Usmonip

#tarmoqdan Kecha Turkiya – Gruziya oʻyinida turklar gʻalaba qozondi. “Real Madrid” futbolchisi Arda yana sehrgarligini koʻrsatdi. Hozirgina Instagramdagi “Real Madrid” profiliga kirdim. Klub ijtimoiy sahifalarida adminlar Ardani tabriklab post qoldirishibdi. Izohlarni oʻqib chiqdim. Bunisi diqqatimni tortdi: “Turkcha yozing, zotan e-tarjimon bor”. Buni yozgan kishi esa, Arda Gyulerning eski klubi “Fenerbahche” mutasaddilaridan — prezentator, kommentator ekan. Bu hech qachon mustamlaka boʻlmagan avlodning xarakteridir?! Rostan ham Vatan tuygʻusi mutloq ozod yashagan nasllarda kuchliroq, muazzamroq boʻlar ekan. Nasllarimizni ozod va xorij inson etib tarbiyalaylik! © Islom Ibodulla @usmonosphere

​#mulohaza Meni bir narsa anchadan beri oʻylantiryapti. Negadir bizda aforizmlar va hikmatlardan iborat kitoblarning bozori chaqqon emasday, talab kamday tuyuladi. Shu sababdanmikan, bunday turdagi nashrlar kam. Yaqinda iqtiboslar joylab boradigan kanalimda obunachilarga “Aforizmladan iborat kitoblarni sotib olarmidingiz?” degan savol bilan yuzlandim. Koʻpchilik yoʻq deb javob qaytardi. Ilgariroq Jubron Xalilning boshqa asarlariga qoʻshib “Qum va koʻpik” nomli aforizmlar toʻplamini ham chiqarsak-chi, deganimda noshir rad qildi. Demak, savdosi koʻngildagidek boʻlmaydi. Oʻzim esa bunday kitoblarni jud yoqtiraman. A. Muxtorning “Tundaliklar”, Oʻ. Hoshimovning “Daftar hoshiyasidagi bitiklar”, A. Qahhorning “Hikmatlar” va hokazo asarlarini yoqtiraman. “Ibrohim Haqqul haqiqati” ham bor, unga ham buyurtma berib qoʻygandim. Undan tashqari, “Sharq mutafakkirlaridan hikmatlar”, “101 mumtoz/zamondosh faylasuf” “Jaloliddin Rumiy: Hikmatlar” kabi kitoblar ham ayni tipda. Jahon adabiyotida ham Dostoyevskiy, Tolstoy, Mark Avreliy, Nitshe, Shopengauer kabilarning purmaʼno soʻzlari jamlangan toʻplamlar uchraydi. Baʼzilari uyoq-buyoqdan terilgan, baʼzilari esa atay shu uslubda yozilgan. Misol uchun, Kafkaning “The Zürau Aphorisms” kitobini doʻsti tuzgan. Jubron Xalilning “Qum va koʻpik”, Nassim Talebning “The Bed of Procrustes”, Stanislav Yeji-Letsning “Taralmagan oʻylar”, Antonio Porkyaning “Nidolar” kabi asarlari esa avvalboshdan hikmatlar koʻrinishida yozilgan. Lekin faqat katta avlod va jahonga mashhur adiblargina aforizmlar yozgan deb oʻylamang. Zamondoshlarimiz Shuhrat Orif va Farmon Toshevlarning ham chiroyli hikmatnamo bitiklari bor. Qolaversa, rahmatli Sharof Boshbekovning asarlari va suhbatlaridan terib chiqsa, eh-he, qalingina aforizmlar toʻplami dunyoga kelardi. Menga qolsa, bunday kitoblar koʻpaygani yaxshi. Shunda mualliflarning yangi qirralari kashf etilardi yoki ora-orada ogʻir mutolaadan soʻngmi, ish oralabmi toʻrtta-toʻrtta oʻqishga juda qulay boʻlardi. Ijtimoiy tarmoqlarda tiqilib yotgani-ku mayli, lekin tarmoqdagi hammasi ham ishonchli emas, Rumiy bilan Konfutsiyning aytmagan gapini ham yopishtiraveradi baʼzilar. Xoʻsh, endi shu mavzuda sizning fikringiz qanday? Aforizmlar toʻplangan kitoblarni sotib olasizmi yoki kerak deb hisoblaysizmi? @usmonosphere

