نواندیشی دینی

📚 پرونده حسین و محرم ✍نهضت حسینی؛ جنبش مقاومت مدنی خشونت‌پرهیز علیه دستگاه خلافت استبداد دینی در دوران پیش از انقلاب پنجاه‌‌و‌هفت به دلیل هژمونی جنبش انقلابی، قرائت انقلابی و براندازانه از نهضت حسینی دست بالا را داشت و در دوران پس از انقلاب به دلیل هژمونی جنبش اصلاحی، قرائت اصلاح‌طلبانه از این نهضت. زمان آن رسیده است که با کنار نهادن قرائت‌های چپ‌گرایانه، لیبرال و اسلام‌گرایانه رسمی که تحت تأثیر جو عمومی سیاسی دوران بوده‌اند، یک روایت تاریخی و علمی از نهضت حسینی ارائه شود. نهضت حسینی نه یک جنبش انقلابی و براندازانه و نه یک جنبش اصلاح‌طلبانه که یک جنبش مقاومت مدنی خشونت‌پرهیز بود. یک نافرمانی مدنی مبتنی بر پارادایم "خروج" بود. اسلام در آغاز یک جنبش دینی بود، سپس به تدریج به یک دین دولتی بدل شد و نهایتا تبدیل به یک دین در خدمت استبداد دینی. نهضت حسینی علیه چنین روندی اتفاق افتاد. در پرونده زیر به تببین این تفسیر پرداخته می‌شود. 🔹️خروج؛ مفهمومی برای تببین مرام حسینی 🔹️حسین‌بن علی؛ سمبل مبارزه خشونت‌پرهیز https://www.instagram.com/p/C9HwUnYuuzo/?igsh=MTVrbzl4Nzg1aXNhaQ== 🔹️مقاومت مدنی علیه استبداد دینی زمینه‌های شکل‌گیری عاشورا - بخش عقیدتی-سیاسی https://www.instagram.com/p/C9MiVN7O_Wn/?igsh=cm52dTQycGU1cWR2 🔹️مقاومت مدنی علیه استبداد دینی زمینه‌های شکل‌گیری عاشورا - بخش اقتصادی-اجتماعی https://www.instagram.com/p/C9PKk4kO1EU/?igsh=MWZleXU3a3Uwam9sZg== 🔹️نهضت حسینی: جنبش نافرمانی مدنی علیه دستگاه خلافت https://www.instagram.com/p/C9R7uh0OFsx/?igsh=dnpic2tjbHB6cjVh 🔹️زینب نوه پیامبر، مبارزی آگاهی‌بخش علیه استبداد دینی https://www.instagram.com/p/C0q8b91KPCt/?igshid=MTc4MmM1YmI2Ng== 🔹️امام سجاد و مقاومت منفی علیه دستگاه خلافت https://www.instagram.com/p/C9WwpmBO4Qe/?igsh=cXV6cnJoa2Vkc3Vi 🔹️مواجهه با میراث امام حسین و محرم: حذف، مسخ، احیا https://www.instagram.com/p/CvKGWzzO6Cn/?igsh=MzJjcmhxbmRsODNp

