መልህቅ

5 - የመጨረሻ የማነሳው ነጥብ በሐዋርያት 2:38 ላይ ያለው ክፍል ላይ የጥምቀትን ፀጋን አስተላላፊነት ለመቃወም የሚሰጠው ይህ ማብራሪያ ተቃዋሚዎቻችን በእርግጥም ከክፍሉ Exegetically ያወጡት ሳይሆን ይልቁኑ ካላቸው ስነመለኮታዊ ቅድመ እሳቤ በመነሳት የተረጎሙት ነው። ይህንን ከላይ በመጀመሪያ ነጥብ ካስቀመጥኩት ሀሳብ በመነሳት መመልከት እንችላለን። መሠረት ያደረኩባቸው የሚቃወሙን ሁለቱ እውቅ ሊቃውንት በራሳቸው አንድበት ሐዋ 2:38 ላይ ያለው For(eis) የሚለው ቃል እኛ እንደተረጎምነው ሊተረጎም እንደሚችል ተናግረዋል። ለዚህ ከላይ ከጠቀስኩት በዘለለ A.T. Robertson በክፍሉ አገባብ ውስጥ የእኛ ንባብ የሚቻል መሆኑን ከመናገር በዘለለ ወደዚህ ድምዳሜ ያመራው በጭራሽ ሰዋሰዋዊ ችግር እንዳልሆነና ቀድሞውኑ የያዘው አቋሙ ንባቡን እንደወሰነ አስቀምጧል።

“One will decide the use here according as he believes that baptism is essential to the remission of sins or not. My view is decidedly against the idea that Peter, Paul, or any one in the New Testament taught baptism as essential to the remission of sins or the means of securing such remission. So I understand Peter to be urging baptism on each of them who had already turned (repented) and for it to be done in the name of Jesus Christ on the basis of the forgiveness of sins which they had already received” [9]

"It is possible, as in Acts 2: 38, to take these words as teaching baptismal remission or salvation by means of baptism, but to do so is in my opinion a complete subversion of Paul's vivid and picturesque language. ..." [10]

'Theological bias will determine how one interprets the Greek idiom.. when the grammarian has finished, the theologian steps in and sometimes before the grammarian is through .. ' [11]

በአጭሩ በዚህ የምናረጋግጠው ራሱ እንደመሰከረው ይህ ልሂቅ ከክፍሉ ተነስቶ የደረሰበት ድምዳሜ ሳይሆን ይልቁኑ ካለው Theological Bias ተነስቶ የደረሰበት ነው። ይህ ብቻውን የደረሱበትን ድምዳሜ እንዳንቀበል ከበቂ በላይ የሚያስረግጥልን ራሱን የቻለ ነጥብ ነው። በጠቅላላው በሐዋ 2:38 ላይ የጥምቀትን ፀጋ አስተላላፊነት ለመጣል የሚቀርበው ሙግት እጅጉን የወረደና እዚህ ግባ የማይባል ነው። ____ [1] New Testament Greek for Beginners, p. 40, Machen [2] Greek Grammar Beyond the Basics, p. 389, Daniel B. Wallace [3] Greek Grammar Beyond the Basics, 370, Daniel B. Wallace [4] Dana and Mantely, p. 104, [5] Robertson, Grammar, p. 389, [6] New Testament Exegesis, , Gordon Fee. [7] Causal Eis Again, 310, J.R. Mantey [8] A Greek Lexicon of the new Testament (BDAG), 257, [9] Grammar, 592, Robertson. [10] Word Pictures of the New Testament, Vol. 3, pg. 391, 392 [11] Grammar, 389, Robertson. @zanchor @zanchor

... የሚገርማችሁ ይሄው Lexicon በዚሁ የቃሉ ትርጓሜ ውስጥ ማቲዎስ 26:2ንም ይጠቅሳል። ይህ ማለት በአጭሩ ሐዋርያት ስራ 2:38 ላይ ያለው For(eis) መተርጎም ያለበት ልክ ማቲዎስ 26:28 ላይ ካለው ጋር በተመሳሳይ መልኩ እንደሆነ ያስረግጥልናል። ሌክሲከኑ ከሚያስረግጠው በዘለለ ራሳቸው የሚጠቅሱት A.T. Robertsonንም ማቲ  26:28 ላይ ያለው for(eis) ቀጥታ ባለው ትርጉም አላማንና ግብን አመልካች ሆን Prospectively ተርጉሞት እናገኛለን። ነገር ግን arbitrarily ሐዋርያት ስራ 2 ላይ ሲመጣ የተለየ ትርጉም ይሰጠዋል። ወደዚህ ያደረሰውን ምክንያቱን ከታች እንመለከታለን። ከዚህ ጋር በተዛመደ መልኩ እውቁ Bruce Metingerም የግሪክ ቃላትን ትርጓሜ ለማወቅ ማመሳከር ያሉብንን ወደ አስራሁለት የሚደርሱ Greek Lexicons ዘርዝሮ ያስቀምጣል። እርሱ እራሱም Eis የሚለውን መስተዋድድ አላማና ግብን የሚገልፅ አድርጎ የሚረዳ ነው። ከዚህ አንፃር ከላይ ከጠቀስኩት ተጨማሪ ጥቂት Lexicons ልጥቀስ። Abbot-Smith's Lexicon

'Preposition expressing entrance, direction, limit, into, to, unto, upon, toward, for, among '

J.H. Thayer's Lexicon

'to obtain the forgiveness of sins' act 2:38

Arndt and Gingrich's Lexicon

Act 2:38 - 'for forgiveness of sins so that sins might be forgiven'

