☪ سلاجقه ایران ☪

شاهمرسی. @vaje_torki

🔴چرچر علاوه بر معنی زمان که اشاره کردیم در معنی رطوبت هوا یخ زده می باشد که به شکل برف می باشد و شاید دوران چر چر در اوخر بویوک چیلله و اوایل کیچیک چیلله به این خاطر چر چر نامیده می‌شود که ما شاهد بارش چرچر هستیم. @vaje_torki

خیدیر بایرامنیز قوتلو اولسون 🔴سه روز در فرهنگ تورک اعیاد آغار خان هستند که در طبقه ی سیزدهم آسمان اساطیری تورک به عنوان خدای موجودات ساکن می باشد....جشن روز اول جشن سیزده آذر به عنوان جشن کلوز جشن خیرخواهی از موجودات برای موجودات می باشد تا با زنده شدن طبیعت برکت این موجودات در زندگی مردم موجود باشد. @vaje_torki 🔴جشن دوم آغار در فرهنگ تورک جشن روز سیزدهم بهمن به عنوان خیدیر بایرامی می باشد....خیدیر نامی است که تورکان بعد مسلمان شدن از روی باورهای اسلامی مرتبط با حضرت خضر به آیاز آتا اساطیر تورکداده اند....در اصل در این روز هم از آغار خان خدای موجودات برای موجودات خیر خواهی درخواست می شود و هم از آیاز آتا تا چون اسم این روز جشن به نام آیاز آتا می باشد آیاز آتا به عنوان خدای زمستان کمک رسان موجودات باشد. @vaje_torki 🔴 سومین جشن آغار خان روز سیزدهم فروردین بعد زنده شدن طبیعت است که بنا به تاثیری که فرهنگ تورک بر افراس گذاشته است و بنا به تاثیر اسلام بر افراس مبنی بر نحسی عدد سیزده این جشن با نام سیزده بدر وارد فرهنگ افراس نیز شده است....سومین جشن آغار خان در فرهنگ تورک اولین جشن چول بایرامی نیز در فرهنگ تورک می باشد....دومین جشن چول بایرامی روز هفدهم فرودین و سومین جشن چول بایرامی روز بیست و یک فروردین جشن گرفته می شود. @vaje_torki

رسم شامانیستی پولکه در جشن چیلله چیخدی(جشن پایان بیوک چیلله و شروع کیچیک چیلله). https://t.me/vaje_torki/73987 https://t.me/vaje_torki/99763 @vaje_torki

🔴کیچیک چیلله(چیلله چیخدی یا بیوک چیلله چیخدی) بایرامینیز قوتلو اولسون(خیدیر بایرامی هم در روز ۱۳ بهمن پیشاپیش مبارک). @vaje_torki 🔴هماانند روز جشن بیوک چیلله یعنی روز جشن زایش خورشید ما در فرهنگ تورک در جشن های زایش گرما نیز مانند جشن کیچیک چیلله با روشن کردن آتش، این روز را جشن می گیریم. @vaje_torki 🔴آتش در شب روشن می‌شود چون در فصل‌های پاییز و زمستان هنوز صورت فلکی اژدها در افق ظاهر نشده و آتش دهان اژدها در شب آتش به پا می کند و بعد شروع فصل بهار در جشن های فرهنگ تورک، آتش در روز روشن می‌شود چون صورت فلکی اژدها در فصل های بهار و تابستان در افق ظاهر می‌شود و آتش دهان اژدها در روز، آتش به پا می‌کند.

🔴کیچیک چیلله(چیلله چیخدی یا بیوک چیلله چیخدی) بایرامینیز قوتلو اولسون(خیدیر بایرامی قوتلو اولسون). @vaje_torki 🔴هماانند روز جشن بیوک چیلله یعنی روز جشن زایش خورشید ما در فرهنگ تورک در جشن های زایش گرما نیز مانند جشن کیچیک چیلله با روشن کردن آتش، این روز را جشن می گیریم. @vaje_torki 🔴آتش در شب روشن می‌شود چون در فصل‌های پاییز و زمستان هنوز صورت فلکی اژدها در افق ظاهر نشده و آتش دهان اژدها در شب آتش به پا می کند و بعد شروع فصل بهار در جشن های فرهنگ تورک، آتش در روز روشن می‌شود چون صورت فلکی اژدها در فصل های بهار و تابستان در افق ظاهر می‌شود و آتش دهان اژدها در روز، آتش به پا می‌کند.

