وێنە مێژووییەکانی کوردستان (کۆنەواری کوردەواری)

حاجی شەهاب ترکاشە(فەرەیدون بەگ)

بە پێ چەند سەنەد و قەباڵەی کۆن ، ناوچەی شامات و چۆمی مەجیدخان لە سەردەمی پێش ناسرەدین شای قاجار بەهۆی ئەوەیکە دوو گوندی بە نێو باریکە و باریکان هەبووه بە مەحاڵی باریکان ناسرابوو ، که دواتر بە مەڕحەمەت ئاباد یا چۆمی مەجیدخان و شامات دەناسرێ. ساڵی 1231 ی کۆچی مانگی دوو برا له خێڵی ئەفشار بە ناوەکانی کەڵبڕزاخان و کەلبعەلی خان ئەفشار ژمارەیەک زەوی و موڵک لە مەحاڵی باریکان یان مەرحەمەت ئاباد لە ئەحمەد خان موقەددەمی مەراغەیی و میربەهرام بەگی موکری دەکڕن. کەلبڕزاخانی ئەفشار گوندی "باریکە"ی کڕی و نێوی کرده "کەڵبەڕزاخان" و بە نێوی خۆیەوە گۆڕی کە ئیستا پێی دەڵەن سەرچنار ، هەروەها کەلبعەلی خان لەسەر ئەو زەویانەی کە لە نزیک گوندی سارو قامیشی تەتەهوو و قەرەگۆل کڕیبووی گوندێکی دروستکرد و ناوی لێنا "عەلی ئاباد" که بە عەلیابادی قەرەگۆلیش ناسراوه و ئێستا ئاسەواری نەماوه. لە پاشان هەمان موڵک و گوندەکان دووباره بە نەوەکانی بنەماڵەی بەهرام بەگی موکری واته بەگزادەکانی باریک دەفرۆشرێن ، هەر لەبەر ئەم هۆکارە، بەگزادەگان موکری نیشتەجێ بوو و مالکی مەحاڵی باریکان، بەتایبەتی مالکەکانی هەردوو گوندی باریکە و باریکان، بە شێوەی زارەکی پێیان دەگوترا بەگزادەکانی موکری مەحاڵی باریکان یا بەگزادەی باریک یان تایفەی باریک. گوندی باریکان دواتر لەلایەن حاج حەسەن بەگی موکری کوڕی ئەردەشێربەگی باریکان بۆ حاجی حەسەن دەگۆردرێ کە ئێستا گەورەترین گوندی شاماته.

*شارەدێی سەرچنار (باریکه _ کەڵبەڕزاخان) مڵکی ئەردشێربەگی موکری باریکان و ناوەندی دەسەڵاتداریەتی بەگزادانی موکری مەحاڵی باریکان (تایفەی باریک). شرۆڤەیەک لەسەر دانانی نێوی کەڵبەڕزاخان لەسەر ئەو شارەدێیە: 👇🏻👇🏻

1964 Kermashan

مەستورەی ئەردەلان ( ١٨٠٤ - ١٨٤٨ ) ماھ شەرەف خانم

جوان ئەحمەد خواجە

Pola nanwazada

Mama Risha