#حسین_و_محرم زینب کبری و امام سجاد در اسارت پس از واقعه عاشورا در شام و کوفه به روایت‌گری نافرمانی مدنی امام حسین و مصائب و فجایع واقعه کربلا پرداخته و دست به افشاگری و رسوایی دستگاه فاسد و استبداد دینی خلافت اموی زدند. مبارزه ایشان را می‌توان مقاومت منفی نامید. شیعیان زینب را به خاطر صبر و پایداری در مصائب کربلا و اسارتِ پس از آن ستوده و از او به عنوان یکی از چهار زن مبارز مسلمان و نماد مقاومت در برابر ستم یاد می‌کنند. در کتب سیره از او با تعابیری چون خردمند و خطیب و فصیح یاد کرده و از خطبه او در کوفه و شام، آگاهی و تسلط او بر قرآن را برداشت کرده‌اند. علی بن حسین او را «عالمه بدون معلم» نامیده است. همچنین به جهت ایستادگی در برابر حکومت امویان و نجات جان برادرزاده‌اش امان سجاد در کنار زهرا به عنوان الگوی زنان شیعی به حساب می‌آید. پیشتر در این پرونده به نقش زینب کبری در این دوران پرداخته شده است. امام سجاد اما به عنوان امام چهارم هیچ یک از قیام‌های براندازانه پس از عاشورا علیه خلافت اموی را تأیید نکردند. نه قیام توابین، نه قیام مختار و نه شورش مدینه. او در موضع خروج و مقاومت منفی علیه حکومت اموی ایستاد، بیعت نکرد و تا آخر عمر در محدودیت زیست و شاگردانش نیز در این راه کشته شده و هزینه دادند. شریعتی نیایش‌ را از روی نیاز و عشق می‌داند، اما در اسلام بعد آگاهی‌افزایی و در تشیع بعد مبارزه نیز به آن اضافه می‌شود. او پیرامون نیایش‌های امام سجاد می‌نویسد: "شیعه، به خاطر سرنوشت تاریخی و اجتماعی خاصش، که مبارزه با دستگاه حاکم بوده، و هم چنین نداشتن هیچگونه وسیله جهاد، و نیز نداشتن حق بیان و قلم برای بیان دردهای اجتماعی، شعارهای طبقاتی، اجتماعی، اعتقادی، فکری، گروهی و ارائه خواست‌ها، ایده‌آل‌ها، اصول عقایدش و عرضه کردن اساسی‌ترین رنج‌ها و اساسی‌ترین آرزوهای گروه خودش، بر خودش و دیگران، فرم دعا را، که در عالی‌ترین شکلش، دعای امام سجاد است به عنوان وسیله جهاد و نیز وسیله‌ی ارائه و بیان افکار اجتماعی، رنج ها، دردها، و هم چنین سرنوشت خاص شیعه، گذشته‌اش، مصیبت‌ها، فاجعه‌ها، اراده‌ها، آرزوها، تسلیم‌ها، جنایات، ظلم‌ها، مظلومیت‌ها، جلادی‌ها، و شهادت‌هایی مورد استفاده قرار داده است که مجموعاً سرنوشت تاریخی شیعه را در تاریخ اسلام شکل می‌داده است و همه آنها در متن دعای شیعی تجلی دارد. در اینجاست که دعا، هم یک نوع حرف زدن است با خدا – چنانکه همیشه بوده – و هم در شیعه ” یک نوع حرف‌ها را زدن” است. بنابراین دعای شیعه ..خودش در چهار بُعد مشخص می شود: نیاز – عشق – آگاهی – مبارزه. https://www.instagram.com/p/C9WwpmBO4Qe/?igsh=cXV6cnJoa2Vkc3Vi

امام سجاد و مقاومت منفی علیه دستگاه خلافت/ اسلایدها

#حسین_و_محرم در این پرونده دیدیم که روندی که پس از وفات پیامبر اسلام تا عاشورا طی شد، تبدیل دستگاه خلافت به یک نظام استبدادی دینی از نظر سیاسی و فاسد از نظر اقتصادی چون اواخر حکومت ساسانی و روم بود. همچنین گفته شد که نهضت حسینی را نمی‌توان یک جنبش انقلابی براندازانه چنانچه روایت مسلم پیش از انقلاب ایران بود و یک جنبش لیبرال اصلاح‌طلبانه که پس از انقلاب تفسیر شد دانست. نهضت حسینی یک جنبش نافرمانی مدنی و یک مقاومت مدنی بود که در قالب مفهوم "خروج" قابل تببین است. در این فرسته این مفهوم و تفسیر بیشتر مورد بررسی قرار می‌گیرد. همچنین گفته شد محمد و آل محمد نه خشونت‌گرا و خشونت‌گریز که خشونت‌پرهیز بودند. حسین بن علی در نهضت خویش همانطور که در مراحل منازعه کتاب «مبانی مبارزه خشونت‌پرهیز»، نوشته «مایکل نیگلر» نشان داده شده است، هر سه مرحله مبارزه خشونت‌پرهیز یعنی مذاکره، ایستادگی و فداکاری را طی نمود تا به شهادت رسید. #محرم #امام_حسین #عاشورا #تاسوعا https://www.instagram.com/p/C9R7uh0OFsx/?igsh=dnpic2tjbHB6cjVh

نهضت حسینی: جنبش نافرمانی مدنی علیه دستگاه خلافت /اسلایدها

‌ ‌منتشر شد «عاشورا؛ فساد و اصلاح» داود فیرحی عاشورا؛ فساد و اصلاح مجموعه‌ی نُه سخنرانی دکتر داود فیرحی در سال‌های ۱۳۸۶ تا ۱۳۹۹ است. وی بازه‌ای ۲۴ ساله از تاریخ صدر اسلام را برمی‌گزیند که از سال ۴۱ هجری ــ سال شهادت امام علی (ع) ــ آغاز شده و تا سال ۶۴ هجری ــ سالی که قدرت از آل معاویه به بنی‌مروان منتقل می‌شود ــ ادامه می‌یابد. سپس با ترسیم جغرافیای سیاسی مرکز خلافت اسلامی این دوره‌ی تاریخی یعنی مکه، مدینه، کوفه و شام و مواضع نیروها و گرایش‌های سیاسی اشخاص، اقوام و طوائف به مفاهیمی چون دولت، مشروعیت، بیعت و رأی، بحران خلافت، الگویِ حکمرانی در صدر اسلام، تبدیل خلافت به پادشاهی، سنت نبوی، مفهوم اصلاح دین و بازگشت به سنت پایه، فساد و اصلاح در تفسیر وحی و نظایر آن می‌پردازد و از منظر جامعه‌شناسی سیاسی و تاریخی ضمن پرداختن به زمین، علل و عوامل اجتماعی، سیاسی و تاریخی پیدایی عاشورا منظر جدید از عاشورای حسینی در برابر خواننده می‌گشاید. ▫️بخشی از کتاب