Bullinger' Lexicon

'into, to, unto, with the view to, hence with respect to a certain event, in order to, for'

2 - የቃሉ ትርጉም Retrospectively የሚገባ መሆኑን ወይም Causal Inference ያለው መሆኑን ለማስረገጥ ከላይ የጠቀስኳቸው ልሂቃን እንዲሁም ሌሎች የሚጠቅሷቸው ክፍሎች ሀሳባቸው የሚያስረግጡ አይደሉም። A.T. Robertson ሶስት ምሳሌዎችን ጠቅሶ አስቀምጧል። 1ኛ ቆሮ 2:7 ፤ ማቲ 10:41 ፤ ማቲ 12:41 በመጀመሪያ የምንሰጠው ምላሽ በእነዚህ ክፍሎች ውስጥ ቃሉ በእርግጥም ሊያስረግጥ እንደፈለገው Causal አገባብ ኖሯቸው የገቡ መሆኑን ሙሉ ለሙሉ ብንቀበልኳ ይህ ሊያስረግጥልን የሚችለው ይህ ቃል በሀዲስኪዳን በእጅግ ጥቂት በጣት በሚቆጠሩ ቦታዎች ላይ በዚህ ትርጉም እንደገባ ነው። ይህ ደግሞ በጣም Rare cases ቃሉ ያለውን አገባብ የሚያሳይ ነው። ከላይ ባነሳሁት የመጀመሪያ ነጥብ ላይ እንዳስቀመጥኩት በግሪኩ ቋንቋ ላይ ያለው Scholarship Concencus ቃሉን ከዚህ በተለየ መልኩ የሚፈታ መሆኑን እንዳንዘነጋ። ይህ ከሆነ ታድያ ከላይ እንደጠቀስኩት ያሉ ልሂቃን ከጠቀሷቸው ክፍሎች ተነስተው ከ1770 ጊዜ በላይ የገባበትን የተደጋገመ አግባብ ጥለው ሐዋርያት ስራ 2:38 ላይ ያለውን እጅግ Rare case በሆነው አገባብ ሲተረጉሙ ለዚህ ትርጓሜያቸው እጅግ የጠነከረ ምክንያትንና ማስረጃ ማቅረብ አለባቸው። ነገር ግን ከላይ የጠቀስኩት ሊቅ A.T. Robertson ክፍሎቹን ጠቅሶ Arbitrarily ሐዋ 2:38 ላይም እንዲህ ነው መተርጎም ያለበት ከማለት በዘለለ አንዳች ያቀረበው ሙግት የለም። ሌሎቹም ተመሳሳይ ናቸው። ስለዚህ ያቀረቡትን አማራጭ ትርጓሜ ተቀብለንኳ ወደ ድምዳሜያቸው የሚያደርሰን አንዳች ምክንያት አላቀረቡልንም ፤ የለንምም። ሁለተኛው ነጥብ ደግሞ የተጠቀሱትን ክፍሎች በትኩረት ስንመለከታቸው በጭራሽ የእነርሱን ድምዳሜ የሚያስገደዱ አለመሆናቸው ነው። ለአብነት ያህል 1ኛ ቆሮ 2:7 እና ማቲ 12:41 ላይ ያሉት ክፍሎች ሙሉ ለሙሉ Prospectively አላማንና ግብን ባማከለ መልኩ መተርጎም እንችላለን። ምናልባት ካስፈለገ በተናጥል ልንመለስባቸው እችላለሁ። 3 - በእጃችን ላይ ያሉ ተአማኝነት ያላቸውና ትልቅ ቦታ የሚሰጣቸው አጠቃላይ English ትርጓሜዎች አንዳቸውም eis የሚለውን 'because of' ብለው አልተረጎሙም። ለዚህም ከ35 በላይ ትርጓሜዎችን መጥቀስ ይቻላል። በአንዳቸውም ውስጥ 'Repent and be Baptised because you already have the remission of sins' የሚል ትርጓሜ አናገኝም። 4 - ሙግታቸው የቃሉ ትርጉምና አጠቃቀም ላይ የሚመሠረት ከመሆኑ የተነሳ እረሱ ላይ ይህን ያህል ካልኩኝ ወደክፍሉ ልመለስና አውዳዊ ማስረጃ ላቅርብ። For(eis) የሚለውን ቃል Retrospectively ወስደነው 'because of' ብለን ስንተረጉመው ክፍሉ እንዲህ ይነበባል:

'Repent and be Baptised because you already have the remission of sins'

