ایران بوم

فرهاد ارژنگی ۴ خرداد ۱۳۴۰، سالروز درگذشت فرهاد ارژنگی است. یادش گرامی. میر سید علیرضا میر علینقی فرهاد ارژنگی، در عمر کوتاه بیست و دو ساله اش، در زندگانی هنری‌اش که بیشتر از پنج سال  دوام نیافت، همچنان خاتم فیروزهٔ بواسحاقی، به قول لسان الغیب، خوش درخشید، ولی دولت مستعجل بود. فرهاد ارژنگی، در مجموعۀ انتشارات موسیقی ایرانی، که در این ایام بسی حجیم‌تر از دهه‌های پیش هم شده، کوچکترین رد پایی؛ و یا سایهٔ دستی ندارد. نه کسی صدای تار او را از همان نوارهای تکه پارهٔ قدیمی شنیده، و نه حتی قطعهٔ کوتاهی از او، در این همه نوار و سی دی و کنسرت اجرا شده است. خاطرهٔ او به شکلی دردناک، پرغرور، معصوم و همیشه جوان، فقط در ذهن همسالانش زنده است. یادهایی پر از علاقه و احترام و حسرت، برای نبوغی که در آستانهٔ جوانی، ناگاه به تیر بلا پرپر شد؛ و هیچکس به درستی ندانست که کمانکش، چه کسی بود و از چه رو، او را هدف گرفته بود. اما، این فرهاد ارژنگی، موسیقیدان جوانمرگ و به قول استاد «رحیم معینی کرمانشاهی»، «خداوندگار رشتهٔ خویش، که بود؟ دانستن شرح حالی از او، شاید بتواند به شناختنش، کمک کند: خانواده و تبار آذری او، با بیش از پانصد سال سابقه، در تاریخ هنر ایران حضور داشته‌اند. از نیاکان او، نام‌های آقا میرک تبریزی (استاد نقاش و قلمدان ساز دوره صفویه، و از شاگردان بنام کمال الدین بهزاد هراتی)،» استاد «ابراهیم میر» و «اختر مصور»، و استاد «حسین میر مصور ارژنگی» آوازه‌ای در خور دارند. پدر فرهاد، استاد «رسام ارژنگی»، نقاش و معلم ممتاز در دورهٔ پهلوی اول بود که آثارش، با پیروی از مکتب‌های اروپایی و با تاثیر پذیری از دیدگاه  و شخصیت هنری ویژه «رسام»، دارای مضامینی عاشقانه، طبیعت دوستانه و البته بسیار وطن پرستانه و ملی گرایانه است. علاقهٔ فرهاد به موسیقی، مثل اکثر نوابغ زودرس، از همان کودکی، جلوه کرد. پدر، با حساسیت هنرمندانهٔ خود، حدود وسیع این استعداد را دریافت و زمینهٔ رشد صحیح آن را فراهم آورد. هر چند که وی با مانعی درونی نیز مواجه بود؛ و آن تداعی دردناکی بود که هنر موسیقی در این خانواده برجای نهاده بود. خاطرهٔ جوانمرگی برادری بزرگتر، نخستین پسر رسام ارژنگی، «بهزاد»، که ویولون می‌نواخت و در رشته مهندسی راه و ساختمان درس می‌خواند؛ به هر صورت، عشق فرهاد کوچک به موسیقی، موقعیت یگانهٔ او به عنوان دُردانهٔ خانواده و علاقهٔ بی‌حد و حصر پدرش به این پسر خردسال که استعدادهای بی‌چون و چرایی از خود نشان می‌داد، وضعیت را به نفع موسیقی تغییر دارد. تار، جای ویولون را گرفت، مدت کوتاهی عمویش او را در یادگیری اصول آغازین، نوازندگی یاری کرد، و بالاخره فرهاد به دست استاد «علی اکبر شهنازی» سپرده شد. این هنرمند و نوازنده و معلم بزرگ، در آن سالها، یعنی از هزار و سیصد و بیست و چهار  تا هزار و سیصد و سی و چهار، کمتر در رادیو نوازندگی می‌کرد و بیشتر به تعلیم شاگردان می‌پرداخت. فرهاد