Fikrat

Ko‘pchilik telefon ekranlarini “bosib tashlayapti”. Tez boyib ketish istagi... Ha, bahorda ochilgan gul kabi o‘ziga rom qilishga harakat qilayotgan yangi o‘yin – Hamster Kombat haqida gaplashamiz. Aslida bu kabi o‘yinlar yangilik emas. Avvalroq TON (The Open Network) blokcheyn ekotizimida taqdim etilgan Notcoin Web3 o‘yin loyihasi eʼtiborga tushgan edi. ! Eslatib o‘tamiz, ushbu ko‘rsatuv faqat va faqat maʼlumot tarzida tayyorlangan, axborot asrida ortda qolib ketmaslik uchun. Ushbu o‘yinlarni foyda-zarari, mumkin-mumkin emasligi haqida emas! “Og‘maxon”, keling hamma tushunadigan nomidan foydalanib turamiz, – Hamster Kombat o‘yini joriy yilning 26 mart sanasida ishga tushirildi va qisqa vaqt ichida katta auditoriyaga ega bo‘ldi. 1 million faol o‘yinchini jalb qilishga 2 hafta ham vaqt ketmagan. Ha, haqiqatan hayratlanarli natija. May oyidan esa foydalanuvchilari soni keskin oshib ketdi. Agar loyihaning X tarmog‘idagi sahifasiga ishonilsa, ular allaqachon 100 millionlik marrani bosib o‘tgan. Bajariladigan amal – ekrandagi “og‘maxon”ni bosish kerak. (O‘yin nomi ham shundan olingan bo‘lsa kerak). O‘yinchiga kriptovalyuta birjasi egasi bo‘lish taklif etiladi. Qizig‘i, birja nomlari haqiqiy, lekin ularning loyiha asoschilari bilan qandaydir aloqalari haqida maʼlumot ko‘rmadik. Bosaverasiz, bosaverasiz, ekranda raqamlar o‘zgaradi, orada og‘maxon ham tuslanishi mumkin. Va o‘yinchi boyib ketayotganga o‘xshaydi. Ha, aynan o‘xshaydi, chunki hozirda ushbu o‘yindagi tangalar va biror-bir valyuta yoki kriptovalyutaning bog‘liqligi yo‘q. Faqat o‘yin asoschilarning vaʼdalari, yaʼni avval yoz faslining boshida, endi esa iyun-iyul oylarida listing bo‘ladi degan vaʼdalari bor, xolos. Ko‘pchilik shu umidda telefon ekranlarini “bosib tashlayapti”. Tez boyib ketish istagi odamlarni tark etmayapti, afsus... Biz ushbu ko‘rsatuvda o‘yin yo‘riqnomasini keltirmoqchi emasmiz, lekin oddiyroq tushuntirilsa, asosiy ish ish og‘maxon suratini bosish va maʼlum bir kunlarda eʼlon qilinadigan bonuslarni yig‘ish. Va o‘sha gap. Birjada listingni kutayotgan va shu orqali boyib ketaman deb o‘ylayotgan o‘yinchilar... Yuqorida keltirilganidek, ishlab chiquvchilarning taʼkidlashicha, o‘yin 100 million foydalanuvchini jalb qilgan. Bonuslar ilinjida yangi o‘yinchilar taklif qilish ish berayotganga o‘xshaydi. Hayratlanarli darajadagi ko‘rsatkich, biroq bunday katta raqamlar o‘ynayotgan odamlarning haqiqiy sonini aniq aks ettiradi, deb ham bo‘lmaydi. Chunki foydalanuvchilar iloji boricha ko‘proq virtual valyuta to‘plash uchun bir nechta akkaunt yaratishadi yoki bir nechta telefonlardan o‘ynashadi. Baʼzilar hatto bu ish uchun maxsus texnik qurilmalardan foydalanadilar va tangalar yig‘ish uchun butun boshli fermalar yaratishgacha bormoqda. Demak, “Hamster Kombat” o‘yinini aslida mana shuncha odam o‘ynaydi, deyish mumkin emas. Ammo bir haqiqat borki undan ko‘z yuma olmaymiz, ushbu Web3 formatidagi o‘yin haqiqatan ham mashhur – so‘nggi kunlarda loyiha faoliyatida qiyinchiliklar ko‘zga tashlanmoqda, o‘yinga kirishda va uning davomida uzilishlar kuzatilmoqda. Hamster Kombat yaratuvchilari o‘yindagi tangalarni kriptobirjaga joylashtirishni rejalashtirmoqda. Ammo ularning o‘zlari haqida hech narsa maʼlum emas. O‘yinning rasmiy veb-sayti bir sahifadan iborat bo‘lib, u yerda ham “asoschilar” haqida maʼlumot keltirilmagan. Barcha muloqot ingliz tilida, lekin rus va, eʼtibor bering, o‘zbek tilida ham yo‘riqnomalar bor. Demak, ishlab chiquvchilar avvalboshdan O‘zbekistonga eʼtibor qaratishgan. Qiziq... Sayt domeni Rossiyaning Ru-Center provayderida ro‘yxatga olingan, lekin manzil egasi maʼlumotlari ochiqlanmagan. Mana shunaqa gaplar. Telefon ekranini “qizdirish” loyiha asoschilariga qanday foyda keltiradi, bu hozir katta sir, lekin oson pul topish noqonuniy ishlarga sabab bo‘lib qolmaslik kerak. Ushbu matnni yozib turganimizda Gazeta.uz nashrida chiqqan bir xabar eʼtiborimizni tortdi: “O‘zbekistonda 24 yoshli yigit notkoin sotgani uchun 10 sutkaga qamaldi” Surxondaryo viloyati Uzun tumanida tug‘ilgan, Termiz davlat universitetining 24 yoshli bitiruvchisi Telegram messenjeri orqali…