Fıkıh Kanalı

Soru Bir gün öncesi veya bir gün sonrası olmadan sadece Âşûrâ günü oruç tutmam câiz midir? Cevap Hamd, yalnızca Allah'adır. Şeyhulislâm İbn-i Teymiyye -Allah ona rahmet etsin- bu konuda şöyle demiştir: "Âşûrâ günü orucu, bir senelik (küçük) günahlara keffârettir ve onu sadece onuncu gün tutmak mekruh değildir." (el-Fetâvâ'l-Kubrâ; c: 5). İbn-i Hacer el-Heytemî -Allah ona rahmet etsin- şöyle demiştir: "...sadece Âşûrâ günü oruç tutmakta bir sakınca yoktur." ("Tuhfetu'l-Muhtac"; c: 3, Nâfile Oruç Bölümü.) "Âşûrâ günü orucunu sadece bir gün olarak tutmak câizdir. Fakat Âşûrâ gününden bir gün önce veya bir gün sonra da oruç tutmak daha fazîletlidir. Çünkü Nebi -sallallahu aleyhi ve sellem-'den sâbit olan sünnet budur. Nitekim Peygamber -sallallahu aleyhi ve sellem- bu konuda şöyle buyurmuştur: "Şayet gelecek yıla kavuşursam, dokuzuncu günü de oruç tutacağım." (Müslim; hadis no: 1134). İbn-i Abbas -Allah ondan râzı olsun- hadisin açıklarken şöyle demiştir: "Yani onuncu gün ile birlikte…" Başarı,yalnızca Allah'tandır." Not: Muharrem ayının 10. günü aşure günüdür. Bu sene aşure günü 16 temmuz salı gününe isabet etmektedir. Aşure günü tutulan orucun sevabı çok büyüktür. https://t.me/Fikih_kanali

Soru Muharrem ayında çokça oruç tutmak sünnet mi? Bu ayın diğer aylardan farklı bir özelliği var mı? Cevap Allah’a hamd olsun. Muharrem ayı hicri ayların ilki olup Allah’ın haram kıldığı dört aydan biridir. Yüce Allah şöyle buyurdu: “Şüphesiz Allah’ın gökleri ve yeri yarattığı günkü yazısında, Allah katında ayların sayısı on ikidir. Bunlardan dördü haram aylardır. İşte bu, Allah’ın dosdoğru kanunudur. Öyleyse o aylarda kendinize zulmetmeyin. Fakat Allah’a ortak koşanlar sizinle nasıl topyekûn savaşıyorlarsa, siz de onlarla topyekûn savaşın. Bilin ki Allah, kendine karşı gelmekten sakınanlarla beraberdir.” Tevbe/36 Ebi bekrete Radiyallahu anhu’dan rivayet edildiğine göre Rasulullah Sallallahu aleyhi vesellem şöyle demiştir: "Zaman, Allah'ın gökleri ve yeri yarattığı gündeki sıraya göre sürüp gitmiştir. Yıl, on iki aydır. Dört ayı haram aylarıdır; üçü ardarda gelir: Zulkade, Zulhicce ve Muharrem’dir. Diğeri Cumada ile Şaban arasındaki Mudar Receb ayıdır. (Buhârî/3167 – Müslim/ 1679) Ebu Hureyre Radiyallahu anhu’dan rivayet edildiğine göre Rasulullah Sallallahu aleyhi vesellem şöyle demiştir: “Ramazan orucundan sonra en faziletli oruç, Allah’ın Muharrem ayı orucudur. Farz namazlardan sonra en faziletli namaz, gece namazıdır. (Muslim 1163) Allah’ın ayı olarak isimlendirilmesi, o ayın yüceliğini belirtmek içindir. El Kari şöyle dedi: Hadisin zahirine göre Muharrem ayının tümünü oruçla geçirmek faziletlidir. Ancak Rasulullah Sallallahu aleyhi vesellem’ten rivayet edildiğine göre kendisi Ramazan ayı hariç hiçbir ayın tamamını oruçla geçirmemiştir. Böylece hadis, Muharrem ayında çokça oruç tutmanın faziletine delalet eder tümünü değil. En iyisini Allah bilir. https://t.me/Fikih_kanali