ارژنگی (۱۵ بهمن ۱۳۱۷ / ۴ خرداد ۱۳۴۰ خورشیدی) آهنگساز، نوازنده تار و نقاش بود. فرهاد ارژنگی فرزند نقاش رسام ارژنگی، است که از ۵۰۰ سال پیش خانواده وی نقاش و پیکرتراش بوده‌اند. طُرفه این که تمام این تلاش ها، تنها طی پانزده سال آموزش، آفرینش و اجرا، انجام گرفته است. پانزده سال از زندگی بیست و دو ساله موسیقیدانی تحصیل کرده و پر استعداد که مرگ ناگهانی او، خانواده‌ای اصیل و هنرمند و ایراندوست را از هم پاشید، مادرش که سال‌های سال درد و داغ اولین پسرش بهزاد را با دشواری تحمل کرده بود، مصیبت دوم را تاب نیاورد و نوزده روز بعد از او با آگاهی از مرگ فرهاد یک شبه جان داد، استاد رسام ارژنگی، گرفتار درد عظیم مرگ پسر از یک سو، و ستم سنگین جامعهٔ آن روز (در موضع گیری بی‌مهر و عاطفه‌اش در قابل این واقعه) از سوی دیگر را بر وجود شکنندهٔ خود، سنگین و تحمل ناپذیر می‌دید، چهارده سال بعد از آن را در سوگی سیاه، به مرثیه خوانی، در عزلت گذراند. در این میان، از پس تلاطم‌های روزگار، خواهر کوچکترش، " هما  ارژنگی" امانت دار برادر شد و توانست آنچه را که از دستبرد زمانه و اهل زمانه، برجا مانده بود حفظ کند. یادداشت نویسی  در باره این هنرمند، در شرایط دشواری که داشتم  آسان نبود اما در نام فرهاد ارژنگی جاذبه‌ای بود که تمام این گرفتاری‌ها را نادیده گرفتم؛ و سعی کردم با همهٔ توان باقی مانده، آنچه را که از دستم بر می‌آمد، در خدمت به این چهره صمیمی و نامراد در موسیقی ایران، انجام دهم؛ و امید دارم کاری نکرده باشم که کاستی‌های آن در آینده موجب شرمساری و اعتذارم شود. کار دربارهٔ فرهاد ارژنگی هنوز تمام نشده، و شاید زمان آن  تازه آغاز شده باشد. دنباله نوشتار: http://www.iranboom.ir/nam-avaran/49-bozorgan/3920-farhadarjangi-1317-1340.html @iranboom_ir

فرهاد ارژنگی ۴ خرداد ۱۳۴۰،سالروز درگذشت فرهاد ارژنگی است یادش گرامی. پرتره فرهاد ارژنگی، اثر خود هنرمند http://www.iranboom.ir/nam-avaran/49-bozorgan/3920-farhadarjangi-1317-1340.html @iranboom_ir

آشنایی با یک ارتشتار بزرگ ایرانی در سال های دفاع ایران در برابر عراق ، به دلیل تب و تاب انقلابی کشور و آشفتگی احساسات ملی گرایانه و به حاشیه رفتن آن، ارتش ایران با وجود جانفشانی های بسیار از توجه لازم برخوردار نشد و گروهی، ساده انگارانه یا شیادانه، جایگاه ارتش ایران را از «مدافع اصلی» به «عامل یاری دهنده ی نهادهای مدافع انقلابی » کاستی دادند ! امروزه با گذر از آن سال های هیاهو، و با روشنگری های ارتشیان پیشکسوت مدافع ایران در برابر عراق، به برآورد دقیق تری از جایگاه ارتش ایران در دفاع از ایران دست یافته ایم که باید در هرچه ژرف تر و گسترده ترکردن آن کوشید . آرسام محمودی ، فعال فرهنگی در یادداشتی، از نقش تیمسار سیروس لطفی در آزادسازی خرمشهر سخن گفته است. برای خواندن این یادداشت روی تصویر زیر کلیک کنید : http://iranchehr.com/?p=11920 @iranboom_ir