Insonning hamma xatolarining mohiyati toqatsizlik, izchillikdan barvaqt voz kechish, soxta ishga diqqat-eʼtiborini qaratishdadir. Frans Kafka @sanduvoch_uz

#parcha ​​— Haqiqiy shoir Yesenin edi! Xalqni ham, oʻgʻrini ham oʻylardi. Senlar Stalinni maqtashdan boshqa nimami bilasanlar? Gapirishga ham qoʻrqasanmi? Senlarni hammangni qamash kerak... Xafa boʻlma, ogʻayni, hammang bichilgansan. © Shukrullo, “Kafansiz koʻmilganlar” @usmonosphere

​Odamlar tarjimonning qadri qancha qimmatga ishlashiga qarab belgilanadi, deb oʻylashadi. Bir tomondan toʻgʻri, yaxshi tarjimon yaxshi haq oladi. Lekin tarjimonning salohiyati doim ham sahifasiga necha dollar olishi yoki nechta kitobni sharillatib oʻgirib tashlagani bilan oʻlchanmasligi kerak. Faylasuflarga oʻxshab gapni uzoqdan boshlaganimning sababi bor. “Zabarjad Media” nashriyoti bilan hamkorligimizni maqtanmoqchiman. Yuqorida tarjimonning qadri unday emas, bunday boʻlishi kerak deb vaysaganim shundan. Xabaringiz boʻlsa kerak, birinchi tarjima kitobim “Zabarjad Media” tomonidan chop etilgan. Taklifni ustozim, opam, nashriyot rahbari Maʼmura Qutliyeva bergan. Shu taklif bahona boʻlib, kitobi chiqqan tarjimonga aylandim. Kitob koʻpchilikka juda maʼqul keldi. Qaysidir kuni universitetda bir ayol bilan toʻqnash kelib qoldik. Ayol bolasiga yaqindagina oʻqib tugatgan kitobini men tarjima qilganimni aytdi. Bolakay tarjimon oʻzi nima vazifa bajarishini bilmasa kerak, lekin baribir kitob yoqqanini aytdi, rahmat dedi. Koʻnglim juda koʻtarildiki, taʼrifga til ojiz. Bular-ku tashqaridagi gaplar. Lekin “Zabarjad Media” nashriyoti har doim menga yaxshi munosabatda boʻladi, har doim qoʻllab-quvvatlaydi, har doim mehnatimni qadrlaydi va har doim xuddi oʻsha bolachadan rahmat eshitganday koʻnglim koʻtariladi. Koʻzingiz tushgandir, yaqinda nashriyot kanalida barcha tarjimonlar haqida postlar tayyorlashdi. Boshqa nashriyotlar hali bunday tashabbus qilganini koʻrmagandim. Aminmanki, bundan barcha tarjimonlarning koʻngli togʻday koʻtarilib, bir qop-bir qopdan semirgan! Salimov aytganidek, chindan ham bugun “Zabarjad Media” atrofida yaxshi tarjimonlar yigʻilgan. Hali asta-sekin yana isteʼdodli yosh tarjimonlar kashf etilib, nashriyot atrofida birlashishiga va eng sara asarlarni oʻzbek oʻquvchilariga taqdim etishiga ishonaman. Takrorlayman: tarjimonning qadri faqatgina gonorari bilan oʻlchanmaydi. Hali bittagina kitobim chop etilgan boʻlsa-da, doim nashriyot uchun qadrli ekanimni eslatib turishganidan minnatdorman. Nasib etsa, “Zabarjad Media” bilan hamkorligimiz uzoq yillar davom etadi va bir-biridan goʻzal xushxabarlarni yetkazamiz! @usmonosphere

Bilaman, mandan tabrik eshitmasalariz koʻngillariz joyiga, joylariz koʻngilga tushmaydi. Hayitla minan, qarindoshlar! 🐏 @usmonosphere

