گنجینه گپ روانشناسان

‍ ‍ #سوال سلام ،پسرم ۲۵ سالمه مجرد ،من ۴ماه پیش برا افسرگیو وسواس رفتم تحریک مغزی ارتی ام اس انجام دادم،جنسش اشغال بود خبر نداشتم از وقتی زده شبا خیلی کابوس میبینم،در طول روز به هرچی فکر میکنم جور دیگشو خوابشو میبینم خیلی نگرانم بخاطر این موضوع،من اصلا کابوس نمیدیدم #پاسخ جناب آقای ابوالفضل دادخواه کارشناس ارشد روانشناسی بالینی، درمانگر شناختی/رفتاری

‍ #سوال من هر وقت بخوام یک موضوع یا یک درخواست رو به کسی بدم علی الخصوص خانوادهم ،به شدت دچار نگرانی و استرس میشم نمیتونم مطرح کنم خجالت میکشم #پاسخ سرکار خانم مهرناز جهانی، کارشناس ارشد روان شناسی بالینی، روان درمانگر تحلیلی

ما تمایل داریم که دردها و رنج‌های دوران کودکی را کماکان زنده نگه داریم. این مسئله یکی از بینش‌های عمیق در روان‌درمانی‌های مبتنی بر روان‌تحلیل‌گری است. فروید به این پدیده، «اجبار به تکرار» (repetition compulsion) می‌گفت. برای مثال فرزند یک فرد میگسار با کسی ازدواج می‌کند که میگسار است. کودکی که دوران کودکی‌اش با بدرفتاری اطرافیان روبرو شده است با فردی بددهن، گستاخ و پرخاشگر ازدواج می‌کند یا اینکه خودش از دیگران سواستفاده می‌کند. فردی که دوران کودکی‌اش آزار جنسی را تجربه کرده است، در بزرگسالی ممکن است در دام روابط آشفته و بی‌هدف بیفتد‌. کودکی که تحت سلطه‌ی دیگران بوده است، ممکن است در دوران بزرگسالی به شدت دیگران را کنترل کند. این پدیده در نگاه اول گیج‌کننده است. چرا ما دست به این کار می‌زنیم؟ چرا دوباره رنج‌ها و دردهایمان را زنده می‌کنیم و هر دم هیزمی بر این آتش می‌گذاریم؟ چرا نمی‌توانیم دست از این الگوها برداریم و زندگی بهتری برای خودمان تدارک ببینیم؟ در واقع هرکسی با متوسل شدن به روش‌های محکوم به شکست، به تداوم این الگوهای منفی دامن می‌زند. این واقعیت تعجب‌برانگیز را درمانگران نیز قبول دارند. در دوران بزرگسالی، شرایط و موقعیت‌هایی ایجاد می‌کنیم که شبیه به شرایط و موقعیت‌های دوران کودکی‌مان است. 📌جفری یانگ، ژانت کلوسکو از کتاب زندگی خود را دوباره بیافرینید ترجمه حسن حمیدپور و همکاران @gp_ravanshenasan @gap_ravanshenasan #طرحواره_درمانی #طرحواره_های_ناسازگار

