Endi qayerga? 🇵🇸

Bismillah! Bugun inshaalloh loyiha haqida batafsil ma’lumotlar berib boraman. Loyiha ahamiyatini ochib berish mutaxassis sifatidagi mas’uliyatim hisiblanadi. Ungacha Siz ham loyihaga oid savollaringizni qoldiring @globalstudentt

Va nihoyat Bolalar advokatidan “Bolalar uchun guruhiy terapiya” loyihasi Muddati: 2 hafta davom etadigan jami 4 ta guruhiy terapevtik seanslardan iborat. Har bir seans 1.5 soat davom etadi, guruhlarda maksimum 8 tadan bola ishtirok etishi mumkin.

Boshlanish kuni: 16-iyul

Guruhlar: 6-9 yosh bolalar uchun 10-12 yosh bolalar uchun 12-15 yosh qizlar/o’g’il bolalar uchun (alohida) guruhlar Narxi: 300 ming so’m Bolalar uchun bir martalik konsultatsiya narxi 300 ming so’m ekanini inobatga olsak, loyiha narxi Siz ota-onalar uchun har taraflama qulay tanlangan. Aslida maqsad ham shu edi: Qanday qilib ko’proq bolalarga terapevtik yordam berishim mumkin va bunda o’z resurslarimni ham teng taqsimlay olaman degan savollarga javob sifatida, qolaversa so’rovnomadagi qiziqishlarni inobatga olib shu loyihani o’tishga qaror qildim. Batafsil ma’lumot va yozilish uchun izohlarda “bola” so’zini qoldiring. Bolasi bilan munosabatlarini yaxshilashga harakat qiladigan tanishlaringiz bilan bo’lishing. @globalstudentt

Yana o’ylantiradigan, qiyinroq matn yozib qo’ydimmi? 🥲 Reaksiyalar yo’qku 😩 @globalstudentt

Bu savolga turtki bo’lgan holat esa mana bunday: ona o’zidagi uni qiynaydigan, unga og’riq beradigan holatlarni, hislarini bo’lishadi men bilan, lekin psixologik yordam olish uchun resursi yo’q. Insonlar bunga moliyaviy holatni sabab qilishadi. Aslida esa moliyaviy holatni sabab qilish ham psixikaning himoya mexanizmlaridan biri va ikkinchi darajali sabab bo’lishi ham mumkin. Buni suhbat jarayonida ham sezish qiyin bo’lmaydi. Mutaxassis sifatida esa menga ko’rinadigan sabab, ruhiy salomatlik uchun insonning shaxsiy resurslari yetishmasligi. Psixolog bilan ishlash, umuman ruhiy salomatlik bilan jiddiy shug’ullanish mas’uliyat talab qiladi. O’z qarorlari sabablarini o’rganish, inson o’zi haqida, bor oq-qorasi bilan boshqalarni ayblamay, g’iybat qilmay gapira olishi — kuch, resurslar (pul, vaqt) talab qiladi. Hissiyotlar bilan yuzlashish, niyatni yaxshilab tadqiq qilish hamma-hammasi mas’uliyat va oson bo’lmagan ishlar. Ayniqsa, miya, psixika uchun “o’rgangan ko’ngil o’rtansa qo’ymas”, nima qilasan samimiy kulib, tincgina iljayib ber, ishing bitadi, kabi “tavsiyalar” bilan orqaga qaytaraverishi mumkin. Shundoq ham bor energiyasini aybdorlik hisi, uyat, “yig’lamaslik kerakligidek” yuklar sug’urib olayotgan ota-onalarda hali bunday mas’uliyatni olishga kuch bo’lmasligi mumkin. Bu haqida ma’lumotim bo’lmay turib, ularga darhol psixologik xulosalarimni ayta omasligimni tushundim. Shunday qilib, ota-onalarni psixolog bilan ishlashga ham, bolasi bilan munosabatini yaxshilashga resursi yetmas ekan, bu ishni men bolalar bilan bajarishga qaror qildim. Nafaqat shaxsiy konsultatsiyalarimda, balki … nuqtalarni davom ettiring, tahmin qilib ko’ring 🥳 @globalstudentt

