MASWALI 6 ya KUJIULIZA KABLA HUJAFANYA UWEKEZAJI WA MALI ISIYOHAMISHIKA/MILKI KUU.
Uwekezaji katika mali isiyohamishika ni njia nzuri ya kupata faida, lakini usidanganyike - siyo jambo rahisi.
Inahitaji utafiti na mipango mingi. Mwekezaji wa kawaida hajui pa kuanzia, hivyo inaweza kuwa ngumu kujua maswali gani ya kuuliza kwanza.
Hivyo, tumeelezea maswali 6 muhimu zaidi ambayo lazima ujiulize au uulize kabla ya kuanza kuchimba zaidi.
1. Kwa nini ninafanya uwekezaji?
Inaweza kuonekana kama swali rahisi, lakini unahitaji kuweza kujibu kikamilifu kwa nini unafanya uwekezaji katika mali isiyohamishika kabla hujaanza.
Je, unafanya hivyo kwa ajili ya mapato?
Au unatafuta kuongezeka kwa thamani?
Unapanga kutumia mali hiyo mwenyewe?
Kuna uwezekano wa kufikia malengo yote hayo katika uwekezaji wa mali isiyohamishika, lakini ni muhimu kuamua kwa nini unawekeza mapema kwani mara nyingi kuna mgongano.
Kwa mfano, unaweza kupata mapato kutoka kwa mali ambayo inaweza kuongezeka kwa thamani kadri muda unavyosonga, lakini uwezo wako wa kuitumia unaweza kuwa mdogo ikiwa unataka kunufaika na faida za kodi za kupanga.
2. Aina gani ya uwekezaji ninayotaka?
Kulingana na kwa nini unataka kuwekeza, amua ni aina gani ya uwekezaji unayotaka kufanya.
Kuna aina nyingi tofauti za uwekezaji katika mali isiyohamishika.
Unaweza kutumia mali kwa uwekezaji wa jadi, Airbnb, au kununua na kuuza nyumba au ardhi, kununua ardhi na kuishikilia kwa muda mrefu ukisubiri ipande bei ili uiuze.
Chaguo hizi mara nyingi zinahitaji kujihusisha zaidi na zinahitaji shughuli nyingi kutoka kwako.
Kwa upande mwingine, unaweza kuchagua ufadhili wa umma au mfuko wa uwekezaji wa mali isiyohamishika (REIT), ambao kwa kawaida unahitaji muda mdogo na ni uwekezaji zaidi wa kipawa.
Hivyo, amua ni aina gani ya uwekezaji unayotaka kabla ya kuanza.
3. Je, ninafanya hivi kwa muda mrefu?
Au unataka tu kuwa pembeni? Watu wengi ambao wanafikiria uwekezaji katika mali isiyohamishika kama burudani au mpango rahisi wa kustaafu mara nyingi hushindwa kushughulikia majukumu ya kazi hiyo.
Tofauti na kununua hisa na dhamana, uwekezaji katika mali isiyohamishika ni ahadi ya muda mrefu.
Lakini kulingana na ikiwa unataka kufanya hivi kwa wakati wote au la, unaweza pia kufanya uamuzi bora kuhusu aina gani ya uwekezaji katika mali isiyohamishika ungependa kufanya.
Ikiwa hauko kwa ajili ya muda mrefu, unaweza kutaka kuzingatia chaguo za uwekezaji wa mali isiyohamishika zaidi za kipawa, kama kukopesha wawekezaji wengine fedha ili kununua na kuuza mali.
Hakikisha una unatenga muda unaohitajika, ili uweze kunufaika kweli na uwekezaji wako.
4. Utafadhili vipi mali yako ya uwekezaji kifedha?
Kuna chaguzi nyingi za jinsi ya kufadhili uwekezaji wako katika mali isiyohamishika. Kutoka kwa fedha taslimu, mikopo, mpaka kutumia mkopeshaji binafsi.
Hesabu hali yako ya kifedha na amua jinsi utakavyofadhili mali yako kabla ya kufanya uwekezaji katika mali isiyohamishika.
5. Unakubali kusubiri kwa muda gani ili upate kurudi?
Tofauti na biashara ya hisa au kununua mifuko ya uwekezaji, uwekezaji katika mali isiyohamishika haikufanyi kuwa tajiri haraka.
Inawezekana utalazimika kusubiri muda mrefu kabla ya kuona kurudi kutokana na uwekezaji wako katika mali isiyohamishika.
Kwa mfano, ikiwa utachagua chaguo la ufadhili wa umma, inaweza kuchukua hadi miaka 10 kabla ya kuona kurudi!
Hilo halimaanishi kwamba hautopata chochote, lakini unahitaji tu kuwa na subira.
Uwekezaji katika mali isiyohamishika unaweza kuwa na faida kubwa, lakini unahitaji tu kuwa tayari kusubiri.
6. Je, ni kiwango gani cha hatari unachoweza kuvumilia?
Kuna hatari (risks) katika uwekezaji wa mali isiyohamishika. Kwa hivyo, baada ya kujibu maswali yote hapo juu, angalia ni kiasi gani cha hatari unachoweza kuchukua kabla ya kujihusisha.
Kwa mfano, kuwekeza kwenye mali ya kuuza ni risk zaidi ya mali ya kupangisha.