Soru Yeni hicri yılbaşı münasebeti ile bir kimsenin mutlu yıllar dileyerek, hayırlı ve bereketli bir ömür yaşaması için dua ederek ya da gönderilen kişinin yeni yılının hayırlı ve bereketli olması için dua içeren bir mesaj göndererek yeni yılını kutlamasının hükmü nedir? Cevap 👉Eğer bir kimse yılbaşını kutlarsa sende onun yılbaşını tebrik et. Yılbaşını ilk kutlayan sen olma. Bu konuda doğru olan budur. Örneğin eğer bir kimse ‘Yeni yılınızı tebrik ederiz.’ derse. Sen de deki: ‘Allah seni hayra muvaffak kılsın ve yeni yılını hayır ve bereket yılı eylesin.’ Ama yılbaşını ilk kutlayan sen olma. Çünkü ben seleften hiç kimsenin yılbaşı kutladığını bilmiyorum. Ancak Ömer Bin Hattab Radiyallahu anhu’nun halifeliği dışında seleften Muharrem ayını yılbaşı olarak almamıştır. 👉Müslümana yapılan dua mutlak duadır. Ancak bu kimse bu münasebetlerinden dolayı bayramlardaki gibi ibadet etmiş olmaz. Özellikle eğer bu tebrikte maksat Müslümanın yüzünü güldürmek ya da onunla bir muhabbet kurmak ise bunu yapmasında bir beis yoktur. İmam Ahmed Rahimahullah şöyle demiştir: Tebrik etmeye sen başlama. Eğer biri tebrik ederse, onun tebriğine yanıt ver. Çünkü selamı almak vaciptir. Ama tebrik etmek ise emredilen bir şey değildir. Aynı zamanda yasaklanan bir şey de değildir. https://t.me/Fikih_kanali

✔️Kadına arkadan ilişki: 📕Bu dinen caiz değildir. Allah’a tevbe etmesi, bağışlanma dilemesi ve bunu bir daha yapmamaya azmederek pişman olması gerekir. 📕Bu işten dolayı kadın kocasından boşanmaz. 📕Âlimlerin görüşlerinden sahih olana göre dübürden ilişkiye kefaret yoktur. 📕Bu büyük kötülükte (arkadan ilişkide) kocaya itaat edilmez. 📕Eğer tövbe etmezse bundan dolayı nikâhının fesih edilmesini talep etmesi gerekir.

Bir arkadaşıma, annesi babası ölüm döşeğinde olsa bile eğer kocası izin vermezse onları görmeye gitmesinin dinen sakıncalı olduğunu ve uygun olmadığını söylemişler. Eğer bu doğruysa bunu bir hadisle, ayetle veya bir örnekle açıklar mısınız? Cevap 👇 Bir kadının anne ve babasına sılayı rahimde bulunmasının iki boyutu vardır. Birincisi yılda bir kere bile olsa gitmek, ölüm döşeğinde iken yanında bulunmak gibi farz olan boyutudur. Kocanın farza karşı direnmesi mümkün değildir. İkinci boyut ise nafile düzeyinde olacak şekildeki sılayı rehimdir. Bu ise kocanın tam iznine bağlıdır. https://t.me/Fikih_kanali

Kumarhane, Meyhane vb. Yerlerin İnşaatında Çalışmak Caiz midir? Cevap Kumarhane, meyhane ve bar gibi yerlerde içki, kumar ve fuhşiyat başta olmak üzere birçok haram işlenerek Allah Teâlâ’nın emrine karşı gelinmektedir. Kur’an-ı Kerim’de şöyle buyrulmuştur: “Ey iman edenler! İçki, kumar, dikili taşlar, fal okları şeytan işi iğrenç şeylerden ibarettir. Bunlardan sakının, umulur ki kurtuluşa erersiniz.” (Maide, 90). Efendimiz (aleyhissalatu vesselam) bir hadis-i şerifte “Allah Teâlâ içkiye, içene, sunana (garson vb.), satana, alana, sıkana (yapan/imal edene), yapılmasını isteyene, taşıyana ve kendine taşıtana lanet etmiştir.” (Ebû Dâvûd, Eşribe, 2. No: 3674) diyerek sadece içki içene değil, buna direkt ya da dolaylı olarak sebep olanlara da lanet etmiştir. Dolayısıyla bu tür yerlerin inşaatında çalışmak ve onarımda bulunmak bunları meşrulaştırma ve yaygınlaştırma mahiyetinde olduğu için caiz değildir. Allah Teâlâ şöyle buyurmaktadır: “Ey Allah’a iman edenler! İyilik ve takva üzere yardımlaşın, günah ve düşmanlık üzere ise yardımlaşmayın.” (Maide, 2). https://t.me/Fikih_kanali