🔶پدیده نشخوار ذهنی منفی چیست؟ 💢همه ما، گفتگوی درونی داریم. از لحظه ای که بیدار می شویم تا زمانی که می خوابیم یک نفر همیشه درون سر ما دارد حرف می زند. همین الان که دارید این متن را می خوانید هم او دارد حرف می زند. همه ما این گفتگوی درونی را داریم. این گفتگوی درونی گاهی اوقات به نشخوار ذهنی منفی تبدیل می شود. 💢بگذارید اول نشخوار را توضیح دهیم: چندین هزار سال پیش، بعضی از حیوانات برای حفظ امنیت خود مجبور بودند که به هنگام پیدا کردن غذا، با شتاب آن را بدون جویدن ببلعند و دوباره به مخفیگاه خود باز گردند. سپس در آنجا با خیال آسوده، آرام می گرفتند و غذایی را که قبلاً بلعیده بودند، بالا می آوردند و می جویدند و دوباره می بلعیدند. 💢گاهی اوقات ما انسان ها نیز دچار مساله ای مانند نشخوار می شویم. یعنی به یک موضوع بارها و بارها فکر می کنیم. ما گیر می افتیم در یک حلقه بی پایان و بی نتیجه فکر کردن به یک موضوع و مدام آن را می بلعیم و دوباره آن را می آوریم بالا و دوباره آن را می جویم. 💢در گفتگوهای تکراری درونی یا نشخوار ذهنی مدام به نکات منفی، خاطرات منفی و جنبه های منفی فکر می کنیم و بعد از مدتی به آن اعتیاد پیدا می کنیم. همانند حیواناتی که از اول اهل نشخوار نبودند، اما اکنون دیگر معده شان کاملا متناسب نشخوار شده است. 💢این نشخوار منفی می تواند گریبان همه ما را بگیرد. از فردی که همسرش به وی خیانت کرده تا کارآفرینی که ورشکست شده، فردی که دچار شکست عاطفی شده ، ورزشکاری که مصدوم شده و دیگر نمی تواند ورزش حرفه ای کند، فردی که در کنکور به نتیجه نرسیده، سرمایه گذاری که سرمایه اش از بین رفته است، و افرادی که به خاطر اختلالات اعصاب، خصوصا وسواس فکری دچار نشخوار ذهنی می شوند. 🔶تجویز راهبردی: برای رهایی از دام گفتگوهای درونی منفی تکراری (نشخوار ذهنی) چه می توان کرد؟ 1⃣ تكنيك برگردانی مثبت یا انحراف فکر: به صورت ارادي به چيزي توجه كنيد كه مثبت است. بازي هاي فكري کنيد. هر کاری كه مستلزم به كارگيري فكر است. تلفن را برداريد و به دوستان زنگ بزنيد. خلاصه فقط ذهنتان را با هر چيز كوچكي مشغول کنید. يك عدد پيچيده مثل 958354را درنظربگیرید و هفت تا هفت تا از آن كم كنيد. اين تكنيك بخاطر اينست كه مكانيزم ذهن طوريست كه در يك آن نمي تواند به دونقطه توجه كند. 2⃣ تکنیک تاخير فكر: براي آمدن فكرهای منفی تکراری به ذهنتان وقت تعيين كنيد و وقتي اين افكار خواستند به ذهنتان وارد شوند به آنها بگوييد كه بروند و در فلان ساعت كه به آنها اختصاص داده ايد بيايند و تدريجا اين ساعات را محدودتر كنيد. این نشان می دهد که شما ارباب هستید و آن ها (افکار منفی تکراری) نوکر. 3⃣ تکنیک تدوین فکر: قلم و كاغذ برداريد و همگي افكار منفي خود را بنويسيد ترجیحا با زبان طنز! نوشتن بار سنگين افكار فكري را سبك كرده و گاه با خواندن نوشته ها ممكن است شما را به خنده يا شگفتي از افكار غيرمنطقي خود وادارد. در عين حال وقتي فكرتان را نوشتيد راحت تر مي‌توانيد آن را بررسي كنيد و خطاهايش را شناسايي نماييد. 4⃣ تکنیک تصور بدترین حالت ممکن و اقدام: در نگاه اول ممکن است این روش اشتباه به نظر برسد اما دو فایده اساسی دارد. به جای اینکه مدام در مورد نگرانی های آینده فکر کنید. به بدترین حالت ممکن فکر کنید. زمانی که به بدترین حالت ممکن فکر میکنید، میبینید آنقدرها هم بد نیست و تنها این ذهن شماست که آن را بزرگ کرده است. همین طور شما می توانید خود را برای اقدامات جبرانی و پیشگیرانه بعدی آماده کنید. به جای ترس از اقدام، بزنید به قلب ماجرا و دست به کار شوید. 5⃣ تکنیک تعریف ماموریت جدید: نشخوار ذهنی، فكر زايد است و فكر زايد زاييده وقت زايد و وقت زايد زاييده بيكاري، با دست زدن به يك فعاليت كه شما را در حالت برانگيختگي قرار دهد مي‌توانيد از حالت نشخوار ذهنی فاصله بگيريد. مثلا اگر در کارآفرینی شکست خورده اید، یک ایده جدید را دنبال کنید. اگر دیگر نمی توانید ورزش حرفه ای کنید، خوب به مربی شدن فکر کنید! اگر به تازگی جدا شده اید، به تمام کارهایی فکر کنید که در زمان زندگی مشترک فرصتش را نداشتید انجام دهید. خداوند درها و دریچه های بسیاری را پیش روی ما قرار داده است.طبق اما گاهی اوقات آنچنان به درهای بسته نگاه می کنیم که صدها در و دریچه دیگر را نمی بینیم. به خدا نگویید چه مشکلات بزرگی دارید بلکه به مشکلات بگویید چه خدای بزرگی دارید. @gp_ravanshenasan @gap_ravanshenasan #نشخوار_فکری #نشخوار_ذهنی #نشخوار_منفی