چار یا چر در "چار چار(چر چر)" تلفظ تورکی آذربایجانی کلمه ی جر/جار در معنی زمان می باشد...زمانی که زمین شروع به گرم شدن می‌کند...... چارچار در هر منطقه ای دو زمان چهار روزه نیست که اونو به عدد چهار هندی بچسبانیم.....چارچار در برخی مناطق هفت روزه هست که سه روز بویوک چیلله و چهار روز کیچیک چیلله رو شامل میشه و در برخی مناطق چهار روز بویوک چیلله و سه روز کیچیک چیلله. چاچار در برخی مناطق هفته ی پایانی بویوک چیلله هست....در برخی مناطق پنج روز هست و در برخی مناطق 10 روز... مردم هر منطقه بنا به موقعیت جغرافیایی خود و باوری که بنا به اون جغرافیا در مورد گرم شدن زمین رسیده اند چارچار رو زمان بندی کردند. @vaje_torki چار یا جار/جر در معنی زمان به زمان گرم شدن زمین در فصل زمستان اشاره دارد.

🔵صیاد اوغلو در تقویم زمستانی درگزین قدیم، «اوتتوز آلتو» (سی و ششمین روز از زمستان گذشته) به جوانی زمستان معروف است. به طوری که سرمای این روز تبدیل به مثل شده و اگر در روزهای دیگر، هوا خیلی سرد و طوفانی باشد؛ می‌گویند: «اِئلَه بیللَه‌ی اوتتوز آلتو بُورانیدیر». معمولاً اوضاع هجدهمین روز زمستان، با اندکی کاهش یا افزایش در این روز هم حاکم است. مردان کهنسال را عقیده بر این بود که تا «اوتتوز آلتو» (سی و ششمین شب زمستان، تا ششم بهمن‌ماه) هر شب بر سرما و میزان عمق نفوذ یخبندان هم در سطح و هم در زیرزمین اضافه می‌شود. از این شب، «اوغرون نفس یا گیزلین نفس» (نفس پنهان) به زمین می‌آید و کم‌کم زمین از زیر سطح خود گرم می‌شود. «مردم این را به فال نیک گرفته و نشانه ترک خوردن چینی زمستان می‌دانند». می‌گویند در شب سی و ششم زمستان، پسر صیاد که به شکار رفته بود در کوهستان گرفتار برف و کولاک می‌شود. مادرش شیون و زاری می‌کند که پسرم امشب از سرما یخ خواهد زد. صیاد به زنش می‌گوید آن خیک روغنی را نگاه کند که یخ زده است یا نه؟!. زن، در ظرف را باز کرده می‌بیند، روغن یخ نزده است. مرد به زنش می‌گوید: «نگران نباش حتماً پسرمان زنده است». ولی محمدرضا رعد می‌گوید: «از روی نشانه دیگری به زنش دلداری می‌دهد که پسرشان امشب یخ نمی‌زند. نشانه همان شب سی و ششم زمستان است که قدما معتقدند در این شب زمین بیدار می‌شود. تا قبل از این روز زمین دائم در حال یخ زدن بود، ولی از امشب زمین نفس می‌کشد. می‌گویند چشم زمین باز می‌شود و حرارت زمین به بالا می‌آید». از آن طرف پسر صیاد که به سنگی تکیه زده، موقع بلند شدن، سنگ به پشتش می‌چسبد. وی برای رهایی خود از سرما، قطعه سنگ را با خود به دوش می‌کشد تا به واسطه فعالیت شدید، بدنش همچنان گرم بماند و سرما به وی کارگر نشود. او تمام شب را به امید نجات به همین رویه ادامه می‌دهد. تا این‌که اواخر شب در حین راه رفتن متوجه می‌شود که قطعه سنگ به واسطه ذوب شدن یخ، از پشتش جدا شده و به زمین می‌افتد. از همان لحظه نور امید نجات در دلش روشن شد و به زنده ماندن امیدوارتر گشت. به همین علت است که قدما می‌گویند نفس به زمین آمده و از این شب به بعد، برف‌ها از زیر، آب می‌شوند. قدما می‌گویند وقتی گیزلین نفس می‌آید، یخ‌ها از زیر آب می‌شوند (برخلاف آشکار نفس که یخ‌ها از