سروش سخن

💢 ⁠تقلید از صفات و خصوصیات اخلاقی دیگران، بیشرمانه تر از پوشیدن لباس آنهاست. شناخت ذهن و توانایی های خودمان، و نیز حدود تغییر ناپذیر آنها، مطمئن ترین راه برای رسیدن به رضایت از خود است. #آرتور_شوپنهاور T.me/roshanfekrisoroosh

💢 امپراطریس بسیار زن نمکین بود. با وجود علیلی مزاج بسیار خوب بود. خوش گیس، خوش‌ترکیب، دلچسب، بسیار با قر و فر. ما را که دید یک دفعه وا رفته نگاه‌های عجیب می‌کرد و گفت بسیار افسوس دارم که این چند روز که اینجا بودی نیامدم. لبش را می‌گزید. خودش را می‌مالید به زمین (!) و صندلی و گفت خواهش یک صورت عکس شما را دارم. گفتم صبح می‌فرستم. بسیار صحبت شد، باریک(؟). خلاصه، دست امپراطریس را گرفته وارد تالار شدیم ... شاهزاده‌های نمسه و آلمان، همه بودند. زن تازه که برادر امپراطور گرفته بسیار بسیار خوشگل است. خیلی خوب است. بر پدر آلمان‌ها لعنت که همه خوشگل‌اند. ✍️سفرنامه ناصرالدین شاه به فرنگ ص. ۳۱۱ زادروز ناصرالدین شاه T.me/roshanfekrisoroosh

