إِبن حَنبل الکُردي

بیرڪردنەوە لەوەی ڪە ناتبینمەوە خراپ عەزابم دەدات هاوڕێڪەم!

دونیا!

سەلەف نامەیان دەنارد بۆ یەڪتر ، بە مانگ نامەڪە ڕێگای دەبڕی ڪە دەیانڪردەوە نوسرابوو براڪەم حاڵی دڵت چۆنە؟! دونیا گومڕات نەڪات ، ئامانج بەهەشتە.

عمر ڪوڕی الخطاب دەڵێت:

سوێند بە الله دونیا لەچاو قیامەت هیچ نییە ئیللا بازدانێڪی ڪەروێشك نەبێت(واتە ئەوەندە ماوەڪەی ڪەمە)

سعید ڪوڕی عبد العزیز دەڵێت:

دونیا غەنیمەتی قیامەتە(واتە جێی کار کردنە بۆ قیامەت).

حسن البصری دەڵێت:

سوێند بە الله بەنی إسرائیل بتیان پەرست لەدوای پەرستشیان بۆ الرحمن، بەهۆی خۆشەویستیان بۆ دونیا.

إبراهیم ڪوڕی أدهم:

نامەیەڪی نوسی بۆ برایەڪی لە نامەڪەیدا فەرمووی: ئەی براڪەم خۆشەویستی دونیا ڕەفز بڪەرەوە ، چونڪە بەڕاستی خۆشەویستی دونیا ڪوێر و ڪەڕت دەڪات.

أبو معاویة الأسود دەڵێت:

هەر ڪەسێك دونیا ببێتە گەورەترین خەمی ، سبەینێ لە قیامەت خەفەتی درێژ دەبێتەوە.

بشر ڪوڕی حارث دەڵێت:

هەر ڪەسێڪ داوای دونیا لە الله بڪات ، ئەوە بەڕاستی داوای درێژی وەستان دەڪات لە ڕۆژی قیامەت.

سلیمان التیمي دەڵێت:

اللهم تۆ دەزانیت من هیچ شتێڪم ناوێت لە دونیا ، جا ڕزقم مەدە بەهیچ شتێڪ تێیدا.

موسوعة لإبن أبي الدنیا

لَّقَدْ كَانَ لَكُمْ فِي رَسُولِ اللَّهِ أُسْوَةٌ حَسَنَةٌ

إبراھیم الحربي دەڵێت : پێویسته له سەر پیاو ئەگەر گوێبیستی شتێڪ بوو لە ئەدەب و ڕەوشتی پێغەمبەر صلی الله عليه وسلم دەستی پێوە بگرێت.

جامع الاخلاق الراوي

سعید بن یسار دەڵێت : دەڕۆشتم لە گەڵ إبن عمر رضي الله عنه لە سەفەردا ، جێمام لێی ، پێی وتم لە ڪوێ بویت ؟ پێم وت نوێژی وترم ڪرد ، پێی وتم ئایا لە رسول الله صلى الله عليه وسلم نمونە و سەرمەشق نیە ؟ فەرموی رسول الله صلى الله عليه وسلم بینی نوێژی وتری ڪرد بەسەر وشترەڪەیەوە.

سنن الترمذي

سفيان الثوري دەڵێت : ئەگەر توانیت سەرت نەخورێنی ئیلا بە ئەثەر نەبێ ئەوا وابڪە.

الجامع الأخلاق الراوي

جارێڪیان أبوبڪر ڕەزای الله ی لێ بێت سەرڪەوت بۆ ئەوەی وتارێڪ بدات فەرمووی: ڪێتان سورەتی توبە ئەخوێنێتەوە

پیاوێک فەرمووی: من

فەرمووی: بخوێنە ڪاتێڪ بەم ئایەتە گەیشت «إِذْ يَقُولُ لِصَاحِبِهِ لاَ تَحْزَنْ إِنَّ اللَّهَ مَعَنَا»

أبوبڪر گریاو فەرموی: بە الله من هاوڕێڪەیم!

ناڕەحەترین و قورسترین لە دەستدان کە ئینسانی موسڵمان لە دەستی بدات لە دەستدانی ئەو ڪەسەیە ڪە پاڵپشتی بووە لە دینەڪەیدا وە ئامۆژگاری ڪاری بووە ، وە دڵنەوای ڪاری بووە لە ناڕەحەتی ئەم سەردەمە و ئامۆژگاری ڪاری بووە بە صەبرگرتن و بەردەوام بوون لەسەر ڕێگاڪەی ، ئای چەند ناڕەحەت و قورسە لەدەستدانی ئەم جۆرە ڪەسانە ژیان ڪردن لەدوای لەدەستدانی ئەم جۆرە ڪەسانە یەڪ پارچە ناڕەحەتی و تاریڪیە ، بەڵڪوو ژیان ئەو ڪاتە هیچ خۆشیەڪی تێدا نامێنێتەوە بۆ موسڵمان ، مردن و نەمان لە دونیادا گەورەترین هەدیە دەبێت بۆ ئینسانی موسڵمان!

بەردەوام پێی تاقی دەڪرێینەوە ئەو فیتنەیە!

[لا تنسوا الصلاة على رسول اللهﷺ]

قال الإمام الشافعي 'رحمه الله' «يكره للرجل أن يقول: قال الرسول ولكن يقول: قال رسول الله ﷺ تعظيماً لرسول الله ﷺ» ئیمامی شافعی 'رحمه الله' دەفەرمووێت: «ناشرینە لەبۆ پیاو بڵێ: رسول وای فەرموو بەڵڪو دەبێ بڵێ: رسول الله ﷺ وای فەرموو لەبەر گەورەی رسول الله ﷺ»

⌯ ذم الكلام للهروي (١٦٩/٥)

بەصەراحەت ئەڵێم

بانگڪردنی خەڵڪی لەسەرەتاوە بۆ نوێژ و ڕۆژو و زەڪات و حەج و تەواوی فەرزەڪانی تر ڪارێڪی غەڵەتە و خلافی منهج رسول الله یە •صلی الله علیە وسلم• چونڪە ئەم ئومەتە لە ڪێشەی زۆر لەوە گەورەتردان ، وەڪ توحید کُلاً بەتایبەت حاڪمیەت و ناسینی الله تعالی ، لەپێشدا دەبێت ئەم برینە ڪوشندانە دەرمان بڪرێن ئەوجا بچینە سەر فرايض بانگەوازی ڪردن لەسەرەتاوە بۆ فەرز تەواوی عیبادەتەڪان هیچ سودی نابێت جگە لەبەفیڕۆدانی ڪات و هیچی تر گەر سەرەتا توحید و جۆرەڪانی بەیان نەڪەیت و باز بدەی بۆ نوێژ و زەڪات باقی فرايض وەڪ ئەوە وایە ڪەسێڪ سەری لێ بوبێتەوە تۆ لاشەی تەداوی بڪەیت! ئەو بەناو بانگخواز و مەلایانەش ڪە فقط خەریڪی مسائل بچوڪ بچوڪن دەسیان گرتووە بە ڪڵاویانەوە تا با نەیبات و لەم باسانە زیاتر ناترازێنە سەر هیچ باسێڪی عقیدەیی ، هیچ بەها و ڕێزێڪیان لای ئێمە نیە بگرە ڕقیشمان لێیان دەبێت٠

لا إسلام لمن جهل التوحيد

زۆرێڪ هەن ڪە عیلم و تەقواڪەیان ڕێگر نەبووە لە زۆر شت.!