#حسین_و_محرم در این پرونده گفته شد که امام حسین نه انقلاب کرد و نه اصلاح، بلکه خروج کرد و مقاومت مدنی. او سمبل مبارزه خشونت‌پرهیز بود. گاندی که از پیامبران مبارزه خشونت‌پرهیز است، اذعان داشته که از حسین‌بن علی الگو گرفته است. همچنین در فرسته پیشین علل عقیدتی-سیاسی شکل‌گیری عاشورا را از نگاه فیرحی بررسی نمودیم. اینکه چگونه اسلام پس از پیامبر از یک جنبش دینی بدل به یک دین نهادی و سپس یک دین دولتی و ابزاری برای حکومت استبداد دینی شد. اینکه چگونه امویان با استبداد سیاسی و استحمار دینی جامعه را ضعیف کردند. در این فرسته به استثمار اقتصادی و اجتماعی جامعه از سوی ایشان به روایت فیرحی پرداخته می‌شود. تمامی این مسائل روندهایی بود که به عاشورا ختم شد. امام حسین در روز عاشورا به لشکریان محاصره‌کننده خویش گفت: "به سخنان من گوش نمى‌دهید؛ زیرا شکم‌هایتان از حرام پر شده و بر دل‌هایتان مُهر [غفلت] خورده است".  محمدحسین بادامچی : "وجه درخشان تحلیل فیرحی موشکافی استحاله «مدینة النبی» و سنت مدنی آن به دستگاه خلافت توتالیتری است که از نظر سیاسی با ساختار بسته و الیگارشیک رومی-ایرانی سلطنت و از نظر اقتصادی با ساختار دولت رانتیر و شکل گیری طبقه رانتی «خودیهای حکومت اسلامی» توضیح داده می شود. فیرحی با این کار تاریخ را از چنگ روایتهای ساده اندیشانه و جزمی ایدئولوژیک-کلامی آزاد کرده و با آشکار کردن منطق درونی تحولات تاریخی و سیاسی، گویی شنونده را برای اول بار با ماهیت تشیع و معنای پرکسیس سیاسی امامان که در چارچوب الهیات رسمی از معنا تهی شده بود، آشنا می کند". تمامی سخنرانی‌های استاد فیرحی در کتاب عاشورا فساد و اصلاح گردآوری شده که در اسلاید آخر قابل مشاهده است. #محرم #امام_حسین https://www.instagram.com/p/C9PKk4kO1EU/?igsh=MWZleXU3a3Uwam9sZg==

مقاومت مدنی علیه استبداد دینی زمینه‌های شکل‌گیری عاشورا - بخش اقتصادی-اجتماعی/اسلایدها

‍#حسین_و_محرم محمد حسین بادامچی: "تحلیل داوود فیرحی موشکافی استحاله «مدینة النبی» و سنت مدنی آن به دستگاه خلافت توتالیتری است که از نظر سیاسی با ساختار بسته و الیگارشیک رومی-ایرانی سلطنت و از نظر اقتصادی با ساختار دولت رانتیر و شکل‌گیری طبقه رانتی «خودی‌های حکومت اسلامی» توضیح داده می‌شود. فیرحی با این کار تاریخ را از چنگ روایت‌های ساده‌اندیشانه و جزمی ایدئولوژیک-کلامی آزاد کرده و با آشکار کردن منطق درونی تحولات تاریخی و سیاسی، گویی شنونده را برای اول بار با ماهیت تشیع و معنای پرکسیس سیاسی امامان که در چارچوب الهیات رسمی از معنا تهی شده بود، آشنا می‌کند". در بخش نخست از زمینه‌های شکل‌گیری عاشورا از نگاه مرحوم استاد داوود فیرحی به تبدیل دستگاه خلافت به یک استبداد دینی و در بخش دوم به نقش بعد اقتصادی یعنی دولت رانتی با فساد سیستماتیک در واقعه عاشورا پرداخته خواهد شد. نهضت حسین‌بن‌علی یک جنبش مقاومت مدنی علیه استبداد خلافتی، استحمار دینی عملگان خلافت و استثمار کارگزاران خلافت بود. همانطور که در فرسته پیشین آمد نه تسلیم منفعلانه یا مبارزه مسلحانه که مقاومت مدنی علیه زر و زور و تزویر بود. خروج علیه چنین وضعیت بود. https://www.instagram.com/p/C9MiVN7O_Wn/?igsh=cm52dTQycGU1cWR2

مقاومت مدنی علیه استبداد دینی تحلیل عقیدتی-سیاسی/اسلایدها