۳ خرداد ماه بیرون راندن ارتش عراق از ایران (عملیات بیت المقدس) دکتر هوشنگ طالع به دنبال آزادسازی بستان وگسیختن راه ارتباطی سه جبهه‌ی عراق از درون ایران و نیز محروم کردن عراق از محور عماره ـ بستان ، نوبت بال جنوبی سپاه چهارم فرا رسیده بود . این جناح ، پیش‌تر در محور سوسنگرد ـ اهواز ، دوپاره شده و پاره‌ی شمالی آن در عملیات آزاد سازی شهر بستان (طریق‌القدس) نابود گردیده بود . باقی‌مانده‌ی سپاه چهارم عراق ، هنوز منطقه‌ای به وسعت کمابیش 5400 کیلومتر مربع را در اختیار داشت. این منطقه ، از شمال به کرخه‌ی‌کور و شهرهای هوزگان (هویزه) ، از باختر به باتلاق هوزگان و از جنوب ، به اروندرود و شهر خرمشهر ، محدود می‌شد . ارتش عراق به دلیل استقرار درازمدت در این منطقه ، مواضع پدآفندی زیادی به وجود آورده بود . افزون بر آن ، این مواضع را با رودخانه‌های کرخه‌ی‌کور و کارون ، هم‌آهنگ کرده بود . ارتش عراق با توجه به پهنای قابل‌عبور کرخه‌ی‌کور و به ویژه ، پس از عملیات آزادسازی گلوگاه خوزستان (فتح‌المبین) ، استحکامات کناره‌ی این رودخانه را تقویت کرده بود . در این جا، افزودن بر میدان‌های مین ، سیم خاردار ، کانال و خاکریز ، سنگرهای تیربار به خوبی می‌توانستند عبور پیاده‌نظام را متوقف کنند . در آخرین رده‌ی این مواضع پدآفندی ، آشیانه‌های تانک با فاصله‌های کمی از هم قرار داشتند که می‌توانستند ، تلفات سنگینی بر مهاجم وارد کنند . با وجود خطوط پدآفندی مناسب و هم‌آهنگی کامل با رودخانه‌ی کرخه‌ی‌کور و کارون ، جناح جنوبی سپاه چهارم عراق ، از نظر امکان تحرک در وضع بسیار بدی قرار داشت . باتلاق هویزه و مناطق مردابی به هم‌پیوسته‌ی آن در قلمرو حکومت عراق ، امکان عقب‌نشینی این نیرو را به داخل خاک عراق غیرممکن می‌ساخت . برای عقب‌نشینی و فرار، تنها یک راه دراز، در مسیر محور خرم‌شهر ـ شلمچه ـ بصره ، وجود داشت . ارتش عراق ، پس از تحمل شکست‌های پیاپی ، جناح جنوبی سپاه چهارم را به شدت تقویت کرده بود . یگان‌هایی که در اثر عملیات پیشین ارتش ایران ، در هم شکسته بودند ، پس از بازسازی ، دوباره به منطقه فرستاده شده بودند . با آغاز عملیات ، یگان‌های دیگری نیز به یاری این جناح گسیل شدند . استعداد ارتش عراق در این منطقه به شرح زیر برآورد شده است :1 پیاده نظام : کما بیش سی و شش هزار نفر زرهی : چهل و یک گردان تانک یا کمابیش 1345 دستگاه تانک مکانیزه: سی و هشت گردان مکانیزه یا کمابیش 1330 دستگاه نفربر زرهی پشتیبانی: کمابیش 530 قبضه توپ افزون بر آن، این نیرو از پشتیبانی پی‎گیر هوایی ، در درازای نبرد نیز برخوردار بود . برای رویارویی با این نیروی قابل‌ملاحظه و بیرون‌راندن باقی‌مانده‌ی ارتش عراق از خاک کشور ، ستاد ارتش ایران ، عملیات بیت‌المقدس را در سه مرحله به مورد اجرا درآورد. طراحان ستاد ارتش ایران، با توجه به انبوه نیروی دشمن ، گستردگی جبهه و پهنه‌ی زیاد منطقه‌ی عملیات، از درگیری در یک جبهه‌ی