📌۸ رفتاري که روحيه ي فرزندتان را خدشه دار ميکند... 1⃣ شيوه صدا زدن: پسر بد، احمق، ديوانه. اينها همگي بسيار مضر هستند. بايد بدانيد والدين براي فرزندان بويژه در دوران کودکي شان مانند الگوهاي مقدس هستند. پس اگر با اسامي نامناسب فرزندان را مورد خطاب قرار دهيد آنها باور مي کنند که به نوعي همان هستند که شما مي گوييد. 2⃣ عدم پذيرش: کاش هرگز به دنیا نیومده بودی، هيچ کس تو را دوست نداره. عدم پذيرش يعني شما از بودن با فرزندتان احساس ناراحتی می کنيد و تمايل داريد او را تنها بگذاريد. 3⃣ منفی بافی: تو هيچ چيز نمي شوي، يک روزي شکست می خوری . همه افراد گاهی در اوج هستند و گاهی نيستند. آنچه ما به عنوان والدين به فرزندان می گوييم موجب ايجاد يک باور ذهنی در آنها می شود. 4⃣ ايجاد احساس گناه: تو مرا پير کردی. من به خاطر تو اين زندگي جهنمی را تحمل می کنم . اينها همگی مواردی هستند که موجب ايجاد حس گناه در فرزندان می شوند. در بسياری از موارد طلاق، والدين به گونه ای رفتار می کنند که فرزندان حس می کنند اگر وجود نداشتند، شايد کار والدين به جدايی نمی کشيد. 5⃣ کمال گرايی : چرا تو هميشه دوم مي شی؟ نمره ۱۷ گرفتی؟ چرا نتوانستی ۲۰ بگيری؟ کودک وقتی احساس تهديد کند؛ يعني از آينده می ترسد و ترس بزرگ ترين مانع در راه شکوفايی استعداد و شخصيت اوست و او آسيب پذير خواهد شد ، اين که مرتب درصدد باشيد فرزندتان را به جلو و به سوی اهداف خاص هل دهيد تا به عقيده خودتان بهتر شود، کمکی به او نمی کند. 6⃣ مقايسه : چرا نمی توانی مثل خواهرت باشی؟ وقتی من همسن تو بودم، نمراتم بهتر از تو بود. در مقايسه کردن، شما به فرزندتان می گوييد که تو کمتر از ديگران هستی. به اين ترتيب او احساس خودکوچک بينی و تحقير می کند. 7⃣ سرزنش و تحقير : من به اين که تو عقل داری، شک می کنم. بايد از خودت خجالت بکشی، خدا لعنتت کند. در مقابله با چنين گفتاری معمولا فرزندان سعی می کنند حالت دفاعی به خود بگيرند؛ اما در واقع از درون می شکنند. 8⃣ تهديد کردن : اگر حرفم را گوش ندهی، همين جا رهايت می کنم و می روم. اگر دوباره اين کار را بکنی، تو را از خانه بيرون می اندازم. در واقع تهديد به معنی بزرگ جلوه دادن ناراحتی شما از موضوعی است. شما نخستين تاثيري که بر فرزندتان می گذاريد، ترور شخصيت اوست. #روانشناسی_کودک_نوجوان #فرزندپروری_آگاهانه #فرزند_پروری @gap_ravanshenasan @gp_ravanshenasan

📌عدم تعادل و بی ثباتی عاطفی یکی از بارزترین ویژگی های دوره نوجوانی است بیشتر وقت ها نوجوانان به هنگام بروز خشم نمی توانند رفتار و گفتارشان را کنترل کنند. خیلی زود متأثر می شوند. به خصوص زمانی که احساس می کنند کسی به حرفشان گوش نمی دهد. به همین خاطر دست به اعمال ناخوشایندی می زنند. البته خیلی زود هم پشیمان شده و خود را سرزنش می کنند. ‌@gp_ravanshenasan #کودک #نوجوان

🔰وقتی اضطراب و نگرانی داریم چجوری شب‌ها بخوابیم: ۱: اول از همه تمرین کن که ساعت قبل خوابت رو با نگرانی‌هات پر نکنی. اون زمان، زمان خوابیدنه، نه هیچ‌چیز دیگه‌ای. ۲: برای خودت مشخص کن که جایی که باید به نگرانی‌هات فکر کنی محل خوابیدنت نیست. تخت خوابت نیست. یه مکان مشخص انتخاب کن و بگو این جا به این موضوعات فکر میکنم. ۳: برای نگرانی‌هات و فکر کردن بهشون برنامه بریز: این ساعت و چند دقیقه‌ی مشخص بهشون فکر میکنم. ۴: بنویس. هرچی توی ذهنت هست رو بنویس و نکته‌ی مهم این هست که باید طبقه بندیشون کنی: کدوم صرفا تصور کردنه و اتفاق نیفتاده و کدوم رو میشه حل کرد؟ و برای اون‌ دسته‌ای که حل کردنی هستن برنامه بریز. ۵: قبول کن یه سری‌ از نگرانی‌هات حل نمیشن. ۶: آسون‌ترین راه وقتی می‌خوای بخوابی و نمیتونی این هست که توی دفترچه بنویسی فردا با این مشکلم رو‌به رو میشم و فردا همه‌ی نکات بالا رو به کار ببر. @gap_ravanshenasan @gp_ravanshenasan #اضطراب #نگرانی

