فێرگەی زمانی کوردی

ڕۆژ بـــاش نـــیــشــتــمــان☀️ 📅 ئەمڕۆ : هەینی 📅 ۱ے پووشپەڕے  ۲۷۲٤ے ڪوردے 📅 ۱ے تیرے۱٤۰۳ے هەتاوے 📅 ۱٥ے زولحێججەے ۱٤٤٥ے مانگے 📅 ۲۱ے ژوئەنـے ٢٠۲٤ زایینے 🔖 ‌‌دەترسم بمکوژێ ئەم دەردە بێ تۆ... «نالی» https://t.me/fergay_kurdi

🌐 وشــــە 🔆 ڕەنگەکان لە زمانی کوردیدا: ♻️ [سفید، white]: ئەسپی، ئەسبی، چەرمە، چەرمگ، چەرمۆ، چەرموو، چەرمێ، سپی ♻️ [خاکستری، gray]: بۆر، تووسی، خۆڵەمێشی، خاکی، ڕەساسی، گەور ♻️ [سیاه، black]: ڕەش، سیا، سیاو، سیە، سی، سێ ♻️ [قهوه‌ای، brown]: بۆر، بوور، قاوەیی، قەهوەیی، قەوەیی، کەمکۆڵی ♻️ [بنفش، purple]: بنەفش، بنەڤش، بنەوش، بەنەوش، بێنەوش، شریکی، مۆر، وەنەوش، وەنەوشەیی، وەنۆشە ♻️ [صورتی، pink]: پەمبە، پەمبەیی، پەمەیی، چێرەیی، سووڕەتی ♻️ [قرمز، red]: سۆر، سۊر، سۊیەر، سوور ♻️ [پرتقالی، orange]: پرتەقاڵی، نارنجی ♻️ [زرد، yellow]: زەر، زەرد، هیل، هێل ♻️ [سبز، green]: سەوز، سەونز، سۆز، کەسک ♻️ [آبی، blue]: ئاوی، شین، کەو، کەوە، کەوو، کۆ ♻️ [سرمه‌ای، dark blue]: ئاوی قەترانی، سوورمەیی، شینی توند، شینی تۆخ، شینی پڕڕەنگ، شینی دێز، شینی تێر، کاو، کاوو، کەووی توند، کووگ، کیاو، لاجوردی، لاجوەردی، لاجیوەرد وەرگیراو لە کەناڵی وشەی کوردی. https://t.me/fergay_kurdi

ڕۆژ بـــاش نـــیــشــتــمــان☀️ 📅 ئەمڕۆ : پێنجشـەمـمـە 📅 ۳۱ے جۆزەردانے  ۲۷۲٤ے ڪوردے 📅 ۳۱ے خوردادے۱٤۰۳ے هەتاوے 📅 ۱٤ے زولحێججەے ۱٤٤٥ے مانگے 📅 ۲۰ے ژوئەنـے ٢٠۲٤ زایینے 🔖 ‌‌ئیی تر هیچ شتێک گرنگ نییە لام، جگە لە دەنگی پێیەکانی تۆ، جگە لە چاوەڕوانی بۆ هاتنت، جگە لە هاتنێکی تۆ بە دزییەوە، جگە لە باوەشێک و ماچێکی لێوەکانت، ئیی تر هیچ شتێک گرنگ نییە لام. "نەوژین سۆران" https://t.me/fergay_kurdi