Develerin toplandıkları veya barındıkları ahırlar veya yerlerdir. Yasaklanmasının sebebi deve ahırlarının şeytanların barınakları olmasıdır. Ayrıca develerin bulunduğu yerde namaz kılan bir insan kendine zarar vermelerinden endişe ettiği için huzurlu namaz kılamaz. 7-Kâbe çatısında Bunu yasaklayan alimler şöyle der: Böyle bir yerde namaz kılan kişi kıbleye yönelmemiş olur. Bilakis kıblenin bir bölümüne yönelmiş ve diğerini arkasına almıştır. Diğer alimler ise Kâbe çatısında namaz kılmanın geçerli olduğunu savunur. Çünkü Rasulullah Sallallahu Aleyhi Vesellem Mekke fethinde Kabe’nin içinde namaz kılmıştır. Üzerinde kılmak, içinde kılmak gibidir. Gerçek şu ki zamanımızda Kâbe üzerinde namaz kılmak kolay bir şey değildir. Namaz kılınması yasaklanan diğer yerler ise 8-Gasp edilen yerler: Her kim bir araziyi gasp ederse alimlerin icmasına göre orada namaz kılmak haramdır. Nevevi Rahimehullah şöyle dedi: Gasp edilen yerde namaz kılmak icma ile haramdır. (el Mecmu 3/169) En iyisini Allah bilir. https://t.me/Fikih_kanali

Soru Namaz Kılmanın Caiz Olmadığı Yedi Yeri Açıklar mısınız? Cevap Allah’a hamd olsun. Sizin kast ettiğiniz yedi yer, şu hadiste geçen yerlerdir: İbn Ömer r.a’ dan rivayetle Nebi (s.a.v.) şu yedi yerde namaz kılmayı yasaklamıştır: “Çöplükte, hayvan kesilen yerde, mezarlıkta, yol ortasında, hamamda, deve ağılında ve Kâbe’nin çatısında.” (Tirmizi 346, İbn Mace 746) Ancak bu hadis, zayıftır. Zira Tirmizi bu hadisin sonunda şöyle dedi: İbn Ömer’in hadis senedi güçlü değildir. Aynı şekilde Ebu Hatem el Razi “el İlel, 1/148” kitabında zayıf olduğunu söylemiştir. İbn el Cevzi ,el İlel el Mutenahiye 1/399. El Busiri, Misbah el Zucece 1/95. El Hafiz , el Telhis 1/531-532. Elbani, el İrva 1/318’de zayıf olduğunu söylemişlerdir. Bunun üzerine söz konusu yerlerde namaz kılınmayacağına dair bu hadisle delil getirmek doğru değildir. Ancak zikredilen bazı yerler başka sahih hadislerde de yasaklanmıştır. Örnek: Ebu Said el Hudri r.a’dan rivayetle Rasulullah Sallallahu Aleyhi Vesellem şöyle dedi: “Kabir ve hamam dışında yeryüzünün bütünü mescittir.” (Ebu Davud 492, Tirmizi 317, İbn Mace 745) Şeyhulislam Rahimehullah, bunun isnadı iyidir, demiştir. (İktida el Sirat el Mustekim 332, Elbani el İrvan 1/320) Bununla birlikte söz konusu bazı yerlerle ilgili detay vermek gerekir: 1-Çöplük Atıkların toplandığı yer olup necaset barındırabilir. Namaz kılınmasının yasak olması içerdiği necasetten dolayıdır. Çöplükte necaset olmaması durumunda bile tiksinilen bir yer olması itibarıyla böyle bir yerde Müslümanın Allah huzurunda durması yaraşmaz. 2-Kesimhane/ Mezbaha Hayvanların kesildiği yer olup kan ve pis şeylerin yaygın olması nedeniyle kılınmaz. Ancak kesimhanede temiz bir yer tahsis edilirse namaz kılınabilir. 3-Mezarlık Kabirlere ibadet edilmemesi veya kabirlere ibadet edenlere benzememek için bu yerlerde namaz kılmak yasaklanmıştır. İstisnai olarak mezarlıkta cenaze namazı kılınabilir. Zira Rasulullah Sallallahu Aleyhi Vesellem, Mescid’i temizleyen kadın vefat edip kabre koyulduktan sonra mezarlıkta üzerinde namaz kılmıştır. (Buhari 460, Muslim 956) Aynı şekilde kabir üzerinde inşa edilen mescidlerde namaz kılınmaz. Mütavatir rivayetlere göre Rasulullah Sallallahu Aleyhi Vesellem, kabirleri mescid edinenlere lanet etmiş ve bunu yasaklamıştır. Şeyhulislam İbn Teymiye Rahimehullah. Şöyle dedi: Salih kişi, kral vb. şahsiyetlerin kabirleri üzerinde inşa edilen mescitleri yıkmak gerekir. Bu konuda alimler arasında bir ihtilaf bilmiyorum. Bildiğim kadarıyla böyle bir mescitte namaz kılmanın mekruh olduğuna dair alimler arasında ihtilaf yoktur. Bizde mezhebin zahirine göre namaz geçerli değildir. Çünkü bu konuda lanet ve yasaklama gelmiştir. (İktida el Sirat 330) 4-Yol ortası İnsanların kullandıkları yol amaçlanır. Ancak kullanılmayan yollar veya insanların kullamadıkları yol kenarlarında namaz kılmak yasak değildir. Yollarda namaz kılınmasının yasak olması, insanların geçişlerini engellemesi ve namazı daha huzurlu kılmasına engel olması nedeniyledir. Yol ortasında namaz kılmak mekruh olup insanlara zarar verip geçişlerini engeller veya kazaya neden olacak şekilde kendini tehlikeye atarsa haram olur. Bu durumdan istisna olarak şayet Cuma veya bayram günlerinde mescit dolup taşarsa yollarda kılınabilir. 5-Hamamlar Bilinen yıkanma yerleridir. Bu tür yerlerde namaz kılmak yasaklanmıştır. Yukarıda zikredilen Ebu Said rivayeti buna delildir. Bu hadis böyle bir yerde kılınan namazın geçersiz olduğuna delildir. Yasaklamanın sebebi şeytanların barındıkları yerler ve avretlerin açıkta olduğu yerlerdir. Hadisin zahirine göre hamam/ banyo ismi altına giren her mekânda namaz kılınmaz. İster banyo yapılsın ister elbiseler koyulsun fark etmez. Hamam/ banyolarda namaz kılınması yasak olduğuna göre tuvaletlerde kılınmaması daha evladır. Bu konuda özel bir yasaklama gelmemiştir çünkü her akıl sahibi bilir ki banyoda yasaklanan namaz, tuvalette de kılınamaz. 6- Deve ağılında