‍ ❗️کربلا از روایت تراژدی تا روایت ضدتراژدی 🔸تراژدی یک سوگنامه است مثل سوگنامه سیاوش یا واقعه کربلا که در آن همه نیروهای شرور جهان دست به دست هم می‌دهند تا قهرمان داستان را از پای درآورند. در تراژدی قهرمان داستان در برابر آزمونی قرار می‌گیرد که خدا یا خدایان در مسیرش قرار داده‌اند. اصطلاحی در مورد تراژدی وجود دارد به نام «کاتارسیس». کاتارسیس وقتی است که شما با دیدن یک فیلم، سریال یا تعزیه‌ای که روایت یک تراژدی است خودتان را جای قهرمان داستان می‌گذارید. این کار فوایدی دارد و آن این است که با شبیه سازی آن مصیبت‌ها هم بر ترس‌های خود غلبه می‌کنید و هم شفقت و ترحم و همدلی در درونتان احیا می‌شود و به یک پالایش درونی در جهت خودآگاهی نسبت به فضیلت‌های خود دست می‌یابید. 🔸واقعه کربلا همه عناصر یک تراژدی را دارد. از کشمکش درونی انسان با خود بر سر انتخاب یکی از دو راه. دوراهی حسین برای بیعت یا مبارزه. دوراهی عباس برای دوراهی یکی از دو خویشاوند: شمر یا حسین؟ نوشیدن آب از شریعه یا ننوشیدن؟ دوراهی مسلم بن عقیل در کشتن دشمن یا عمل به سنت حرمت خون مهمانی چون عبیدالله در خانه هانی بن عروه؟ دوراهی حر بن یزید ریاحی برای پیوستن به جبهه حسین یا یزید؟دوراهی عمربن سعد برای ملک ری یا قتل حسین؟ اضطراب مرگ، اضطراب از دست دادن، اضطراب عهد شکنی و... ناظر این تراژدی همه این اضطراب‌ها را درکنار نحوه عمل قهرمان داستان می‌بیند و از این طریق نه تنها الگویی را می‌یابد و هیبت و خوفناکی انچه از او می ترسیده در ذهنش متزلزل می شود بلکه ترحم و ایثار نیز در درونش شکل می‌گیرد. 🔸این چیزی بود که به شکل سنتی کارکرد خود را در جامعه دنبال می‌کرد. گذشتگان بسته به جنسیت و سن و نقش خود در جامعه اگر هم تحولی آرمانی نمی‌یافتند دست کم تروماها و فشارهای درونی خود را با این مناسک تخلیه می‌کردند و به نوعی تصعید می‌رسیدند. آنها بارها و بارها مورد ظلم قرار گرفتند، دورنگاه داشته شدن از حقوق طبیعی و غم از دست دادن را تجربه کرده بودند و کربلا همه اینها را داشت و دردهای آنان را تعدیل می‌کرد. اینکه برخی با واکاوی تاریخ یا معیارهای تحلیل سیاسی قصد تعدیل در برداشت مردم را دارند و نمی‌توانند به این دلیل است که تصور می‌کنند جامعه به این واقعه به عنوان واقعه‌ای تاریخی یا سیاسی و اجتماعی نگاه می‌کند حال انکه جامعه یک تراژدی می‌بیند و کاتارسیسی اتفاق می‌افتد . 🔸 آن خلوص و سادگی به وضوح در روضه‌های سنتی قابل رصد است اما آنچه در دهه‌های متاخر اتفاق افتاده است یک ضدتراژدی است. ضدتراژدی حاوی کژکارکردی است بدین معنا که عناصر تراژدی به جای انکه به مقتضای تراژدی عمل کنند به مقتضای سیاست حرکت می‌کنند. قهرمان تراژدی به جای آنکه دردها و مظلومیت‌های مردم ناظر تراژدی را نمایندگی کنند گویی نماینده قدرتند و به جای آنکه شفقت و ترحم را برانگیزانند روایتگر یک کینه دیرین‌ علیه کسانی‌اند که گفتمان غالب سیاست را تمکین‌ نمی‌کنند. نواها بیش از آنکه سوز و گداز مخفی مانده انسانها را روایت کنند هیجان و کوبندگی ایدئولوژی‌ای را تقویت می‌کنند که بر قدرت سخت خود تاکید دارد و خروجی ماجرا اثبات حقانیت قدرت غالب است که تلاش دارد تصویری از خود را در قهرمان تراژدی بازنمایی کند. این تلاش البته تنها از سوی قدرت حاکم در جامعه اتفاق نمی‌افتد و نیروی نهفته در این تراژدی در سال‌های اخیر سبب شده است که بخش‌هایی از جامعه نیز مطالبات سیاسی خود را در قالب برگزاری آیین و مناسک عاشورا بریزد و قهرمان تراژدی را با تصویر خود و مطالباتش بازسازی کند. 🔸دسته سومی هم هستند که با دیدن تلاش برای مصادره قهرمان تراژدی، آن تراژدی را از خود بیگانه می‌بینند و با آن «همذات‌پنداری» نمی‌کنند بلکه چون شاعران مغانه پارسی یا مُجانه عربی-که شاعر در آن خود را بی‌مبالات به سنتها و هنجارها نشان می‌داد تا بر تحریف و ریاکاری بشورد - علم مخالفت بلند می‌کنند. بنابراین اگر صداهایی هم برخاسته است که ذهن خود را معطوف هزار اما و اگر درباره عاشورا کرده است ، ریشه آن، حذف عناصر خودجوش تراژدی و افزودن عناصری از ایدئولوژی است که مانع همذات‌پنداری او با تراژدی می‌شود. با این حال تراژدی علیرغم دست‌درازی‌های سیاست و شرایط اجتماعی، راه خود را می‌رود و با تجربه زیسته تراژیک بسیاری از مردم پیوند برقرار می‌کند. طمع سیاست و قدرت در سمت‌وسو دادن به تراژدی هم تیغی دولبه است زیرا به جز خاصیت موقتی بودن، به سادگی قابل تقلید است و هر گروهی می‌تواند آن را به نفع خود بازآفرینی کند. ... روضه میرفخرالدین آقا، روضه خوان سنی مذهب افغان با شعر محتشم کاشانی نمونه‌ای از روایت تراژیک و سنتی که با مخاطب پیوند بر قرار می‌کرده است. سهند ایرانمهر T.me/roshanfekrisoroosh

‍ ❗️کربلا از روایت تراژدی تا روایت ضدتراژدی T.me/roshanfekrisoroosh

#بوسه 🍃 #نماد وصلت و پیوند دوسویه است که از عهد باستان مفهومی معنوی یافته. بوسه به مفهوم پیوند روح با روح است، از همین جهت است که اندام جسمانی بوسه؛ دهان است. محل خروج نفس و مخزن تنفس. بوسه به صورتی جداناپذیر روح را به روح متصل می‌کند. روح با بوسه‌ای خارج می‌شود و به روح دیگری متصل می‌شود. بوسه نماد توافق؛ تسلیم، احترام عاشقانه و همبستگی معنوی است. #نماد_شناسی T.me/roshanfekrisoroosh

🍃 يُرِيدُ اللّهُ أَن يُخَفِّفَ عَنكُمْ وَخُلِقَ الإِنسَانُ ضَعِيفاً: خداوند می‌خواهد بر شما آسان گیرد و انسان ناتوان آفریده شده است‌. #نساء_28

🔺️ زمانه‌ی سیاه سپری می‌شود، روشنایی بر آستانه ایستاده است، باران می‌نشیند، آسمان صاف خواهد شد، آرامش خواهد رسید و شوربختی‌ها پایان می‌گیرد... اما تا این همه در رسد، چه رنج‌ها که بر ما نخواهد رفت! #استفان_تسوایگ T.me/roshanfekrisoroosh