#sanʼat Kecha “Human House” ijodiy uyida Turon teatrining “Biz yurgan oydin kechalar” nomli musiqiy dasturi boʻlib oʻtdi. A. Oripov, R. Parfi, M. Yusuf kabi sevimli shoirlarimizning goʻzal sheʼrlaridan foydalanib, ularha kuylar bastalab, ajoyib musiqiy kompozitsiya ijro etishdi. Sheʼriyat, qoʻshiq, sanʼat, aktyorlik mahorati, betakror muhit! Butun atrofingiz estetika bilan qoplanganday. Qoʻshiqlar teatr jamoasining mualliflik ishi boʻlgani uchun, surat yoki videoga olmaslikni iltimos qilishdi. Shu sabab sizlarga Human House muhitidan bir nechta suratlar ulashish bilan kifoyalanaman. Aytgancha, yaqinda “Anorli choyxona” nomli ikkinchi musiqiy kompozitsiya taqdim etishmoqchi ekan. Bu gal ham “Human House”da. Unga ham borishni niyat qildim. Sizlarga ham chin dildan tavsiya qilaman. @usmonosphere

#tarjimon Shohrux Usmonov 2001-yil 11-avgustda Qashqadaryo viloyati Koson tumanida tug‘ilgan. Hozirda Alisher Navoiy nomidagi O‘zbek tili va adabiyoti universitetining magistranti. Astrid Lindgrenning "Uzunpaypoq Peppi" asarini "umpalaqiton-tumpalaqiton" deb o‘zbek tiliga tarjima qilgan. Asar 2022-yilda bolalar adabiyotidagi eng yaxshi tarjima yo‘nalishida 2-o‘rinni qo‘lga kiritgan. Kelgusida nashriyotimiz chop etadigan bolalar adabiyotiga oid tarjimalarda Shohrux Usmonov bilan hamkorlik qilishni rejalashtirgan. @zabarjadmedia - eng yaxshisini ilinamiz!

​#iqtibos TOMOSHABIN BOʻLISH HAM ISTEʼDOD (yoxud daho rejissyor Bahodir Yoʻldoshevdan iqtiboslar) • Hayotdan nolib boʻlmaydi. Hayotni yashash kerak. Agar nolisangiz, yasholmaysiz. • Aktyor olgan roli haqida erta-yu kech tinimsiz oʻylashi, izlanishi kerak. Rol uning xotirjam yashashiga xalaqit berishi lozim. • Kamdan-kam aktyorga nasib qiladigan baxt bu ​​— oʻynagan rolidagi ismi bilan narigi dunyoga ketishi va shunday eslanishidir. • Aktyorlikka oʻrgatib boʻlmaydi, uni yaratib boʻlmaydi. Bu Allohning neʼmati. Talantga faqat texnikani oʻrgatish kerak, teatrga mehrini rivojlantirish kerak. • Rol ​​— kostyum. U aktyorga toʻgʻri kelishi kerak! Aktyor esa kostyumni repetitsiyada toʻgʻrilab olishi kerak. • Teatrga hech kim biror narsa izlab kelmaydi, hamma oʻz vaji bilan keladi. Faqatgina sahna chiroqlari oʻchgachgina kim nima vaj bilan kelganini unutadi va teatrga hamdard boʻladi. Hamdard boʻlgan odam esa hech qachon yomonlik qilmaydi. Chunki hamdard boʻlish dardning oʻzini chekishdan qiyinroq. • Tomoshabin boʻlish ham isteʼdod. Sahnani koʻradigan odam boʻladi, ammo hamma ham tomoshabin boʻlolmaydi. Spektakl oʻqiladi, koʻrilmaydi. Yaxshi tomoshabin spektaklni oʻqiydi, koʻrmaydi. • Rejissyor artistga hech narsani oʻrgatolmaydi. Artistdan oʻrganib, unga yordam bera oladi. • Aktyorlarning boshqa insonlardan farqi uning spektakl paytida oʻz hayotini vaqtincha toʻxtatib qoʻyib, obraz hayoti bilan yashashi va yana oʻz hayotiga qaytishidir. • Bizning tushunchamizdagi yaxshi spektakl dunyoda yoʻq. Bizga taʼsir qilgan spektakl bor. Bizning oʻylantirib qoʻygan va hamdard qilgan spektakl bor. • Aktyorlarning saviyasi tomoshabinnikidan balandroq boʻlishi kerak. Shuning uchun ham sahna tomoshabin zalidan balandroq. Manba: “Yoshlik” jurnali, 9-10/2023 @usmonosphere