متمرکز پرهیز کرده و در نتیجه ، به ارتش عراق اجازه ندادند تا از امکان تمرکز نیرو ، بهره‌مند شود. عملیات غرب رودخانه‌ی کارون این عملیات روز اول اردی‌بهشت ماه 1361 از سوی ارتش ایران در غرب رودخانه‌ی کارون به مورد اجرا گذارده شد . در این عملیات چندین گردان از نیروهای مردمی و سپاه پاسداران نیز در میدان نبرد ، حضور داشتند . در این مرحله، نیروهای ایران پس از گذر از رودخانه‌ی کارون، جاده‌ی اهواز ـ خرم‌شهر را در اختیار گرفت . ارتش عراق با وجود پاتک‌های سخت ، موفق به دست‌یابی دوباره به این جاده نشد. عملیات فکه مرحله‌ی دوم این عملیات ، پانزده روز پس از مرحله‌ی اول ، یعنی در روز شانزدهم اردی‌بهشت ماه 1361 ، در منطقه‌ی « فکه» به اجرا درآمد. در نتیجه‌ی این عملیات ، فشار بر روی نیروهای عراقی مستقر در منطقه، افزایش یافت . هم‌زمان با عملیات فکه ، بخشی از نیروهایی که در مرحله‌ی اول عملیات از رودخانه‌ی کارون گذر کرده بودند ، به سوی مرز دولتی به حرکت درآمدند و تا پایان روز هفدهم اردیبهشت ماه ، در نوار مرزی مستقر شدند . عملیات آزادسازی خرمشهر مرحله‌ی سوم عملیات ، روز نوزدهم اردی‌بهشت ماه 1361 به منظور درهم‌کوبیدن بقایای نیروهای جبهه‌ی مرکزی و هم‌چنین ، نیروهای جبهه‌ی جنوبی ارتش عراق و در نتیجه ، آزادسازی خرم‌شهر به مورد اجرا درآمد . در شب همان روز ، مواضع دفاعی ارتش عراق در شمال و باختر شهر خرم‌شهر به تصرف نیروهای ایران درآمد و خرم‌شهر در کم‌تر از سه روز ، آزاد شد . در این نبرد ، هفت‌هزار نفر از نیروهای عراق کشته و اسیر شدند . فرمانده‌ی جبهه‌ی جنوبی عراق نیز ، در میان انبوه کشته‌شدگان بود . بقایای نیروهای عراقی ، با به جا گذاردن مقادیر زیادی جنگ‌افزار و مهمات ، از میدان جنگ گریختند . http://www.iranboom.ir/tarikh/tarikhemoaser/3228-3khordad-biron-randan-atesh-aragh.html https://telegram.me/iranboom_ir

📸چهارم خرداد روز مقاومت و پایداری - روز دزفول گرامی باد @iranboom_ir

به انگیزه‌ی سالگرد رهایی خرمشهر جنگ در جبهه‌ی نظامی دکتر هوشنگ طالع حکومت عراق، در رویای به دست آوردن یک پیروزی برق‌آسا، روز سی‌ویکم شهریور ماه 1359 خورشیدی، با دوازده لشگر زرهی، مکانیزه و پیاده، همراه با تجهیزات فراوان، ایران را مورد تجاوز نظامی قرار داد. از آن‌جا که لشگر 92 زرهی اهواز، یعنی نیرومندترین یگان رزمی کشور در منطقه‌ی جنوب باختری به بهانه‌ی کودتای نوژه از هم پاشیده بود، حکومت عراق در راستای دست‌یابی هرچه سریع‌تر به پیروزی، بخشی از نیروهای ذخیره‌ی خود را نیز، به میدان نبرد فرستاد. چهارم ـ بیرون راندن ارتش عراق از خاک ایران (عملیات بیت‌المقدس) ...