በዚህ ውስጥ ማስተዋል ያለብን 'ንስሀ ግቡ' እና 'ተጠመቁ' የሚሉት ትዕዛዛዊ አንቀፆች የተየያዙት Kia (and) በሚባለው አያያዝ ቃል ነው። ይህ ቃል በሰዋሰው ውስጥ ሁለት እኩል የሆኑ ነገሮች የሚያያይዝ ነው። Coordinating Conjunction ተብሎ ይጠራል። [8] በዚህ ቃል የተያያዙ ሁለት ነገሮች Predicate የሚደረግላቸው ነገር ባጠቃላይ ለሁለቹም እኩል የሚገባ ነው። ስለዚህ 'ንስሀ ግቡ' እና 'ተጠመቁ' የሚሉትን አንቀፆች በጭራሽ ልንሰነጣጥቅ አንችልም። በዚህም ምክንያት ከላይ ያለውን ንባብ ከወሰድን የሀጥያትን ይቅርታ 'ተጠመቁ' ለሚለው ብቻ ሳይሆን 'ንስሀ ግቡ' ለሚለውም የሚሰጥ ይሆናል። ይህ ደግሞ 'ሀጥያታችሁ ስለተሰረየ ንስሀ ግቡ ፤ እያንዳንዳችሁም ተጠመቁ' የሚል ትርጉም ይዞብን ይመጣል። ምናልባት ከዚህ ለማምለጥ ሲሉ ሊያነሱት የሚችሉት ብቸኛ ሙግት በቀደመው ልጥፍ ያሳወኳቹ የቀረችው ሁለተኛዋ ሙግት ናት። ሁለተኛውን ሙግት መሰረት በማድረግ 'ንስሀ ግቡ' እና 'ተጠመቁ' የሚሉት ቃላት የተለያየ አረፍተ ነገር ውስጥ ያሉ ያቸው ሊሉ ይችላሉ። ነገር ግን አስቀድሜ ሁለቱን ሙግቶች እርስ በእርሳቸው የሚጋጩ ስለሆኑ በጭራሽ አንድነት መጠቀም እንደማይችሉ አሳይቻለሁ። ስለዚህ ይህም መንገድ አያዋጣም።

5 - የመጨረሻ የማነሳው ነጥብ በሐዋርያት 2:38 ላይ ያለው ክፍል ላይ የጥምቀትን ፀጋን አስተላላፊነት ለመቃወም የሚሰጠው ይህ ማብራሪያ ተቃዋሚዎቻችን በእርግጥም ከክፍሉ Exegetically ያወጡት ሳይሆን ይልቁኑ ካላቸው ስነመለኮታዊ ቅድመ እሳቤ በመነሳት የተረጎሙት ነው። ይህንን ከላይ በመጀመሪያ ነጥብ ካስቀመጥኩት ሀሳብ በመነሳት መመልከት እንችላለን። መሠረት ያደረኩባቸው የሚቃወሙን ሁለቱ እውቅ ሊቃውንት በራሳቸው አንድበት ሐዋ 2:38 ላይ ያለው For(eis) የሚለው ቃል እኛ እንደተረጎምነው ሊተረጎም እንደሚችል ተናግረዋል። ለዚህ ከላይ ከጠቀስኩት በዘለለ A.T. Robertson በክፍሉ አገባብ ውስጥ የእኛ ንባብ የሚቻል መሆኑን ከመናገር በዘለለ ወደዚህ ድምዳሜ ያመራው በጭራሽ ሰዋሰዋዊ ችግር እንዳልሆነና ቀድሞውኑ የያዘው አቋሙ ንባቡን እንደወሰነ አስቀምጧል።

“One will decide the use here according as he believes that baptism is essential to the remission of sins or not. My view is decidedly against the idea that Peter, Paul, or any one in the New Testament taught baptism as essential to the remission of sins or the means of securing such remission. So I understand Peter to be urging baptism on each of them who had already turned (repented) and for it to be done in the name of Jesus Christ on the basis of the forgiveness of sins which they had already received” [9]

"It is possible, as in Acts 2: 38, to take these words as teaching baptismal remission or salvation by means of baptism, but to do so is in my opinion a complete subversion of Paul's vivid and picturesque language. ..." [10]

'Theological bias will determine how one interprets the Greek idiom.. when the grammarian has finished, the theologian steps in and sometimes before the grammarian is through .. ' [11]

በአጭሩ በዚህ የምናረጋግጠው ራሱ እንደመሰከረው ይህ ልሂቅ ከክፍሉ ተነስቶ የደረሰበት ድምዳሜ ሳይሆን ይልቁኑ ካለው Theological Bias ተነስቶ የደረሰበት ነው። ይህ ብቻውን የደረሱበትን ድምዳሜ እንዳንቀበል ከበቂ በላይ የሚያስረግጥልን ራሱን የቻለ ነጥብ ነው። በጠቅላላው በሐዋ 2:38 ላይ የጥምቀትን ፀጋ አስተላላፊነት ለመጣል የሚቀርበው ሙግት እጅጉን የወረደና እዚህ ግባ የማይባል ነው።

ሐዋርያት 2:38 - ጥምቀት ለሀጥያት ስርየት ከዚህ በፊት በዚህ ክፍል ላይ መሠረት በማድረግ የሚነሱ ሁለት ሙግቶችን አንስቼ ሁለቱ ሙግቶች እርስ በእርሳቸው የሚቃረኑ መሆናቸውን አሳይቼ ነበር። ከዚህም በመነሳት ሁለቱንም ሙግቶች በአንድነት መጠቀም እንደማይችሉና ግዴታ አንዱን ሙግት መርጠው በእርሱ ብቻ መጫወት እንደሚገደዱ አይተናል። ከሁለቱ ሙግቶች መሀከል እጅግ በተደጋጋሚ የሚነሳውን ሙግት አስቀድመን እንመልከት። ይህ ሙግት ባለፈው ክታብ ሁለተኛ ላይ ያስቀመጥኩት ነው። እርሱም 'For the forgiveness of sin' በሚለው ሐረግ ውስጥ 'For' የሚለው ቃል ባለው ትርጉም ላይ የቆመ ነው። የዚህ ተቀባዮች ይህ 'For' ወይም በግሪኩ 'Eis' የሚለው Preposition በAccusative Case ሲገባ 'በዚህ ምክንያት' ፤  'በዚህ መሠረት' ወይም 'ከዚህ የተነሳ' ተብሎ ሊተረጎም ይችላል ይሉናል። ከዚህም ተነስተው የክፍሉን ንባብ እንዲህ ያስቀምጡታል:

ንስሀ ግቡ ሀጥያታችሁ ይሰረይ ዘንድ። በዚህም ምክንያት(ከዚህም የተነሳ - eis) እናንዳንዳችሁ ተጠመቁ።

የዚህን ትርጓሜ ስሁትነት በተለያዩ ነጥቦችን አስረግጣለሁ። እንዝለቅ! 1 ➾ የመጀመሪያው ቀጥታ ሙግቱ የቆመበትን የቃሉን ትርጉም ስንመለከት የዚህ ሙግት አቅራቢዎች እጅጉን የተለጠጠና ለመቀበል መሠረት የሌለውን ትርጓሜ የተከተሉ መሆናቸው ነው። ቃሉ በሀዲስ ኪዳን ከ1700 ጊዜ በላይ ጥቅም ላይ ውሏል። የኮይኔ ግሪክ ቋንቋ ላይ ላይ የሰሩ ሊቃውንት በአጠቃላይ ልንል በምንችልበት ልኬት ቃሉ በመሰረታዊነት አላማና ግብን የሚያመለክት አድርገው የሚተረጉሙት ናቸው። ቦታ አይበቃምና ካሉት እጅግ ብዙ ሊቃውንት መሀከል ይህን ለማስረገጥ ለአብነት ያህል የሁሉንም አቋም ሊወክሉልን የሚችሉ ሁለት ሊቃውነት እንጥቀስ።

"The preposition en, meaning in, always takes the dative case.  Thus 'in the house' is expressed by en to oiko. The preposition eis, meaning into, on the other hand, always takes the accusative.  Thus 'into the house' is expressed by eis ton oikon…" [1]

1. Spatial : into, toward, in 2. Temporal: for, throughout 3. Purpose: for, in order to, to 4. Result: so that, with the result that 5. Reference/Respect: with respect to, with reference to 6. Advantage: for 7. Disadvantage: against 8. In the place of ev (with its various nuances)  [2]

በዚህ ቃል ትርጓሜ ላይ Marcus እና Mantey የተባሉ ሊቃውን የጠነከረ ውይይት አድርገው ነበር። እውነት ለመናገር እስከማውቀው ድረስ ለመጀመሪያ ጊዜ የ For(eis)ን Causal አገባብ የሞገተው ይህ Marcus የተባለው ሊቅ ነው። ነገር ግን ብዙ ሊቃውንት እንደሚስማሙት ከሆነ Mantely በቂ በመሆነ መልኩ የተነሱትን ሙግቶች የመለሰ መሆኑ ብቻ ሳይሆን ከላይ የጠቀስኩት Daniel B. Wallaceም በሁለቱ መሀከል ስለነበረው ውይይት ሲናገር

'Marcus ably demonstrated that the linguistic evidence for the causal use of for(eis) fell short of proof.' [3]

የሚያስገርመው ደግሞ ይህንን ሙግት ያቀረቡ እጅግ ትልቅ ቦታ የሚሰጣቸው በጣት የሚቆጠሩ የራሳቸው ሊቃውነቶችም ጭምር ይህንን የሚመሰክሩ መሆናቸው ነው። ከእነዚህም መሀከል A.T. Robertson እና J.R Mantey ን ብንጠቅስ በቂ ይሆናል።

'When one consider in act 2:38 repentance as self renounciation and baptism as a public expression of self surrender and self dedication to christ which significance it certainly had in first century the expression may mean for the purpose of the remission of sins. ..' [4]

'Acts 2 for the remission of sins can mean either on the basis of forgiveness of sins (cause) or with the view to forgiveness of sins (purpose). There is nothing to compel either results.' [5]

በአጭሩ ይህን ሙግት ከሚያቀርቡ ከእነዚህ እጅግ ጥቂት በጣት የሚቆጠሩ ሊቃናት በቀር በሀዲስኪዳን ላይ የሰሩ ቁጥር ስፍር የሌላቸው እጅግ ብዙ የግሪክ ሊቃውንት እንዲሁም Greek Lexicons መስተዋድዱ መሠረታዊ ትርጉሙ አላማንና ግብ የሚያመለክት እንደሆነ የሚመሰክሩ ናቸው። ተናጥል Causal ትርጉም ጭራሽ የላቸውም። እውቁ Gordon Fee 'New Testament Exegesis' በተባለ መፅሀፉ የግሪክ ቃላትን ትርጓሜ ስንፈልግ መከተል ያሉብንን አራት መንገዶች ሲዘረዝር በመጀመሪያ ላይ ያስቀመጠው [6]  ቃሉ ከመፅሐፍ ቅዱስ አጠቃቀሙ በፊት አስቀድመን ወደኋላ በመሄድ በHelenistic Greek ውስጥ የነበረውን አጠቃቀም መመልከት እንዳለብን ያስቀምጣል። በሁለተኛ ደረጃ ቃሉ በግሪኮ ሮማን Contemporary Litrature ውስጥ ያለውን አጠቃቀም መመልከት እንዲሁም በሶስተኛ ደረጃ ደግሞ በሀዲስ ኪዳን ውስጥ ያለውን አጠቃቀም መመልክ እንዳለብን ያስቀምጣል። እነዚህን አጠቃቀሞች ደግሞ ባመሳከረ መልኩ የቃላትን ትርጉም የምናገኘው በGreek Lexicons ነው። እርሱን ከመመልከታችን በፊት ግን በመጀመሪያዎቹ ሁለቱን መስፈርቶች መሠረት በጭራሽ ቃሉ Causally or retrospectively ጥቅም ላይ እንደዋለ የሚያስረግጥ አንዳች ማስረጃ እንደሌለ እራሳቸው የሚቃወሙን ልሂቃን የሚመሰክሩት ነው። ቀንደኛው የዚህ አቀንቃኝ Mantey ስለዚህ ፊት ለፊት እንዲህ ይላል :