💢 ۲۵ تیر در تقویم ایرانی ⁧#روز_تامین_اجتماعی⁩ است. در ایران ببشتر مردم از تامین اجتماعی به عنوان حمایت فراگیر و شایسته‌ در حوزه بیمه، درمان، بیکاری و بازنشستگی برخوردار نیستند. تمرکز اصلی سازمان تامین اجتماعی به عنوان یک نهاد ثروتمند بر فعالیت اقتصادی بوده و در سال‌های اخیر نیز به محل وقوع فسادهای مالی گسترده تبدیل شده است T.me/roshanfekrisoroosh

🍃 #حافظ می فرمود: وصال "دولت بیدار" ترسَمَت ندهند که خفته‌ای تو در آغوش بختِ خواب‌زده از نگاه #عرفانی همه انسان‌ها یا در خواب هستند و یا در حال بازی و سرگرمی، در این حالت اخیر هم بیرون از عالم خواب نیستند. #مولانا از عاشقی یاد می کند که شب‌هنگام انتظار معشوق می‌کشید و چون معشوق بر سر قرار آمد و او را خفته یافت، چند عدد گردو در دامنش ریخت و برفت؛ یعنی تو هنوز کودکی و لایق بازی و سرگرمی! #عارفان به ما می‌گویند وقتی «خود» را با مظاهر بیرونی و ﷼مفاهیم_ذهنی و تصورات و خیالات‌مان هم‌هویت می‌کنیم و کم‌کم  در میان هزاران من و ما گم می‌شویم، از آن پس رهایی و بیداری اگر نه محال،‌ دست کم دشوار می‌گردد. چیزهایی چون وطن، دین، زبان، رنگ و نژاد و طبقه و گروه و... ما را از خود حقیقی‌مان دور می‌کنند. در حالی که این‌ها هیچ کدام به «من» حقیقیِ ما ربطی ندارند؛ سهل است که منشأ غالب نزاع ها و ستیزهای ما آدمیان از همین جاها آب می‌خورد. و هرروز که می‌گذرد ستبرتر و قوی‌تر می‌شوند و همه‌ی ابعاد زندگی مان را در خود فرو می‌پیچند. مولانا داستان مردی را می‌گوید که بر سر راه خلق خاری کاشت و خار کم‌کم بزرگ شد و ریشه دوانید. اما در جواب اعتراض همسایه ها می‌گفت که روزی آن را خواهد کند "غافل از اینکه خارکن هر روز ناتوان‌تر می‌شد و خار قوی‌تر و انبوه‌تر." این داستان، داستان همه ی ما انسان‌هاست. آن درخت بد جوان‌تر می‌شود وین کَننده پیر و مضطر می‌شود خاربُن در قوّت و برخاستن خارکن در پیری و در کاستن خاربن هر روز و هر دم سبز و تر خارکن هر روز زار و خشک تر او جوان‌تر می‌شود تو پیرتر زود باش و روزگار خود مبر اما اینکه ما در خوابیم یا خود را به خواب زده‌ایم بدان معنا نیست که کاری نکنیم و بهانه‌ای برای جَستن از خواب نجوییم: مرد غرقه گشته جانی می‌کَنَد دست را در هر گیاهی می‌زند تا کدامش دست گیرد در خطر دست و پایی می‌زند از بیم سر دوست دارد یار این آشفتگی کوشش بیهوده بِهْ از خفتگی اندرین ره می‌تراش و می‌خراش تا دم آخر دمی فارغ مباش لنگ و لوک و خفته شکل و بی ادب سوی او می غیژ و او را می طلب #مثنوی_مولانا حال نکته اینجاست که ما از نظرگاه غربی‌ها (با توجه به مؤلفه‌های مدرنیته و سنجه های ترقی) نیز در خوابیم و چنان که باید و شاید از این خواب گران، به تعبیر #علامه_اقبال_لاهوری، برنخاسته‌ایم و هنوز تا دست‌یابی به لایه‌های زیرین ترقی و تجدّد راه درازی داریم. T.me/roshanfekrisoroosh

🍃 #حافظ می فرمود: وصال "دولت بیدار" ترسَمَت ندهند که خفته‌ای تو در آغوش بختِ خواب‌زده از نگاه عرفانی همه انسان‌ها یا در خواب هستند و یا در حال بازی و سرگرمی، در این حالت اخیر هم بیرون از عالم خواب نیستند....👇👇 T.me/roshanfekrisoroosh