زانستەکانی ڕەوانبێژی: ئـ/ جوانکاری: کە دوو جۆرە:- ١- جوانکاری وشەیی: پەیوەندی بە دەربڕینەوە هەیە ئەویش لە چەند هونەرێک پێکهاتووە . ٢- جوانکاری واتایی: ئەم جۆرە پەیوەندی بە واتای وشەکانەوە هەیە. هونەرەکانی ڕەوانبێژی: یەکەم/ هونەری ڕەگەزدۆزی: بریتییە لە دوو وشە کە لە دەربڕیندا بە تەواوەتی وەکو یەک بن یاخود جیاوازبن بەڵام واتایان جیاوازبێ , ئەگەر هەمان واتایان هەبێ ڕەگەزدۆزی دروست نابێ . ڕەگەزدۆزی دوو جۆرە: ئـ / ڕەگەزدۆزی تەواو: بریتییە لە بوونی دوو وشە کە لە ڕواڵەتدا وەکو یەکن، بەاڵم لە واتادا جیاوازن، دەبێ هەردوو وشەکە لە ڕووی ژمارەی پیتەکان و ڕیزبوونیان وەک یەک بن. نمونە / کاوە کە هەڵیکرد ئاڵا گەل لە قەڵای زۆرداری ئاڵا وشەکانی ( ئاڵا , ئاڵا ) دوو وشەن لە شێوەدا وەک یەکن، بەاڵم لە واتادا جیاوازن ئاڵای یەکەم ( بە مانای عەلەم ) دێت , ئاڵای دووەم بە مانای ئەوەیە کە خەڵک لە دەوری شتێک کۆدەبنەوە و لێی دەئاڵێن. نموونە / ئەزانی کەوا پێنج ڕۆژە دەور کە باوکی نەما نامێنێ کەس لە دەور ب/ ڕەگەزدۆزی ناتەواو: بریتییە لە بوونی دوو وشە هەتا ڕادەیەک لێکچوون هەیە لەنێوانیان بەاڵم لێکچوونەکە تەواو نیە لە ڕووی واتاوەش واتایان جیاوازە. جۆرەکانی ڕەگەزدۆزی ناتەواو: ١/ ڕەگەزدۆزی ناتەواوی جودا: بریتییە لە بوونی دوو وشە کە ژمارە و شێوە و ڕیزبوونی پیتەکانیان تا ڕادەیەک وەک یەکن، بەاڵم لە یەکێک لە پیتەکان جیاوازیان هەیە . نموونە / وانەی شەهیدی ئەوەندە بەرزە کۆشکی دوژمنی پێ هاتە لەرزە لەم دێڕە شیعرەدا وشەکانی ( بەرزە , لەرزە ) تەنها لە پیتێکدا جیاوازن بەمەش ڕەگەزدۆزی ناتەواوی جودا دروست بووە. نموونە / هەر لە یادمە دەنگی مەشکەی پڕ ئاگری تەپاڵە، تەپەی نان و گڕ ٢/ ڕەگەزدۆزی ناتەواوی پێچەوانەیی: بریتییە لە بوونی دوو وشە کە ژمارە و جۆری پیتەکان وەک یەکترن، بەاڵم ڕیزبوونی پیتەکان تەواو پێچەوانەن . نموونە / نەک هەر خۆمان بگرە هەتا سروشتی ئاوی شاخی تا درەختی ناو نیشتیمان ئێمە چۆنی لەگەڵێکا ئەوانیش وان هەردوو وشەکانی ( ناو , وان ) تەواو پێچەوانەن، بە پێچەوانەکردنی هەر وشەیەک وشەکەی تر دەردە چێت. نموونە / بۆچی وەک کەو جنسی خۆم ڕاکێشمە داوی بەاڵ دانی گەنمی ناو قەفەس ناخۆن گیا و گەپلەم بەسە ٣/ ڕەگەزدۆزی ناتەواوی زیاد: بریتییە لە بوونی دوو وشە کە جۆر و شێوە و ڕیزبوونی پیتەکان وەک یەکن، بەڵام ژمارەی پیتەکانیان بە قەد یەک نین، وشەیەک بە پیتێک یان دوو پیت یان سێ پیت زیاترە لە وشەکەی تر. نموونە / ئەی هەتوانی جەرگی بابە ئەو بابەی کە سینەی کەبابە نموونە / چاکی سینەم بۆچی ئەو خەیاتە نایدورێتەوە چاوی بیماری وجودی کرمە دەرزی و دەزی لەم دێڕەدا وشەکانی ( دەرزی , دەزی ) ڕەگەزدۆزی ناتەواوی زیادیان درووست کردووە، وشەی دەرزی بە پیتێک زیاترە لە وشەی دەزی. ٤/ ڕەگەزدۆزی ناتەواوی هاوکێشی: بریتییە لە بوونی دوو وشە کە ژمارەی پیتەکانیان بەقەد یەکبن و ڕیزبوونی پیتەکانیان وەک یەکبن، بەاڵم هەردوو وشەکە لەسەر یەک کێش بن. نموونە / هەر کەسێ بڕوا بە گوێرەی ئەمری وی هیچ نەترسێ سەهلە ڕێگە و حەشری وی نموونە / نەکاوەت کانیە کە تۆی دەراوی خەتی ئیقراری نوسیوە زەهاوی