İşrak namazı ile Duhâ namazı için uygun vakit nedir? Cevap Allah’a hamd olsun. İşrak namazı, Duhâ namazının kılındığı ilk vakittir. Dolayısıyla iki farklı namaz değildir. Güneş doğduktan ve yükseldikten sonra kılındığı için İşrak namazı diye adlandırılmıştır. "İşrak namazı; Duhâ namazının kılındığı ilk vakittir." ("Mecmû'u Fetâvâ c: 11, s: 401) Duhâ namazının vakti, güneşin doğuşundan başlar, öğle namazının öncesine kadar yükselmesine kadar devam eder. Duhâ namazının vaktini; "güneş doğduktan onbeş dakika sonra başlar, öğle namazından on dakika önce sonra erer" şeklinde takdir etmiştir. ("eş-Şerhu'l-Mumti'"; c: 4, s: 122) Bütün bu vakitler, Duhâ namazının vaktidir. Duhâ namazı için en fazîletli vakit; güneşin sıcaklığının şiddetlenmesinden sonraki vakittir. Nitekim Peygamber -sallallahu aleyhi ve sellem- bu konuda şöyle buyurmuştur: "Evvâbin namazını, sıcaktan deve yavrularının ayaklarının (toynaklarının) yandığı zamandır." (Müslim; hadis no: 748) Hadiste geçen "Fisâl" kelimesi, deve yavruları demektir. "Termedu" kelimesi ise, güneş sıcaklığının şiddetlenmesi demektir." ("Mecmû'u Fetvâvâ"; c: 11, s: 395) Âlimler, Duhâ namazının vaktini, gündüzün dörtte birlik yani güneşin doğuşu ile öğle namazı arasındaki sürenin yarısı olarak takdir etmişlerdir." Bkz: (Nevevî; "el-Mecmû'"; c: 4, s: 36. "el-Mevsûatu'l-Fıkhiyye"; c: 27, s: 224) https://t.me/Fikih_kanali