'.. No evidence at all from the usage in non biblical greek nor the LXX could be produced..' [7]

በእራሱ Fee ለመጀመሪያው እርምጃ 'Greek English Lexicon of the New Testament and other early christian Litrature' (BDAG) የተሰኘውን እጅግ ትልቅ ስራ እንድናመሳክር ይመክረናል። ታድያ በእዚህ መሠረታዊ Lexicon ውስጥ ገብተን የ 'for' (eis) ን ትርጉም ስንይቅ ቀደም ተብሎ እንደተገለፀው አላማንና ግብ የሚገልፅ አድርጎ መተርጎም ብቻ ሳይሆን ሐዋርያት ስራ 2:38 ን ለዚህ ትርጓሜ ማስረገጫ አድርጎም ጠቅሶ  እናገኛለን።

'Marker of Goals involving affective/abstract/suitability aspects, into, to .. to denote purpose in order to ....  the result of an action or condition indicating into, to , so that ....  for the forgiveness of sins so that sins might be forgiven.. act 2:38 ..' [8]

 ....

... የሚገርማችሁ ይሄው Lexicon በዚሁ የቃሉ ትርጓሜ ውስጥ ማቲዎስ 26:2ንም ይጠቅሳል። ይህ ማለት በአጭሩ ሐዋርያት ስራ 2:38 ላይ ያለው For(eis) መተርጎም ያለበት ልክ ማቲዎስ 26:28 ላይ ካለው ጋር በተመሳሳይ መልኩ እንደሆነ ያስረግጥልናል። ሌክሲከኑ ከሚያስረግጠው በዘለለ ራሳቸው የሚጠቅሱት A.T. Robertsonንም ማቲ  26:28 ላይ ያለው for(eis) ቀጥታ ባለው ትርጉም አላማንና ግብን አመልካች ሆን Prospectively ተርጉሞት እናገኛለን። ነገር ግን arbitrarily ሐዋርያት ስራ 2 ላይ ሲመጣ የተለየ ትርጉም ይሰጠዋል። ወደዚህ ያደረሰውን ምክንያቱን ከታች እንመለከታለን። ከዚህ ጋር በተዛመደ መልኩ እውቁ Bruce Metingerም የግሪክ ቃላትን ትርጓሜ ለማወቅ ማመሳከር ያሉብንን ወደ አስራሁለት የሚደርሱ Greek Lexicons ዘርዝሮ ያስቀምጣል። እርሱ እራሱም Eis የሚለውን መስተዋድድ አላማና ግብን የሚገልፅ አድርጎ የሚረዳ ነው። ከዚህ አንፃር ከላይ ከጠቀስኩት ተጨማሪ ጥቂት Lexicons ልጥቀስ። Abbot-Smith's Lexicon

'Preposition expressing entrance, direction, limit, into, to, unto, upon, toward, for, among '

J.H. Thayer's Lexicon

'to obtain the forgiveness of sins' act 2:38

Arndt and Gingrich's Lexicon

Act 2:38 - 'for forgiveness of sins so that sins might be forgiven'

Bullinger' Lexicon

'into, to, unto, with the view to, hence with respect to a certain event, in order to, for'

