An Ordinary Man

Maʼlumot oʻrnida. @rakhmonalievs_blog

#tavsiyam Postlarida quyosh tafti ufurib turadigan kanal https://t.me/quyoshtaraflarda Qizgʻonmasdan sizlar bilan ulashdim just subscribe.

Erix Mariya Remark 🎂 tug'ilgan kuni munosabati bilan muallifning TOP 5 ta eng yaxshi kitoblarini tanishtirib oʻtaman. 1️⃣ "G'arbiy frontda oʻzgarish yoʻq" Birinchi jahon urushi haqidagi adabiyot klassikasiga aylangan kitob. Bosh qahramon Pol Baumer urush hayot va do'stlik haqidagi barcha g'oyalarni qanday yo'q qilishi haqida hikoya qiladi. Yo'qotilgan avlod va urushning ma'nosizligi haqida ochiq soʻzlangan chuqur maʼnoli hikoya. 2️⃣ "Uch ogʻayni" Urushlararo Germaniya fonida do'stlik, sevgi va sadoqat hikoyasi. Uch ogʻayni - Robbi, Otto va Gottfrid - birgalikda qiyinchiliklarni yengishadi, lekin ularning har biri o'zlarining ichki iblislariga duch kelishadi. Kitob qalb tubigacha ta’sir qiladi va insoniy munosabatlarning qadr-qimmatini eslatadi. 3️⃣ "Gʻalaba arkasi" Parij Ikkinchi jahon urushi arafasida. Germaniyadan kelgan qochqin doktor Ravik Joan Madu qiyofasida sevgisini topadi. Remark bizni Parij atmosferasiga mohirlik bilan singdiradi va odamlar eng dahshatli sharoitlarda ham baxtni qanday izlashlarini ko'rsatadi. 4️⃣ "Qora haykal" Giperinflyatsiya davridagi Germaniya haqida o'tkir asar. Bosh qahramon Lyudvig, Birinchi jahon urushi faxriysi, dafn etish byurosida ishlash orqali dunyoda o'z o'rnini topishga harakat qiladi. Kitob achchiq kinoya va hayotiy hikmatlarga boy. 5️⃣ "Yashash vaqti va o'lish vaqti" Sharqiy frontdan ta’tilga chiqib uyiga qaytgan va urushning halokati va ma’nosizligini ko‘rgan nemis askari Ernst Greyberning hikoyasi. Ikkinchi jahon urushi davridagi umid va tushkunlik, sevgi va yo'qotish haqidagi roman. @rakhmonalievs_blog

Bugun 22-iyun - Erix Mariya Remarkning tavallud kuni. 📹 Erix Mariya Remark hikmatlari, iqtiboslari! @rakhmonalievs_blog

#taqriz Gülseren Budayijioʻglu - Hayotga qayt.

- Onajon, meni o'ldirasizmi?