رو آب می‌شوند). وقتی اوغرون نفس به زمین بیاید، درختان از خواب زمستانی بیدار می‌شوند و برف‌ها شروع به آب شدن می‌کنند. نیاکان ما عمر چله بزرگ را چهل شبانه روز یعنی تا دهم بهمن دانسته و خلق و خوی چله بزرگ را به پسربزرگ خانه تشبیه کرده و می‌گفتند: «چله بزرگ آرام و سر به زیر است و سرما و کولاک و طوفان‌های شدید به بار نمی‌آورد. اما چله کوچک به پسر کوچک خانواده شبیه است و وی را خیلی شرور و بی‌قرار و شلوغ‌کار می‌پندارند». مصطفی محقق از فرهنگیان روستای اصله و آگاهان به فرهنگ منطقه در این زمینه می‌گوید: «در روستای اصله در هنگام غروب روز سی و پنجم در پشت‌بام‌ها، آتش روشن می‌کردند تا پسر صیاد با دیدن دود و شعله‌های آتش، راه روستا را پیدا کند. می‌گفتند: صیاداوغلو داغدا قالوب». بزرگان معتقدند 4 روز از چله بزرگ و 4 روز از چله کوچک (از هفتم تا چهاردهم بهمن) «چارچار» (چهارچهار) نام دارد. سرمای این هشت روز آن‌قدر زیاد است که در اصطلاح عامیانه می‌گویند: «چارچاردا اوزاخ یؤلوی اُئو ایچینده، بُو کِئشه دَن اُو کِئشه یَه دی». یعنی در چارچار راه طولانی خودت را از این گوشه کرسی تا آن گوشه کرسی خانه قرار بده و این کنایه از شدت سرما و یخبندان در زمستان است. در چارچار شدت سرما آن‌چنان است که روزها وقتی از ناودان، آب سرازیر می‌شد، در شب، یخ می‌بندد که آب ناودان یک یا دو متر قندیل می‌بندد. همچنین وقتی کسی از خانه بیرون می‌رود بخار دهانش باعث یخ زدن موی سر و ریشش شده و به اصطلاح می‌گویند «قيروو» بسته است. قيروو بستن درختان نیز یکی از مناظر زیبای زمستان بعد از یک شب سرد می‌باشد. این پدیده بر اثر رطوبت و مه در هوا و سرمای شب ایجاد می‌شود. پدیده‌ای جذاب و تماشایی که صحنه دیگری از قدرت سرمای زمستان و البته آن روی وحشتناک زمستان را نشان می‌دهد. درباره شدت سرمای چارچار می‌گویند: چارچار گاه باغلار گاه آچار قورد دوغار بالاسین قویار قاچار همچنین قدما معتقدند اگر در چارچار هوا خوش باشد، زمستان هوا خوب و خوش خواهد شد. اما اگر چارچار هوا سرد باشد تا نوروز هوا سرد خواهد بود. به همین دلیل چارچار را سخت‌ترین و سردترین روزهای سال می‌دانند به طوری که در این روزها بیشتر حوض‌های حیاط می‌ترکد. حتی می‌گویند: «طُوولَه دَه سُو بُوزلار». ✍ منبع: کتاب #فرهنگ_زمستان_درگزین، تالیف علی قادری نهاد، فصل صیاد اوغلو 🆔 @dargazinname

چار در "چار چار" تلفظ تورکی آذربایجانی کلمه ی جر/جار در معنی زمان می باشد...زمانی که زمین شروع به گرم شدن می‌کند...... چارچار در هر منطقه ای دو زمان چهار روزه نیست که اونو به عدد چهار هندی بچسبونیم.....چارچار در برخی مناطق هفت روزه هست که سه روز بویوک چیلله و چهار روز کیچیک چیلله رو شامل میشه و در برخی مناطق چهار روز بویوک چیلله و سه روز کیچیک چیلله. چاچار در برخی مناطق هفته ی پایانی بویوک چیلله هست....در برخی مناطق پنج روز هست... مردم هر منطقه بنا به موقعیت جغرافیایی خود و باوری که بنا به اون جغرافیا در مورد گرم شدن زمین رسیده اند چارچار رو زمان بندی کردند. @vaje_torki چار یا جار/جر در معنی زمان به زمان گرم شدن زمین در فصل زمستان اشاره دارد.