2 - የቃሉ ትርጉም Retrospectively የሚገባ መሆኑን ወይም Causal Inference ያለው መሆኑን ለማስረገጥ ከላይ የጠቀስኳቸው ልሂቃን እንዲሁም ሌሎች የሚጠቅሷቸው ክፍሎች ሀሳባቸው የሚያስረግጡ አይደሉም። A.T. Robertson ሶስት ምሳሌዎችን ጠቅሶ አስቀምጧል። 1ኛ ቆሮ 2:7 ፤ ማቲ 10:41 ፤ ማቲ 12:41 በመጀመሪያ የምንሰጠው ምላሽ በእነዚህ ክፍሎች ውስጥ ቃሉ በእርግጥም ሊያስረግጥ እንደፈለገው Causal አገባብ ኖሯቸው የገቡ መሆኑን ሙሉ ለሙሉ ብንቀበልኳ ይህ ሊያስረግጥልን የሚችለው ይህ ቃል በሀዲስኪዳን በእጅግ ጥቂት በጣት በሚቆጠሩ ቦታዎች ላይ በዚህ ትርጉም እንደገባ ነው። ይህ ደግሞ በጣም Rare cases ቃሉ ያለውን አገባብ የሚያሳይ ነው። ከላይ ባነሳሁት የመጀመሪያ ነጥብ ላይ እንዳስቀመጥኩት በግሪኩ ቋንቋ ላይ ያለው Scholarship Concencus ቃሉን ከዚህ በተለየ መልኩ የሚፈታ መሆኑን እንዳንዘነጋ። ይህ ከሆነ ታድያ ከላይ እንደጠቀስኩት ያሉ ልሂቃን ከጠቀሷቸው ክፍሎች ተነስተው ከ1770 ጊዜ በላይ የገባበትን የተደጋገመ አግባብ ጥለው ሐዋርያት ስራ 2:38 ላይ ያለውን እጅግ Rare case በሆነው አገባብ ሲተረጉሙ ለዚህ ትርጓሜያቸው እጅግ የጠነከረ ምክንያትንና ማስረጃ ማቅረብ አለባቸው። ነገር ግን ከላይ የጠቀስኩት ሊቅ A.T. Robertson ክፍሎቹን ጠቅሶ Arbitrarily ሐዋ 2:38 ላይም እንዲህ ነው መተርጎም ያለበት ከማለት በዘለለ አንዳች ያቀረበው ሙግት የለም። ሌሎቹም ተመሳሳይ ናቸው። ስለዚህ ያቀረቡትን አማራጭ ትርጓሜ ተቀብለንኳ ወደ ድምዳሜያቸው የሚያደርሰን አንዳች ምክንያት አላቀረቡልንም ፤ የለንምም። ሁለተኛው ነጥብ ደግሞ የተጠቀሱትን ክፍሎች በትኩረት ስንመለከታቸው በጭራሽ የእነርሱን ድምዳሜ የሚያስገደዱ አለመሆናቸው ነው። ለአብነት ያህል 1ኛ ቆሮ 2:7 እና ማቲ 12:41 ላይ ያሉት ክፍሎች ሙሉ ለሙሉ Prospectively አላማንና ግብን ባማከለ መልኩ መተርጎም እንችላለን። ምናልባት ካስፈለገ በተናጥል ልንመለስባቸው እችላለሁ። 3 - በእጃችን ላይ ያሉ ተአማኝነት ያላቸውና ትልቅ ቦታ የሚሰጣቸው አጠቃላይ English ትርጓሜዎች አንዳቸውም eis የሚለውን 'because of' ብለው አልተረጎሙም። ለዚህም ከ35 በላይ ትርጓሜዎችን መጥቀስ ይቻላል። በአንዳቸውም ውስጥ 'Repent and be Baptised because you already have the remission of sins' የሚል ትርጓሜ አናገኝም። 4 - ሙግታቸው የቃሉ ትርጉምና አጠቃቀም ላይ የሚመሠረት ከመሆኑ የተነሳ እረሱ ላይ ይህን ያህል ካልኩኝ ወደክፍሉ ልመለስና አውዳዊ ማስረጃ ላቅርብ። For(eis) የሚለውን ቃል Retrospectively ወስደነው 'because of' ብለን ስንተረጉመው ክፍሉ እንዲህ ይነበባል:

'Repent and be Baptised because you already have the remission of sins'

በዚህ ውስጥ ማስተዋል ያለብን 'ንስሀ ግቡ' እና 'ተጠመቁ' የሚሉት ትዕዛዛዊ አንቀፆች የተየያዙት Kia (and) በሚባለው አያያዝ ቃል ነው። ይህ ቃል በሰዋሰው ውስጥ ሁለት እኩል የሆኑ ነገሮች የሚያያይዝ ነው። Coordinating Conjunction ተብሎ ይጠራል። [8] በዚህ ቃል የተያያዙ ሁለት ነገሮች Predicate የሚደረግላቸው ነገር ባጠቃላይ ለሁለቹም እኩል የሚገባ ነው። ስለዚህ 'ንስሀ ግቡ' እና 'ተጠመቁ' የሚሉትን አንቀፆች በጭራሽ ልንሰነጣጥቅ አንችልም። በዚህም ምክንያት ከላይ ያለውን ንባብ ከወሰድን የሀጥያትን ይቅርታ 'ተጠመቁ' ለሚለው ብቻ ሳይሆን 'ንስሀ ግቡ' ለሚለውም የሚሰጥ ይሆናል። ይህ ደግሞ 'ሀጥያታችሁ ስለተሰረየ ንስሀ ግቡ ፤ እያንዳንዳችሁም ተጠመቁ' የሚል ትርጉም ይዞብን ይመጣል። ምናልባት ከዚህ ለማምለጥ ሲሉ ሊያነሱት የሚችሉት ብቸኛ ሙግት በቀደመው ልጥፍ ያሳወኳቹ የቀረችው ሁለተኛዋ ሙግት ናት። ሁለተኛውን ሙግት መሰረት በማድረግ 'ንስሀ ግቡ' እና 'ተጠመቁ' የሚሉት ቃላት የተለያየ አረፍተ ነገር ውስጥ ያሉ ያቸው ሊሉ ይችላሉ። ነገር ግን አስቀድሜ ሁለቱን ሙግቶች እርስ በእርሳቸው የሚጋጩ ስለሆኑ በጭራሽ አንድነት መጠቀም እንደማይችሉ አሳይቻለሁ። ስለዚህ ይህም መንገድ አያዋጣም።

ቁጭ ብሎ እንዳላነበበው ሰው በአጋጣሚ የሆነ ቦታ ይህን መፅሐፍ ሲያገኝ እንደኔ ፈገግ ብሎ የሚያገላብጥ ሰው ይኖር ይሆን 😁😅

ብዙ ጊዜ ይሄን ልጅ ስወቅስ ነው የምትሰሙኛ ? 😁 እዚህ ያላችሁ ወዳጆቹ እስኪ ላስደስታችሁ። በተነሳው ነገረ-ክርስቶሳዊ አለመግባባት ላይ የለቀቀውን ተንቀሳቃሽ ምስል አይቼ ነበር። ያው እንደኦሪየንታልነቱ ኬልቄዶኑ ላይ ያላትን ነገር ለጊዜው እንርሳውና በተረፈ ግን ያስቀመጠው ነገር ሙሉ ለሙሉ ኦርቶዶክሳዊ ብቻ ሳይሆን እኛንም ሊወክል የሚችልና ሁሉም ሊቀበለው የሚገባ ነገረ-ክርስቶሳዊ እውነት ነው። ሁላችሁም እንድታደምጡት ጋብዣለሁ። ጥሩ ስራ ነው በአጭሩ። https://youtu.be/_Fv5bTrh2Us @zanchor @zanchor