ەوانبێژی ( پراگماتیک ) : بریتییە لەو وتە ڕەوان و کاریگەرییەی لەگەڵ بارودۆخی گوێگر یان خوێنەر بگونجێت بۆ ئەوەی مەبەستەکەی بە ڕوونی بەخوێنەر یان گوێگرەکە بگەیەنێت و چێژی پێ ببەخشێت و کاری تێ بکات ، ئەمەش دەبێت نووسەرەکە لێزان و شارەزاناین وشە و دەقەکان لەبار و داڕشتی تۆکمە و ڕێکخستنی ژیربێژییانە بنووسێت. زانستی ڕەوانبێژی ئەو هونەر و دەستوور و بنەمایانە دەکۆڵێتەوە کە دەبن بە مایەی ڕەوانی و جوانی و کاریگەری قسە و پاراستینی لەلێڵی و شل و شێواوی. ڕەوانبێژانی کورد لە نێو ئەدەبیاتی کوردان چەندان دەست و پەنجەی دەقە شیعری بەڕەوانبێژی دەبینرێت لەوێنەی نالی و عەبدوڵڵا گۆران و هێمن و حاجی قادری کۆیی و ئەحمەدی خانی و چەندانی دیکە.

وانەی حەفتا و دووەمینی ڕێزمان 🟥ڕوونکردنەوەیەک لەسەر مۆرفیم و جۆرەکانی سەرەتا پێناسەی مۆرفیم دەکەین. 🟫مۆرفیم: بچووکترین دانەی زمانە، کە واتای هەیە یان ئەرک، هەر شتێک لە بەشەکانی ئاخاوتن واتای هەبێت ئەرکی هەیە، بەڵام هەموو ئەرکێک واتای نییە. 🟡 وشەی ( ڕۆژە) وشەی ( ڕۆژە ) لە دوو مۆرفیم پێک دێت، کە لە ( ڕۆژ+ە )پێک هاتووە وشەی (ڕۆژ )واتای هەیەو ناوە، بەڵام (ە )واتای نییە ئەرکی هەیە ئەویش ئەوەیە کە ئەرکی گۆڕینی وشەکەیە. جۆرەکانی مۆرفیم چین؟ مۆرفێم سێ جۆرە 1️⃣مۆرفیمی ئازاد: کە لە فەرهەنگی و ئەرکی پێک دێت . 2️⃣مۆرفیمی بەند: کە لە داڕشتن و ڕێزمانی پێک دێت. 3️⃣مۆرفێمی ڕەگ سەرەتا دێینە سەر مۆرفیمی ئازاد (مۆرفیمی ئازاد)ئەو جۆرە ناوانەن، کە واتای ڕوون دەبەخشن وەک ( دارا، گوڵ، شاخ، دایک ، هتد ...) (مۆرفیمی ئازادیی ئەرکی) ئەو مۆرفیم و ئامرازانەن، کە مانای ئەرک دەبەخشێتە وشەی دوای خۆی وەک ( بە ، بۆ ، لە ، هتد .... ) مۆرفێمی بەندی داڕشتن: ئەو جۆرە مۆرفێمانەنن، کە مانای وشەکە دەگۆڕن وەک( بەند، گا، باز، مەند، گە،   هتد ..... ) مۆرفیمی بەندی رێزمانی: ئەو