Albatta bu usul men va bola tarafdan ko’proq resurs talab qiladi, lekin ota-onaga karrasiga yengillik beradi. Bu usulda men va bola ko’proq ishlashimizga to’g’ri keladi, lekin ota-onaning ruhiy og’irligi biroz bo’lsada kamayadi. Ular yillar davomida o’zida ko’tarib yuradigan avloddan-avlodga o’tib keladigan xronik aybdorlik hisidan sekinlik bilan qutulishni boshlaydilar. Aslida foydasidan ham zarari ko’p bo’lgan bunday nosog’lom uyat, aybdorlik hisi ota-onalarni o’zlari sezmaydigan zararli qarorlar chiqarishga olib kelishi mumkin. Kuni bilan ishlab, bolasi bilan birga vaqt o’tkaza olmayotganidan aybdorlik his qiladi va bu hisdan qutulish yoki yengillatish uchun bolaga yetarlidan ortiq pul berish, unga keraksiz bo’lgan lekin xarxasha qilib xohlayotgan narsalarini olib berish holatlari misol bo’lishi mumkin. Yoki jahl ustida bolaga baqirib, urib qo’yib, keyin “aybini yuvish uchun” bolaning impulsiv hatti-harakatlarini qo’llab-quvvatlash va hkz. holatlari ham xronik aybdorlik hislaridan aziyat chekadigan onalarning og’rig’i hisoblanadi. Albatta yuqorida aytganim terapiyada faqat bola bilan ishlash — ota-ona va bola o’rtasidagi zanjir kabi aloqador munosabatlar dinamikasini rad etmaydi. Ya’ni onaning emotsional, intellektual holati bolaning dunyoni anglashdagi emotsional, psixologik tushunchalarini, munosabatlarini shakllantiradi. Idealda ona o’z travmalari, munosabatlari ustida ishlasa, bola bilan munosabati ham ijobiylashadi biiznillah. Lekin! Terapiyaning oltin qoidasi bor. Mijoz terapiyagaga o’z xohishi, ongli qarori bilan kelishi kerak. Mijoz menga bolasini ko’rsatish uchun kelganida men unga uning o’z travmalaridan uning iznisiz gap ochishim — uning shaxsiy chegaralarini buzish hisoblanadi. Men bola uchun ham, ona uchun ham qanchalik yaxshilikni xohlamay, boladagi muammolarning ildizi onasining o’zi bilan, atroflaridagi insonlar bilan munosabatiga qanchalik bog’liqligini aytishni, yordam berishni istamay — mutaxassis sifatida bunga haqqim yo’q. Toki ota-ona buni o’zi xohlamaguncha. Faoliyatimning ilk kunlarida buni bilmasdim. Ota-onasiz bolaning yakka o’zi bilan natijaga erishish mumkinmikan? Qanday bo’lar ekan, aks holda hozirgi harakatlarda qandaydir xatolik bor yo’qsa onalar o’zlarida noqulaylik, aybdorlik his qiladi, lekin bundan bolaga nima naf deb o’zimga savollar bera boshladim. 🔥 tushunarli bo’lyaptimi? @globalstudentt

Aynan terapevt sifatida muammoga men ko’rgan yechim — bolaning o’zi bilan konsultativ ishlash ekan. Ota-ona o’z xohish-irodasi bilan jarayonga yordam berishni istasa, marhamat. Lekin agar ota-ona jarayonga qo’shilishni istamasa, mening bola haqidagi psixologik xulosalarimni eshitishga tayyor bo’lmasa, ya’ni meni eshitolmasa, bunga kuchi yetmasa — unda endi jarayonga aralashmaslik tanlovi, yengilligi bor. Endi ota-ona istasa u bilan bola haqida gaplashaman, o’z hikoyasini bo’lishishni xohlasa ham jon deb eshitaman. Lekin undan aslo bolasidagi xulqiy o’zgarishlar sababini, oilaviy muhitini gapirib berishini so’ramayman yoki o’zim unga u eshitishni istamagan, balki tayyor bo’lmagan tavsiyalarni “bolaga uzoq muddatda yordam beray” degan xomhayolda ulashmayman. Hozir mening bolaga nisbatan ishonchim boshqa tarafdan yanada mustahkamlandi. Alloh swt bolaga shunday matonat, sabr-toqat, bardosh bergan-ki, bolaning o’zida travmalardan mardonavor chiqib ketishga yetarlicha kuch borligiga muslima mutaxassis sifatida ishonaman. Buning uchun bola bilan qanday terapevtik usullardan foydalanishni ham bilaman, biiznillah! 🔥 davomi uchun @globalstudentt