🔰یکی از اصلی ترین شیوه های شناخت یک فرد هنگام مشاجره و دعواست! ۱. آیا در طول دعوا شریک عاطفیت داد زد، بی احترامی کرد، توهین و تحقیر کرد، چیزی شکوند؟ ۲. آیا این فرد تمام تلاش خودش رو میکرد که فقط مشاجره رو ببره؟ یا تلاشش روی درک متقابل و حل مشکل بود؟ ۳. آیا این فرد حتی زمانی که عصبانی بود، میتونست با تو کمی نرم و مهربان باشه؟ ۴. آیا این فرد اعتقاد داشت که فقط عقیده من درسته یا حاضر بود که عقیده و نظر شمارو هم بشنوه و در صورت امکان قبول کنه؟ ۵.آیا زمانی که با حرفی یا کاری تو رو ناراحت کرد، به احساساتت اهمیت داد یا بی تفاوت از اونها رد شد؟ ۶. آیا زمانی که حرارت و عصبانیت بالا بود، پیشنهاد اینکه یک وقفه داشته باشید رو داد تا کمی آرومتر بشید. @gap_ravanshenasan @gp_ravanshenasan #مشاجره #خشم #رابطه #رابطه_بین_فردی

🔰هشت مشخصه‌ عمومی و رایج از طرحواره های ناسازگار اولیه : 📌مطلق گرایی‌: باورها، افکار و قضاوت‌های ثابت، مطلق و ارزیابی نشده‌ در مورد خود، دیگران و جهان که از کودکی و اوایل نوجوانی در ما شکل گرفته‌اند. 📌مقاوم در برابر تغییر : شامل خاطرات، هیجانات، احساسات بدنی و شناختواره‌ها هستند که خاطرات هیجانی عمیق آنها در مغز ناهوشیار ما از کودکی قرار دارند و به سختی تغییر می‌کنند. 📌آشنایی و عادت : از کودکی چون با آنها بزرگ شده‌ایم و بر اساس آنها تجربیات زندگی را قضاوت کرده‌ و خود را اینگونه سازگار کرده‌ایم؛ به آنها عادت کرده‌ و وابسته شده‌ایم و برای ما تجربه آشنایی هستند. به اصطلاح طرحواره ها " آشنای قدیمی هستند " ،  پس اگر چه به ما رنج می‌دهند اما با آنها راحت‌تریم! 📌تکرار شونده : از طریق قضاوت‌های سوگیرانه و نیز رفتارهای مقابله‌ای ناسازگارانه که در برابر آنها داریم مثل اجتناب، جبران افراطی و تسلیم شدن، خود را تداوم می‌بخشند و به بقای خود کمک می‌کنند. 📌پیش‌بینی پذیری : اتفاقات را بر اساس آنها پیش‌بینی یا در واقع پیشگویی خودتحقق بخش، می‌کنیم و با ترفند طرحواره‌ها فکر می‌کنیم توان پیش‌بینی اتفاقات و کنترل شرایط داریم! 📌حساسیت افراطی به اتفاقات و استرس ها : تهدیدهای زندگی را بصورت مداوم ، پایش و حتی هیجانات منفی خود را موقع تهدیدها، پیش‌بینی می‌کنیم؛ تله‌ها نیز موقع تنش‌ها و چالش‌هایی که ما آنها را در ذهن خود، تهدید ارزیابی کرده‌ایم فعال می‌شوند. 📌فعال ساز هیجانات شدید : هیجاناتی مثل ترس و اضطراب خجالت و احساس گناه ناامیدی و بی‌قراری آزردگی و رنجیدگی خشم، غم، افسردگی و... 📌تولید افکار غیرمنطقی و خطاهای شناختی : تعمیم دهی، مبالغه افراطی، مطلق نگری و... @gap_ravanshenasan @gp_ravanshenasan #طرحواره_های_ناسازگار #طرحواره_درمانی