نوبت جناح جنوبی سپاه چهارم فرا رسیده بود. این جناح، پیش‌تر در محور سوسنگرد ـ اهواز، دو پاره شده و پاره‌ی شمالی آن، در عملیات طریق‌القدس نابود گردیده بود. باقی‌مانده‌ی سپاه چهارم عراق، هنوز منطقه‌ای به وسعت کمابیش 5400 کیلومتر مربع را در اختیار داشت. این منطقه از شمال به کرخه‌ی کور و شهرهای هویزه، از باختر به باتلاق هوزگان (هویزه) و از جنوب به اروند رود و شهر خرم‌شهر، محدود می‌شد. ارتش عراق به دلیل استقرار دراز مدت در این منطقه، مواضع پدآفندی زیادی به وجود آورده بود. افزون بر آن، این مواضع را با رودخانه‌های کرخه‌ی کور و کارون نیز هم‌آهنگ کرده بود. ارتش عراق با توجه به پهنای قابل عبور کرخه‌ی کور و به ویژه پس از عملیات آزادسازی گلوگاه خوزستان (فتح‌المبین)، استحکامات کناره‌ی این رودخانه را تقویت کرده بود. در این‌جا، افزون بر میدان‌های مین، سیم خاردار، کانال و خاکریز، سنگرهای تیربار به خوبی می‌توانستند، عبور پیاده‌نظام را متوقف کنند. در آخرین رده‌ی این مواضع پدآفندی، آشیانه‌های تانک به فاصله‌های کمی از هم فرار داشتند که می‌توانستند تلفات سنگینی بر مهاجم وارد کنند. با وجود خطوط پدآفندی مناسب و هم‌آهنگی کامل با رودخانه‌ی کرخه کور و کارون، جناح جنوبی سپاه چهارم عراق، از نظر امکان تحرک در وضع بسیار بدی قرار داشت. باتلاق هویزه و مناطق مردابی به هم پیوسته‌ی آن در قلمرو حکومت عراق، ‌امکان عقب‌نشینی این نیرو را به داخل خاک عراق غیرممکن می‌ساخت. برای عقب‌نشینی وفرار،‌تنها یک راه دراز،در مسیر محور خرم‌شهر ـ شلمچه ـ بصره، وجود داشت. ارتش عراق، پس از تحمل شکست‌های پیاپی،جناح جنوبی سپاه چهارم را به شدت تقویت کرده بود. یگان‌هایی که در اثر عملیات پیشین ارتش ایران، در هم شکسته بودند، پس از بازسازی، دوباره به منطقه اعزام گردیدند. با آغاز عملیات، یگان‌های دیگری نیز به یاری این جناح گسیل شدند. برای رویارویی با این نیروی قابل ملاحظه و بیرون راندن باقی مانده ارتش عراق از خاک ایران، ستاد ارتش، عملیات بیت‌المقدس را در سه مرحله به مورد اجرا درآورد. طراحان ستاد ارتش ایران، با توجه به انبوه نیروی دشمن، گستردگی جبهه و پهنه‌ی زیاد منطقه‌ی عملیات، از درگیری در یک جبهه متمرکز پرهیز کرده و در نتیجه به ارتش عراق اجازه نداد تا از امکان تمرکز نیرو، بهره‌مند شود. عملیات غرب رودخانه‌ی کارون این عملیات روز اول اردی‌بهشت ماه 1361 از سوی ارتش ایران در غرب رودخانه‌ی کارون به مورد اجرا گذارده شد. در این عملیات چندین گردان از نیروهای مردمی و سپاه پاسداران نیز در میدان نبرد، حضور داشتند. در این مرحله، نیروهای ایران پس از گذر از رودخانه‌ی کارون، جاده‌ی اهواز ـ خرم‌شهر را در اختیار گرفت. عملیات فکه مرحله‌ی دوم این عملیات، پانزده روز پس از مرحله‌ی اول یعنی در روز شانزدهم اردی‌بهشت ماه 1361 در منطقه «‌‌فکه» به اجرا درآمد. در نتیجه‌ی این عملیات، فشار بر روی نیروهای عراقی مستقر در منطقه افزایش یافت. هم‌زمان با عملیات فکه، بخشی از نیروهایی که در مرحله‌ی اول عملیات از رودخانه‌ی کارون گذر کرده بودند، به سوی مرز دولتی به حرکت درآمده و تا پایان روز هفدهم اردیبهشت ماه، در نوار مرزی مستقر شدند. عملیات آزادسازی خرمشهر مرحله‌ی