Real voqealarga asoslangan yurakni ezuvchi hikoya. Ushbu kitob asosida "Istanbullik kelin" va "Qirmizi xona" seriallari suratga olingan. Gulseren Budaijioʼglu - Turkiya va uning tashqarisida taniqli psixiatr, u o'z bemorlarining hayotidagi real voqealarga asoslangan kitoblar yozadi. Ba'zi kitoblari ekranlashtirilgan, ular asosida "Qirmizi xona", "Begunohlar kvartirasi", "Shisha ortidagi qiz", "Siz tug'ilgan uy - bu sizning taqdiringiz", "Qoʻrgʻon sirlari" va boshqalar seriallar suratga olingan. Avvaliga men tibbiy konfidensiallik qayerda qoldi deb hayron bo'ldim, keyin doktor Gulseren bemorlarning hikoyalari va shaxsiyati shunchalik o'zgartirilganki, ular o'zlarini kitoblarda va ekranda tanimaydilar deb chiqqan intervyusiga duch keldim. Shunda savol tug'iladi: kitobni hayotiy voqealarga asoslangan desa boʻladimi? Axir, unda qancha qismi badiiy toʻqimaligi noma'lum. Har bir kitobda doktor Gulseren o'zi haqida gapiradigan kirish so'zi va hammasi uning bemorlarining ruxsati bilan nashr etilganligi haqida yozuv bor. "Hayotga qayt" - Gulseren Budayijioʼglu qalamiga mansub men o'qigan birinchi kitob. "Hayotga qayt" kitobi Gulserenning o'zi va uning ba'zi bemorlarining hayotiy hikoyasidir, kitobning markazida Alya, Istanbullik kelin Sureyaning qizi, o'sha serialda Yaz ismi bilan tanilgan, turadi. Har bir bobda doktor hayotining maʼlum bir sahnalari (o'qish, Aydin bilan bo'lgan fojiali hikoyasi, Madalyonning tashkil etilishi, klinikaning yangi joyga ko'chishi)ni biroz ochadi. U o'z fikrlari, tajribalari bilan o'rtoqlashadi. Kitobda u bilan bir qavatda qo'shni xonalarda ishlaydigan hamkasblari haqida ham eslatib o'tilgan, ammo "Qirmizi xona" serialida namoyish etilganlar bunda yo'q, serialdagi faqat Omer va Alyagina ushbu kitobda uchraydi. Koʻplab satrlar Anqara shahriga bag'ishlangan. Anqara kitobda goʻyo tirik mavjudot kabi, o'ziga xos xarakteri, qayg'ulari va quvonchlari bilan yana bir personajga oʻxshaydi. Kitob turli bemorlarning hikoyalaridan va Gulserenning oʻz hayotiga oid hikoyalardan yigʻib tuzilgan. Ammo baribir asosiy o'rinni Alya egallaydi, "Hayotga qayt" nomi u haqida, aynan Alyani doktor ushbu kitobda hayotga qaytarishga harakat qiladi. Vazifa oddiy emas, chunki bemor butun kuchi bilan qarshilik ko'rsatadi va o'zi haqida gapirishdan bosh tortadi. Doktor Alyani suhbatga jalb qilish uchun g'ayrioddiy yondashuv (hikoya aytib berish)ni qo'llashi kerak boʻladi. Shunday qilib, Freyd va Gitler, Suqrot, Qirolicha Yekaterina va Malika Sureya haqidagi hikoyalar ortidan biz Alyaning o'z tarixini asta-sekin bilib olamiz. Alyaning hikoyasi juda ogʻir. Bu tirik qolgan, ammo singan qiz hikoyasi. Men bu hikoyani toʻqima bo'lib chiqishini xohlardim, lekin tushunaman unday emas. Doktor Gulseren o'z intervyularida u ko'pincha hikoyalarni o'zgartirib, ishlov berishini aytadi, chunki ba'zida haqiqiy voqealar shunchalik dahshatliki, bu haqiqat bo'lishi mumkinligiga ishonish qiyin. Va bu kitobni o'qib bo'lgach, men hayratda qoldim, qanday qilib qoʻrqinchli film uchun syujet sifatida mos keladigan bu dahshatli voqeadan "Istanbullik kelin" uchun ssenariy yozish mumkin? U serialda Sureya mehribon, aslida esa u shizofreniya bilan og'rigan, qamoqda o'tirgan va bolasining hayotini sindirgan. Aynan "Qirmizi xona" serialida Sureyaning haqiqiy qiyofasi namoyish etilgan. Aytgancha, serial deyarli kitobdan chiqmasdan suratga olingan. Faqatgina u yerda psixiatrning Alya bilan suhbatlari kamroq ko'rsatilgan, serialda Alya o'zi haqida tezroq gapiradi. Umuman olganda, "Hayotga qayt" kitobi menga ham psixolog, ham kitobxon sifatida yoqdi, lekin u juda og'ir kitob. Agar men unda nima bo'lishini oldindan bilganimda, o'qimagan bo'lardim, chunki bolalarga nisbatan zo'ravonlik mavzusi men uchun juda og'ir. Shuning uchun bu kitobni tavsiya qilish qiyin, lekin men uning reytingini pasaytirmayman. Uni o'qish yoki oʻqimaslikni oʻzingiz hal qiling. @rakhmonalievs_blog

