اجرای نقشی رهبرمحور هستند. بر همین اساس این خواسته را در چشم ‌انداز توسعه و برنامه ‌های اجرایی خود قرار دادند و در اجلاس ‌های بین ‌المللی بدان اشاره کردند. حالا سرگروه صندوق مالی بین ‌المللی تغییرات اقلیمی خود قربانی یکی از عجیب ‌ترین رفتارهای طبیعت؛ یعنی سیلی ویرانگر شده است که نه ‌تنها خود را بلکه سایر کشورها را شگفت ‌زده کرده است. 🔵 بنا به گزارش سی ان ان در فاصله کمتر از ۲۴ ساعت ۲۵۰ میلیمتر بارندگی در امارات رخ داد که عملا حدود ۱۰۰ میلیمتر آن در کمتر از ۱۲ ساعت بوده است. 🔵‌ برای یک مقیاس ذهنی ضروری است بدانیم که در سیل هیروشیما در مرداد ۱۳۹۳ میزان بارندگی ۲۱۷ میلیمتر بود که منجر به بروز خساراتی در حاشیه شهر هیر‌وشیما شد. همچنین در سیل استان گلستان در کشورمان در آخرین روزهای اسفند ۱۳۹۷ میزان بارش حدود ۳۱۵ میلیمتر بارندگی بود. یعنی این میزان بارش در امارات به میزان چشمگیری کمتر از سیل گلستان بوده است! 🔵 دوبی خود ســال گذشـته میزبان مذاکرات اقلیمی COP28 سازمان ملل بود. دانشمندان در این اجلاس تاکید کرده بودند که تغییرات اقلیمی عامل مکرر طوفان ‌های شدید، خشکسالی، سیل و آتش ‌ســوزی در سراسر جهان است. از آنجا که امارات متحده و همسایگانش از روند تغییرات اقلیمی ناآگاه نبودند؛ آیا نباید برای چنین رخداد طبیعی خانمان ‌‌براندازی آماده می ‌شدند؟ 🔵 شــاید پیش از مطرح شدن معضل تغییرات آب وهوایی جهانی وقوع سیل در کشور صحرایی مانند امارات دور از ذهن بود؛ اما در دورانی که خود این کشور پیشگام طرح تغییرات آب و هوایی است شگفت زدگی اش از وقوع چنین ســیلی آن هم با وجود داده های هواشناسی، تعجب آور است. حتی جدیدترین ساخته های شهری امارات مانند اکسپو سیتی نیز دچار آسیبهای شدید ناشی از باران شدند. در حالی که این شهرک زمانی ساخته شده بود که امــارات وارد قراردادهای مربوطه برای آمادگی جهانی در مقابله با خطرات تغییرات زیست محیطی شده بود. 🔵 بررســی واقعه اخیر به چند گزاره متفاوت تقسیم می ‌شود. در این گزارش در تجارت فردا 🔻 به این گزاره ‌ها پرداخته شده است. ‌ ✔️ در امارات چه اتفاقی رخ داد و علت آن چه بود؟ ✔️ گزاره دوم بررسی احتمال نقش خود امارات در رویداد ذکر شده است. ✔️همچنین برخورد حکمرانی با بحران نیز قابل مطالعه اســت. ✔️ در نهایت بررسی میزان بارش سالانه امارات و میزان سرمایه ‌گذاری ‌اش در بحث شبکه ‌های جمع ‌آوری آب و فاضلاب اهمیت پیدا می ‌کند چراکه مطالعه این مورد یعنی عدم تناســب میزان بارش با ظرفیت شبکه فاضلاب ما را به پاسخی می ‌رساند که می ‌توانیم برنامه آینده آنها را برای سال ‌های آینده درک کنیــم. (البته داده ‌های کاملی برای بررســی مورد آخر در دسترس نبود.) • 🔴 آغاز بارش بــاران در اواخر روز دوشــنبه ۱۵ آوریــل ۲۰۲۴ در امارات آغاز شــد، روز بعد سه ‌شــنبه ۱۶ آوریل شدت گرفت و در روز چهارشنبه ۱۷ آوریل رســماً به پایان رسید. برخی از مناطق در لبه شرقی شبه ‌جزیره عربستان میزان بارندگی را در یک روز بیشــتر از میزان بارندگی معمول در یک سال گزارش کردند. در دوبی، پرجمعیت ‌ترین شهر امارات، سیل زندگی شهری را متوقف کرد، پروازهای بین ‌المللی فرودگاه این شــهر، یکی از شلوغ ‌ترین فرودگاه ‌های جهان، لغو شــد و سقف ‌ها زیر بار سنگین آب فرو ریخت. بخش ‌هایی از عمان، یمن، ایران و پاکستان نیز شاهد حجم بی سابقه باران بودند که در برخی از این کشورها سیل منجر به کشته شدن شهروندان و خسارات مالی فراوان شد. 🔵چند روز بعد ادامه یادداشت…🔻 https://t.me/solseghalam/2321