Soru Bir şahıs güldürmek amacıyla “ Bu cihaza oku çalışsın” veya “sen bu cihaza okuduğun için çalışmadı” derse ayetlerle alay etmek kapsamına girer mi? Yoksa şahısla alay mı sayılır? Alay etmenin kriteri nedir? Cevap Allah’a hamd olsun. Alay etme, aşağılama veya dalga geçmek gibi olumsuz davranışların bir bölümü insanı İslam’dan çıkarırken bazısı da insanı fasık yapar. Diğer türü ise her iki hükmün kapsamına girebilir. 1-Allah, Kur’an ve Allah’ın Peygamberi Muhammed Sallallahu Aleyhi Vesellem ile alay etmek dinden çıkaran küfürdür. Bu konuda yüce Allah şöyle dedi: Şâyet kendilerine (niçin alay ettiklerini) sorsan, “Biz sadece lâfa dalmıştık ve aramızda eğleniyorduk”, derler. De ki: “Allah’la, O’nun âyetleriyle ve peygamberiyle mi eğleniyordunuz?” Boşuna özür dilemeyin! Çünkü siz, (sözde) iman ettikten sonra küfrünüzü açığa vurdunuz. İçinizden (tövbe eden) bir zümreyi affetsek bile, suçlarında ısrar etmeleri sebebiyle, diğer bir zümreye azap edeceğiz.” (Tevbe 65-66) bu konuda ilim ehli icma etmiştir. 2-Şahısların kişilikleriyle veya dünyevi eylemleriyle alay etmek. Bu davranış fasıklıktır. Yüce Allah şöyle dedi: “Ey iman edenler! Bir topluluk diğer bir toplulukla alay etmesin; zira onlar kendilerinden daha iyi olabilirler. Kadınlar da başka kadınlarla alay etmesinler; çünkü alay edilenler edenlerden daha iyi olabilirler. Biriniz diğerinizi aşağılamayın, birbirinize kötü ad takmayın. İman ettikten sonra fâsıklıkla anılmak ne kötüdür! Günahlarına tövbe etmeyenler yok mu, işte zalimler onlardır.” (Hucurat 11) 3-İnsanı dinden çıkaran küfür ihtimali ile insanı fasık yapana örnek ise: Bir Müslüman’ın dindarlığıyla veya sünnete uygun olan şekliyle alay etmek. Şayet Müslümanın uyduğu şeriat ile alay edilirse bu kişi dinden çıkar ve kafir olur. Şayet Müslümanın şahsıyla alay edilirse bu kişi dindarlığın sembollerine ehil değil veya kaynaklarda olmayan davranışlarla sünnete tabi olmakta aşırıya gidiyor olması açısından alay edilirse bunu yapan kimse basık olur. Çünkü din ile değil şahısla alay etmiş sayılır. Soru: Sakal veya elbisenin kısalığı ile alay eden kafir olur mu? Cevap: Duruma bakılır. Şayet amacı din ile alay etmekse şüphesiz bu kimse mürted/kafir olur. Yüce Allah şöyle dedi: “Şâyet kendilerine (niçin alay ettiklerini) sorsan, “Biz sadece lâfa dalmıştık ve aramızda eğleniyorduk”, derler. De ki: “Allah’la, O’nun âyetleriyle ve peygamberiyle mi eğleniyordunuz?” (Tevbe 65) Şayet alay amacı, şahsın sakal veya elbise kısalığı dışında farklı karakterle alakalı ile alay etmekse ve amaç din ile alay etmek değilse fasıklık sayılır. Zira alay etmek din ve din şiarlarıyla olursa Allah korusun bu dinden çıkarır. Şayet alay eden kimse: Ben şaka ve gülmek amacıyla bunu söyledim derse? Cevap: Bu davranış caiz değil ve bunu yapan kimse tehlikededir. Şayet amacı din ile alay etmek ise kafir olur. Bunun üzerine şayet konuşan kimsenin amacı rukye ile alay etmekse bu kişi dinden çıkar çünkü bu kişi Kur’an ile alay etmiş sayılır. Şayet kişinin amacı okuyan şahsı ise ve bu kişinin rukye okumaya layık olmadığın inanıyor. Ve bu kişi Kur’an ile tedavi ettiğini iddia eder gerçeği bu değilse bu durumda yapılan alay ve istihza şahısla alakalıdır. Sonuç olarak bu küfür olmaz fakat haram olur ve fasıklık sayılır. Şayet bunun şaka ve gülmek amacıyla yaptığını iddia ederse şüphesiz bu kişi tehlikededir. Nitekim bu konularda şaka yapılması doğru değildir. En iyisini Allah bilir. https://t.me/Fikih_kanali