ጥምቀት እግዚአብሄር ጥምቀትን ፀጋ የሚያስተላልፍበት መንገድ (Means of Grace) አድርጎ እንዳቆመው ለማስረገጥ ብዙ ጊዜ የምንጠቅሰው ቀዳሚ ክፍል ሐዋርያት 2:38 ነው። ነገር ግን ለአቋማችን ይህንን ስንጠቅስ ሁለት በዋነኝነት በቅራኔ የሚነሱ ሙግቶች አሉ። ሙግቶቹ ሰዋሰዋዊ ናቸው።

“Then Peter said unto them, Repent, and be baptized every one of you in the name of Jesus Christ for the remission of sins, and ye shall receive the gift of the Holy Ghost.”   — Acts 2:38 (KJV)

የመጀመሪያው ሙግት ጥቅም ላይ የዋሉት ቃላት በግሪኩ ካላቸው አገባብ የሚነሳ ነው። የግሪኩን ንባብ ስንመለከት 'ንስሀ ግቡ' የሚለው ቃል ብዙ ቁጥርን የሚያመለክት ሁለተኛ መደብ (second person plural) ነው። 'ተጠመቁ' የሚለው ቃል ነጠላ ቁጥርን የሚያመለክት ሶስተኛ መደብ (Third person singular) ነው። ለሀጥያታችሁ ይቅርታ (For the forgiveness of your sin) የሚለው ሁለተኛ መደብ ብዙ ቁጥር አመልካች ነው። 'እያንዳንዳችሁ' የሚለው ደግሞ ሶስተኛ መደብ ነጠላ ቁጥር (third person singular) ነው። እነዚህን በማንሳት ትክክለኛው የክፍሉ ንባብ መሆን ያለበት እንዲህ ነው ይላሉ : 'ንስሐ ግቡ ኃጢአታችሁም ይሰረይ ዘንድ። እያንዳንዳችሁ በኢየሱስ ክርስቶስ ስም ተጠመቁ።' ይህ ሙግት ሊደርሱ ወደሚፈልጉበት ድምዳሜ የሚያደርሳቸውና የክፍሉን ትርጓሜያችንን የሚያስጥል ነው ብዬ አላስብም። የእርሱን ምክንያቴን ለጊዜው እናቆየውና ከዚህ ሙግት ጋር ተዛምዶና ተያይዞ የሚቀርበውን ሁለተኛውን ሙግት እንመልከት። ሁለተኛው ሙግት 'For the forgiveness of sin' በሚለው ሐረግ ውስጥ 'For' የሚለው ቃል ባለው ትርጉም ላይ የቆመ ነው። እንዲህ ነው ሙግቱ :  'For' ወይም በግሪኩ 'Eis' የሚለው ቃል በAccusative Case ሲገባ 'በዚህ ምክንያት' ፤  'በዚህ መሠረት' ወይም 'ከዚህ የተነሳ' ተብሎ የሚተረጎም ነው። ስለዚህ ክፍሉ እያለን ያለው እንዲህ ነው : 'ንስሀ ግቡ ሀጥያታችሁ ይሰረይ ዘንድ። በዚህም ምክንያት(ከዚህም የተነሳ) እናንዳንዳችሁ ተጠመቁ።' ይህም ትርጓሜ ትክክል ነው ብዬ አላስብም። አሁንም ምክንያቴን ለጊዜር ልተወውና ላነሳው የፈለኩትን ሀሳብ ልስጣችሁ። ብዙ ጊዜ እነዚህም ሁለት ሙግቶች ክፍሉ የጥምቀትን አዳኝነት (ወይም Meansof Graceነት) ለመቃረን በአንድነት ወይም እንደተለያዩ ራሳቸውን የቻሉ ሙግቶች ሚነሱ ናቸው። የሚገርማችሁ ግን ይህን ሲያደርጉ ሁለቱ ሙግቶች እርስ በእርሳቸው የሚጋጩ መሆናቸውን አለማስተዋላቸው ነው። ማለትም ግዴታ ሙግት አድርገው ካቀረቡ ማቅረብ የሚችሉት አንዱን ሙግት ብቻንጂ በጭራሽ ሁለቱንም ተደጋጋፊ አድርገው ማቅሰብ አይችሉም። ምክንያቱም እርስ በእርሳቸው ይጋጫሉና። ነገሩ እንዲህ ነው። For the sake of argument የሙግቶቹን እውነት መሆን እንቀበልና መጀመሪያው ሙግት ስንመለከት በዚህ ሙግት 'ሀጥያታችሁ ይሠረይ ዘንድ' የሚለውን አንቀፅ ግዴታ 'ንስሀ ግቡ' ለሚለው ትዕዛዛዊ ቃል ብቻ የሚገባ (ወይም predicate የሚደረግ) መሆኑንና 'ተጠመቁ' ወደሚለው ትዕዛዛዊ ቃል በፍፁም የሚተላለፍ አለመሆኑን የሚያስቀምጥ ነው። በዚህ መሠረት ሁለቱ የተለያዩ አረፍተነገሮች ናቸው። ሁለተኛው ሙግት ደግሞ Eis = For የሚለው ቃል Retrospectively የሚገባ መሆኑን ማለትም ያለቀን ነገር መሰረት አድርጎ ምክንያትን የሚያቀርብ (backward looking) መሆኑን የሚናገር ነው። ነገር ግን የመጀመሪያውን ሙግት ከተቀበላችሁ 'ሀጥያታችሁ ይሠረይ ዘንድ' የሚለውን አንቀፅ ግዴታ 'ንስሀ ግቡ' ለሚለው ትዕዛዛዊ ቃል ብቻ የሚገባ ከመሆኑ የተነሳ Eis(For) የሚለውን ቃል በጭራሽ ወደ ሁለተኛው አረፍተነገር ልናስተላልፍ አንችልም። ስለዚህ Eis የሚለውን ቃል በመጀመሪያው አረፍተነገር ውስጥ ብቻ ግዴታ እንድንጠቀመው እንገደዳለን። ይህ ምን ችግር ያመጣል ታድያ አትሉም ? ችግሩ ሁለት ነው። አንደኛው eis (for) የሚለውን ቃል ራሳቸው የሰጡትን ሰዋሰዋዊ ማብራሪያ በመቃረን ከሁለተኛው አረፍተ ነገር ጋር የሚያገናኝ አድርገው ፈተውት ቁጭ በማለታቸው ከጅምሩ ትርጓሜያቸው ትክክል እንዳልሆነ ያሳየናል። ሁለተኛው ደግሞ ራሳቸው በሁለተኛው ሙግት ባቀረቡት የ Eis (for) ትርጓሜ መሠረት በመጀመራያው ሙግታቸውን ተቀብለን ቃሉን የመጀመሪያው አረፍተነገር ውስጥ ገድበን ስንተረጉመው ቀጣዩን ንባብ ይሰጠናል : 'ንስሀ ግቡ በዚህም ምክንያት (ከዚህም የተነሳ) ሀጥያታችሁ ይሰረይ።' በዚህ ንባብ ፈገግ ከማለት ውጪ መልስ አያስፈልግም። 😁 በአጭሩ ለማሳየት የፈለኩት ሁለቱን ሙግቶት በጭራሽ አማራጭ ሙግት አድርገው መጠቀም እንደማይችሉና ከሞገቱን ግዴታ አንዱን መርጠው መሞገት ግድ እንደሚላቸው ለማሳየት ነው። ከላይ እንዳልኩት ወዴቱም ቢሄዱ ደግሞ ሁለቱም ሙግቶች በየራሳቸው ፊና በተናጥል ስናያቸው በጭራሽ ወደ ድምዳሜያቸው የማያደርሱ መሆናቸው ወይም የእኛን አቋም የሚያስጥሩ አለመሆናቸውን ወደፊት እመጣበታለሁ። @zanchor @zanchor