Oruellning davomi: "1984" mavzusidagi fantaziyalar. 4-qism. Entoni Byordjess "1985" Antiutopiyani biluvchilarga birinchi navbatda "Clockwork Orange" (Murvatli apelsin) muallifi sifatida tanilgan ingliz mutafakkiri va adabiyotshunosi Entoni Byordjess Oruellning hikoyasini davom ettirmaydi, balki u bilan bahslashadi. 1978-yilda yozilgan kitobning birinchi qismi bir qator tanqidiy maqolalar, esse va intervyulardan iboratdir. Unda Oruellning vatandoshi va yosh zamondoshi Byordjess uning taqdiri va qarashlari, unga ta'sir ko'rsatgan va "1984"ni yaratishga undagan odamlar va holatlar, matn ortida qanday qo'rquv va jarohatlar borligi haqida gapiradi. Byorjessning fikricha, Oruell nohaq. Kitobning ikkinchi qismi 1980-yillardagi Britaniyaning muqobil talqinini taqdim etadi, aslidan kam boʻlmagan holatda noxush, ammo boshqa siyosiy tuzilish va boshqa personajlar bilan. Byordjess Oruellning umumiy huquqsizlik dunyoga cheksiz huquqlar dunyosini, maʼlum tengsizlikka absurd darajasiga olib kelingan tenglikni qarshi qoʻyadi. Natijada, vositachilik odatiy holga aylanadi va aql, iste'dod va o'z ishiga bo'lgan muhabbat esa qonundan tashqarida boʻladi. Syujet markazida - kasbi eskirgan sobiq tarix o'qituvchisi , chunki maktablarda yangi ta'lim tizimi bo'yicha faqat kasaba uyushmalari harakati tarixi o'rganiladi. Uning rafiqasi o't o'chiruvchilar ish haqini uch baravar oshirishni talab qilib ish tashlash qilayotgan mahalda kasalxonada yong'in sodir bo'lib, tiriklayin yonib ketadi. Tibbiy xato tufayli aqldan ozgan qizi teledasturlarga berilib, haqiqiy dunyoni idrok eta olmaydi. Kasaba uyushmasi bilan ziddiyat tufayli qahramon uy-joyini, qandolat fabrikasida ishini va umuman biron joyga joylashish huquqini yo'qotadi. Ko'chada qolib, u kichik o'g'irlik bilan shug'ullanadigan ziyolilar guruhiga qo'shilib, lotin va mumtoz musiqaga ishtiyoqmand o'spirin qotillar va zo'ravonlar to'dasi bilan uchrashadi va ularga oziq — ovqat evaziga tarix saboqlarini beradi. Ayni paytda mamlakatning ko'chmas mulki va korxonalari asta-sekin arablar qo'liga o'tib boradi. Qashshoqlik va vayronagarchilikka botgan London uning fuqarolari cheksiz ish tashlashlar va kulrang ommadan qandaydir tarzda ajralib turadigan hamma narsani yo'q qilish orqali tengsizlik va imtiyozlarga qarshi kurashayotgan paytda "Islom dunyosining tijorat poytaxti"ga aylanadi "1984" bilan taqqoslaganda, Byordjessning asari, albatta, ta'sir kuchi va boshqa vaqtlar va mamlakatlarga nisbatan qo'llanilishi bilan yutqizadi. Ammo uni o'qishga arziydi va birinchi qismi Oruellning romanini chinakam tushunishni istagan har bir kishi uchun zarurdir. Bu koinotdagi boshqa kitoblar Agar Oruell yaratgan dunyo sizni qo'yib yubormasa, avvalgi kitoblarning ko'lami va ijtimoiy ahamiyatiga da'vo qilmaydigan hikoyalarni o'qishingiz mumkin. Ularning voqealari shartli antiutopiyaning har qanday olamida sodir bo'lishi mumkin edi, ammo mualliflar Okeaniya Yevroosiyo bilan jang qiladigan joyni tanlashni xohlashdi. Yoki aksincha, chunki harakat asosan chegaraning boshqa tomonida sodir bo'ladi. @rakhmonalievs_blog

Oruellning davomi: "1984" mavzusidagi fantaziyalar. 3-qism. Marianna Alfyorova "Sakson to'rtinchi 2.0": birodarlik barqarorligi. Yana bir g'ayrioddiy talqin 2017-yilda peterburglik yozuvchi va rassomning qalami ostidan chiqdi. To'g'ri, u endi Oruelldan koʻra koʻproq kinoyali satiradan. O'ttiz yil oldin katta ogʻaning hokimiyati qulab tushadi. Buni Uyg'onish deb nomlashadi - o'sha kuni butun xalq uyg'onganga o'xshaydi va adolatni talab qilish uchun ko'chalarga chiqadi. Urush tugaydi, katta ogʻa qochib ketadi va vertolyotda qulab tushgani haqida mish-mishlar tarqaldi. Erkinlik va demokratiya, xususiylashtirish va to'dalar to'qnashuvi davri keladi va undan keyin buyuk o'tmish uchun barqarorlik va nostalgiya vaqti keladi. Mamlakat boshida endi qandaydir sevimli ogʻa bor, butun dunyoga nafrat kunbo'yi telekrandan yogʻdiriladi va Buyuk loyiha va umummilliy g'urur manbai esa — bu Yevrosiyoni va umuman barcha dushmanlarni bir zumda yo'q qilishga qodir ulkan O'lim Farishtasi qurilmasi qurish. Uin-haqiqiy axborotni qo'llab-quvvatlash vazirligining xodimi (sobiq haqiqat vazirligi hozir shunday nomlangan). Uning vazifasi — turli veb-saytlardagi yangiliklar muhokamalarini kuzatib borish, norozilik belgilarini aniqlash va hokimiyatni maqtagan va barcha baxtsizliklar uchun Yevroosiyo dushmanlarini ayblaydigan sharhlar yozish. Tezislarni o'ylab topib Uin ularni "ishchi asalarilar" guruhiga yuboradi va ular tarmoq bo'ylab turli xil taxalluslar ostida tarqalib, milliy qo'llab-quvvatlash ko'rinishini yaratadi. Uin o'z ishidan nafratlanadi, lekin unga injiqlik uchun juda ko'p pul kerak. U muxolifatchi Juliyani uchratganda va shu bilan birga ingsots yillarida yo'q qilingan yuz minglab odamlarning ismlari va shaxsiy ishlari bilan muhabbat vazirligining yo'qolgan arxivlari siriga aralashganida hamma narsa o'zgaradi. Hujjatlarni ortidan maxsus xizmatlar ovga tushgan, ularni saqlash va hatto oshkor qilish xavfli. Uin tanlov qiladi va buning uchun badalini qimmat toʻlaydi. @rakhmonalievs_blog