Bismillah! Oxirgi boshlagan hikoya tarzidagi postlarimga izohlaringiz, muloqot usulimiz bo’lgan olovchalar, yurakchalardan qoldirib, qayta aloqaga chiqqaningiz uchun rahmat aytmoqchiman. Bu yo’nalish menga ham yangi edi, sinovdan yaxshi o’tdi degan o’ydaman. Davomini tezda yozolmaganim sababi hayotiy voqealar bo’ldi. Jiddiyroq kirishmasam va dam olmasam bo’lmasdi. Albatta bu o’ylangan rejalarni kechiktiradi, lekin mehrsiz, charchoqli holda ham ish boshlolmasdim. Sizlardan yana qo’llab-quvvatlov kutib qolaman va hikoyaning davomini yozishga kirishaman, inshaalloh 🔥 @globalstudentt

Davomini konsultatsiya o’tib kelib, yozaman inshalloh. Ungacha muloqot tilimizda aloqa kutaman 🔥 @globalstudentt

Muammo — mening bir martalik konsultatsiyalarga imkon deb qarashim va yechimga kelganda e’tiborni boladan ham ko’proq ota-onalarda ko’rishim bo’lgan ekan. Aslida, mening bolaga ishonchim doim hamma ota-onanikidan ko’proq bo’lganiga aminman, lekin bola ma’lum yoshga yetguncha uning har taraflama kamolotida ota-ona doim tashabbusni qo’lga olish mas’uliyatiga ega deb hisoblardim. Shu bilan birgalikda, aytish joizki, faoliyatim boshidan beri meni doim bir savol qiynab kelgan: Agar bola ruhiy kamolotida hamma barobar ishlashi optimal yo’l bo’lsa, nega hamma buning amaliyotida uxlab yotibdi? Uxlab yotgan insonga eng optimal yechim beriladimi yoki avval muammo borligi aytiladimi? Keyingi bosqichlar qanday: muammo nimadaligi, uning sabablari, oldini olish yo’llari, ana undan keyin yechim, shunda ham biz hali optimal yechimga yetib kelmadik. Buni bildik ham deylik, bu yo’ldan borishga qanchalik tayyormiz? Aqlan, ruhan, jismonan, ma’nan VA moliyaviy jihatdan. Agar bunga tayyor bo’lmasak, demak ota-onalar uxlashda (inson demayapman, aynan ota-onalik rollarini aytyapman), bolalar fitratlarini yo’qotishda davom etaveradimi? Shunday zanjir misol adog’i yo’q savollar yaqingacha ham tinchlik bermasdi. Va nihoyat kalavani uchini topishga Alloh muvaffaq qildi! Qiziq bo’lyaptimi o’zi? Reaksiyalardan buni sezmayapman bir soatdan beri klaviatura chiqirlatsam ham @globalstudentt

Albatta, bolalar bilan ishlash yo’limni aniqlab olguncha jarayonda ichimda bir necha savollar paydo bo’lgan, ularga mustaqil yechim izlashga, ba’zida tajriba qilib-qilib davom etishga to’g’ri kelgan. Shu bilan birgalikda onalar bilan ishlash yo’lini topib olishim ham oson kechmagan. Yuqoridagi vaziyatda ham muammo aynan onalar bilan ishlashda kelib chiqqan. Eng qiyini shunda edi-ki, muammoni o’zimdan boshqa hech kim ko’rmaydi ham, sezmaydi ham. Zarari esa xuddi jigar kasallanishiga o’xshaydi. Og’riqsiz yurib-yurib, bittada ushlab qoladi va shu bilan sog’ qolishi qiyin. Ruhiyatdagi juda ko’p muammolar ham afsuski hozirgacha xuddi shunday “kecha kulib yurgan” palonchini bugun birdaniga yurak hurujidan ushlab ketyapti. Mutaxassis sifatida muammoni hal qilish o’z vijdonim uchun muhim edi. Hozir yozayotib, o’sha paytdagi tinchlik bermaydigan savollarimga javob topa olganim va amaliyotda yaxshi foyda berganini kulib, shukr qilib eslayapman. O’sha paytlarda esa muammoni o’ylab, yechim izlab qiynalardim. Davomi uchun 🔥 @globalstudentt