ይህን ጥያቄ (taged) ጠይቄ መልስ ሳልሰጥ ከርሚያለሁ ለካስ! 😁 የሙግቱን ስህተት ለመረዳት ቀድመን ሁለት አስፈላጊ ሀሳቦችን Define ማድረግ አለብን። እነርሱም Primary Object of Dogma and Secondary object of Dogma የሚባሉ ናቸው። Primary Object of Dogma - Something that God has revealed in the scriptures explicitly or implicitly that the church can teach it dogmaticaly Secondary object of Dogma - Something that God has not revealed in the Scriptures implicitly or explicitly but the church can teach it dogmatically because it is histoircally or logically connected to the teachings in the primary object የእነዚህን ሁለቱን ሀሳቦች Terminology አሻሽዬ የወሰድኩት ከአንድ Material Sufficiencyን ከሚቀበል ካቶሊክ ሲሆን ነገር ግን ሀሳቡ በፕሮቴስታንት ውስጥም ያለ ነው። እንደሚታወቀው ዛሬ ላይ ሰፊው የካቶሊክ ሊቃውንት Material Sufficiencyን የሚቀበሉ ናቸው። የቀኖናዊ መፅሐፍት ዝርዝር Categorically በጭራሽ ከመሠረታዊ የእምነት ዶግማዎቻችን ጋር (ለምሳሌ ስላሴ or ትንሳኤ) በአንድነት ተጠቃሎ የሚቀመጥ አይደለም። Material Sufficiency Calim የሚያደርገው የይዘት በቂነት ደግሞ Primary Object of Dogmaን ብቻ የሚመለከት ነው። ሙግቱ የሚስተው የቀኖናዊ መፅሐፍት ዝርዝርን Primary Object of Dogma መሆኑን Assume በማድረጉ ነው። ስለዚህ የሙግቱ አቅራቢ ይህን ቅድመ-እሳቤ እስካላስረገጠ ድረስ Secondry objectነቱን ይዘን መቀጠል እንችላለን። @zanchor @zanchor

ጋይስ አንድ ነገር እያሰብኩ ነበር። ይህ ቻነል 2K ሲገባ 😁 አንድ ቀን ሰብሰብ ብለን Live ገብተን በተለያዩ ጉዳዮች ላይ እንድንወያይ (Free Talk) እንዲሁም ጥያቄ ላለባችሁ ወንድምና እህቶችም መልስ የምትሰጥበት (Q&A) ሰፋ ጊዜ እንዲኖረን። ምን ታስባላችሁ ? 10 ሰው ካገኘው ይበቃኛል! 😁✊