جۆرە مۆرفێمانەن، کە مانای وشەکە ناگۆڕن واتا وشەکە مانای خۆی ون ناکات وەک( ەکە ، ان ، دە ، هتد ..... ) مۆرفیمی ڕەگ: ئەو وشەیەیە کە بچووکتر ناکرێتەوە واتە، واتای بەندە بە وشەکانی ترەوە وەک ( گر، کەو، نووس، هتد .... ) 🟫تێبینی/ هەندێک یەک تاکە فۆڕم، دەتوانێت چەند مۆرفیمێک بنوێنێت وەک لە وشە هاودەنگەکاندا دەردەکەوێت. واتا هەم مرۆفیمی ئازادن، هەمیش دەتوانن بەند بن، بەپێی ڕستە دەردەکەوێت. 🟡(پێ، دار، باز، تا،... هتد) لە ڕستەی(پێم دێشێ) و (پێم وایە) سەرنج بدەنە هەردوو مۆرفیمی(پێ) لە یەکەمدا بۆ (قاچ) و لە دووەم بۆ ئامرازی بەند (بە) بەکار هاتووە(بە من وهایە) لە ڕستەی(دارخورما بەرزە) و (سەردار نابێت زاڵم بێت) سەرنج بدەنە هەردوو وشەی(دار) لە یەکەم مۆرفیمی ئازادە، لە دووەم مۆرفیمی بەندە، یارمەتیی ناوێکی داوە بۆ ڕۆنانی وشەیەکی نوێ. لە ڕستەی(یار نەخۆش بوو، نەهات بۆ  جێژوان) و (کڕیار کاڵای خراپ ناکڕێت) سەرنج بدەنە هەردوو وشەی(یار) لە یەکەم مرۆفیمی ئازادە و لە دووەم مۆرفیمی بەندە، یارمەتیی مۆرفیمی ڕەگی داوە بۆ ڕۆنانی ناوێکی بکەری. ئامادەکردنی و ڕێکخستنی: ئازاد هەولێری. @Fergyrezmanikurdi63

ڕۆژ بـــاش نـــیــشــتــمــان☀️ 📅 ئەمڕۆ : چوارشـەمـمـە 📅 ۳۰ے جۆزەردانے  ۲۷۲٤ے ڪوردے 📅 ۳۰ے خوردادے۱٤۰۳ے هەتاوے 📅 ۱۳ے زولحێججەے ۱٤٤٥ے مانگے 📅 ۱۹ے ژوئەنـے ٢٠۲٤ زایینے 🔖 ‌‌ئەگەر هاتی تەنیا وەرە هەروەک لەناو دڵما تەنیای سەرینەکەم بۆ دوو کەسە دوو کورسیی تامەزرۆم هەیه دوو پیاڵەشم هەیه بۆ چای... «پەشێو» https://t.me/fergay_kurdi

ڕۆژ بـــاش نـــیــشــتــمــان☀️ 📅 ئەمڕۆ : سێشـەمـمـە 📅 ۲۹ے جۆزەردانے  ۲۷۲٤ے ڪوردے 📅 ۲۹ے خوردادے۱٤۰۳ے هەتاوے 📅 ۱۲ے زولحێججەے ۱٤٤٥ے مانگے 📅 ۱۸ے ژوئەنـے ٢٠۲٤ زایینے 🔖 ‌‌بیناییم کوێرە، هەڵنایێ بە ڕووی کەس موژەم یەک یەک ئەڵێی بزمارە بێ تۆ «نالی» https://t.me/fergay_kurdi