سوم عملیات، روز نوزدهم اردی‌بهشت ماه 1361 به منظور در هم کوبیدن بقایای نیروهای جبهه‌ی مرکزی و هم‌چنین نیروهای جبهه‌ی جنوبی ارتش عراق و در نتیجه آزادسازی خرم‌شهر به مورد اجرا درآمد. در شب همان روز، مواضع دفاعی ارتش عراق در شمال و باختر شهر خرم‌شهر به تصرف نیروهای ایران درآمد و خرم‌شهر در کم‌تر از سه روز، آزاد شد. در این نبرد، هفت هزار نفر از افراد ارتش عراق کشته و اسیر شدند. فرمانده‌ی جبهه‌ی جنوبی عراق نیز در میان انبوه کشته شدگان،بود. بقایای نیروهای عراقی با به جا گذاردن مقادیر زیادی جنگ‌افزار و مهمات از میدان جنگ گریختند. بدین‌سان، ارتش ایران موفق شد که پس از گذشت کمتر از 19 ماه از آغاز آفند گسترده‌ی عراق و اشغال بخش‌های بزرگی از کشور، نیروهای اشغالگر را ازخاک ایران براند. دنباله نوشتار: http://www.iranboom.ir/tarikh/tarikhemoaser/766-azadi-khoaramshahr.html https://telegram.me/iranboom_ir

راستی از خرمشهر چه خبر؟ - فرهاد رهبری http://www.iranboom.ir/tazeh-ha-sp-285929972/negahe-roz/17434-rasti-az-khoramshahr-980303.html @iranboom_ir

ای جوانان فدا گشته به راه میهن یادتان شاد، همه زنده جاویدان اید روح فردوسی و پژواک شکوه نادر نره شیران به خون خفته این میدان اید آتش عشق وطن در تن و در سنگر خون تا جهان است به پا، رقص کنان می مانید یاد روز شکوه مند آزاد سازی خرمشهر شاد باد هما ارژنگی @iranboom_ir

به خجستگی سوم خرداد سالروز آزادسازی خرمشهر، «نامی برای همیشه » ✍اشکان زارعی پژوهشگر تاریخ به مناسبت سوم خرداد سالروز آزادسازی خرمشهر در یادداشتی نوشت: 🔹چهارم آبان سال ۵۹ وقتی سربازان عراقی به خرمشهر دست یافتند٬ خودپسندانه بر دیوارهای آن نوشتند٬ «جئنالنبقی٬ آمده‌ایم که بمانیم». 🔹بی‌گمان صدام‌ حسین مردم ایران را به خوبی نمی‌شناخت٬ که هیچ بیگانه‌یی را نگذاشتند برخاک آنان «تا ابد» ماندگار و پایدار باشد. چنان‌که یونانی‌ها٬ خلفای بنی‌امیه و بنی‌عباس و مغولان٬ «آمدند» اما هنگام «رفتن» همانی نبودند که آمده بودند٬ زیرا در کوره‌ی فرهنگ ایرانی گداخته شده٬ ایرانی گردیده و با شکست نیز رهسپار شدند. 🔹سردار نگون‌بخت قادسیه و سربازانش نیز به همین منوال در سوم خرداد سال۶۱ پس از ۵۷۵ روز در ‌پی عملیات «الی‌بیت‌المقدس» با خواری و سرافگندگی از خرمشهر بیرون رانده شدند و این شکست آن‌چنان برای صدام‌ سخت بود که وی بسیاری از درجه‌داران عراقی مانند٬ صلاح‌القاضی فرمانده‌ی لشکر سوم را اعدام نمود.......... دنباله نوشتار: http://www.iranboom.ir/tazeh-ha-sp-285929972/negahe-roz/17436-azadsazi-khoramshahr-980303.html ____ لطفا به کانال تلگرامی ایرانبوم بپیوندید. https://telegram.me/iranboom_ir

کلید آزادسازی خرمشهر در دست این دو خلبان +عکس عملیات قهرمانانه انهدام پل اروند رود و اسارت دهها هزار نیروی عراقی در تاریخ 17 اردیبهشت سال 61 انجام شد. http://jjo.ir/zcmiegnp @iranboom_ir