Oruellning davomi: "1984" mavzusidagi fantaziyalar. 2-qism. Dyerd Dalosh "1985": senzura ostidagi erkinlik. Vengriya dissidentining 1982-yilda yozilgan romani Okeaniya hukumatining katta ogʻasining "vaqtinchalik lohaslik natijasida" o'limi haqidagi rasmiy xabaridan boshlanadi. Okeaniya Yevroosiyo bilan urushda yutqazgani va sulh so'rashga majbur bo'lganligi, asosan, hukumatning rad etishlaridan aniq bo'ladi. Partiyaning yuqori qatlamini hokimiyat uchun kurash boʻlib tashlagan, prollar isyon tayyorlagan, oddiy partiya a'zolari sarosimada va mamlakatda muqarrar o'zgarishlar yuz berish arafasida. "Oldini olish mumkin boʻlmasa, unda boshchilik qil" tamoyiliga amal qilgan holda, ushbu o'zgarishlarga rahbarlik qilishni bizning eski tanishimiz O'Brayen oʻz yelkasiga oladi va "Times" gazetasining haftalik adabiy ilovasi boshqariladigan erkin fikrlashning jarchisiga aylanadi. O'Brayen tahririyatni itoatkorligiga amin bo'lgan odamlardan tuzadi, chunki u shaxsan o'zi ularning irodasini fikr politsiyasining zindonlarida buzgan. Bular Uinston Smit, Juliya va ularning sobiq hamkasblari: Parsons, Saym va shoir Amplfort. Shunday qilib, besh mahbus jasur islohotchilar kompaniyasiga aylanadi. Ular do'stona sa'y-harakatlar bilan (oldindan tasdiqlangan) she'rlar va hikoyalar chiqaradilar, "Kashtan ostida" kafesida ochiq munozara klubini tashkil qiladilar, misli ko'rilmagan erkinliklarni talab qiladilar va erishadilar: masalan, qayg'ularni ommaviy ravishda ifoda etish huquqi, shaxsiy hayotga bo'lgan huquqlar va hatto majburiy ertalabki jismoniy mashqlarni bekor qilish. Eng ta'sirli lahza — bolalar o'yinchoq tanklari va pulemyotlarni kanalizatsiyaga uloqtirganda, musodara qilingan o'yinchoqlar omboridan o'yinchoq ayiqlar va itlar bilan toʻldirilgan yuk mashinasi ular tomon yoʻlga chiqqani boʻladi. Va bu yerda, Sandra Nyuman singari, Oruellcha personajlar-funksiyalar shaxsiyat, xarakter va o'ziga xos motivlarga ega bo'ladi. Ayniqsa Juliyaning o'zgarishi qiziq. Oruellning asl qahramonasi va Nyuman yaratgan qahramonani "gumanizm" so'zini biladigan yoki teatrda "Hamlet"ni sahnalashtirish g'oyasi uchun erkinligi bilan tavakkal qiladigan deb tasavvur qilishning iloji yo'q. Ammo Daloshning Juliyasi aynan shunday. Uning qarorlari noaniq, ammo ular qo'rquv va shahvat bilan emas, balki murakkab axloqiy tanlov bilan belgilanadi. Hikoya Juliya, Uinston va O'Brayenning xotiralari, Amplfortning she'rlari va qo'shiqlari, gazeta yozuvlari va yarim asrdan keyin Yevroosiyo tarixchisi tomonidan to'plangan rasmiy xabarnomalardan iborat. Uning sharhlari, dastlab sof professional, keyin esa tobora shaxsiy bo'lib, kelgan kelajak tasvirini to'ldiradi. Yakunni oldindan aytish mumkin: issiqlik tugaydi, prollarning qo'zg'oloni shafqatsizlarcha bostiriladi, diktatura tiklanadi, albatta yumshatilgan talqinda. Eng g'ayratli islohotchilar o'ladi yoki hibsga olinadi, boshqalari yangi-eski dunyoda o'z o'rnini topadilar. Juliya madaniyat vaziri bo'ladi. Amplfort o'ldiriladi. Smit 30 yilga ozodlikdan mahrum etiladi. Okeaniyaning go'zal kelajagi yana sodir bo'lmaydi. @rakhmonalievs_blog